Việt kiều – Wikipedia tiếng Việt

Việt kiều (hay người Việt hải ngoại, người Việt Nam ở nước ngoài) là thuật ngữ để chỉ người Việt định cư bên ngoài lãnh thổ Việt Nam, họ có thể đang mang quốc tịch Việt Nam hoặc/và quốc tịch của nước sở tại.

Từ điển Thiều Chửu định nghĩa chữ ” kiều ” ( 僑 ) là ” ở nhờ, đi ở nhờ làng khác hay nước khác gọi là kiều cư, kiều dân ” [ 51 ]. Như vậy, Việt kiều vốn có nghĩa chỉ những người Việt đang có quốc tịch Nước Ta sống nhờ ở những nước bên ngoài Nước Ta, chứ không chỉ công dân nước khác có gốc Việt. Tuy nhiên, ngày này ” Việt kiều ” là thuật ngữ mà những người Việt sống tại Nước Ta dùng để gọi hàng loạt những người Việt sống ở quốc tế, chứ không phải là thuật ngữ mà những người Việt sống ở quốc tế gọi chính họ. [ 52 ] Tại Nước Ta thời nay, từ ” người việt sinh sống ở nước ngoài ” cũng được dùng với nghĩa tựa như .

Đầu thập niên 1970 có khoảng 100.000 người Việt sống ngoài Việt Nam, chủ yếu tập trung tại các nước láng giềng (Lào, Campuchia, Thái Lan, Miến Điện, v.v.) và Pháp. Con số này tăng vọt sau biến cố 30 tháng 4 năm 1975 và số quốc gia có người Việt định cư cũng tăng theo; họ ra đi theo đợt di tản tháng 4 năm 1975, theo các đợt thuyền nhân và theo Chương trình Ra đi có Trật tự. Đầu thập niên 1990 với sự sụp đổ của khối Đông Âu và Liên Xô, những người do nhà nước Việt Nam cử đi học tập, lao động không trở về nước đã góp phần vào khối người Việt định cư tại các nước này. Như vậy, ngoài Việt Nam hiện nay có khoảng 5,3 triệu người Việt sinh sống trên hơn 130 quốc gia ở năm châu lục, trong đó có 1,799,632 sống tại Hoa Kỳ.[53]

Quá trình hình thành

Theo Ủy ban người Việt ở quốc tế thuộc Bộ Ngoại giao, cách đây hàng trăm năm đã có người Nước Ta ra quốc tế sinh sống. Tiêu biểu như con cháu hoàng tộc Lý đã sang Cao Ly ( nay là Triều Tiên và Nước Hàn ) lập nghiệp. Thế kỷ 17-18 là những người Việt sang những nước láng giềng như Campuchia, Lào hay Trung Quốc. Sau cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất và thứ hai, một số ít người Việt đi du học, làm công chức tại Pháp hoặc bị động viên đi lính, phu tại một số ít thuộc địa của Pháp. Trong thời kỳ cuộc chiến tranh, có thêm 1 số ít người ra đi lánh nạn, kiếm sống, theo chồng hồi hương hoặc đi tu nghiệp, du học ở quốc tế. Tuy nhiên, trước năm 1975 số lượng người Nước Ta ở quốc tế không lớn khoảng chừng 16 – 20 vạn người ở 10 nước, phần đông số này có tư tưởng sinh sống trong thời điểm tạm thời, chờ điều kiện kèm theo thuận tiện trở về nước. Từ sau năm 1975, đã có sự đổi khác thâm thúy về số lượng, thành phần, đặc thù cũng như địa phận sinh sống của hội đồng người Nước Ta ở quốc tế. Số người ra quốc tế đã lên tới khoảng chừng 2 triệu người, đa phần tới Mỹ, Úc, Canada, Nhật Bản, những nước Tây và Tây Bắc Âu … Thêm vào đó sau năm 1980, một số ít khá đông sinh viên, thực tập sinh và lao động Nước Ta ở những nước thuộc Liên Xô ( cũ ), Đông Âu cũ ở lại làm ăn .Cộng đồng người Việt ở quốc tế có những đặc thù điển hình nổi bật như thể hội đồng trẻ, năng động, nhanh gọn hoà nhập và đại đa số có xu thế định cư lâu bền hơn ở nước thường trực hầu hết là Mỹ, Úc, Canada những nước Tây Âu ( khoảng chừng 80 % đã nhập quốc tịch nước cư trú nhưng hầu hết chưa thôi quốc tịch Nước Ta ), trong khi phần nhiều người Việt tại Nga, Đông Âu vẫn coi đời sống là tạm cư, khi có điều kiện kèm theo sẽ trở về nước. Tuy nhiên, hội đồng người Nước Ta ở quốc tế có đặc thù là phức tạp về thành phần xã hội, khuynh hướng chính trị và phong phú về nghề nghiệp, tôn giáo, dân tộc bản địa, đặc biệt quan trọng bị chi phối, phân hoá bởi sự độc lạ về giai tầng, chính kiến và thực trạng ra đi cũng như cư trú ở những địa phận khác nhau. Chính vì thế, tính link, gắn bó trong hội đồng không cao ; hội đồng sinh sống phân tán, hoạt động và sinh hoạt hội đồng có khó khăn vất vả, việc duy trì tiếng Việt và giữ gìn truyền thống văn hoá dân tộc bản địa truyền thống lịch sử đang là thử thách lớn so với tương lai của hội đồng .

