Tại vì tôi thấy da cô trắng, mặt tròn…

Dù đang vội vã chuyển chuyến ở sân bay Matxcơva, khi thấy một cô bán hàng thời trang nhoẻn cười cố gắng “ní hảo” có chút ngọng nghịu để mời mua hàng, như một phản xạ, không muốn nhận mình là người Tàu, tôi phải cố ngoái lại, “không, tôi không phải người Hoa”, rồi lại đi nhanh hết cỡ.

Lần nọ, đang ngơ ngác giữa một con phố Pattaya đông đúc, đèn đỏ vàng nhấp nháy liên hồi để tìm mua mấy thứ đặc trưng của thành phố biển sôi động mang về làm quà tặng, một chủ quầy bán hàng cố sức mời tôi mua mấy món bằng một tràng tiếng Hoa .

Khi tôi cất tiếng rằng mình đến từ Việt Nam, ông ta cười giải thích: “Tại vì tôi thấy da cô trắng, mặt tròn, giống người Trung Quốc”. Một giây vô thức, tôi không thích bị so sánh chút nào.

Nhiều người Việt ra quốc tế vẫn bị nhầm như vậy, có lẽ rằng thông dụng nhất là bị nhầm với người Hoa. Lúc ấy, hoàn toàn có thể tất cả chúng ta muốn nhìn vào gương và tự hỏi, về mặt nhân trắc học, mình có những đặc trưng riêng nào so với những tộc người khác ? Chẳng hạn ở những điểm dễ phân biệt như màu da, mái tóc, mí mắt ?Những câu hỏi Open chỉ một giây với tâm ý bài ngoại trong vô thức đó, thực ra tương quan tới một cuộc bàn luận trong giới nghiên cứu và điều tra lịch sử dân tộc, dân tộc bản địa học ở Việt Nam mấy chục năm qua .Việc điều tra và nghiên cứu xác lập đặc trưng tộc người, nguồn gốc, lịch sử vẻ vang tộc người luôn được đặt ra, dù điều tra và nghiên cứu bất kể tộc người nào, chẳng cứ là người Việt .Nhưng trong đó, điều tra và nghiên cứu nguồn gốc người Kinh ( Việt ) được tranh luận sôi sục nhất ở Việt Nam, bởi một điều dễ hiểu : tộc Kinh chiếm hơn 86 % dân số và những nhà nghiên cứu, tri thức, tinh hoa ở Việt Nam hầu hết là người Kinh .Vì thế, dễ hiểu khi một nghiên cứu và điều tra gần đây được công bố về nguồn gốc của người Việt, với khẳng định chắc chắn : ” Gene người Việt khác rất nhiều gene người Trung Quốc. Điều này chứng tỏ dù bị đô hộ hàng nghìn năm, dân tộc bản địa mình không những giữ được ngôn từ riêng, mà cả bộ gene .Đó là một sự sống vô cùng mãnh liệt của người Việt ” của chủ nhiệm đề tài khiến tất cả chúng ta cảm thấy hân hoan .Đọc toàn văn công bố này cũng thấy những đánh giá và nhận định chừng mực hơn khi nhóm điều tra và nghiên cứu nhấn mạnh vấn đề ý nghĩa quan trọng với y học và không khẳng định chắc chắn nguồn gốc người Việt đến từ đâu, ngoài việc có nói tới sự độc lạ trong đặc thù bộ gene người Kinh và người Hán, những nét tương đương giữa người Kinh với người Thái, củng cố nhận định và đánh giá người Kinh thuộc nhóm người cổ đại di cư từ châu Phi tới Khu vực Đông Nam Á … ( còn về độ đáng tin cậy, chiêu thức nghiên cứu và phân tích … có lẽ rằng phải chờ những nhà nghiên cứu tin sinh học ( bioinformatics ) trao đổi ) .Trong khi đó, phần nhiều công chúng biết đến thông tin về ” nguồn gốc người Việt “, những ” đặc thù riêng không liên quan gì đến nhau “, ” sức sống mãnh liệt ” và không bị đồng nhất của bộ gene Việt là qua những gì nhóm nghiên cứu và điều tra phân phối cho tiếp thị quảng cáo chứ không mấy người tiếp cận được toàn văn nghiên cứu và điều tra gốc .

