Ưng bất bạc – Vị thuốc quý ngàn năm cho lá gan người Việt
PGS.TS Nguyễn Thượng Dong- Nguyên Viện trưởng Viện Dược liệu
Ưng bất bạc là loài cây nhỡ, thân có gai ngắn, lá kép lông chim hình mũi mác, mép lá khía răng cưa, tên khoa học là Zanthoxylum avicennae, thuộc họ Cam quít Rutaceae, là vị thuốc truyền kiếp ở Trung Quốc, được ghi trong “ Thần Nông bản thảo ” từ thời nhà Tần năm 221 trước công nguyên .
Quyển sách đầu tiên về Dược Thực vật này đã viết về Ưng bất bạc như sau : “Cây cối thường là nơi để các loài chim trú ngụ, là bạn của chim muông, cũng là nơi để chim làm tổ, sinh con, nhưng Ưng bất bạc (Ying Bu Bo) là loài cây rất đặc biệt, với nhiều sự kỳ lạ, cây này rất nhiều lá cứng, rậm rạp quanh năm, lá ngắn, gai lại sắc nhọn, khối lá trên cây như một “núi đao, biển kim”, làm cho chim không những không thể sinh sống mà còn sợ hãi. Chính vì vậy mà cây Ưng bất bạc còn có tên gọi khác là “Điều bất túc”, “Ô nha bất xí thụ”, “Ô bất túc”…
Ở Nước Ta gọi là Muồng truổng, Đơn gai, Truổng lá nhỏ, Sẻn đen, Sẻn quả ba cạnh, người Tày gọi là “ Mạy khuống ”, là vị thuốc chữa bệnh gan của dân tộc bản địa Tày, được người Tày yêu thích hơn so với những cây thuốc chuyên chữa bệnh gan khác như Mạy niếng, Mạy thập moong …
Các nhà thảo dược phương Tây cho rằng, Ưng bất bạc kích thích máu lưu thông đến những tổ chức triển khai bị đau cứng, tăng cường cung ứng oxy và chất dinh dưỡng, vô hiệu chất bẩn, tăng cường lượng máu thiết yếu đến tứ chi. Theo Y văn cổ của Nước Ta và Trung Quốc, Ưng bất bạc có vị cay, đắng, tính ấm, quy vào những kinh can, tỳ, vị, có công suất : Trừ phong, lợi thấp, hoạt huyết thông lạc, lợi niệu, tiêu thũng ; dùng để chữa trị những chứng viêm gan vàng da, viêm gan mạn tính, vàng da phù thũng, thận viêm phù thũng, tổn thương do đòn đánh, eo sống lưng đau mỏi, viêm khớp phong thấp, vùng bụng đau, bạch đới, cảm mạo, đau họng, ho, sốt rét, ngoài những còn có tính năng hoạt huyết, giảm đau .
Cây Ưng Bất Bạc (Zanthoxylum avicennae) – một loại dược liệu quý cho bệnh gan
Có thể phối hợp với các vị khác để chữa trị các chứng : can thận hư tổn, phế vị táo nhiệt, khí âm lưỡng khuy, ứ huyết nội trở. Nếu can thận hư tổn thì phối với bài Tri bá địa hoàng thang ích thận dưỡng can, thanh nhiệt tả hỏa. Nếu phế vị táo nhiệt thì phối với bài Thương truật bạch hổ thang thanh nhiệt tả hỏa, sinh tân chỉ khát. Nếu khí âm lưỡng khuy thì phối với bài gia vị sinh mạch ẩm để ích khí dưỡng âm. Nếu ứ huyết nội thì phối với bài gia vị tứ vật thang để hoạt huyết hóa ứ. Trong “Lĩnh Nam Thảo dược chí” thì ghi, rễ Ưng bất bạc có công năng hóa thấp, khu phong, tiêu thủng, trừ hoàng đản, dùng để trị các chứng bệnh cổ chướng, viêm gan vàng da. Liều sử dụng cho cả 2 chứng viêm gan mạn và viêm thận thủy thủng là 1-2 lạng (tương đương 20 đến 30g) sắc uống.
