Phân tích bài ca dao Trèo lên cây khế nửa ngày | Văn mẫu 10

Phân tích bài ca dao Trèo lên cây khế nửa ngày … Ta như sao Vượt chờ trăng giữa trời, bài cao dao thể hiện tâm trạng phổ biến trong tình yêu của người bình dân xưa: tủi buồn cho tình duyên trắc trở với một giọng điệu than thở, tủi hờn cho thân phận. Cùng tham khảo hướng dẫn làm bài chi tiết dưới đây của Đọc tài liệu bao gồm dàn ý và những bài văn mẫu chọn lọc để hiểu thêm về bài ca dao than thân này em nhé!

Đề bài: Phân tích bài ca dao sau:

Trèo lên cây khế nửa ngày ,Ai làm chua xót lòng nay, khế ơi !Mặt trăng sánh với mặt trờiSao Hôm sánh với sao Mai chằng chằngMình ơi có nhớ ta chăng ?Ta như sao Vượt chờ trăng giữa trời .

Dàn ýphân tích bài ca dao Trèo lên cây khế nửa ngày

A. Mở bài

– Giới thiệu bài ca dao cần được nghiên cứu và phân tích .Bài ca bộc lộ chân thực và cảm động một tâm trạng phổ cập trong tình yêu của người tầm trung xưa : chua xót, tủi buồn cho tình duyên trắc trở ; đồng thời bài ca cũng man mác một giọng điệu than vãn, tủi hờn cho thân phận .

B. Thân bài

– Bài ca dao chính là lời của chàng trai đang yêu .+ Trèo lên cây khế là thông thường, nhưng ở trên cây khế đến “ nửa ngày ” thì thật là phi lí. Nhưng chính cái phi lí ấy mới diễn đạt đúng trạng thái tâm hồn của chàng trai : chua xót đến ngơ ngẩn. “ Ai làm chua xót lòng này, khế ơi ! ”, câu đầu đã mở lối cho lời tâm sự bật ra ở câu thứ hai .+ Nỗi chua xót trong lòng chàng trai vì “ ai ” đó, chỉ biết ngỏ cùng cây khế. Vì đâu mà chua xót ? Những câu hát còn lại cho ta hiểu được chàng trai chua xót vì sự cách trở trong tình yêu của anh với một người con gái .- Những hình ảnh rực rỡ trong bài ca dao .Trong bài ca có những cặp hình ảnh “ mặt trăng ” và “ mặt trời ” ; “ sao Hôm ” và “ sao Mai ”, “ sao Vượt ” và “ trăng ”. Đó đều là những ẩn dụ lấy từ vạn vật thiên nhiên để chỉ sự cách trở của đôi lứa, của “ ta ” và “ mình ”+ Và cũng như ngày với đêm, “ mặt trời ” có khi nào gặp được “ mặt trăng ”, còn “ sao Hôm ” thì mãi xa cách “ sao Mai ”. Sao vượt và “ tràng ” đều là hình ảnh của khung trời đêm nhưng cũng chẳng khi nào gặp nhau được : sao Vượt lên đến đỉnh khung trời thì trăng mới mở màn mọc. Càng xa cách lại càng nhớ thương vời vợi, nỗi thương nhớ của chàng trai bật ra thành câu hỏi da diết : “ Mình ơi ! Có nhớ ta chăng ? ”. Những câu hỏi như vậy Open khá nhiều trong ca dao tình yêu : Mình về, có nhớ ta chăng, Ta về, ta nhớ hàm răng mình cười .+ Cách xưng hô “ ta ” và “ mình ” thật thân thiện và nồng nàn yêu thương. Yêu nhau là thế, mà tại sao phải cách trở để lòng tình nhân nhau phải “ chua xót ” : “ Ai làm chua xót lòng này, khể ơi ! ”. Câu hỏi “ Ai làm … ? ” mang tính phiếm chỉ nhưng người đọc thuận tiện hiểu được nguyên do của tâm trạng chàng trai. Còn gì khác hơn, nếu không phải là lễ giáo phong kiến trong cuộc đời xưa với bao nhiêu sự ràng buộc khe khắt đã làm cho nhiều đôi lứa phải đau khổ vì yêu nhau mà không đến được với nhau .>> > Bài ca dao trên như đã bộc lộ chân thực và cảm động một tâm trạng thông dụng trong tình yêu của người tầm trung xưa : chua xót, tủi buồn cho tình duyên trắc trở ; đồng thời bài ca cũng man mác một giọng điệu than vãn, tủi hờn cho thân phận .

