Đức Dalai Lama nói về Phật giáo ứng dụng | Viet Rigpa Foundation

HỎI: Thưa Đức Thánh Thiện, trong đời sống của một người, chỗ nào mà ngài nên cố gắng để nhận ra mong ước và khát vọng của ngài? Và chỗ nào ngài nên dừng lại? Câu hỏi của tôi có thể thích hợp đến mọi phương diện của đời sống hằng ngày của chúng ta, giống như sự hợp tác, nuôi dưỡng con cái, nơi làm việc và mọi thứ.

ĐÁP: Đó là câu hỏi rất lớn. Dĩ nhiên, vì tất cả những khát vọng hay đối tượng mà chúng ta muốn thành đạt, trước tiên nhất chúng ta phải phân tích chúng ta có thể đạt được bao nhiêu. Sau đó, chúng ta nên có một sự tiếp cận thực tiễn, vì thế chúng ta có thể có những kết quả hài lòng hơn. Nếu sự tiếp cận là không thực tiễn hay mục tiêu quá lớn, thì không thể hiện thực được. Cho nên lúc bắt đầu là rất quan trọng.

Sau đó, tôi nghĩ, một cách cơ bản có hai điều – tiềm năng cho những giá trị vật chất và cho những giá trị ý thức nội tại, giống như tự do và yên bình của tâm thức. Chỗ mà những giá trị vật chất được chăm sóc, luôn luôn có số lượng giới hạn – ngay cả quý vị trở thành một tỉ phú, sự tham lam của quý vị hoàn toàn có thể vẫn không hài lòng, quý vị hoàn toàn có thể vẫn muốn nữa và nữa, và sau cuối, quý vị sẽ chạm phải số lượng giới hạn. Thế nào đi nữa, khi có một sự số lượng giới hạn, thì quý vị nên thực hành sự toại nguyện. Không có số lượng giới hạn với giá trị nội tại – nổ lực và thực tập hơn nữa sẽ liên tục thu hoạch tác dụng hơn nữa. Những phẩm chất ý thức tốt đẹp này luôn luôn ngày càng tăng vì chúng không địa thế căn cứ trên thân thể .

Bất cứ giá trị nào căn cứ trên thân thể vật chất sẽ có một sự giới hạn. Thí dụ, tầm nhìn của mắt có một sự giới hạn bởi vì nó lệ thuộc trên nhãn căn hay con mắt và não bộ. Thể trạng tinh thần không căn cứ trên trình độ thân thể, cho nên càng rèn luyện, nó càng phát triển. Trong lãnh vực ấy, một cách hợp lý, quý vị nên luôn luôn nổ lực và cố gắng để cải thiện, vì phạm vi của nó là vô hạn. Thông thường chúng ta chỉ làm ngược lại. Trong lãnh vực vật chất, nơi mà trong bất cứ trường hợp nào cũng có một sự giới hạn, thì chúng ta không bao giờ toại nguyện. Chúng ta luôn luôn muốn nữa và nữa. Nhưng ở chỗ những giá trị nội tại được quan tâm, thì chúng lại ta toại nguyện. Đó là một sai lầm.

HỎI: Thưa Đức Thánh Thiện, ngài có ý kiến gì về việc ăn thịt? Những con thú chúng ta săn, giết và ăn cũng muốn sống. Tôi tự hỏi chúng cảm thấy gì? Ảnh hưởng của việc ăn thịt là gì lên trí thông minh và tâm thức của con người?

ĐÁP: Chủ trương trường chay là một truyền thống cả nghìn năm, và tôi nghĩ là điều đó rất tốt. Ở Tây Tạng, theo truyền thống, dĩ nhiên – trong một số vùng ở cao nguyên Tây Tạng – không có rau cải hay trái cây; và trong thời xưa,đời sống của người Tây Tạng lệ thuộc hoàn toàn vào thú vật, cho sửa, da, long, và những thứ như vậy. Cho nên, một cách căn bản, người Tây Tạng theo Phật giáo, nhưng trong lúc ấy không ăn chay. Trong trường hợp của riêng tôi, khi tôi vào tuổi mười bốn hay mười lăm, tôi đã thay đổi các thực đơn lễ lạc chính thức, vốn trước đây liên hệ đến rất nhiều thịt, thành thực phẩm chay lạc. Rồi thì sau năm 1965, tôi cố gắng để trở thành người ăn chay. Trong hai mươi tháng sau đó, tôi là người ăn chay. Nhưng sau đó, rắc rối ở túi mật của tôi bắt đầu, vì vậy sau đó, tôi nghĩ khoảng 1967, tôi trở lại việc ăn uống không chay lạc trước đây của tôi.

Sau này, tổng thể những học viện chuyên nghành Tây Tạng lớn dừng ship hàng thịt và đã khởi đầu Giao hàng thức ăn chay từ những căn phòng nhà bếp quen thuộc của họ. Những phòng bếp thường thì của 1 số ít trường cũng tự động hóa từ bỏ Giao hàng thịt. Và rồi thì, toàn bộ những khu định cư Tây Tạng ở Ấn Độ, chúng tôi đã quyết định hành động không nuôi heo, cá và trang trại gà vịt. Một hay hai khu định cư giữ 1 số ít gà vịt, họ nói, chỉ để lấy trứng. Sau đó, tôi đã nhu yếu họ, quý vị sẽ làm gì khi những con gà mái thôi đẻ trứng. Không có câu vấn đáp rõ ràng. Vài trăm con gà mái được liên tục nuôi dưỡng sau khi chúng không đẻ nữa ; rất tốn kém. Sau đó, chúng được đưa tới từng mái ấm gia đình, cũng rất nặng nề .
Cho nên tôi đã nhu yếu giữ lại nếu những trang trại lấy trứng thật thiết yếu vì nguyên do kinh tế tài chính, thật sự thiết yếu cho dân định cư. Nếu không quan trọng, tôi nhu yếu họ dẹp bỏ trang trại ấy. Do thế giờ đây, trong hai thập niên qua không có khu định cư nào có trang trại lấy trứng. Vì thế, đó là một sự góp phần nhỏ của chúng tôi so với việc thôi thúc yếu tố ăn chay. Như so với cá thể, tùy họ mà thôi .
Ở trình độ ý thức, tác động ảnh hưởng nào của việc ăn chay lên tâm thức thì khó để nói. Nhưng rồi thì, cũng có những yếu tố môi trường tự nhiên. Những nông trại nuôi bò hay thú khác để lấy thịt cũng rất xấu cho thiên nhiên và môi trường. Cách họ nuôi thúc quái vật – cố gắng nỗ lực để làm chúng lớn nhanh lên và không tự nhiên và trở thành mập béo – cũng rất tai hại cho sức khỏe thể chất tất cả chúng ta. Ngày nay, những nhà khoa học nói rằng những thứ gọi là sản xuất thực phẩm sạch ( organic : hữu cơ ) là tốt hơn cho sức khỏe thể chất. Mới đây, những loại bệnh tật nào đó đã Viral vì thịt bò, heo, và gà. Cũng có những báo cáo giải trình rằng một số ít cá trong 1 số ít vùng nào đó đã giảm thiểu vì đánh bắt cá quá nhiều. Tôi nghĩ tất cả chúng ta nên có một số ít số lượng giới hạn nào đó, thay vì sản xuất một cách tàn ác hàng triệu con thú và rồi làm thịt chúng .
Và trong khi ấy, nếu toàn thể trái đất đều ăn chay cả, điều đó cũng không trong thực tiễn và khó khăn vất vả. Nhưng tôi nghĩ thật quan trọng để giáo dục con người rằng thật tàn khốc để nuôi quái vật và rồi thật hung tàn để bán thịt của chúng, mà không cảm xúc gì đến nổi đau đớn của chúng và không có sự tôn trọng sự sống của chúng ; điều này chắc như đinh là sai. Chúng ta không hề đưa ra luật lệ, nhưng quá giáo dục, thì tất cả chúng ta hoàn toàn có thể cải thiện sự tỉnh thức .

HỎI: Điều gì quan trọng nhất mà chúng ta nên dạy dỗ con cái chúng ta?

