Tính chất hoá học của Este, bài tập về Este - hoá 12 bài 1 - Trường THPT Thành Phố Sóc Trăng

Tính chất hoá học của Este, bài tập về Este – hoá 12 bài 1
Este được ứng dụng nhiều trong trong thực tiễn như 1 số ít este dùng là chất hóa dẻo, dược phẩm ; 1 số ít khác có mùi thơm hoa quả được dùng trong công nghiệp thực phẩm và mĩ phẩm, …

Bạn đang đọc: Tính chất hoá học của Este, bài tập về Este – hoá 12 bài 1 – Trường THPT Thành Phố Sóc Trăng

Vậy Este là gì? Este có những tính chất hoá học và tính chất vật lý nào? chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé các em.

Bạn đang xem : Tính chất hoá học của Este, bài tập về Este – hoá 12 bài 1

I. Este là gì?

– Este là sản phẩm thu được khi thay thế sửa chữa nhóm OH trong axit cacboxylic bằng nhóm OR .

– Este đơn giản có công thức cấu tạo như sau:

– Công thức tổng quát của một số ít loại este thường gặp :
+ Este no, đơn chức, mạch hở : CnH2n + 1COOC mH2m + 1 hay CxH2xO2 ( n ≥ 0 ; m ≥ 1 ; x ≥ 2 ) .
+ Este đơn chức : CxHyO2 hoặc RCOOR ’ ( x ≥ 2 ; y ≥ 4 ; y chẵn ; y ≤ 2 x ) :
+ Este của axit đơn chức và Ancol đa chức : ( RCOO ) xR ’ .
+ Este của axit đa chức và Ancol đơn chức : R ( COOR ’ ) x .
+ Este của axit đa chức và Ancol đa chức : Rt ( COO ) xyR’x .

hayhochoi

* Lưu ý: Số chức este là bội số chung nhỏ nhất của số chức ancol và số chức axit.

II. Cách đọc tên Este (danh pháp).

1. Với ancol đơn chức R’OH

Tên este = tên gốc hidrocacbon R ’ + tên gốc axit ( đổi đuôi ic thành at )

Ví dụ: HCOOC2H5 : Etyl fomat;

CH3COOC2H5 : Etyl axetat
CH2 = CH-COO-CH3 : Metyl acrylat

2. Với ancol đa chức

Tên este = tên ancol + tên gốc axit

Ví dụ: CH2OOC-CH3: etylenglycol điaxetat

III. Tính chất vật lý của Este

– Đa số ở trạng thái lỏng, những este có khối lượng phân tử rất lớn hoàn toàn có thể ở trạng thái rắn ( như mỡ động vật hoang dã, sáp ong, … )
– Nhiệt độ sôi thấp, dễ bay hơi do không tạo link hidro giữa những phân tử .
– Nhẹ hơn nước, ít tan hoặc không tan trong nước do không tạo link hidro giữa những phân tử với nước .
– Đa số những este có mùi thơm đặc trưng như :

Isoamyl axetat: CH3COOCH2CH2(CH3)2 có mùi chuối
Etyl butirat: CH3CH2CH2COOC4H9 có mùi dứa
Geranyl axetat: CH3COOC10H17 có mùi hoa hồng

– Là dung môi tốt để hòa tan những chất hữu cơ .

IV. Tính chất hoá học của Este

1. Este phản ứng thủy phân

RCOOR ’ + H2O ↔ RCOOH + R’OH
– Phản ứng thực thi trong môi trường tự nhiên axit loãng và được đun nóng .
– Muốn tăng hiệu suất của phản ứng thủy phân este phải dùng dư nước và sử dụng chất xúc tác axit, đun nóng hỗn hợp phản ứng .
– Nếu ancol sinh ra không bền thì phản ứng xảy ra theo một chiều .

2. Este phản ứng thủy phân trong môi trường kiềm (phản ứng xà phòng hóa)

RCOOR ’ + NaOH → RCOONa + R’OH
– mchất rắn sau phản ứng = mmuối + mkiềm dư .
– Với este đơn chức : neste phản ứng = nNaOH phản ứng = nmuối = nancol .