C. Kết bài

Bài ca dao như thể một lời thủ thỉ chất chứa biết bao nhiêu tâm trạng của chàng trai đang yêu. Nhưng tình yêu đó lại chua xót, buồn tủi .

>> Xem thêm: Phân tích những câu ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa

Những bài văn mẫu hay nhất phân tích bài ca dao Trèo lên cây khế nửa ngày

Bài văn mẫu 1Trèo lên cây khế nửa ngày ,Ai làm chua xót lòng này, khế ơi !Mặt trăng sánh với mặt trời ,Sao Hôm sánh với sao Mai chằng chằng .Mình ơi ! Có nhớ ta chăng ?Ta như sao Vượt chờ trăng giữa trời .Đây là một trong những bài ca dao rực rỡ nhất nói về tình yêu, và nó cũng như là lời khuyên nhủ tất cả chúng ta rằng đùng quá tin vào một chuyện gì đó mãi mãi .Đối với bài ca dao này ta như cũng đang đi khám phá, cái đáng nói ở đây, đáng nói trong hai dòng thơ đầu là mối đối sánh tương quan giữa cái chua của quả khế và cái chua xót của lòng người. Ta thấy được hình ảnh cây khế, ta như thấy được quả khế Open chỉ để làm vật chất hóa được một trạng thái tình cảm mà có lẽ rằng cũng chính là sự định danh nó như đã phải mượn đến một từ và vốn dĩ nó cũng như đã được dùng để định danh cho vị chua của khế. Ta như thấy được mất hài hòa và hợp lý giữa những câu thơ khi đang nói về chuyện trèo lên cây khế, rồi lại chuyện trò trăng sao. Chính sự bất hợp lý này như nói lên tâm trạng không ổn định của nhân vật trữ tình trong bài .Và hoàn toàn có thể thấy nhân vật trữ tình trong bài ca dao hoàn toàn có thể là người con trai hoặc người con gái. Nhưng xét hàng loạt bài cao dao thì năng lực cao đây chính là những nỗi niềm của người con gái. Bởi ta như thấy được những than vãn về tình yêu đôi lứa chính là phái đẹp – những thân phận mà trong xã hội xưa bị những quy điịnh như về tam tong tứ đức thắt chặt lại. Và việc trải qua những gì đã được nói ra, đặc biệt quan trọng qua những từ tạm như thể mấu chốt, then chốt như “ sánh ”, “ nhớ ”, “ chờ ”. Hơn nữa còn là những hình ảnh dễ như giúp ta nhắc, gợi lên ấn tượng về sự xa cách trong khoảng trống hay đó cũng chính là những sự cách trở nói chung như sao Hôm, sao Mai và cả sao Vượt. Dường như ta cũng hoàn toàn có thể tưởng tượng ra được một nhân vật trữ tình như cũng đã và đang gặp trắc trở trong đường tình và đang tha thiết nhớ người thương. Nhân vật như cũng rất tha thiết ước mong một sự sum vầy. Và ta như thấy được lí do của sự cách trở trong bài cao dao như lại không được nói ra một cách trực tiếp, rõ ràng. Ta như thấy được điều này như không xuất phát từ phía chủ quan người đang tâm sự. Quan những chi tiết cụ thể những lời lẽ thì ta hoàn toàn có thể thấy, tình cảm của người này so với người bạn kia như vẫn còn vẹn nguyên. Thậm chí như đã còn tăng trưởng nồng nàn hơn qua thời hạn và năm tháng .Ta như có lẽ rằng cần phải chú ý quan tâm nhiều hơn tới từ “ sánh ” được dùng rực rỡ. Từ “ sánh ” vốn được dùng tới tận hai lần trong hai dòng thơ kề nhau. Và ta như thấy được từ “ Sánh ” có vẻ như cũng đã gợi lên sự xứng hợp, như đó chính là những sự vừa đôi phải lứa. Và còn hay nói cách khác là sự đẹp đôi. Và cả hình ảnh sao Hôm và sao Mai nữa. Lấy hình ảnh của vạn vật thiên nhiên như cũng đã để chúng sánh chằng chằng với nhau. Hình ảnh như đã được sự hô ứng uyển chuyển giữa sáng và chiều, và đó chính là giữa đông và tây trong thời hạn và trong khoảng trống .Có thể nói được nhân vật trữ tình đã không ví von một cách tường minh chuyện mình với chuyện trăng sao, trời đất kia. Mà ở đây ta hiểu trong sâu xa hơn và thâm thúy hơn là khi người đó đã nhìn yếu tố đúng như vậy. Có lẽ rằng khi mà chưa biết việc tự nhìn nhận như vậy có chủ quan không, nhưng ta hoàn toàn có thể thấy được những địa thế căn cứ vào những gì mà tình cảm người đó thổ lộ ra ngoài. Trong mỗi tất cả chúng ta như hoàn toàn có thể tin vào một sự xứng đôi vừa lứa và sự xúng đôi này lại như dựa trên tình cảm chân thực đáng được trân trọng và bảo vệ .Nhưng đường như sự xúng đôi đó như bị ngăn cách. Có thể nguyên do ở đây chính là vì cha mẹ. Hay cũng lại hoàn toàn có thể là vì thành kiến xã hội, cũng hoàn toàn có thể vì một sự nghi ngại hay không hề được dứt khoát từ phía bạn tình. Ta như thấy được chuyện kết đôi đã không thành được kể cả có dù theo sự mách bảo bên trong của nhân vật trữ tình, quan hệ tương ứng trong mối quan hệ giữa hai người tưởng không còn gì phải bàn cãi nữa .Và để rồi như đã phải thốt lên câu “ Mình ơi ! Có nhớ ta chăng ”, ta như thấy được chính nhân vật trữ tình đã quên người bạn tâm sự tiên phong là cây khế và nó như cũng để chỉ còn biết đến người mình yêu có vẻ như đang ở một chốn nào đó giữa cõi người mà ta không khi nào tìm được. Đó chính là một tiếng kêu kết tụ cả nỗi lo âu, niềm hy vọng và đó cũng chính là những sự nhắc nhở và cả chút trách móc đầy yêu quý, thông cảm. Đồng thời đó cũng chính là một tiếng kêu thôi thúc mối liên tưởng về hình ảnh đẹp đó chính là “ sao Vượt chờ trăng giữa trời ” nó như đã làm sáng cả khoảng trống thơ, và hơn hết nó đã làm sáng cả một tấm tình thủy chung son sắt .Người độc như đã thấy được rằng có cả một câu truyện dài tiềm ẩn trong bài ca dao ngắn này. Dường như những tâm sự, nỗi niềm được thổ lộ ở đây đạt tới giá trị kết tinh cao độ và cũng hoàn toàn có thể khơi lên nhiều tâm lý, xúc cảm về phận người và về những thảm kịch trong tình yêu đôi lứa. Và để rồi khi mà người đọc bài ca dao, ta có vẻ như cũng không hề quên được hình ảnh “ sao vượt chờ trăng ” và đây được xem là một hình ảnh đã vĩnh cửu hóa cái đẹp vĩnh cửu hóa của sự kiên tâm đợi chờ trong hy vọng và đau đớn .Bài văn mẫu 2Bài ca biểu lộ chân thực và cảm động một tâm trạng thông dụng trong tình yêu của người tầm trung xưa : chua xót, tủi buồn cho tình duyên trắc trở ; đồng thời bài ca cũng man mác một giọng điệu than phiền, tủi hờn cho thân phậnTrèo lên cây khế nửa ngày ,Ai làm chua xót lòng này, khế ơi !

