Du lịch Tiệp: Tham quan khu người Việt ở Praha (kỳ 3) – TVTS

Bút ký du lịch của Nguyễn Hồng Anh
* * *
Trước khi qua Tiệp, ngoài lời khuyên và cảnh báo nhắc nhở của cô bạn ở Úc và vài lời bàn Mao Tôn Cương của những người bạn mới quen ở Hòa Lan về nghề “ trồng cỏ ” của người Việt ở đấy, tôi có lên internet và đọc một số ít thông tin về người Việt ở Praha do báo chí truyền thông trong nước viết. Báo VnExpress viết : “ sự hiếu khách đã trở thành một nét văn hóa truyền thống của người Việt tại Czech, khiến tôi cảm thấy ấm lòng khi du lịch nơi đây ” ( Đào Phi Cường, Pháp ) .

Với Hà Nội, cộng đồng người Việt ở Praha là “người” của họ qua các hội như  “Hội Người Việt Nam tại Cộng hòa Séc” và những chuyến thăm viếng hội thảo của tòa đại sứ VN tại Praha và của các viên chức Bộ Ngoại giao VN từ Hà Nội.

Vì vậy, tôi tự xem mình như là “ người ngoài ” do đó khi gặp những “ đồng hương ” ở đây phải cẩn trọng, ý tứ .
Theo báo mạng Vietnam +, tại Tiệp có khoảng chừng 65,000 người Việt Nam sinh sống hợp pháp và người Việt đã được chính phủ nước nhà Tiệp nhìn nhận là một dân tộc thiểu số ( đông hàng thứ 14 ) và đã có một người Nước Ta được chỉ định vào Hội đồng Dân tộc Thiểu số .