3. Một số phản ứng riêng của Este

– Este của ancol không bền khi thủy phân hoặc xà phòng hóa không thu được ancol :
RCOOCH = CH2 + H2O → RCOOH + CH3CHO
– Este của phenol phản ứng tạo ra hai muối và nước :
RCOOC6H5 + 2N aOH → RCOONa + C6H5ONa + H2O
– Este của axit fomic ( HCOO ) xR có năng lực tham gia phản ứng tráng gương .
( HCOO ) xR + 2 xAgNO3 + 3 xNH3 + xH2O → ( NH4CO3 ) xR + 2 xAg + 2 xNH4NO3
– Nếu este có gốc axit hoặc gốc Ancol không no thì este đó còn tham gia được phản ứng cộng, phản ứng trùng hợp và phản ứng oxi hóa không trọn vẹn .
CH2 = CH-COOCH3 + Br2 → CH2Br-CHBr-COOCH3
nCH2 = C ( CH3 ) COOCH3 → ( – CH2-C ( CH3 ) ( COOCH3 ) – ) n
( Poli ( MetylMetacrylat ) – Plexiglass – thủy tinh hữu cơ )
nCH3COOCH = CH2 → ( – CH2-CH ( OOCCH3 ) – ) n
( poli ( vinyl axetat ) – PVA )

V. Cách điều chế Este

1. Thực hiện phản ứng este hóa giữa ancol và axit

yR(COOH)x + xR’(OH)y small
ightleftharpoons

Ry(COO)xyR’x + xyH2O (H2SO4, t0)
( COO ) R ’ + xyHO ( HSO, t

2. Thực hiện phản ứng cộng giữa axit và hiđrocacbon không no

RCOOH + C2H2 → RCOOCH = CH2

3. Thực hiện phản ứng giữa muối Na của axit và dẫn xuất halogen

RCOONa + R’X → RCOOR ’ + NaX ( xt, t0 )

4. Thực hiện phản ứng giữa phenol và anhidrit axit

( RCO ) 2O + C6H5OH → RCOOC6H5 + RCOOH

VI. Ứng dụng của Este

* Các este có ứng dụng rộng rãi trong đời sống.

– Làm dung môi như : butyl và amyl axetat được dùng để pha sơn tổng hợp .
– Sản xuất nhiều chất quan trọng như : poli ( metyl acrylat ) và poli ( metyl metacrylat ) dùng làm thủy tinh hữu cơ ; poli ( vinyl axetat ) dùng làm chất dẻo hoặc thủy phân thành poli ( vinyl ancol ) dùng làm keo dán .
– Một số este của axit phtalic được dùng là chất hóa dẻo, dược phẩm, …
– Một số este có mùi thơm hoa quả được dùng trong công nghiệp thực phẩm và mĩ phẩm, …

Ví dụ: Isoamyl axetat: CH3COOCH2CH2(CH3)2: mùi chuối, dùng trong thực phẩm

Geranyl axetat : CH3COOC10H17 : mùi hoa hồng, dùng trong mỹ phẩm, …

VII. Cách nhận biết este

– Este của axit fomic có năng lực tráng gương .
– Các este của ancol không bền bị thủy phân tạo anđehit có năng lực tráng gương .
– Este không no có phản ứng làm mất màu dung dịch Brom
– Este của glixerol hoặc chất béo khi thủy phân cho sản phẩm hòa tan Cu ( OH ) 2 .

VIII. Bài tập về Este

Bài 2 trang 7 sgk hoá 12: Ứng với công thức C4H8O2 có bao nhiêu este là đồng phân của nhau?