Mặt trăng sánh với mặt trời.

Sao Hôm sánh với sao Mai chằng chằng .Mình đi có nhớ ta chăng ?Ta như sao vượt chờ Trăng giữa trời .Bài ca là lời của chàng trai đang yêu. Bài ca theo thể hứng, câu đầu chỉ có công dụng đưa đẩy bắt vần : Trèo lên cây khế nửa ngày. Có nhiều câu ca dao giống như thế. Trèo lên cây bưởi hái hoa, Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân. Trèo lên cây bưởi hái hoa, Người ta hái hết đôi ta bẻ cành. Trèo lên cây gạo cao cao, Bước xuống vườn đào hái nụ tầm xuân. Trèo lên cây khế là thông thường, nhưng ở trên cây khế đến ” nửa ngày ” thì thật là phi lí. Nhưng chính cái phi lí ấy mới diễn đạt đúng trạng thái tâm hồn của chàng trai : chua xót đến ngơ ngẩn. ” Ai làm chua xót lòng này, khế ơi ! “, câu đầu đã mở lối cho lời tâm sự bật ra ở câu thứ hai. Nỗi chua xót trong lòng chàng trai vì ” ai ” đó, chỉ biết ngỏ cùng cây khế. Vì đâu mà chua xót ? Những câu hát còn lại cho ta hiểu được chàng trai chua xót vi sự cách trở trong tình yêu của anh với một người con gái. Trong bài ca có những cặp hình ảnh ” mặt trăng ” và ” mặt trời ” ; ” sao Hôm ” và ” sao Mai “, ” sao Vượt ” và ” trăng “. Đó đều là những ẩn dụ lấy từ vạn vật thiên nhiên để chỉ sự cách trở của đôi lứa, của ” ta ” và ” mình “. Cũng như ngày với đêm, ” mặt trời ” có khi nào gặp được ” mặt trăng “, còn ” sao Hôm ” thì mãi xa cách ” sao Mai “. Sao vượt và ” tràng ” đều là hình ảnh của khung trời đêm nhưng cũng chẳng khi nào gặp nhau được : sao Vượt lên đến đỉnh khung trời thì trăng mới khởi đầu mọc. Càng xa cách lại càng nhớ thương vời vợi, nỗi thương nhớ của chàng trai bật ra thành câu hỏi da diết : ” Mình ơi ! Có nhớ ta chăng ? “. Những câu hỏi như vậy Open khá nhiều trong ca dao tình yêu :Mình về, có nhớ ta chăng ,Ta về, ta nhớ hàm răng mình cười .Cách xưng hô ” ta ” và ” mình ” thật thân thiện và nồng nàn yêu thương. Yêu nhau là thế, mà tại sao phải cách trở để lòng tình nhân nhau phải ” chua xót ” : ” Ai làm chua xót lòng này, khể ơi ! “. Câu hỏi ” Ai làm … ? ” mang tính phiếm chỉ nhưng người đọc thuận tiện hiểu được nguyên do của tâm trạng chàng trai. Còn gì khác hơn, nếu không phải là lễ giáo phong kiến trong cuộc đời xưa với bao nhiêu sự ràng buộc khe khắt đã làm cho nhiều đôi lứa phải đau khổ vì yêu nhau mà không đến được với nhau. Bài ca bộc lộ chân thực và cảm động một tâm trạng thông dụng trong tình yêu của người tầm trung xưa : chua xót, tủi buồn cho tình duyên trắc trở ; đồng thời bài ca cũng man mác một giọng điệu than vãn, tủi hờn cho thân phận .Bài văn mẫu 3Ca dao Nước Ta đi vào tiềm thức của người dân một cách đầy tự nhiên và hồn hậu như chính tâm hồn những người lao động chân chất, ngay thật. Có ca dao tình nghĩa, ca dao về vạn vật thiên nhiên, ca dao về lao động sản xuất và có cả những bài ca dao than thân cho số phận trắc trở của mình .