Dù được coi là thành đạt nhanh ở Mỹ và phương Tây, tiềm lực kinh tế của cộng đồng còn hạn chế, thu nhập bình quân đầu người nhìn chung thấp so với mức bình quân của người bản xứ (55% người Việt có cuộc sống ổn định, nhiều người vẫn phải sống nhờ vào trợ cấp xã hội). Trong khi đó, tiềm lực chất xám, trí tuệ của cộng đồng khá lớn, nhất là ở phương Tây, Nga, Đông Âu. Hiện ước tính trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có khoảng 300.000 người[cần dẫn nguồn] (một số tài liệu nêu 400.000 người, con số này cũng chỉ ước đoán, chưa có điều tra cơ bản chính thức) được đào tạo ở trình độ đại học, trên đại học và công nhân kỹ thuật bậc cao, có kiến thức cập nhật về văn hoá, khoa học và công nghệ, về quản lý kinh tế. Trong đó có nhiều người đạt được vị trí quan trọng trong các viện nghiên cứu, trường đại học, bệnh viện, công ty kinh doanh và các tổ chức quốc tế. Một thế hệ trí thức mới người nước ngoài gốc Việt đang hình thành và phát triển tập trung ở Bắc Mỹ, Tây Âu và Châu Đại dương ở nhiều lĩnh vực khoa học chuyên ngành và kinh tế mũi nhọn như tin học, viễn thông, điện tử, vật liệu mới, chế tạo máy, điều khiển học, sinh học, quản lý kinh tế, chứng khoán.

Việt kiều trên thế giới

Theo số liệu của Báo Nhân Dân năm 2020, hội đồng người Nước Ta ở quốc tế có trên 5,3 triệu người và phân bổ không đồng đều tại hơn 130 nước và vùng chủ quyền lãnh thổ trên khắp thế giới, 98 % trong số đó tập trung chuyên sâu ở 21 nước tại Bắc Mỹ, Châu Âu, Khu vực Đông Nam Á, Đông Bắc Á và châu Đại Dương .