A. 2 B. 3 C. 4 D. 5

* Lời giải bài 2 trang 7 sgk hoá 12:

Đáp án : C
+ Các công thức este là đồng phân C4H8O2 :
HCOOCH2-CH2-CH3 : n-propyl fomiat

HCOOCH(CH3)(CH3): isopropyl fomiat

Xem thêm: An Khang Hạnh Phúc – Hoạch định cuộc sống, trọn đời bình an

CH3COOCH2-CH3 : Etyl axetat
CH3-CH2COOCH3 : Metyl propionat

Bài 3 trang 7 sgk hóa 12: Chất X có CTPT C4H8O2. Khi X tác dụng với dung dịch NaOH sinh ra chất Y có công thức C2H3O2 Na. Công thức cấu tạo của X là:

A. HCOOC3H7 B. C2H5COOCH3
C. CH3COOC2H5 D. HCOOC3H5

* Lời giải bài 3 trang 7 sgk hóa 12:

Đáp án : C
+ Theo bài ra Y có CTPT C2H3O2Na ⇒ CTCT của Y là CH3COONa
Như vậy X là : CH3COOC2H5 ( Etyl axetat )

Bài 4 trang 7 sgk hóa 12: Khi thủy phân este X có công thức phân tử C4H8O2 trong dung dịch NaOh thu được hỗn hợp 2 chất hữu cơ Y, Z trong đó Z có tỉ khối hơi so với H2 bằng 23. Tên của X là:

A. Etyl axetat B. Metyl axetat .
C. Metyl propionat D. Propyl fomat .

* Lời giải bài 4 trang 7 sgk hóa 12:

Đáp án : A
– Vì Z có tỉ khối hơi so với H2 nên suy ra Z hoàn toàn có thể ở dạng hơi. Do đó, Z là rượu .
– Theo bài ra CTPT của este X có dạng CnH2nO2 nên X là este no đơn chức mạch hở. Do đó, Z là rượu no đơn chức. Ta gọi CTPT của Z là CmH2m + 2O

Theo bài ra, ta có: $small d_{frac{Z}{H_{2}}}=frac{M_{Z}}{M_{H_{2}}}=23Rightarrow M_{Z}=23.2=46$

⇒ MZ = 14 m + 18 = 46 ⇒ m = 2 ⇒ Z là C2H5OH ( rượu etylic )
⇒ X là : CH3COOC2H5 ( etyl axetat )

Bài 6 trang 7 sgk hóa 12: Đốt cháy hoàn toàn 7,4 gam este X đơn chức thu được 6,72 lít CO2 (đktc) và 5,4 gam nước.

a ) Xác định công thức phân tử của X .
b ) Đun 7,4 gam X trong dung dịch NaOH vừa đủ đến khi phản ứng trọn vẹn thu được 3,2 gam ancol Y và một lượng muối Z. Viết công thức cấu trúc của X và tính khối lượng của Z .

* Lời giải bài 6 trang 7 sgk hóa 12:

a ) Ta có :
– Số mol CO2 : nCO2 = 6,72 / 22,4 = 0,3 ( mol )
– Số mol nước là : nH2O = 5,4 / 18 = 0,3 ( mol )
– Vì nCO2 = nH2O ⇒ X là este no đơn chức mạch hở. Gọi CTPT của este X là CnH2nO2

CnH2nO2 + $small frac{3n-2}{2}$ O2 $small overset{t^{0}}{ ightarrow}$ nCO2 + nH2O

1 mol n mol
? mol 0,3 mol
– Theo PTPƯ : neste = 0,3 / n ⇒ Meste = 7,4 / ( 0,3 / n ) = ( 74 n ) / 3
⇔ 3 ( 14 n + 32 ) = 74 n ⇒ n = 3
⇒ Công thức phân tử của este X là C3H6O2
b ) Ta có : nx = m / M = 7,4 / 74 = 0,1 ( mol ) .
– Ta gọi CTPT của X là RCOOR ’, PTPƯ :
RCOOR ‘ + NaOH → RCOONa + R ‘ OH
⇒ nR ‘ OH = nX = 0,1 .
Y là rượu R ‘ OH, Z là muối RCOONa
Vì este X là no đơn chức nên Y cũng là rượu no đơn chức. Gọi CTPT của Y là CmH2m + 2O
My = 3,2 / 0,1 = 32 ⇔ 14 m + 18 = 32 ⇒ m = 1
⇒ Y là : CH3OH
Do đó este X là : CH3COOCH3 và muối Z là : CH3COONa .
nZ = 0,1 ( mol ) ⇒ mZ = 0,1. 82 = 8,2 ( g )