“Trèo lên cây khế nửa ngày,
Ai làm chua xót lòng này, khế ơi!
Mặt trăng sánh với mặt trời.
Sao Hôm sánh với sao Mai chằng chằng.
Mình đi có nhớ ta chăng?
Ta như sao vượt chờ Trăng giữa trời”

Trong tình yêu, ai cũng mong ước cho mình một tình duyên tốt đẹp, suôn sẻ, vẹn tròn. Nhưng không phải mối tình nào cũng xinh xắn, có những cuộc tình đầy trắc trở ngược xuôi. Tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài ca dao cũng vậy, chàng yêu say đắm cô gái nhưng duyên phận lỡ làng, chàng buông lời chưa xót, tủi hờn cho thân phận. Trong cái thông thường của hành vi đã tiềm ẩn cái không bình thường của tình cảm. ” Trèo lên cây khế nửa ngày “. Chàng trai đã đau đớn, đắng cay khiến lòng ngẩn ngơ, chờ đón. Cây khế như một người bạn tâm tình để chàng trai được thể hiện nỗi lòng mà tâm sự cùng khế. Những lời từ tận đáy lòng của chàng trai thốt lên thật nghẹn ngào biết bao : ” Ai làm chua xót lòng này khế ơi ? “. Một câu hỏi từ từ bật lên, phiếm từ chỉ định ” ai ” nỡ làm lòng chàng chưa xót. Vì ai mà khiến chàng ngậm ngùi cay đắng. Phải chăng đó chính là những khắc nghiệt của lễ giáo phong kiến, những bất công của xã hội cũ đã làm ngăn trở tình cảm đôi ta, làm tan nát bao mối tình nhân gian tốt đẹp .Tiếng than cất lên sao mà xé lòng đến thế, khế chua – lòng người cũng đầy chua xót. Bao cách trở tình yêu khiến lòng chàng càng sầu muộn da diết hơn. Tác giả đã sử dụng khoảng cách vô tận của những hình ảnh vạn vật thiên nhiên, sự cao rộng của đất trời ngoài hành tinh để chỉ khoảng cách của tình yêu đôi lứa. Mặt trời và mặt trăng đều đẹp tươi hiền dịu và sáng ngời như thế mà chẳng khi nào hoàn toàn có thể gặp gỡ nhau cũng như ta và mình vậy. Sao Hôm và sao Mai cũng mãi xa cách nghìn trùng không thể nào thấy nhau. Nhưng dù có xa xôi cách biệt thì chúng đều có điểm chung là mang lại sự sống và làm đẹp cho muôn loài, cho vạn vật thiên nhiên, đều đẹp tươi và tinh khôi. Như tình chúng mình vậy, dù khoảng cách có bao xa vẫn luôn sắt son với tấm lòng chung thủy, vẫn mãi vĩnh cửu, vĩnh hằng và bền vững và kiên cố như tình yêu .

“Mình ơi có nhớ ta chăng
Ta như sao vượt chờ trăng giữa trời”

” Mình ” và ” ta ” tuy hai mà một, sao mà thiết tha, ân tình đến vậy. Lời xưng hô thấm đẫm tình yêu thương dành cho nhau. Ta và mình càng xa cách càng không hề nguôi ngoai nỗi nhớ nhung dành cho nhau cũng như sao Vượt với ánh trăng kia đều là khung trời đêm nhưng không thể nào gặp gỡ, chỉ hoàn toàn có thể dành cho nhau những ân tình, những tình cảm tốt đẹp yêu thương. Bài ca dao mang đến cho ta nhiều xúc cảm, vừa thấy trân trọng tình yêu thủy chung của đôi lứa dành cho nhau, vừa thương xót ngậm ngùi trước mối tình trắc trở, trước nỗi lòng đau đáu của chàng trai. Đó là một mối tình quá đỗi cảm động khiến ta thêm niềm tin vào tình yêu, những tình cảm tốt đẹp và trân quý những niềm hạnh phúc đang có của hiện tại hơn .

Tham khảo thêm: Phân tích bài ca dao Khăn thương nhớ ai

Bài văn mẫu 4Trong cuốn “ Đaghetxtan của tôi ”, nhà thơ Nga Raxun Gamzatop từng viết :

“Những chiếc bình đẹp nhất
Nặn từ đất bình thường
Những câu thơ đẹp nhất
Từ những chữ bình thường”.