Châu Mỹ

Hoa Kỳ

Với gần 1.8 triệu người Mỹ gốc Việt tại Hoa Kỳ[54], vào thời điểm năm 2010 số người Việt ở Mỹ chiếm khoảng một nửa số Việt kiều trên toàn thế giới. Họ thường tập trung ở miền Tây, chủ yếu là ở các khu vực đô thị. Riêng tiểu bang California chiếm phân nửa, tập trung đông đảo nhất tại Quận Cam, sau đó là San Jose, California và Houston, Texas. Trong số 1,132,031 người từ 25 tuổi trở lên, 30.2% không có bằng trung học, 21.5% chỉ tốt nghiệp trung học hoặc tương đương, 18.6% có bằng cử nhân, 22.8% có bằng nghề hoặc liên kết, 6.9% có bằng tốt nghiệp[55] hoặc chuyên nghiệp[54]. Vì hầu hết số người Mỹ gốc Việt là người tỵ nạn chống cộng sản hay thân nhân của người tỵ nạn, họ là thành phần bất đồng chính kiến với chính quyền cộng sản Việt Nam.[56] Nhiều người Mỹ gốc Việt thường xuyên biểu tình lên án tình trạng nhân quyền tại Việt Nam và gần đây đã vận động chính quyền địa phương công nhận lá cờ vàng ba sọc đỏ của Việt Nam Cộng hòa làm biểu tượng cho cộng đồng người Việt Hải Ngoại qua “Chiến dịch Cờ Vàng” và nay được xem là “Lá cờ Tự do và Di sản” (Heritage and Freedom Flag) của người Việt tại Mỹ.

Canada

Người Canada gốc Việt (tiếng Anh: Vietnamese Canadian) là những người sinh sống tại Canada có nguồn gốc dân tộc Việt. Người Việt tại Canada là một trong những cộng đồng dân tộc có nguồn gốc khác châu Âu lớn nhất tại Canada.

Những người Việt tiên phong tại Canada là sinh viên học viên du học từ miền Nam Nước Ta trước năm 1975. Nhiều người Việt mở màn di cư đến Canada sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, với hàng nghìn người tị nạn từ miền Nam Nước Ta để tránh chính sách cộng sản. Từ số lượng 1.500 người vào cuối năm 1974, hội đồng người Việt tại Canada đã tăng trưởng mạnh và đã lên đến 180.000 người vào năm 2006, trở thành một trong những hội đồng người Việt hải ngoại lớn nhất trên thế giới .

Châu Đại Dương

Úc

Theo cuộc thống kê toàn quốc năm 2001, dân số Úc có 154.807 người sinh tại Việt Nam và 174.246 người dùng tiếng Việt trong các hoạt động trong gia đình[57]. Nếu kể cả những con em gốc Việt sinh tại Úc, con số người gốc Việt lên đến 245 ngàn người. Vì lý do ngôn ngữ, liên hệ gia đình, việc làm và nhất là do tình đồng hương, đa số người Việt sống quây quần với nhau và thường tập trung tại các thành phố lớn như Sydney, Melbourne. Người Việt vùng Sydney tụ tập đông nhất ở Cabramatta, còn mệnh danh là “Saigonmatta”[cần dẫn nguồn], và khu Bankstown ở ngoại ô phía tây thành phố. Cộng đồng người Việt tại Úc là một cộng đồng non trẻ, vì mới thành lập và có tuổi bình quân là trẻ. Người Việt tại Úc thường sống rất đoàn kết[58], và thường xuyên có những sinh hoạt cộng đồng để giữ gìn văn hóa và bản sắc Việt[58]. Nhiều Hội đoàn đồng hương được thành lập, như Cộng đồng Người Việt Tự do Liên bang Úc châu. Nhiều người Úc gốc Việt cũng tạo nhiều thành công trong đời sống. Về mặt chính trị, nhiều người cũng nắm giữ những chức vụ quan trọng trong chính quyển Úc, như ông Lê Văn Hiếu hiện là Phó toàn quyền tiểu bang Nam Úc, bà Lâm Lệ Hoa (Le Lam) hiện là thị trưởng thành phố Auburn, New South Wales và là phụ nữ Úc cũng như người châu Á đầu tiên giữ chức vụ thị trưởng tại Úc[59], Nguyễn Minh Sang (Sang Nguyen) từng là thị trưởng trẻ nhất quận hạt Richmond và hiện là nghị sĩ tiểu bang Victoria[60]. Về khoa học, nữ Tiến sĩ Vũ Thị Ngọc Trang là phụ nữ đầu tiên được bổ nhiệm vào Viện Khoa học Kỹ thuật Hoàng gia, kiêm nhiệm chức vụ giám đốc Trung tâm Nghiên cứu xã hội thực nghiệm Úc, giáo sư – tiến sĩ sử học Trần Mỹ Vân tại Đại học Nam Úc (University of South Australia)[61]. Về Y học, giáo sư Nguyễn Văn Tuấn là giáo sư Dịch tễ học trường UNSW School of Public Health and Community Medicine và là giáo sư Y học dự đoán của trường University of Technology, Sydney[62].