Không có một tộc người “hóa thạch”

Tuy nhiên, mong ước tràn trề xúc cảm khó mà tỉ lệ thuận với năng lực chỉ ra sự độc lạ, thuần khiết của gene Việt. Ở thời gian hiện tại, người Kinh có tỉ lệ di cư cao nhất cả nước, vào khoảng chừng 15,4 %, theo Viện Nghiên cứu tăng trưởng Mekong .Thêm nữa, lấy ranh giới và tiêu chuẩn nào để tìm kiếm một bộ gene Việt – hay bất kể tộc người nào – thuần chủng, khi mà thực trạng xen cư và hôn nhân gia đình giữa những tộc người đã thông dụng với mọi tộc người, mọi vùng, ngay cả những vùng được coi là hẻo lánh nhất .Các khảo sát tộc người thiểu số ở Việt Nam lúc bấy giờ hoặc từ năm 1978 đều cho thấy không còn một dân tộc bản địa nào sống trong điều kiện kèm theo tĩnh tại và cô lập nữa .Ngay cả với niềm tin mãnh liệt là ở TP.HN vẫn còn những mái ấm gia đình ” Thành Phố Hà Nội gốc ” thì lấy gì để chứng minh và khẳng định những người có 3-4 đời, thậm chí còn cả chục đời ( với điều kiện kèm theo cũng chỉ ” nội hôn ” với những mái ấm gia đình ” TP. Hà Nội gốc ” khác ) là thuần Việt ?Nếu niềm tin đó đứng vững thì đồng nghĩa tương quan với việc bác bỏ một thực tiễn lịch sử vẻ vang : Thành Phố Hà Nội đã là điểm đến, là nơi giao thoa văn hóa truyền thống, chính trị, kinh tế tài chính từ hàng nghìn năm nay, và là một đô thị đa sắc tộc ít ra là từ hàng trăm năm trước ( xin xem đơn cử : Nguyễn Văn Chính, ” Cấu trúc và giải cấu trúc truyền thống TP. Hà Nội “, in trong Khoa lịch sử vẻ vang : Một chặng đường điều tra và nghiên cứu ( 2006 – 2011 ), Nhà xuất bản Thế Giới, Thành Phố Hà Nội 2011, trang 163 – 19 ) .Nhìn tiếp về thời đại dựng nước, trên trong thực tiễn, những gia chủ người Việt cổ tiên phong ở TP.HN không phải là tổ tiên một thiểu số những mái ấm gia đình ” truyền thống cuội nguồn phố cổ ” hay một tộc người duy nhất là người Kinh .Trần Quốc Vượng chỉ ra An Dương Vương Thục Phán, ông chủ thành Cổ Loa, thực ra có tên ” Tuk Phắn, một ý niệm Tày – Việt cổ, chỉ người thủ lĩnh đi mở đất mở mường ” ( Trần Quốc Vượng, Thành Phố Hà Nội như tôi hiểu ). Vùng TP. Hà Nội cổ trở thành nơi quy tụ và giao thoa tộc người, văn hóa truyền thống, ngôn từ với nhịp điệu ngày càng nhanh và mạnh .Từ hai thiên niên kỷ trước Công nguyên ( từ những nền văn hóa truyền thống khảo cổ Phùng Nguyên, Đồng Đậu, Gò Mun ), nơi đây đã là điểm giao thoa của ba dòng ngữ hệ chủ lưu : Môn – Khơ-me cổ ( từ tây nam lên, tây-bắc xuống ) ; Tày – Thái cổ ( từ bắc, tây, đông ) và Mã Lai cổ ( từ biển ngược sông lên ) .