ĐÁP: Sáng nay, chúng ta đã có một số thuyết giảng nghiêm túc về Phật giáo cũng như hành thiền, ở chỗ có nhiều trẻ em rất nhỏ. Tôi nghĩ chúng thường có tự do tối đa – chạy rông chỗ này chỗ nọ – và ở tuổi ấy, tôi nghĩ chúng không quan tâm về tầm quan trọng của những nền tảng xã hội, hay một người có được học vấn hay không. Chúng không quan tâm, miễn là chúng được nô đùa với nhau, chúng mĩm cười với nhau. Tôi nghĩ đó là một thể trạng rất trong trắng của tâm thức. Ở tuổi ấy, chúng ưa thích tình cảm và sự chăm sóc của người khác rất nhiều.

Dần dần, khi chúng lớn lên, những đứa trẻ này sẽ có nhiều độc lập hơn và lệ thuộc ngày càng ít vào sự chăm nom của người khác. Sau đó, sự ưa thích vào tình cảm của người khác trở thành không liên can nhiều như vậy. Ở trình độ ấy, tôi nghĩ tất cả chúng ta cần, qua giáo dục, để nhắc nhở chúng rằng tình cảm là rất quan trọng cho đời sống của tất cả chúng ta. Và rằng quý vị nên là một người tình cảm hơn, do tại nó ở trong mối chăm sóc bậc nhất của quý vị. Tôi nghĩ ở Hoa Kỳ, cũng như ở Canada, trong nhiều trường hợp, có 1 số ít luận bàn nhiệt tình về tầm quan trọng của những chủ đề từ ái và bi mẫn trong nền giáo dục ngày này. Hay, nói cách khác, vai trò của đạo đức luân lý trong mạng lưới hệ thống giáo dục thời nay. Tôi đã thấy rất nhiều những buổi chuyện trò xảy ra ở Quebec và Montreal. Có những buổi tập huấn cho những giáo viên đặc biệt quan trọng về yếu tố ra mắt đạo đức luân lý trong một mạng lưới hệ thống giáo dục thế tục. Họ đã mời tôi và tôi cũng đã trò chuyện với họ. Do vậy, có những người nào đó thật sự thao tác, trong việc nghiên cứu và điều tra, về yếu tố trình làng đạo đức luân lý trên cơ bản thế tục trong mạng lưới hệ thống giáo dục văn minh như thế nào .

Thế nên cuối cùng, tôi hy vọng có một số ý tưởng mới trong những cung cách giáo dục trẻ con về đạo đức luân lý qua những trường lớp công cộng và nền giáo dục thế tục, mà không cần đụng chạm đến tôn giáo. Trong lúc ấy, đối với cha mẹ, cũng quan trọng ngang bằng như vậy để đề nghị và khuyến khích họ không chỉ về những chủ đề như lịch sử, nhưng về từ bi yêu thương và tình cảm, qua chứng minh, chứ không chỉ bằng ngôn ngữ. Nếu cha mẹ hay giáo viên đang nói về từ bi yêu thương nhưng lại biểu hiện một khuôn mặt giận dữ, thì không thể đem đến sự thuyết phục cho tâm thức con trẻ. Vì vậy nên dạy dỗ qua hành động – lòng từ ái chân thành, tình cảm thật sự. Có những chương trình giảng dạy không bao gồm chủ đề đạo đức luân lý theo căn bản thế tục, nhưng quý vị, như một vị giáo viên, có thể dạy học trò của quý vị về những giá trị đạo đức và luân lý này.

