Hệ Mặt Trời; quỹ đạo các hành tinh – Cảnh 3D

Mặt Trời là một trong hàng tỷ ngôi sao trong Dải Ngân Hà, nằm trên mặt phẳng của thiên hà xoắn ốc của chúng ta, trong nhánh xoắn ốc Orion. Mặt Trời và toàn bộ hệ mặt trời quay quanh quỹ đạo cách trung tâm ngân hà khoảng 27.000 đến 28.000 năm ánh sáng, dải ngân hà có bán kính 50.000 năm ánh sáng. Phải mất khoảng 240 triệu năm để Mặt Trời hoàn thành một vòng quỹ đạo. Môi trường của hệ Mặt Trời rất thưa thớt, các ngôi sao gần nhất – Proxima Centauri và hệ thống kép Alpha Centauri – cách chúng ta 4.2–4.4 năm ánh sáng và chỉ có 11 ngôi sao trong vòng 10 năm ánh sáng.

Hệ Mặt Trời bao gồm Mặt Trời và tất cả các thiên thể có kích thước khác nhau quay quanh nó. Hệ Mặt Trời là khu vực mà trọng lực của Mặt Trời chiếm ưu thế. Hệ Mặt Trời là một quả cầu có bán kính khoảng 2 năm ánh sáng; ở phần biên giới của nó, trọng lực của Mặt Trời bằng trọng lực của các ngôi sao gần nhất. Hệ Mặt Trời chứa đầy gió mặt trời, đó là một dòng các hạt tích điện liên tục phát ra từ Mặt Trời.

Hệ Mặt Trời bao gồm Mặt Trời, các hành tinh, các mặt trăng của các hành tinh, các tiểu hành tinh và sao chổi, các thiên thạch và vật chất liên hành tinh tức là bụi và khí. Có tám hành tinh quay quanh Mặt Trời; sáu hành tinh trong số này có các mặt trăng, chỉ có Sao Thủy và Sao Kim không có mặt trăng.

Sắp xếp theo thứ tự khoảng cách từ Mặt Trời, các hành tinh lần lượt là Sao Thủy, Sao Kim, Trái Đất, Sao Hỏa, Sao Mộc, Sao Thổ, Sao Thiên Vương và Sao Hải Vương. Các hành tinh có thể được chia thành hai nhóm riêng biệt: bốn hành tinh đất đá hoặc còn gọi là hành tinh kiểu Trái Đất và bốn hành tinh khí khổng lồ, còn được gọi là các hành tinh Jovian. Các hành tinh đất đá ở gần Mặt Trời hơn. Chúng nhỏ hơn và có khối lượng riêng cao hơn, quay chậm hơn và có khí quyển mỏng hơn và từ trường yếu hơn.

Tất cả các hành tinh quay quanh Mặt Trời gần như nằm trên cùng một mặt phẳng, cùng hướng, chúng có chuyển động cùng chiều, chúng di chuyển theo hướng ngược chiều kim đồng hồ khi nhìn từ Cực Bắc của Trái Đất. Ngoại trừ Sao Kim và Sao Thiên Vương, vòng quay của chúng cũng cùng chiều. Mặt Trời cũng quay theo chiều này.

Các hành tinh được giữ trong quỹ đạo bởi trọng lực của Mặt Trời. Khối lượng của Mặt Trời lớn gấp 750 lần so với tổng khối lượng của các hành tinh. Ngoài ra còn có lực hấp dẫn giữa các hành tinh; do đó, chúng ảnh hưởng đến chuyển động của nhau. Vì vậy, quỹ đạo của chúng có thể có những thay đổi nhỏ và chậm.

Bên cạnh các hành tinh, có hàng tỷ các vật thể nhỏ trong hệ Mặt Trời. Các tiểu hành tinh có ở khắp mọi nơi. Nhiều tiểu hành tinh có quỹ đạo cắt qua quỹ đạo của Trái Đất. Hầu hết các tiểu hành tinh nằm ở hai khu vực. Vành đai tiểu hành tinh bên trong nằm giữa Sao Hỏa và Sao Mộc (nơi có ít nhất 1 tỷ tiểu hành tinh có đường kính lớn hơn 1 km); vành đai ngoài, tức là vành đai Kuiper – nằm ngoài quỹ đạo của Sao Hải Vương (nơi phát hiện ra hàng ngàn tiểu hành tinh băng giá giống như sao Diêm Vương).

Kể từ năm 2006, Sao Diêm Vương không còn được coi là một hành tinh. Sao Diêm Vương và một vài tiểu hành tinh lớn khác được gọi là các hành tinh lùn. Quỹ đạo của phần lớn các sao chổi hoàn toàn khác biệt với các vật thể khác: chúng có quỹ đạo hình elip kéo dài với các mặt phẳng quỹ đạo khác nhau. Khi lõi băng giá lớn từ 5–20 km bốc hơi gần Mặt Trời, một cái đuôi đẹp ngoạn mục, hiếm có được hình thành. Do gió mặt trời, cái đuôi này chỉ vào hướng đi xa khỏi Mặt Trời. Hàng tỷ sao chổi quay quanh đám mây Oort, là khu vực bên ngoài của hệ Mặt Trời, cách Mặt Trời 0,5–2 năm ánh sáng.

Kể từ năm 1995, nhiều hành tinh ngoài hệ Mặt Trời đã được phát hiện xung quanh hàng trăm ngôi sao. Trong nhiều hệ thống này, các hành tinh khổng lồ quay quanh các ngôi sao, do đó chúng ta có thể cho rằng chúng không giống với hệ mặt trời của chúng ta.

Source: https://thevesta.vn
Category: Thế Giới