Việt Nam cần hợp tác với các nước xuất khẩu gạo trong ASEAN

Trong suốt nhiều năm qua, Việt Nam và Vương Quốc của nụ cười luôn đứng đầu về xuất khẩu gạo, nhưng năm nay, bỗng Open một vương quốc chưa ai từng nghĩ tới vươn lên đứng vị trí số 1, đó là Myanmar. Năm 2017, Myanmar dự trù sẽ xuất khẩu trên 1 triệu tấn gạo .
Hiện Myanmar xuất khẩu 200.000 tấn gạo sang Indonesia. Đây là lần tiên phong trong vòng 10 năm qua, Myanmar xuất khẩu gạo sang Indonesia – vương quốc nhập khẩu gạo lớn thứ 2 trong ASEAN. Trong khi đó, Philippines – vương quốc nhập khẩu gạo lớn nhất quốc tế và là đối tác chiến lược nhập khẩu gạo của Việt Nam cũng quay sang đàm phán với Myanmar để nhập gạo của nước này .
Trong năm 2017, Việt Nam đề ra tiềm năng xuất khẩu từ 6,5 – 7 triệu tấn gạo, so với 7,1 triệu tấn gạo xuất khẩu năm năm nay. Vấn đề của Việt Nam là không có đủ gạo có chất lượng cao để xuất khẩu, trong khi gạo chất lượng thấp và gạo 25 % tấm rất nhiều nhưng lại rất khó xuất khẩu, do nhu yếu thị trường so với loại gạo này thấp và phải cạnh tranh đối đầu với gạo của Ấn Độ và Pakistan có giá thấp hơn nên gạo chất lượng thấp và gạo 25 % tấm của Việt Nam rơi vào thực trạng ế ẩm tồn kho .

Gạo cùng loại của Thái Lan còn thảm hại hơn, do có giá cao hơn gạo của Việt Nam. Trong tháng 2 năm 2017, Việt Nam mới xuất khẩu được 300.000 tấn gạo. So với cùng thời điểm này hàng năm Việt Nam thường xuất được 700.000 – 1,5 triệu tấn gạo.

Theo những chuyên viên, Myanmar từng là vựa lúa của ASEAN. Cách đây hơn 40 năm nước này từng là vương quốc xuất khẩu gạo số một quốc tế. Hiện gạo của Myanmar đang lấy lại vị thế trên thị trường quốc tế do chất lượng gạo tốt và giá thành thấp hơn so với những nước xunh quanh .

Sản lượng gạo của Việt Nam cũng tăng hàng năm, nhưng phần lớn là gạo chất lượng thấp, do đó Việt Nam phải tìm kiếm sự hợp tác với Thái Lan trong lĩnh vực thị trường gạo. Thái Lan từng xuất khẩu  9-10 triệu tấn gạo/ năm. Tuy nhiên, mới đây Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo của Thái Lan tuyên bố kim ngạch xuất khẩu gạo năm nay chỉ dừng lại ở con số 7 triệu tấn.

Hiện nay, Myanmar đang tập trung trồng loại gạo thơm chất lượng cao. Trong 3 năm tới, gạo xuất khẩu của Myanmar chủ yếu là loại gạo thơm này. Hiệp hội công nghiệp gạo Myanmar đã bắt đầu tích trữ loại gạo này từ cuối năm 2016 và năm 2017, Myanmar sẽ xuất khẩu 1,5 triệu tấn gạo.

Đến năm 2018, xuất khẩu gạo của Myanmar ước đạt 2 triệu tấn, năm 2019 sẽ là 3 triệu tấn hoặc nhiều hơn. Bên cạnh đó Myanmar còn tập trung chuyên sâu tăng trưởng mạng lưới hệ thống giao thông vận tải vận tải đường bộ để phân phối nhu yếu luân chuyển sản phẩm & hàng hóa đang không ngừng ngày càng tăng .
Theo những chuyên viên, nhóm CLMV ( gồm Campuchia, Lào, Myanmar và Việt Nam ) tuy chưa thấy quy mô hợp tác trong thị trường gạo, nhưng mỗi vương quốc đều có mục tiêu tăng cường xuất khẩu gạo. Năm năm ngoái, Campuchia đã xuất khẩu được khoảng chừng 1-1, 5 triệu tấn, Lào 1 triệu tấn. Như vậy, tổng sản lượng xuất khẩu gạo của những vương quốc CLMV nhiều hơn Xứ sở nụ cười Thái Lan .
Trong tương lai, vương quốc nhập khẩu gạo lớn nhất trong ASEAN vẫn là Philippines và Indonesia. Như vậy cộng đồng kinh tế tài chính ASEAN ( AEC ) sẽ là thị trường gạo lớn và đồng thời là nhóm những vương quốc xuất khẩu gạo nhiều nhất quốc tế. Vì thế, đã đến lúc Việt Nam và những vương quốc xuất khẩu gạo chủ yếu trong khu vực phải hợp tác thành một khối, nhằm mục đích cạnh tranh đối đầu và giành lại lợi thế trên thị trường gạo quốc tế .