Praha: đi mô cũng gặp người Việt

Sau một ngày đi bộ ngắm thành phố Praha chúng tôi trở lại tiệm ăn Nước Ta vừa biết hồi chiều để ăn tối. Một tô phở ở Phở Việt ở giữa TT thủ đô hà nội giá 89 CZK ( Czech Koruna ) tức khoảng chừng $ 5.5 Úc kim. Tuy gọi là tiệm phở, nhưng vì bán theo lối thức ăn nhanh ( fast food ) khách phải trả tiền trước khi thức ăn được bưng ra. Chỉ là tô phở “ chay ” chứ không có rau hay giá như mọi nơi. Nước phở đằm miệng nhưng thịt không được thơm như ở Úc. Ghé quán hai lần, thấy hơi vắng khách, có lẽ rằng vì nằm ở bên trong TT thương mại. Hai vợ chồng và đứa con trai trông có vẻ như thân thiện, mở quán này được 3 năm .
Tôi nói ngày mai tôi muốn qua chợ Sapa để xem hoạt động và sinh hoạt của người Việt bên đó nhưng không biết nên trả giá taxi như thế nào bởi ngày trong ngày hôm qua, đi một đoạn từ ga xe lửa TW về khách sạn chưa tới 1 cây số là bị chém đến 500 CZK, cô chủ người Miền Bắc nói “ cháu ” hoàn toàn có thể chỉ đường cho “ hai bác ” đi xe cho rẻ nhưng sợ khó tìm, còn đi taxi thì chỉ từ 500 – 600 CZK mà thôi .
Đến Tiệp tôi còn một bộ CD gồm 4 cuốn và một tập nhạc, dự trù sẽ Tặng Ngay cho người đáng khuyến mãi ngay, nhưng nhìn ông bà chủ quán tôi nghĩ hoàn toàn có thể họ không thích âm nhạc cho lắm nên để dành qua Chợ Sapa “ phát tán ” bộ CD và tập nhạc “ phản động ” này ngay ở trái tim của TP.HN nối dài .
Bước ra đường, chúng tôi tìm chỗ bán bia để mua vài chai về khách sạn uống, thấy một tiệm mặt tiền khá lớn, đông khách ra vào. Euromax Market chuyên bán rượu bia, nước giải khát và thuốc lá. Thấy một người trẻ tuổi thao tác ở đây nói tiếng Việt với cô thu ngân, tôi nói tưởng đây là một tiệm của người Tàu. Cậu cười và vấn đáp rằng nếu là tiệm Tàu thì ngoài tiếng Tiệp sẽ có tiếng Tàu trên bảng hiệu nhưng ở đây không có tiếng Tàu. À ra thế ! Tôi học thêm một chút ít kiến thức và kỹ năng đại trà phổ thông. Cậu cho biết tiệm Open đến 2 giờ sáng. Tôi khen tiệm lớn quá nhưng cậu chỉ mỉm cười. Hỏi có phải ở đây có rất nhiều người Việt, cậu vấn đáp : phải .
Bước ra con đường Wenceslas Square sinh động đầy người từ đây cho đến cuối ( hay đầu ) đường tận National Museum, thấy một phụ nữ đẩy xe có con nhỏ trong đám người lố nhố – người đứng nghe nghệ sĩ vỉa hè trình diễn, kẻ cầm điện thoại cảm ứng trò chuyện hay ngắm cảnh – tôi gợi chuyện với người đồng hương này. Cô cho biết qua Tiệp được 7 năm và chồng làm cho nhà hàng quán ăn sushi ở trên con đường này. Hôm nay từ Q. 9 cô lên Q. 1 ( tức TT thủ đô hà nội ) để đón chồng đi làm về, đường xa và không quen khu vực này. Đang chuyện trò, nghe điện thoại cảm ứng chồng reo, cô hớt hãi đẩy xe chở con, gọi ơi ới xem chồng đang đứng ở đâu trong đám đông, quên chào từ biệt người đồng hương .
Sáng hôm sau, chúng tôi lại liên tục ra con đường Wenceslas Square đi một vòng shopping đồ kỷ niệm, đặc biệt quan trọng là đồ pha-lê Bohemia, mẫu sản phẩm nổi tiếng của Tiệp. Có quá nhiều thứ và kiểu đẹp. Tôi mê những bình đựng hoa thật lớn có chạm trổ bạc và vàng rất tinh xảo, là những bình mà cậu người trẻ tuổi đẹp trai đáng yêu và dễ thương trình làng với tôi rằng, vì là đồ tiểu công nên không có cái thứ hai. Biết tôi là người Nước Ta, cậu ra mắt ông nội cậu là người Phi Luật Tân lấy bà nội là người Việt khi ông qua ship hàng ở Nước Ta. Cậu hiện định cư ở Tiệp, nói tiếng Anh rất rành và tỏ ra thành thật với khách khi bán hàng. Nhưng do còn phải đi xe lửa sang Áo nên tôi không hề mang một cái bình bự mà chỉ mua cái tô đựng kẹo bánh nho nhỏ làm kỷ niệm mà thôi .
Trên đường về khách sạn cất đồ, chúng tôi đi song song với một mái ấm gia đình người Việt. Họ cất lời chào hỏi chúng tôi trước, bởi nghe hai vợ chồng chúng tôi chuyện trò với nhau. Vợ chồng này mới qua Tiệp được nột tuần lễ thăm người con trai đã ở đây 10 năm. Những người này nói giọng Quảng Bình nên nhà tôi nghe không kịp, nhưng tôi thì quá quen thuộc với giọng Miền Trung từ Quảng Trị, Quảng Bình đến giọng Thanh Hóa, Nghệ An, TP Hà Tĩnh .
Người đàn ông ra vẻ có phong độ, tức có tiền tài hay chức tước. Họ hỏi chuyện chúng tôi một cách tự nhiên. Nghe chúng tôi sắp đi thăm Chợ Sapa, bà mẹ bảo đứa con trai hãy chỉ đường cho chúng tôi mua vé xe metro cho rẻ nhưng tôi cám ơn bởi ngại tìm đường dưới trời nóng 36 độ C .
Anh người trẻ tuổi cho tôi biết ở thành phố Praha có 60 ngàn người Việt và 40 ngàn người Việt ở lậu. 100 ngàn ? Đây là một số lượng người Việt khá lớn so với dân số cả nước khoảng chừng 10 triệu người. Trong khi đó, vài người Việt khác nói dân số Nước Ta ở đây khoảng chừng sáu, bảy chục ngàn người. Mọi người chúng tôi gặp ở Thủ đô Praha đều là người Nước Ta từ Miền Bắc sang .