Sự giao thoa đã đi sâu vào cơ tầng văn hóa. Về mặt ngôn ngữ học, cơ chế Tày – Thái trong tiếng Việt đã được Phạm Đức Dương chỉ ra (Phạm Đức Dương, Việt Nam – Đông Nam Á: Ngôn ngữ và văn hóa, phần 3: Việt Nam – một Đông Nam Á thu nhỏ, Nhà xuất bản Giáo dục, 2007).

Nhìn vào đấy ta hoàn toàn có thể hiểu được từ nguyên của nhiều từ tưởng như không có ý nghĩa ( ví dụ ” má ” trong ” chó má “, ” giả ” trong ” cỏ giả “, ” pheo ” trong ” tre pheo ” … đều đến từ ngôn từ Tày – Thái và có ý nghĩa tương tự từ đứng trước ) .Cứ liệu ngôn từ chỉ ra rằng tiếng Mường đã bảo lưu được nhiều yếu tố của ngôn từ Việt – Mường chung, trong khi đó tiếng Việt sau này tiếp xúc với tiếng Hán nên có nhiều biến hóa .Suốt thiên niên kỷ thứ nhất, dưới chủ trương thống trị và đồng nhất của người Hán, một bộ phận lớn dân cư Việt – Mường ở Kinh Bắc và đồng bằng ( vùng Kẻ Chợ ) vay mượn yếu tố Hán vào tiếng Việt ở mức độ cao ( lúc bấy giờ từ Hán Việt chiếm khoảng chừng 60 % từ vựng tiếng Việt ) .Những vùng đất ngày này là nơi tập trung chuyên sâu sinh tụ chỉ của người Kinh từng là nơi tụ họp của nhiều luồng văn hóa truyền thống, dân cư từ một lịch sử dân tộc chưa xa .Việc chỉ ra góp phần của dân cư Tày – Thái cổ vào quy trình hình thành và tăng trưởng nền văn minh Đông Sơn ( ví dụ điển hình, Hoàng Lương, Sự góp phần của dân cư Tày – Thái cổ vào quy trình hình thành và tăng trưởng của nền văn minh Đông Sơn ) khiến ta vỡ lẽ, đâu chỉ thời đại thời nay người Kinh và những tộc người khác mới có sự giao thoa văn hóa truyền thống, lịch sử vẻ vang .Quả thực, ” rất hiếm có những tộc người thuần nhất về mặt sức khỏe thể chất, nghĩa là những thành viên của chúng có những đặc thù thân mật nhau – đây hầu hết là trường hợp của 1 số ít tộc người thiểu số sống khác biệt lâu ngày ” ( R. Breton, ” Các tộc người “, in trong Tộc người và xung đột tộc người trên quốc tế lúc bấy giờ, Viện tin tức khoa học xã hội, TP.HN, 2001 ) .Người Kinh cũng không ngoại lệ, họ không hề ở trong thực trạng ” hóa thạch “, mà trái lại đã được chứng tỏ là có năng lực giao lưu tiếp biến với những nền văn hóa truyền thống, tộc người khác một cách can đảm và mạnh mẽ suốt chiều dài lịch sử dân tộc. Hôn nhân xuyên tộc người, xuyên biên giới cũng không là mẫu sản phẩm độc quyền của kỷ nguyên tân tiến .