Hiện tại, tôi nghĩ về nhiều vấn nạn mà tất cả chúng ta đang đối lập, 1 số ít là những tai ương nghiêm trọng, vượt khỏi sự trấn áp của tất cả chúng ta, nhưng 1 số ít thật sự là những vấn nạn do con người tạo ra, như sự sợ hãi khủng bố và xung đột nhân danh những truyền thống lịch sử tôn giáo khác nhau. Và cũng thế, trong một số ít trường hợp, rắc rối đã được tạo ra trên cơ bản của sự đối xử phân biệt. Như tôi đã đề cập trước đây, một cách cơ bản, tất cả chúng ta đều là những con người giống nhau. Mọi người cùng có quyền để niềm hạnh phúc. Nhưng qua sự đối xử phân biệt, có những rắc rối không thiết yếu .
Tôi cảm thấy thật sự hào trong truyền thống lịch sử bất bạo động truyền thống của Ấn Độ – ahimsa – có một ý nghĩa hòa hợp tôn giáo. Thật sự, tôi cảm thấy tự hào rằng những truyền thống lịch sử này vẫn được duy trì tại Ấn Độ. Trong khi đó, cũng có mạng lưới hệ thống quý phái và sự phân biệt đối xử trên cơ bản của đẳng cấp và sang trọng. Những truyền thống lịch sử này là lỗi thời, và chúng tap hải công bố chúng một cách trang nghiêm. Những yếu tố này do con người tạo ra – những tạo tác của chính tất cả chúng ta – và bất kể vấn nạn nào do chính tất cả chúng ta tạo ra thì tất cả chúng ta phải có năng lực hay có quyền đổi khác. Tôi can đảm và mạnh mẽ cảm thấy như vậy. Tôi đã nghe rằng trong một hòn đảo nào đó ở Thái Bình Dương, bà mẹ là người chủ trong hội đồng, trong mái ấm gia đình. Cho nên có lợi thế của phụ nữ và 1 số ít quyền hạn cho bà mẹ. Tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta nên học hỏi thêm từ truyền thống cuội nguồn ấy .

HỎI: Thưa Đức Thánh Thiện, nếu chúng ta thật sự tin việc tái sanh, tại sao chúng ta lại sợ việc dân số quá đông, nếu lý do cho việc đó là tái sanh? Không phải việc đó là mâu thuẫn sao?

ĐÁP: Không. Theo quan điểm của Phật giáo, và cũng theo một số truyền thống Ấn Độ cổ đại, thế giới là vô hạn. Rõ ràng, quý vị sử dụng cảm nhận thông thường của quý vị. Bây giờ thế này, từ hàng tỉ thiên hà ở đấy, chỉ có hành tinh này, chỉ trong thái dương hệ này – chỉ ở đây mà thôi – là có con người. Thật khó khăn để nói, nhưng phải có hàng tỉ hành tinh tương tự như thế có thể hổ trợ sự sống. Cho nên phải có nhiều sự sống hơn trong chúng. Vậy thì chúng ta giống như những khách du lịch. Chúng ta đến từ những hành tinh khác, sống hàng trăm năm ở đó, và rồi lại đi đến nơi nào khác. Đó là vấn đề theo quan điểm của Phật giáo, cho nên không có mâu thuẫn.

HỎI: Đức Thánh Thiện có tin trong đời sống của ngài, trong hai mươi hay bốn mươi năm, những tôn giáo quan trọng của thế giới có thể hợp tác và làm việc với nhau đối với việc nhận ra mục tiêu chung của chúng ta không? Ngài khuyến  nghị gì cho con người bình thường về những gì chúng ta có thể làm cho một sự đối thoại như vậy?

ĐÁP: Đức Giáo hoàng John Paul II đã đề xướng Hội nghị Assisi. Điều này liên hệ không chỉ những lãnh đạo của các giáo phái Ki tô khác nhau mà cũng có những tôn giáo Á châu – Phật giáo, Ấn giáo, và Hồi giáo. Tại Vaticant, tôi nghĩ những tài liệu của họ bây giờ dùng thử “đa nguyên”. Cho nên dường như rằng bây giờ khắp thế giới, khái niệm về vài tôn giáo đang lớn mạnh.