Bá-linh có chợ Đồng Xuân, Praha có chợ Sapa khổng lồ

Thấy chiếc xe đậu trước khách sạn Rokoko có 3 chữ A, tôi cầm tờ giấy ghi sẵn mấy chữ Sapa, Libusska 319 / 126. 14200 Praha 4 – Pisnice và nói đi Chợ Sapa của người Nước Ta, ông taxi gật đầu .
Nhớ giá khoảng chừng 500 – 600 CZK mà cô chủ quán Phở Việt nói, tôi hỏi : “ 400, OK ? ”. Ông taxi gật đầu. Sợ ông nghe lộn lát nữa lại đòi cao, tôi hỏi thêm lần nữa và ông gật đầu. Thế là xe taxi mang bảng hiệu AAA làm ăn đàng hoàng như người ta viết trên google. Tôi không rõ đường dài bao nhiêu, đoán khoảng chừng 10 cây số vì xem đồng hồ đeo tay thấy chạy mất khoảng chừng 20 phút .
Chợ Sapa có tên chính thức là Trung Tâm TM Sapa được hình thành từ năm 1999 trên miếng đất 35 hếc-ta ( 350,000 mét vuông ) của Q. 4, về phía nam TT thành phố Praha. Cảnh vật gần chợ Sapa cho thấy đây là vùng đồng quê hay khu kỹ nghệ. Xe vào cổng chính kiến trúc mái phẳng, màu xanh biển, trông như tiệm bán xăng 7 Eleven, có hai tuyến đường ra vào riêng không liên quan gì đến nhau, hai bên có tượng hai sư tử màu trắng chầu. Bên phải, có lối dành cho người đi bộ với cổng sắt nhỏ, cạnh có căn nhà mái bằng, màu gạch với bảng hiệu lớn Exchange, quảng cáo đây là một TT tài chánh, đổi tiền và chuyển tiền có giấy phép .
Đúng là một chợ rất lớn. Nhìn cuối đường thấy sâu hút. Hai bên là những căn nhà, trệt có, hai tầng có. Những nhà hai tầng bằng gạch / xi-măng trông khang trang màu trắng, và một dãy hai tầng kiểu tiền chế sơ sài, luộm thuộm, vách xám trông ảm đạm. Song song với đường chính chúng tôi đang đi từ cổng vào, bên trái có hai con đường xe chạy qua lại khá nhiều, hai bên đường cũng là những dãy tiệm buôn nhưng không sinh động bằng con đường chúng tôi đi .
Gần nửa chợ còn lại là những dãy nhà bán quần áo, đồ gia dụng linh tinh .
Bước ra khỏi con đường chính, ở mé phải là những nhà hàng quán ăn, quán ăn, trước mặt 1 số ít tiệm có chỗ đậu xe. Trong dãy tiệm nhà trệt vách mái thô sơ và rất tầm trung, tôi thấy có quán Phở Tùng được hành khách nhắc đến trên mạng. Cũng có nhiều tiệm kinh doanh hai tầng bề thế chứng tỏ “ quý phái ” của người chủ, vì đâu phải trong cái xứ Sapa mang từ Miền Bắc qua mọi người đều giống nhau ?
Gặp một người trẻ tuổi giao hàng vào một chủ tiệm áo quần đang xếp hàng, tôi hỏi làm ăn ở đây có khá hơn Nước Ta không thì cả hai đều bật cười lớn, nói phải khá hơn nhiều mới ở lại đây chứ ! Hỏi đời sống bên này ra làm sao họ nói thoải mái và dễ chịu hơn vì ở Nước Ta phải chụp giựt. Cả hai đều biết chúng tôi là hành khách, nhưng không hỏi chúng tôi từ đâu đến .
Tôi chưa biết phải đi hướng nào giữa cái nóng và nắng nóng bức vào 1 giờ trưa như thế này. Thấy bên phải có lối đi ra với một cổng chào kiểu Cổng Tam Quan có mái ngói đỏ, tôi tới gần để xem đây có phải là cổng chính không, nhưng chỉ là cái cổng đẹp thường thấy chụp hình để trình làng Chợ Sapa chứ ít người sử dụng, nhiều lúc có xe ra vào chứ không thấy người đi bộ. Cổng này gần bãi đậu xe, có lẽ rằng dành cho những chủ tiệm ; và cũng gần có Niệm Phật Đường Vĩnh Nghiêm .
Trong hai lối đi tả hữu dành cho người đi bộ qua cổng tam quan, một bên cánh cửa sắt khép kín, cỏ mọc cao. Nhưng không sao, chụp hình vẫn đẹp
Trên vòng cung lối đi giữa, có giòng chữ tiếng Tiệp và Việt ngữ “ Kính chào hành khách ”, phía ngược lại ghi “ Tạm biệt hành khách ”. Nhìn về phía bên kia cổng thấy cây cối và bãi cỏ, vài căn nhà trệt thưa thớt .
Chúng tôi trở lại những chỗ vừa đi qua, lướt một số ít nhà hàng quán ăn xem nơi nào có máy lạnh không, nhưng chỉ thấy sử dụng máy quạt điện. Cuối cùng chúng tôi tạt vào tiệm Hồ Sen Quán để ăn trưa chứ không hề liên tục đi bộ giữa trời nắng chang chang để thăm quan những cửa tiệm ở đây, vì tiệm, sạp nào cũng giống nhau .
* * *
Hồ Sen Quán hai tầng, khá rộng và khang trang, và tầng trên là khu vực toilet, khá thật sạch. Vợ chồng chủ quán là anh chị Hồ Văn Hiền và Nguyễn Thị Thủy. Tôi hỏi quán này trả tiền thuê bao nhiêu một tháng, bà vợ nói 2000 “ eo ” ( tức Euro ) nhưng chủ chợ thấy làm ăn được là tăng tiền thuê lên. Tôi vấn đáp chuyện đó thông thường .