Xem thêm: Amway chính hãng, khuyến mãi 2022
Ưng bất bạc chứa nhiều alcaloid như dictamin, skimmianin, culantramin thuộc nhóm quinolin. Vỏ thân, vỏ rễ và lá chứa tinh dầu và những flavonoid quý như diosmin, avicin, avicenin, magnoflorin, hesperidin và nhiều chất khác thuộc nhóm Lignan, có cấu trúc hóa học gần giống silymarin rất đặc hiệu cho bệnh gan. Hesperidin trong Ưng bất bạc đã được chứng tỏ có công dụng phục sinh, tái tạo tế bào gan, ngăn ngừa xơ gan, ung thư gan. Đã được những nhà nghiên cứu Ai Cập và Vương Quốc của nụ cười chứng tỏ có năng lực chống oxy hóa tế bào gan, chống gốc tự do, ngăn ngừa tổn thương gan, viêm gan do hóa chất và thuốc tân dược trên quy mô COX1 và COX2, ngăn ngừa sự tạo thành colagen ở tế bào gan dẫn đến xơ gan và phòng ngừa gan nhiễm mỡ .
Diosmin có công dụng làm giảm tổn thương tế bào gan do rượu, tăng cường chuyển hóa và đào thải ethanol, hạ men gan, tăng cường công dụng gan, cải tổ những chỉ số glucosa máu, cholesterol, ure máu và hạ những men gan như AST và ALT. Các lignan có cấu trúc phytoestrogen, nên có công dụng chống oxy hóa, đào thải những gốc tự do mạnh, tái tạo những tế bào gan bị tổn thương. Tinh dầu trong Ưng bất bạc đa phần thuộc nhóm monoterpen và sesquiterpen, có hoạt tính kháng khuẩn mạnh, kích hoạt quá trình tự chết của tế bào ung thư gan .
Một nhà tiến sỹ dược học Việt Nam – TS Trần Đức Dũng đã dành 10 năm nghiên cứu tại Đài Loan trên mẫu Ưng bất bạc thu tại Nam Đàn Nghệ An và chứng minh được 4 nhóm tác dụng quan trọng của rễ Ưng bất bạc như : bảo vệ tổn thương tế bào gan do rượu và tân dược, kháng virus viêm gan B, hạ men gan và phục hồi các chức năng của gan, tác dụng diệt tế bào ung thư gan người HA22T của cao chiết Ưng bất bạc, thông qua cơ chế hoạt hóa protein PP2A, làm giảm sự phát triển của khối u, cao chiết Ưng bất bạc ức chế sự sản sinh ra tế bào ung thư HA22T và cao chiết Ưng bất bạc ức chế sự tăng sinh, khả năng xâm lấn và ức chế các tín hiệu di căn của tế bào HA22T thông qua hoạt hóa protein PP2A.
Ưng Bất Bạc chứa một sồ flavonoid quý như Hesperidine và Diosmin đem đến khả năng chống oxy hóa, chống tổn thương gan, công dụng phục hồi và bảo vệ tế bào gan sớm hiệu quả. ngăn ngừa xơ gan & ung thư gan.
Qua những nội dung đã tổng hợp, hoàn toàn có thể rút ra một số ít Tóm lại về cây dược liệu quý chữa bệnh gan như sau : Ưng bất bạc là cây thuốc chữa bệnh gan truyền thống lịch sử của nhiều nước từ hàng nghìn năm trở lại đây, ở Nước Ta còn là vị thuốc chữa bệnh gan nổi tiếng của dân tộc bản địa Tày với tên gọi Mạy khuống. Được nhiều hội đồng của nhiều dân tộc bản địa dùng để chữa bệnh viêm gan vàng da, viêm gan mạn và đã được khoa học chứng tỏ có tính năng bảo vệ và tái tạo tế bào gan bị tổn thương do rượu và hóa chất, hạ men gan, viêm gan virus B, Phục hồi những tính năng của tế bào gan, ngăn ngừa sự tạo thành colagen trong tế bào gan và chống xơ gan .
Kết quả nghiên cứu và điều tra trên Ưng bất bạc là một góp phần rất quan trọng cho khoa học, nên đã được Cục sáng tạo và thương hiệu thương mại Hoa Kỳ, Ủy ban khoa học công nghệ tiên tiến Đài Loan cấp văn bằng bản quyền trí tuệ, Tặng phần thưởng “ Nghiên cứu Trung Y dược Hứa Hồng Nguyên ”, một phần thưởng uy tín của Đài Loan. Ngoài ra còn được Hội đồng khoa học Đại học Y Dược Trung Quốc – Đài Loan bầu chọn Tiến sỹ tốt nghiệp xuất sắc năm 2012. Năm 2017 được Bộ Khoa học và Công nghệ Nước Ta đưa vào Đề án Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp thay đổi phát minh sáng tạo Quốc gia đến năm 2025 .
Source: https://thevesta.vn
Category: Sản Phẩm