Một sự quán sát quan trọng là khái niệm về một tôn giáo, một chân lý, và khái niệm vài tôn giáo và vài chân lý – hai thứ này rõ ràng xích míc, nhưng cả hai là quan trọng. Bây giờ, yếu tố là tất cả chúng ta hoàn toàn có thể vượt thắng sự xích míc này như thế nào ? Khái niệm về một tôn giáo, một chân lý, trong mô thức của một cá thể, là rất quan trọng nhằm mục đích để làm mạnh niềm tin của người ấy so với tôn giáo của người ấy. Nhưng trong quan điểm của một hội đồng, trong ngôn từ của vài người … Thí dụ, ở trong thời gian này, có những người khác nhau của những tôn giáo khác nhau ở đây. Do vậy, thực sự rằng vài chân lý, vài tôn giáo đã hiện hữu ở đây. Do vậy, trong hình thức cá thể, có một chân lý và một tôn giáo, trong mô thức của hội đồng, khái niệm của vài chân lý và vài tôn giáo là thích hợp. Không mâu có gì xích míc ; tất cả chúng ta phải phân biệt giữa tín ngưỡng so với tôn giáo của một người và tôn trọng tổng thể những tôn giáo khác. Vì thế, không có xích míc – sự nhận thức này đang vững mạnh tuy thế, tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta cần nổ lực hơn .
Thông thường, tôi có bốn quan điểm rằng tôi đang thực tập và tiến hành triển khai rong hơn năm mươi năm. Trước tiên nhất, tôi gặp gở với những học giả từ những truyền thống lịch sử khác nhau và những trình độ trình độ để thấy những gì tựa như và những gì khác nhau sống sót. Khi tất cả chúng ta thấy những độc lạ, thí dụ, trong triết lý, rồi thì tôi đi đến bước thứ hai – một sự đối thoại giữa những hành giả về những kinh nghiệm tay nghề thật sự thâm thúy của họ. Như vậy sẽ mang đến một sự thông hiểu sâu hơn về giá trị và năng lượng về tôn giáo của người khác, và như vậy thì rất lợi lạc .

Và thứ ba là để nhìn vào khung cảnh lớn, như việc thăm viếng những thánh địa của những truyền thống khác nhau. Có một cảm nhận, tôi ở Lourdes, Pháp quốc; Fatima, Bồ Đào Nha; và rồi dĩ nhiên, ở Roma và Jerusalem. Một lần, sau diễn thuyết về giáo lý Ki tô đến một nhóm Ki tô hữu ở Anh quốc, một số anh chị em Ki tô hữu đã đến Bồ Đề Đạo Tràng ở Ấn Độ. Mỗi buổi sáng nhóm Ki tô hữu đã ngồi thiền im lặng nửa tiếng dưới cây Bồ Đề. Thật là lợi lạc. Chúng ta có thể trải nghiệm những làn sóng nào đó từ những thánh địa. Một lần ở Lourdes, trước bức tượng của chúa Giê-su, tôi đã cảm thấy ngưỡng mộ vô vàn và cảm kích thánh địa này, vốn cung ứng lợi lạc và linh cảm lớn lao cho hàng triệu hàng triệu Ki tô hữu.

Và tại Fatima, một buổi sáng, chúng tôi đã viếng thăm một nhà thời thánh ở đó, nơi có một bức tượng nhỏ của Maria. Chúng tôi dành một lúc ở trước tượng Maria để thiền lạng lẽ. Rồi thì, khi chúng tôi rời khỏi, tôi quay lại nhìn bức tượng nhỏ ấy và tôi thật sự thấy bức tượng ấy mĩm cười. Vậy nên, tôi đã cảm thấy một sự phù hộ từ Maria. Dĩ nhiên, về mặt kỷ năng, tôi không phải là một tín hữu của Maria hay Giê-su, nhưng tôi chân thành tôn kính và ngưỡng mộ truyền thống lịch sử ấy. Cho nên, tôi nghĩ là tôi đã đảm nhiệm một sự phù hộ nào đó .
Và chiêu thức thứ tư thì giống như cuộc gặp gở Assisi nơi mà những chỉ huy của những truyền thống cuội nguồn đến với nhau, và nói trong cùng âm thanh của tự do và tâm linh. Phương pháp thôi thúc sự đồng cảm thân thiện hơn của những truyền thống cuội nguồn tôn giáo khác nhau, và quan trọng nhất, sự tiếp xúc một cách thoáng đãng là rất thiết yếu .
Đức Dalai Lama XIV

Source: https://thevesta.vn
Category: Phật Pháp