Chị Thủy nói Sapa là nơi duy nhất trên thế giới người Việt là chủ chợ, người Tàu thuê tiệm của người Việt phải tuân thủ luật lệ của chủ chợ người Việt. Hỏi ai là chủ Chợ Sapa, Thủy nói một người từ Nha Trang, di tản năm 1975.

Sau đó lên mạng, đọc báo chí truyền thông trong nước thì được nghe nói sau Cách Mạng Nhung, một nhóm người Việt đã mua đứt miếng đất mấy chục mẫu này, có “ sổ đỏ chính chủ ” hẳn hoi ( ở Úc mình có sổ đỏ chính chủ không nhỉ ? ). Riêng đài lời nói Nước Ta VOV viết : “ Ông Hoàng Đình Thắng, quản trị hội người Nước Ta tại CH Czech cho biết : khu đất được chúng tôi mua từ năm 1999 rộng 35 ha. Chúng tôi mua khu đất này với sáng tạo độc đáo làm thế nào kiến thiết xây dựng một TT thương mại trong đó còn là TT giao lưu văn hóa truyền thống thể thao, hay là một khu vực an toàn và đáng tin cậy của người Nước Ta tại CH Czech ” .
Nguồn tin của đài VOV hoàn toàn có thể đáng an toàn và đáng tin cậy, nhưng Chợ Sapa là của ai – của cán bộ hay của người Việt sơ tán – thật chẳng phải là điều chăm sóc của tôi và bạn đọc .
Chị Thủy nói mái ấm gia đình của chị bắt đầu qua sống ở Lào và sau đó ở Đất nước xinh đẹp Thái Lan và “ nghe lời lôi kéo của Bác Hồ, năm 1960 hồi cư về Nước Ta ” ( sic ) .
Tôi không hỏi gốc chị từ đâu nhưng nghe giọng của chị Thủy, tôi nghĩ là người Quảng Bình .
Thời cuộc chiến tranh Việt – Pháp bùng nổ, nhiều người ở Miền Trung chạy qua Lào vì biên giới Lào rất gần ; họ định cư ở đó hoặc đi xa tới Vương Quốc của nụ cười. Cậu ruột của tôi là một trong những người như vậy, tưởng đã trọn vẹn mất tích như một ông cậu khác là Đoàn Dẫn mà mẹ tôi nói đã bỏ làng ( làng Tân Mỹ, Phú Vang, Thừa Thiên ) trốn Tây hay đi theo Việt Minh nhưng sau năm 1975 cũng chẳng nghe tin gì về ông cậu được cố Linh mục Giu-se Ngô Văn Trọng ( 1916 – 2009 ) bạn đồng song cho là mưu trí, đẹp trai .
Giữa thập niên 1960 mẹ tôi bắt được liên lạc với cậu ở Xứ sở nụ cười Thái Lan, nhưng ông cậu này không khi nào trở lại Nước Ta vì đã lấy vợ Thái, sinh con cháu và đã quen với xã hội của Thái. Vả lại, thời đó xin chiếu khán về thăm Nước Ta rất khó .
Chị Thủy là người mau miệng, thích trò chuyện nên khi biết vợ chồng tôi từ Úc sang Tiệp, bay mất 24 tiếng đồng hồ đeo tay, đã hỏi : “ Tại sao hai bác di tán mãi tận Úc xa xôi ? ”, tôi vấn đáp : “ Đã chạy trốn thì ở đâu cũng được ! ” .
Như đã nói ở trên, tôi còn một bộ CD mang theo để biếu người phương xa, không lẽ mất công mang về nên đây là “ thời cơ để cho ”. Tôi hỏi chị chủ quán có thích nhạc không, Thủy nói thích nhạc hải ngoại, thích ca sĩ hải ngoại .
Tôi hỏi : “ Vậy thì cô thích loại gì ? ”, Thủy vấn đáp : “ Em thích nhạc đỏ rất lâu rồi ” .
Tôi giật mình không biết đây có phải “ đối tượng người dùng ” để cho CD không, nên hỏi tiếp : “ Vậy cô có thích nhạc vàng không ”, Thủy cười duyên : “ Cũng thích ! ” .