Những câu thơ hay nhất, rung cảm lòng người không phải là những câu thơ sang trọng và quý phái, mực thước, là mẫu mực muôn thuở mà lại là những câu thơ đơn giản và giản dị đến không ngờ nhưng lại được cất lên từ chính tấm lòng chân thực của con người. Đó chính là những câu ca dao. Một trong những bài ca dao yêu thương tình nghĩa ghi dấu ấn trong lòng người đọc là bài ca dao :

“Trèo lên cây khế nửa ngày,
Ai làm chua xót lòng này, khế ơi!
Mặt trăng sánh với mặt trời.
Sao Hôm sánh với sao Mai chằng chằng.
Mình đi có nhớ ta chăng?
Ta như sao vượt chờ trăng giữa trời.”

Bài ca là lời nói hụt hẫng, xót xa của những chàng trai gặp cảnh tình duyên lỡ dở .Bài ca dao khởi đầu với thế hứng rất quen thuộc trong văn học dân gian, như bài ca dao :

“Trên trời có đám mây xanh
Ở giữa mây trắng, xung quanh mây vàng
Ước gì anh lấy được nàng
Để anh mua gạch Bát Tràng về xây.”

Hay :

“Trèo lên cây bưởi hái hoa,
Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân.
Nụ tầm xuân nở ra xanh biếc
Em đã có chồng anh tiếc lắm thay!”

Trèo lên cây khế là việc rất thông thường, nhưng ở trên cây khế đến “ nửa ngày ” thì thật là phi lí ! Nhưng chính cái phi lí ấy lại diễn đạt đúng tâm trạng của chàng trai : chua xót đến ngơ ngẩn. “ Ai làm chua xót lòng này, khế ơi ! ”, câu đầu đã mở lối một cách rất là tự nhiên cho lời tâm sự bật ra ở câu thứ hai. Nỗi chua xót trong lòng chàng trai vì “ ai ” đó, chỉ biết ngỏ cùng cây khế. Vì đâu mà chua xót ? Vì một lí do nào đó, hoàn toàn có thể là ngần ngại không dám nói ra lời yêu ? vì cha mẹ không đồng ý chấp thuận ? Hoặc vì gia cảnh ? Nhưng dù sao thì họ cũng không hề vẹn tròn niềm hạnh phúc. Chàng trai không biết làm gì, đành buông lời luyến tiếc : “ Ai làm chua xót lòng này, khế ơi ! ” Âm điệu xót xa nằm ngay ở hai chữ “ chua xót ” – một nỗi đau nhức nhối, khôn nguôi. Đó không phải lời đãi bôi, nói vui đùa với cô gái mà là lời luyến tiếc. Bởi càng yêu nhiều lại càng tiếc nhiều, lại chỉ hoàn toàn có thể ngậm ngùi :

“Bây giờ em đã có chồng
Như chim vào lồng như cá cắn câu
Cá cắn câu biết đâu mà gỡ
Chim vào lồng biết thuở nào ra?”

Tuy tình duyên lỡ dở, tình cảm của chàng trai không toàn vẹn nhưng tấm lòng vẫn bền vững và kiên cố, thủy chung :

“Mặt trăng sánh với mặt trời.
Sao Hôm sánh với sao Mai chằng chằng.
Mình đi có nhớ ta chăng?
Ta như sao vượt chờ trăng giữa trời.”

Những cặp hình ảnh sóng đôi : “ mặt trăng ” và “ mặt trời ” ; “ sao Hôm ” và “ sao Mai ”, “ sao Vượt ” và “ trăng ” như hình ảnh của anh và em, của “ ta ” và “ mình ”. Có ngày thì không có đêm, có mặt trời thì không hề có mặt trăng, sao Hôm và sao Mai, sao Vượt và trăng dẫu cùng một khung trời vẫn muôn trùng xa cách. Càng xa cách lại càng nhớ thương vời vợi, để rồi nỗi nhớ bật lên thành câu hỏi da diết : “ Mình đi có nhớ ta chăng ? ”. Những câu hỏi như vậy Open khá nhiều trong ca dao tình yêu :

“Mình về có nhớ ta chăng
Ta về như lạt buộc khăn nhớ mình”
“Ta về ta cũng nhớ mình
Nhớ yếm mình mặc, nhớ tình mình trao”.