Châu Á Thái Bình Dương

Đài Loan

Theo báo Tiền phong trực tuyến ngày 9 tháng 12 năm 2006, hội đồng người Việt sống ở Đài Loan tính đến nay đã có hơn 20 vạn người, trong đó có khoảng chừng 10 vạn là cô dâu lấy chồng người Đài Loan, hơn 7 vạn là những người lao động sang thao tác, trong đó có 80 % là phụ nữ. Như vậy số Việt kiều chỉ khoảng chừng dưới 10 vạn người .Còn theo số liệu mới nhất của Uỷ ban những yếu tố lao động ( COA ), hiện có 85.528 người Nước Ta thao tác tại Đài Loan. Tuy nhiên đây không phải là Việt kiều theo đúng nghĩa mà là những người quốc tịch Nước Ta sống và thao tác có thời hạn tại Đài Loan .

Campuchia

Lào

Vương Quốc của nụ cười

Xem thêm: ABO là gì? Những thuật ngữ được nhắc đến nhiều nhất trong ABO – Wikiwat

Triều Tiên

Người Việt tại Triều Tiên có một lịch sử dân tộc từ cuối thời nhà Lý khi nhiều hoàng tử của nhà Lý đã chạy qua Cao Ly để tỵ nạn chính trị ở triều đình của vương quốc Goryeo sau khi nhà Trần lên nắm quyền. Sau khi bán đảo Triều Tiên bị chia làm hai vương quốc CHDCND Triều Tiên và Nước Hàn, người Việt tại đây liên tục sống ở cả hai vương quốc .Người Việt di cư sang Nước Hàn sau này nhưng đã tăng về số lượng, họ gồm công nhân, phụ nữ lấy chồng Hàn trải qua những đơn vị chức năng môi giới hôn nhân gia đình. Năm 1994, có 20.493 người lao động nhập cư từ Nước Ta đến Nước Hàn bằng hộ chiếu tu nghiệp sinh, đến năm 1997, số lượng này đã tăng 10 % lên 22.325 người. Phần lớn công nhân nhập cư Nước Ta tại Nước Hàn là phái mạnh có kinh nghiệm tay nghề thấp hoặc không được huấn luyện và đào tạo nghề và làm trong những công ty vừa và nhỏ sử dụng nhiều lao động chân tay như ngành sản xuất và ngư nghiệp .

Nước Singapore

Người Việt định cư lâu dài hơn ( Permanent Resident ) ở Nước Singapore đa phần là cô dâu Việt lấy chồng người Nước Singapore. Phần lớn họ đến từ những tỉnh phía nam Nước Ta, hầu hết miền Tây Nam Bộ. Trong những năm 2000 trở đi, Nước Singapore có chủ trương nhập cư thông thoáng và khuyến mại lao động trình độ cao. Du học sinh Nước Ta đã tốt nghiệp ĐH công lập tại Nước Singapore ( Nanyang Technological University, National University of Nước Singapore, Nước Singapore Management University ) được khuyến khích định cư và nhập quốc tịch Nước Singapore. Hiện nay họ đã trở thành một phần đáng kể trong hội đồng người Việt định cư ở đảo quốc này .Theo thông tin từ Đại sứ quán Nước Ta tại Nước Singapore trong Tiệc chiêu đãi Đón tết Cổ truyền tại Đại sứ Quán năm 2012, tại Nước Singapore có khoảng chừng 12 000 người Việt đang sinh sống, học tập và thao tác. Một số nguồn tin cũ hơn ước tính số lương 7 000 người Việt tại Nước Singapore [ 63 ]. Với chủ trương nhập cư ngày càng thắt chặt, nhất là sau Bầu cử năm 2011, phần đông người Việt ở Nước Singapore lúc bấy giờ đều là non-resident hầu hết là sinh viên và người lao động với visa lưu trú có thời hạn .