Tôi nói : “ Vậy thì lát nữa, sau khi ăn xong, tôi sẽ Tặng cho cô một món quà rất quý, mang theo trên con đường dài vạn dặm để khuyến mãi cho người đáng được khuyến mãi ngay và thời điểm ngày hôm nay tôi quyết định hành động khuyến mãi ngay cho cô ”. Thủy cười hớn hở, trở nên vui và cởi mở với người khách lạ .
Thủy nói những ca sĩ ở Mỹ và Ngọc Ngạn của Paris By Night khi qua Tiệp trình diễn đều ghé đến quán của chị. Nói có sách mách có chứng, Thủy mở mobile phone chỉ cho tôi hình chị chụp với MC Nguyễn Ngọc Ngạn và một vài ca sĩ. Thế là chúng tôi đã hợp hay cùng “ tầng số ” về văn nghệ. Câu chuyện như không muốn ngưng .
Thủy kể về những chuyến đi qua Mỹ và có tới California ở nơi mà Thủy gọi là “ văn hóa truyền thống cờ ; cờ ba que, cờ Mỹ ” ( sic ). Thủy nói chị có đi theo phái đoàn dự một buổi tiệc gây quỹ cho người cùi, người hướng dẫn bảo mọi người tới đây thì đừng nói gì cả, chỉ ngồi nghe, và sau đó chị cũng cho tiền như mọi người khác .
Sự cẩn trọng của Thủy khi tới California cũng giống tôi khi tới Praha, dù chúng tôi cùng là người Việt ( tôi không dùng câu nói nghe quá quen tai nhưng sai : người Việt máu đỏ da vàng ) .
Thủy hỏi tôi có về thăm Nước Ta không, tôi nói chừng nào có tự do, dân chủ. Thủy nói một cách tự nhiên : “ Vậy thì còn lâu lắm vì lúc bấy giờ bên đó người ta tham nhũng quá, giàu quá, họ tiêu tiền như là gì, thuận tiện … ” .
Ra quầy trả tiền ( một đĩa cơm đồ biển thập cẩm, đĩa bún nem nướng, ly coca, bia hơi, tổng số 220 CZK, khoảng chừng USD 13 Úc kim ) tôi trở lại bàn ăn và mời bà chủ đến bên cạnh để trao món quà giật mình .
Thủy đứng nhìn tôi mở túi xách và từ từ cầm ra 3 cái CD nhạc của tôi và tập nhạc 40 ca khúc nói về kinh nghiệm tay nghề của người tị nạn. Tôi ân cần đưa cho Thủy và tự ra mắt tôi là chủ bút và chủ nhiệm một tờ báo Việt ngữ truyền kiếp ở Úc, ngoài những tôi cũng là người viết nhạc mấy chục năm về trước và hiện đang khởi đầu phổ cập nhạc của mình. Tôi hỏi Thủy có muốn chụp hình với tôi để làm kỷ niệm với tác giả ca khúc và người khách giật mình như tôi không .
Thủy rất vui và tỏ ra thú vị khi được tôi ký khuyến mãi CD, sách nhạc và được tôi hứa rằng sẽ đăng hình buổi gặp mặt thời điểm ngày hôm nay lên báo của tôi và sẽ gởi Tặng Ngay vợ chồng Thủy một ấn bản, khi nào đến đoạn bút ký viết về Tiệp. Thủy gọi ông chồng ra chụp hình. Tôi cũng vui vì mái ấm gia đình của vợ chồng chủ quán qua mấy cuốn CD và tập nhạc sẽ hiểu thêm về chính sách do “ Bác Hồ ” của chị dựng nên và đã gây bao đau thương cho quốc gia, một chính sách mà chính chị lúc này cũng không ưa .
* * *
Sau hai tiếng đồng hồ đeo tay ở Chợ Sapa, chúng tôi trở lại cổng chính kiếm xe taxi trở lại khách sạn nhưng đợi hơn nửa tiếng chẳng thấy bóng hình một chiếc xe taxi nào. Tôi vào một cửa tiệm bên trái cổng nhờ một người trẻ tuổi gọi xe taxi. Anh nói để anh gọi cho người bạn đến chở dùm nhưng người này đang bận đưa khách ra phi trường .