Danh xưng “ ta ” và “ mình ” bộc lộ sự gắn bó trong hai con người, thân thiện như vợ chồng. Với người con trai, người con gái ấy đã trở thành một phần không hề thiếu của đời sống. Dẫu anh và em phải xa cách, dẫu tình cảm không hề toàn vẹn thì chàng trai vẫn hướng về mình, về tình cảm đôi mình trong liên tưởng đẹp tươi. Và vượt lên tổng thể là tấm lòng son sắt không đổi thay – là lối sống cao đẹp trong ứng xử của tâm hồn, tính cách Việt .Như vậy, chỉ với sáu câu thơ mà hoàn toàn có thể miêu tả rất đầy đủ cung bậc tình cảm, trạng thái của người con trai trong tình yêu : sự chua xót, khôn nguôi vì tình yêu lỡ dở nhưng đó cũng chỉ là một bộc lộ của tình yêu. Tấm lòng thủy chung, son sắt của chàng trai dành cho người con gái chính là hình tượng cao nhất của tình cảm cao đẹp, của nghĩa tình con người Nước Ta. Lời thơ giản dị và đơn giản như lời ăn lời nói, như chính tâm hồn chân chất của những người nông dân vậy nhưng nó có sức lay động mãnh liệt. Vì nó chạm vào được trái tim con người, vì ta cảm và hiểu với những tâm trạng ấy .Những bài ca dao ấy, chính là “ viên ngọc quý ” ( Hồ Chí Minh ) của kho tàng văn học Nước Ta. Khi nào con người còn sống, còn biết yêu ghét và vui buồn thì những câu ca dao như vậy còn có sức sống và giá trị trong lòng người đọc .Bài văn mẫu 5Bài ca dao này mở màn bằng lối đưa đẩy gợi cảm hứng : Trèo lên cây khế nửa ngày, gần giống với Trèo lên cây bưởi hái hoa ở một bài ca dao quen thuộc khác. Những bài như thế thường là lời than phiền, hụt hẫng cho duyên phận lỡ làng của những chàng trai nghèo ở nông thôn xưa .Câu mở đầu nêu ra một trường hợp khá đặc biệt quan trọng : Trèo lên cây khế nửa ngày. Tuy không có chủ ngữ nhưng người đọc vẫn hoàn toàn có thể tưởng tượng ra nhân vật trữ tình là chàng trai đang trong tâm trạng đơn độc, buồn bã. Chuyện tình cảm riêng tư khó bày tỏ với người. Thôi thì san sẻ với cỏ cây cho vơi sầu, bớt khổ : Ai làm chua xót lòng này, khế ơi ! Đại từ phiếm chỉ Ai ờ đây mang ý nghĩa khá rộng. Có thể là con người đơn cử nào đó, mà cũng hoàn toàn có thể là những ngăn trở vô hình dung nhưng rất khó vượt qua như ý niệm môn đăng hộ đối, như định kiến phân biệt sang hèn, giàu nghèo trong xã hội … Nhưng dù là gì chăng nữa thì nó cũng là trở lực đáng sợ so với những đôi lứa đang yêu, muốn tiến tới hỗn nhân, Nó là nguyên do dẫn đến sự dở dang hoặc tan vỡ của những cuộc tình .Hỏi khế mà cũng là tự hỏi mình. Nhân hóa kín kẽ qua cách gọi tha thiết khế ơi, khiến cho cây khế cũng mang tâm trạng của một kẻ đồng bệnh tương liên. Câu hỏi tu từ trên như mũi dao vô hình dung xoáy sâu vào trái tim yêu đang rỉ máu. Nghệ thuật chơi chữ tinh xảo ẩn sau câu hỏi ấy. Lòng khế chua chát có nét giống với lòng người chua xót. Cảm giác chua xót, cay đắng tràn ngập cõi lòng chàng trai, nhưng không vì vậy mà lụi tàn ngọn lửa hy vọng. Chàng trai mượn quy luật của ngoài hành tinh để khẳng định chắc chắn quy luật của tình yêu :

Mặt trăng sánh với mặt trời,
Sao Hôm sánh với sao Mai chằng chằng.

