Không chỉ nở rộ “thời Covid-19”, mốt… ‘đầu trọc’ du nhập Đại Việt từ thế kỷ 13
Trong Bách khoa toàn thư thần học, linh mục Thomas Aquinas cho biết nghi thức cạo đầu thường chỉ được triển khai so với những tu sĩ phái mạnh, còn những nữ tu chỉ cần đội khăn trùm đầu chứ không cần cạo đầu .
 Thu Hiền – top 5 chương trình Vietnam’s Next Top Model 2010
Ảnh : 24h.com.vn |
Trong tiếng Trung Quốc, nghi thức “ cạo đầu ” được gọi là Tiễn phát lễ ( 剪髮禮 ), còn người Anh và Pháp thì gọi là tonsure. Thuật ngữ này có nguồn gốc từ chữ amidura trong tiếng Latinh, nghĩa là “ xén ” hoặc “ xén lông ”. Vào thời Trung cổ, nghi thức cạo đầu bắt nguồn từ lệnh Torah, những môn đồ của Chúa Giê-su phải cạo tóc quanh hai bên đầu. Riêng những nhà thời thánh ở phương Đông thì giáo sĩ phải cạo trọc đầu trọn vẹn. Một số dòng tu như Carthusians và Trappists thì cạo trọc nhưng để lại một vòng tóc ngắn quanh đầu, đôi lúc được gọi là “ vương miện tu viện ”. Ngày nay trong Chính thống giáo Đông phương và những Giáo hội Công giáo Đông phương theo Nghi thức Byzantine thì có ba kiểu cạo đầu : báp-têm ( baptismal ) tu sĩ và giáo sĩ, trong đó gồm có luôn việc cạo chừa bốn lọn tóc theo hình cây thánh giá .
Đối với Ấn Độ giáo, việc cạo đầu là một trong ba nghi thức của đời sống cá thể. Nghi thức tiên phong là Chudakarana ( Phạn ngữ : च ू ड ा करण ), nghĩa đen là “ nghi thức cạo đầu ”, thường diễn ra trong dịp sinh nhật hoặc 3 năm đầu đời của trẻ, lưu lại lần “ xuống tóc ” tiên phong, đa phần để giữ vệ sinh cho trẻ ; nghi thức thứ hai là cạo đầu để ghi lại việc trẻ đi học và lần thứ ba là sau khi chết .
Vài thập niên gần đây, trong nhiều hội đồng Ấn Độ giáo, đặc biệt quan trọng là những những tầng lớp thượng lưu, những góa phụ bị buộc phải thực thi nghi thức cạo đầu, không được trang điểm, mặc quần áo đẹp và sử dụng đồ trang sức đẹp, mục tiêu là để hạn chế việc họ mê hoặc đàn ông .
Trong Phật giáo, cạo đầu là một phần của nghi thức Pabbajjā, nghĩa là “ xuất gia ” để trở thành nhà sư hoặc ni cô. Nghi thức này gồm có việc cạo đầu và mặt, được thực thi tiếp tục để giữ cho đầu thật sạch .
Tu sĩ với vòng tóc ngắn quanh đầu, đôi lúc gọi là “ vương miện tu viện ” |
Ở một số ít vương quốc theo Phật giáo Nam tông, ví dụ điển hình như Myanmar, trong tiến trình dậy thì trẻ em trai phải trải qua nghi thức pabbajjā ; còn ở những vương quốc theo Phật giáo Đại thừa như Trung Quốc và Nhật Bản thì pabbajjā được thực thi trong quy trình tiến độ tập sự tu hành .
Đối với Hồi giáo, Đấng Muhammad được cho phép cạo trọc đầu trọn vẹn, nhưng lại cấm cạo 1 số ít nơi trên đầu rồi chừa tóc mọc ở những nơi khác .
Nhìn chung, cạo đầu là một nghi thức trong Phật giáo và Ấn Độ giáo. Tuy nhiên, theo giới nghiên cứu và điều tra, đặc biệt quan trọng là trong quyển Hindu Saṁskāras : Nghiên cứu tôn giáo – xã hội về những Bí tích của đạo Hindu ( năm 2013 ) của nhà văn Ấn Độ Rajbali Pandey, việc cạo đầu là một điều thông thường, đã được ghi nhận trong những văn bản tiếng Phạn có niên đại trước khi Đức Phật đản sinh .
Mốt đầu trọc có… từ thời Đại Việt?
Trong Kiến văn tiểu lục, Lê Quý Đôn trích quyển Sứ Giao châu thi tập của Trần Cương Trung nhà Nguyên, cho biết vào thời nhà Trần ( 1226 – 1400 ) : “ Con trai đầu trọc, người nào có quan chức thì trùm đầu bằng khăn xanh, nhân dân đều như sư cả ” ; “ Lúc ở nhà để đầu trần, gặp có khách mới đội khăn, nếu đi ra ngoài thì một người mang khăn đi theo, riêng có quốc vương búi tóc, dùng lụa là phủ lấy búi tóc … ” .
Như vậy mốt đầu trọc không phải là mới, chính bới, từ thế kỷ 13 người dân nước Đại Việt ( phái mạnh ) đã biết mốt này và xem đó là điều … thông thường .
 Hoa Di Linh trong cuộc thi Vietnam Idol năm ngoái Ảnh : soha.vn |
 Trương Vệ Kiện ( diễn viên – ca sĩ Hồng Kông, Trung Quốc ) Ảnh: nxgysjj.com Xem thêm: [Truyện ngắn] Quân cờ (1) |
Ngày nay, mốt đầu trọc khá phổ cập tại Nước Ta, nhất là lúc dịch bệnh Covid – 19 đang hoành hoành khiến nhiều người còn thích cạo trọc đầu … cho mát. Trên thế giới không ít nhân vật nổi tiếng cũng có cái đầu trọc lóc, điển hình như ca sĩ Sinead O’Connor ở Ireland, Trương Vệ Kiện – ngôi sao 5 cánh màn bạc Hoa ngữ, còn tại Nước Ta thì có Hoa Di Linh trong cuộc thi Vietnam Idol năm ngoái, Thu Hiền ( top 5 chương trình Vietnam’s Next Top Model 2010 ) …
Source: https://thevesta.vn
Category: Thế Giới