Một phụ nữ ở trong tiệm Exchange đổi tiền trước cổng dẫn chúng tôi sang bên kia đường, ra mắt với một người đàn ông. Anh này nói vì rảnh nên chở giúp chứ không làm nghề này. Tôi hỏi bao nhiêu, anh nói 500 CZK .
“ Taxi vừa qua chở chúng tôi vào đây chỉ lấy 400 mà thôi ”, tôi nói. Anh ta gật đầu : “ Cũng được, tôi chỉ làm giúp ” .
Ngồi trên xe, người đàn ông ( tạm gọi tên X ) trò chuyện không ngơi. Anh nói sinh ở Thành Phố Hà Nội, đi bộ đội và sau đó qua Tiệp năm 1986 lúc mới 24 tuổi và nay đã 50 tuổi ( đúng ra phải 53 ). Tôi cũng gợi chuyện để biết thêm về người Việt tại Praha, cũng là mục tiêu của chuyến du lịch. Người đàn ông này có đứa con trai lúc bấy giờ đã 15 tuổi, và cả vợ lẫn con chưa khi nào sang Tiệp. X nói anh làm nghề dịch vụ, lo chạy sách vở, giúp cho người khác có bằng lái xe, không mua nhà, sống một mình, ở xứ Tiệp tự do tự do, và như rất nhiều người Việt khác, chỉ là thường trú nhân mà thôi .
Hỏi nếu vậy thì ở bên nhà vợ hoàn toàn có thể lấy chồng khác chăng, anh nói : “ Có thể ”. Anh nói ở Tiệp nhiều đứa “ kinh doanh ” rồi vào tù ( tôi hiểu chữ kinh doanh có nghĩa gì ), vợ ở nhà chờ biết đến khi nào. Mười người chỉ có một người chờ .
X nhắc lại anh không làm nghề chuyên chở, nhưng luôn tiện bình xăng gần hết, còn chạy được 15 cây số, coi như chuyến chở chúng tôi là để có bình xăng. Tới trạm xăng, X nhảy xuống đổ xăng, rồi đến gần cửa xe xin chúng tôi đưa 400 CZK để trả tiền xăng. Xe nổ máy, tôi thấy bình xăng nhảy lên số lượng 315 cây số. Đúng là giúp đồng hương để mua xăng .
Câu chuyện trên xe giữa tài xế chuyên nghề dịch vụ liên tục. X nói : “ Cháu không biết trước, chứ hai bác thuê khách sạn ở Sapa rẻ hơn, hoặc khách sạn gần nhà cháu, giá chỉ một nửa so với trên phố ”. Tôi hỏi nhà anh ở bao xa so với TT phố, X nói 6 cây số, còn từ Sapa lên phố 9 cây .
Lối xưng hô giờ đây không còn tôi bác mà là cháu bác. X nói : “ Không biết trước chứ hai bác về nhà cháu ở, nhiều người thì không được chứ một mình hai bác thì được. Nhà ở trọ rẻ, được lo nhà hàng siêu thị, có bác về hưu dẫn đường ra mắt thắng cảnh như một hướng dẫn viên du lịch du lịch. Vừa rồi có mấy mái ấm gia đình bên Đức qua, đông quá không chứa hết được, chứ hai bác thì được ” .
Tôi chỉ biết nói cám ơn người đồng hương có lòng tốt như vậy, chứ nói sao giờ đây ?

Tôi nhớ lại câu nói của một tác giả từ  báo chí trong nước đăng đầu bài này: “Sự hiếu khách đã trở thành một nét văn hóa của người Việt tại Czech, khiến tôi cảm thấy ấm lòng khi du lịch nơi đây”.

Nhưng nghe cách nói của anh X, chắc cho ăn kẹo tôi cũng không dám nhận lời mời tới ở trọ trong nhà của anh, dù không lấy phí nói chi chỉ … nửa giá .
Nguyễn Hồng Anh
Melbourne 31.10.2015