Vạn vật đều có đôi có lứa, vậy tại sao chúng mình lại phải xa nhau ? Ai nhẫn tâm chia cắt tình duyên đôi lứa, để anh thì lặng đi trong chua xót. Còn em, chắc cũng rơi vào tâm trạng đau khổ, giày vò, nếu như em thực lòng yêu thương, gắn bó với anh. Dẫu bị ngăn trở, dẫu phải xa nhau, nhưng anh vẫn nghĩ tất cả chúng ta là một cặp khăng khít không hề tách rời ; như Mặt trăng sánh với mặt trời, như Sao Hôm sánh với sao Mai, tuy hai mà một .So sánh như vậy cũng là một cách khẳng định chắc chắn can đảm và mạnh mẽ về tình yêu và lòng chung thủy, về khát vọng niềm hạnh phúc chân chính. Nhưng dù mượn đến những sự vật lớn lao, vĩnh hằng trong thiên hà để bày tỏ lòng mình, chàng trai cảm thấy vẫn chưa đủ, chưa bộc lộ hết được những điều muốn nói. Cần phải để trái tim tự nói lên những lời yêu thương chân thành nhất :

Mình ơi! Có nhớ ta chăng ?
Ta như sao Vượt chờ trăng giữa trời.

Những hình ảnh vay mượn dù đẹp đến đâu cũng không có giá trị biểu cảm bằng câu hỏi mộc mạc, tự nhiên mà rung động, thấm thía tận đáy lòng. Gọi tình nhân là Mình ơi !, chứng tỏ sự gắn bó giữa chàng trai và cô gái đã đến mức sâu đậm, khó hoàn toàn có thể xa lìa. Mình ơi có nhớ ta chăng ? Có nhớ những kĩ niệm đẹp tươi trong tình yêu giữa ta và mình. Còn ta, trước sau vẫn đinh ninh một lời thủy chung, son sắt : Ta như sao Vượt chờ trăng giữa trời .

Sao Vượt là tên gọi dân gian của sao Hôm, thường mọc vào buổi tối, nhất là những đêm có trăng. Sao mọc đợi trăng lên, sao lặn chờ trăng lặn. Đó là quy luật muôn đời của thiên nhiên mả cũng là quy luật bất di bất dịch của tình yêu anh dành trọn cho em!

Cái độc lạ của bài ca dao vừa nghiên cứu và phân tích ở trên chính là sự phối hợp tự nhiên, hòa giải giữa hai yếu tố dân gian và bác học. Chúng được đặt cạnh nhau, thậm chí còn lổng vào nhau mà không gây cảm xúc ép buộc, khiên cưỡng. Ngược lại, chúng bổ xung cho nhau để tô đậm và làm điển hình nổi bật tâm trạng chủ yếu của chàng trai trong thực trạng đơn độc, xa cách tình nhân. Bài ca dao không riêng gì nói hộ tâm sự của một chàng trai mà là muôn ngàn chàng trai đang lao đao, lận đận trên con đường tình yêu đầy trắc trở .* * * * * * * * * * * * *

Trên đây là hướng dẫn làm bài phân tích bài ca dao Trèo lên cây khế nửa ngày bao gồm dàn ý chi tiết và những bài văn mẫu chọn lọc hay nhất. Hy vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích phục vụ việc học tập của các em. Ngoài ra, các em hãy truy cập doctailieu.com để tham khảo những bài văn mẫu 10 phong phú khác mà chúng tôi đã sưu tầm và tổng hợp nhé. Chúc các em luôn học tốt và đạt kết quả cao!

Source: https://thevesta.vn
Category: Thế Giới