Châu Âu

Pháp

Số người Việt tại Pháp được ước tính từ khoảng chừng 200.000 [ 64 ] đến 250.000 [ 65 ] người .

Đức

Theo Văn phòng Thống kê Liên bang Đức có 87.214 người có quốc tịch Nước Ta đang sinh sống tại Đức tính đến cuối năm năm ngoái [ 66 ] [ 67 ], trong số đó 22.469 người lãnh tiền trợ cấp thất nghiệp lâu năm hay tiền trợ cấp xã hội ( năm trước ). [ 66 ] [ 68 ]. Không được tính trong những số lượng đó là những người Việt đã nhập quốc tịch Đức. Giữa những năm 1981 và 2007, 41.499 người đã từ bỏ quốc tịch Nước Ta để lấy quốc tịch Đức [ 66 ]. Thêm vào đó, khoảng chừng 40.000 người di cư gốc Việt không chính thức cũng hiện đang sinh sống tại Đức, hầu hết tại những bang ở miền Đông [ 69 ] .

Cộng hòa Séc

Cộng đồng người Việt tại Cộng hòa Séc, tính đến năm 2011, vào khoảng 58.000 người, là cộng đồng người nhập cư lớn thứ 3 tại Cộng hòa Séc (là cộng đồng thiểu số lớn thứ 3 sau Ukraina và Slovakia). Họ Nguyễn hiện là họ phổ biến đứng thứ 9 tại Cộng hòa Séc.[70]

Hiện công đồng người Việt tại Cộng hòa Séc đã là dân tộc thiểu số chính thức ( official minority ). [ 71 ]

Việt kiều lao động

Trước đây người Việt đi lao động quốc tế thường tới Liên Xô và những nước thuộc mạng lưới hệ thống Xã hội chủ nghĩa ( cũ ). Ngày nay những khu vực chính là Đài Loan, Nhật Bản, Malaysia và Nước Hàn. Con số tổng số khoảng chừng 500 ngàn người, 1/3 là phụ nữ. Theo tường trình năm 2013 của cơ quan chính phủ Hoa Kỳ, so với những người lao động quốc tế từ những nước Á Châu khác, họ thường thiếu nợ nhiều, do đó dễ bị làm lao động ép buộc và những lao động có dính líu tới nợ nần. Theo một nghiên cứu và điều tra 2013 của CSAGA, một tổ chức triển khai phi chính phủ Nước Ta, 1/3 trong số 350 người được phỏng vấn, cảm thấy đã bị lừa đảo, và bóc lột. Bị đối xử tệ hại đã đẩy 1 số ít công nhân phá hợp đồng, đi làm lậu. Nó trở thành một yếu tố lớn ở Nước Hàn dẫn tới việc chính phủ nước nhà họ hủy bỏ mạng lưới hệ thống cấp giấy phép cho người Việt sang thao tác tại đây. Theo Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội ( Nước Ta ), Nước Hàn sẽ thử nghiệm cấp lại giấy phép nhưng sẽ đóng cửa lần nữa nếu số người làm lậu không giảm giảm từ 40 % xuống còn 30 %. [ 72 ]

Ảnh hưởng

Việt kiều ở quốc tế là một nguồn vốn về kinh tế tài chính và nhân lực cho Nước Ta và có sức tiêu thụ cao. Kiều hối cũng là một nguồn lệch giá quan trọng cho Nước Ta. Năm 2009, số tiền người Việt hải ngoại gửi về nước cho thân nhân trải qua những kênh chính thức là 6,2 tỷ đô la, năm 2010 là 8,1 tỷ đô-la ( khoảng chừng 8 % GDP cả nước, 101 tỷ đô la lúc đó ), năm 2011 là 9 tỷ đô la ( tăng hơn 20 % từ năm 2010 ). [ 73 ]Ngoài ra số doanh nghiệp Việt Kiều cũng góp vốn đầu tư về làm ăn tại Nước Ta, cho đến năm 2010 ước tính khoảng chừng 3.400 doanh nghiệp, với tổng số vốn góp vốn đầu tư về nước là khoảng chừng 6 tỷ USD, trong đó có 1 số ít doanh nghiệp lớn của hội đồng Việt Kiều đã tăng trưởng thành công xuất sắc, vươn lên thành những doanh nghiệp có tên thương hiệu số 1 Nước Ta như Vingroup, Euro Windows .