Dung hợp trong tư duy và nhận thức

Lịch sử di cư và lịch sử dân tộc di truyền của một tộc người rất phức tạp và phong phú, do vậy việc giới cổ nhân học, khảo cổ học, lịch sử dân tộc, nhà tin sinh học, di truyền học … phối hợp để vấn đáp những câu hỏi được tranh luận nhiều như ở trên là rất thiết yếu .Những năm gần đây, nhiều dự án Bất Động Sản đồ sộ trên quốc tế đã có sự tham gia của những nhà khoa học liên ngành, nhưng ở Việt Nam có vẻ như chưa có nhiều nghiên cứu và điều tra chung như vậy, ngoài một hai nghiên cứu và điều tra về người cổ ở Khu vực Đông Nam Á do một số ít nhà khoa học quốc tế làm trưởng nhóm, có sự tham gia của một số ít nhà nghiên cứu Việt Nam .Tuy nhiên, những nghiên cứu và điều tra này cũng không vấn đáp thắc mắc người Việt từ đâu tới, mà chỉ đưa ra được dẫn chứng về một toàn cảnh giao lưu giữa những dòng di cư trong khu vực Khu vực Đông Nam Á thời cổ đại, vốn là một vùng đất sôi động và phong phú thành phần những nhóm người cổ .Nhu cầu tìm nguồn gốc tộc người Việt vẫn là một thực tiễn không hề bỏ lỡ – điều thật ra đúng với gần như mọi tộc người. Không ai lại không muốn tìm hiểu và khám phá lịch sử vẻ vang nguồn gốc mái ấm gia đình, dòng họ, tộc người của mình và không dành cho những niềm tin đó một tình cảm thiêng liêng .Các lịch sử một thời, truyền thuyết thần thoại sự khai sinh ở mỗi tộc người đều hướng tới việc lý giải nguồn gốc đó, không riêng gì là tư liệu cho giới nghiên cứu và điều tra mà còn giúp cá thể tự hào khi nhắc tới, đi vào tâm thức mỗi người từ những thưởng thức ấu thơ .Ý thức tộc người vẫn là yếu tố quan trọng liên kết hội đồng người Việt, không riêng gì ở trong nước mà cả quốc tế, góp thêm phần tạo nên lòng yêu nước .Bởi thế, dòng tranh luận và tìm kiếm, xác lập nguồn gốc dân tộc bản địa vẫn chảy, dù sôi động ồn ào hay lặng lẽ, không riêng gì trong giới khoa học chuyên nghiệp mà cả trong giới nghiệp dư và trên tiếp thị quảng cáo. Đồng thời, đó cũng là một trong những nghành nghề dịch vụ khoa học liên tục nhất bị tác động ảnh hưởng bởi tính chính trị, bị ám ảnh bởi lòng tự tôn dân tộc bản địa .Trên thực tiễn, không nhất thiết phải chứng tỏ được nguồn gốc thuần khiết, một truyền thống riêng có thì mới tạo nên được tình cảm, sự cố kết, tình yêu dân tộc bản địa, quốc gia. Bản sắc không còn là một khái niệm bất di bất dịch, mà hoàn toàn có thể được xây đắp và cấu trúc lại .Cộng đồng tộc người cũng là một quy trình kiến thiết và được thiết kế, một hội đồng tưởng tượng, mà ở đó, niềm tin, ý thức tộc người là điều thực sự có ý nghĩa cố kết .

Sự linh hoạt trong việc xác định “biên giới mềm” như vậy không chỉ có ý nghĩa nhân văn, tôn trọng sự đa dạng và hài hòa trong một quốc gia đa tộc người, mà còn hữu ích và dung nạp hơn là đóng cứng vào một khuôn thuần chủng.

Chưa kể việc cố bám víu lấy quan điểm vị chủng hoàn toàn có thể dẫn tới những hệ lụy như bài xích những nền văn hóa truyền thống, tộc người khác, điều từng gây ra không ít thảm kịch ở tầm quốc tế. Ranh giới giữa yêu thương, tự tôn tộc người mình với chủ nghĩa dân tộc bản địa cực đoan rất mong manh .Chạm vào xúc cảm thì dễ được nhìn nhận, nghênh đón, nhưng cũng dễ dẫn tới những hiểu nhầm không đáng có. Công bố nghiên cứu bộ gen người Việt: Bất ngờ về nguồn gốc TTO – Nghiên cứu này có nhiều điểm mới được phát hiện về y sinh và nguồn gốc người Việt, trong đó có những điểm rất giật mình là hoàn toàn có thể người Việt tất cả chúng ta có khởi xướng từ … châu Phi và độc lập với người Hán.

Source: https://thevesta.vn
Category: Cộng Đồng