Công thức cấu tạo của X: $small egin{matrix} CH_{3}- & underset{||}{C} -&CH_{3} & O& end{matrix}$

Bài 4 trang 18 sgk hóa 12: Làm bay hơi 7,4 gam một este A no, đơn chức thu được một thể tích hơi bằng thể tích của 3,2 gam khí oxi ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất.

a ) Tìm công thức phân tử của A .
b ) Thực hiện phản ứng xà phòng hóa 7,4 gam A với dung dịch NaOH để phản ứng trọn vẹn thu được sản phẩm có 6,8 gam muối. Tìm công thức cấu trúc, gọi tên A .

* Lời giải bài 4 trang 18 sgk hóa 12:

a ) Theo bài ra, số mol O2 : nO2 = m / M = 3,2 / 32 = 0,1 ( mol )
Vì A và O2 có cùng thể tích và ở cùng điều kiện kèm theo nhiệt độ và áp suất nên nA = nO2 = 0,1 ( mol )
⇒ MA = 7,4 / 0,1 = 74 g / mol .
Vì A là este no đơn chức nên có CTPT là CnH2nO2 ( n ≥ 2 )
Ta có : MCnH2nO2 = 12 n + 2 n + 32 = 74 ⇒ n = 3
⇒ CTPT của A là : C3H6O2
b ) Gọi CTPT của A là RCOOR ’ ta có PTPƯ xà phòng hoá
RCOOR ‘ + NaOH
$small overset{t^{0}}{ ightarrow}$ RCOONa + R‘OH
RCOONa + ROHTheo PTPƯ : nRCOONa = nA = 0,1 mol
⇒ M ( RCOONa ) = 6,8 / 0,1 = 68 g / mol
M ( RCOONa ) = MR + 12 + 32 + 23 = MR + 67 = 68 → R = 1
⇒ R là H ( hay muối là HCOONa )
⇒ CTCT của A là : HCOOC2H5 ( etyl fomat ) .

Bài 6 trang 18 sgk hóa 12: Khi thủy phân hoàn toàn 8,8 gam một este đơn chức mạch hở X với 100 ml dung dịch KOH 1M (vừa đủ) thu được 4,6 gam một ancol Y. Tên gọi của X là :

A. etyl fomiat. B. etyl propionat. C. etyl axetat. D. propyl axetat .

* Lời giải bài 6 trang 18 sgk hóa 12:

– Đáp án : C
– Gọi CTPT của este là RCOOR ’
– Theo bài ra, số mol KOH : nKOH = V.CM = 0,1. 1 = 0,1 ( mol )

RCOOR’ + KOH $small overset{t^{0}}{ ightarrow}$ RCOOK + R’OH

– Theo PTPƯ : nRCOOR1 = nKOH = 0,1 mol .
M ( RCOOR ’ ) = 8,8 / 0,1 = 88 g / mol
⇒ R + 44 + R ’ = 88 ( 1 )
M ( R’OH ) = 4,6 / 0,1 = 46 g / mol
⇒ R ’ + 17 = 46 ( 2 )
Từ ( 2 ) ⇒ R ’ = 29 ( C2H5 – )
Thế vào ( 1 ) ⇒ R = 15 ( CH3 – )
⇒ Công thức cấu trúc là : CH3COOC2H5 ( Etyl axetat )

Hy vọng với phần ôn tập và hệ thống lại tính chất hoá học của Este và bài tập về Este ở trên hữu ích cho các em, mọi thắc mắc các em hãy để lại bình luận dưới bài viết để HayHocHoi.Vn hỗ trợ, hãy like và chia sẻ cho bạn bè nếu thấy hay, chúc các em học tập tốt.

¤ Các bài viết xem nhiều:

¤ Các bài viết khác cần xem:

Xem thêm: An Khang Hạnh Phúc – Hoạch định cuộc sống, trọn đời bình an

Đăng bởi : trung học phổ thông Sóc Trăng
Chuyên mục : Giáo Dục

Source: https://thevesta.vn
Category: Sản Phẩm