Ủy ban người Việt ở quốc tế, Bộ Ngoại giao

Ủy ban người Việt ở quốc tế, Bộ Ngoại giao là một trong những cơ quan chuyên trách về công tác làm việc người Việt ở quốc tế. Ủy ban này có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với những Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức triển khai và địa phương tương quan triển khai những giải pháp giúp người Nước Ta ở quốc tế không thay đổi đời sống, hội nhập vào xã hội sở tại, hướng về Tổ quốc ; đấu tranh với những hành vi phương hại đến quyền lợi chung của dân tộc bản địa, hội đồng và quan hệ hữu nghị hợp tác giữa nước thường trực với Nước Ta cũng như thông tin cho người Nước Ta ở quốc tế về đường lối, chủ trương của Đảng Cộng sản và pháp lý của Nhà nước Nước Ta, về tình hình chính trị, kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, xã hội của quốc gia ; tương hỗ người việt sinh sống ở nước ngoài giữ gìn tiếng Việt, truyền thống văn hóa truyền thống và truyền thống cuội nguồn dân tộc bản địa Nước Ta ; tương hỗ tăng cường những mối giao lưu về kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, thể thao, giáo dục, huấn luyện và đào tạo, khoa học, kỹ thuật và công nghệ tiên tiến giữa hội đồng người Nước Ta ở quốc tế với đồng bào trong nước. Chỉ đạo, hướng dẫn những Cơ quan đại diện thay mặt nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở quốc tế thực thi chủ trương, chủ trương và pháp lý của Nhà nước so với người Nước Ta ở quốc tế ; tương hỗ, khuynh hướng cho hội đồng người Nước Ta ở quốc tế tổ chức triển khai, xây dựng những hội đoàn người Nước Ta tương thích với pháp lý của nước thường trực và đánh giá và thẩm định. Đặc biệt, Ủy ban có trách nhiệm tương hỗ người Nước Ta ở quốc tế trong góp vốn đầu tư, kinh doanh thương mại, hợp tác kinh tế tài chính, khoa học, kỹ thuật, công nghệ tiên tiến, văn hoá – xã hội ở trong nước ; tổ chức triển khai, hoạt động và tương hỗ những hoạt động giải trí kiến thiết xây dựng và tăng trưởng quốc gia của người việt sinh sống ở nước ngoài và ghiên cứu, khảo sát, tổng hợp và nhìn nhận tình hình hội đồng người Nước Ta ở quốc tế ; yêu cầu cơ quan có thẩm quyền về những chủ trương, chủ trương, kế hoạch hoạt động so với người Nước Ta ở quốc tế. Song song với đó, Ủy ban có trách nhiệm bảo lãnh quyền và quyền lợi hợp pháp của người Nước Ta ở quốc tế tương thích với pháp lý Nước Ta, pháp luật nước thường trực và lao lý quốc tế. [ 74 ]

Xem thêm

Chú thích

1. ^ Số công dân Nước Ta tại Đài Loan là 243.734 người tính đến ngày 31 tháng 7 năm 2021 ( 145.271 nam, 98.463 nữ ) trong khi số công dân Nước Ta có giấy phép cư trú hợp lệ là 268.230 ( 157.914 nam, 110.316 nữ )
2. ^ Số liệu này chỉ gồm có người Kinh quốc tịch Nước Ta ở Trung Quốc Đại lục, không gồm có người Kinh ( Trung Quốc ), người Việt ở Hong Kong, Ma Cao và Đài Loan .
3. ^

   dữ liệu này chỉ bao gồm người Kinh (Trung Quốc)

   Xem thêm: Pokémon (anime) – Wikipedia tiếng Việt

Tham khảo

Liên kết ngoài

Source: https://thevesta.vn
Category: Thế Giới