Quan điểm hệ thống về cuộc sống…KHOA HỌC và TÂM LINH…P II
Ảnh Internet
2.2 Bản chất của tôn giáo .
Với tóm tắt Kết luận của chúng tôi ở phần trước, rõ ràng cả khái niệm về tâm linh lẫn thực chất của thưởng thức tâm linh trọn vẹn tương thích với quan điểm mạng lưới hệ thống về đời sống. Tuy nhiên, điều này không nhất thiết đúng so với tôn giáo, và ở đây, điều quan trọng là phân biệt giữa hai lãnh vực đó. Tâm linh là con đường dựa trên một thưởng thức nhất định về thực tại, độc lập với toàn cảnh văn hóa truyền thống và lịch sử dân tộc. Tôn giáo là nỗ lực có tổ chức triển khai để hiểu biết sự thưởng thức tâm linh, lý giải nó bằng những từ ngữ và khái niệm, và sử dụng cách lý giải này như thể nguồn gốc hướng dẫn đạo đức cho hội đồng tôn giáo .
Có ba khía cạnh cơ bản của tôn giáo: thần học, đạo đức và nghi lễ (xem Capra và Steindl-Rast, 1991). Trong các tôn giáo hữu thần, thần học là sự giải thích bằng trí tuệ về trải nghiệm tâm linh, về cảm giác gắn kết, phụ thuộc với Thượng đế, như là đấng tối cao nắm thẩm quyền phán xét tối hậu. Đạo đức, hay luân thường đạo lý, là các quy tắc ứng xử bắt nguồn từ cảm giác gắn kết, phụ thuộc đó; và nghi lễ là việc tán dương, ca ngợi sự gắn kết, phụ thuộc bởi các cộng đồng tôn giáo. Cả ba khía cạnh này – thần học, đạo đức và nghi lễ – phụ thuộc vào bối cảnh lịch sử và lịch sử văn hóa của các cộng đồng tôn giáo.
2,3 Thần học
Thần học khởi đầu được hiểu là việc lý giải sự thưởng thức huyền bí của riêng những nhà thần học bằng lý trí. Thật vậy, theo học giả dòng tu Biển Đức, Thomas Matus ( trích trong Capra và Steindl-Rast, 1991 ), trong một nghìn năm tiên phong của Cơ đốc giáo, phần nhiều tổng thể những nhà thần học số 1 – “ Các Giáo phụ của Giáo hội ” – cũng là những nhà huyền bí. Tuy nhiên, trong những thế kỷ tiếp theo, trong thời kỳ Scholastic, tức là tiến trình của triết học kinh viện ( nghiên cứu và phân tích những khái niệm một cách khắt khe, thường có dạng tranh luận rõ ràng ), thần học đã từ từ trở nên bị phân mảnh và tách rời khỏi thưởng thức tâm linh, vốn là cốt lõi khởi đầu của nó .
Với sự nhấn mạnh vấn đề mới vào kiến thức thần học thuần túy lý trí, nên đã khiến nó trở nên xơ cứng về ngôn từ. Trong khi đó, những bậc Giáo phụ đã nhiều lần chứng minh và khẳng định thực chất không hề nói ra được của thưởng thức tôn giáo, và biểu lộ cách lý giải của họ dưới dạng hình tượng và ẩn dụ, những nhà thần học kinh viện ( Scholastic ) đã kiến thiết xây dựng những giáo lý Cơ đốc bằng ngôn từ giáo điều, và nhu yếu Fan Hâm mộ gật đầu những công thức này như thể thực sự theo nghĩa đen của ngôn từ. Nói cách khác, Thần học Cơ đốc giáo ( theo như giới có tác động ảnh hưởng về lãnh vực tôn giáo đã đề cập ) ngày càng trở nên cứng ngắc hơn và theo trào lưu chính thống ( đề cập đến niềm tin khắt khe, trung thành với chủ tuyệt đối với những nguyên tắc cơ bản, THS ), không có tâm linh đích thực .
Nhận thức về những mối quan hệ tinh xảo giữa tôn giáo và tâm linh này, rất quan trọng khi tất cả chúng ta so sánh cả hai – tâm linh và tôn giáo – với khoa học. Trong khi những nhà khoa học nỗ lực lý giải hiện tượng kỳ lạ tự nhiên, thì mục tiêu của việc tu tập tâm linh không phải là phân phối một miêu tả về quốc tế. Thay vào đó, mục tiêu của tu tập tâm linh là tạo điều kiện kèm theo cho những thưởng thức mà qua đó sẽ biến hóa bản thân và cách sống của con người. Tuy nhiên, trong cách lý giải thưởng thức của họ, những nhà huyền bí và những vị thầy tâm linh thường đi đến việc đưa ra những công bố về thực chất của thực tại, những mối quan hệ nhân quả, thực chất của ý thức con người, và những thứ tựa như. Điều này được cho phép tất cả chúng ta so sánh những miêu tả của họ về thực tại với những miêu tả tương ứng của những nhà khoa học .
Trong những truyền thống lịch sử tâm linh này – ví dụ, trong những phe phái khác nhau của Phật giáo – thưởng thức huyền bí luôn là quan trọng nhất ; những miêu tả và lý giải của họ được xem là thứ yếu và không dứt khoát, không đủ để diễn đạt rất đầy đủ thưởng thức tâm linh. Theo một cách nào đó, những diễn đạt này không giống như những ‘ quy mô có số lượng giới hạn và gần đúng ’ trong khoa học, những thứ vốn luôn được sửa đổi và nâng cấp cải tiến thêm nữa .
trái lại, trong lịch sử vẻ vang Cơ đốc giáo, những trình diễn của thần học về thực chất của quốc tế, hoặc về thực chất con người, thường được coi là những thực sự theo nghĩa đen của ngôn từ, và mọi nỗ lực để đặt nghi vấn hoặc sửa đổi chúng đều bị coi là dị giáo. Lập trường cứng ngắc này của Giáo hội đã dẫn đến những xung đột nổi tiếng giữa khoa học và ‘ Cơ đốc giáo theo trào lưu chính thống ’, và vẫn liên tục cho đến ngày này. Trong những xung đột này, những quan điểm đối kháng thường được thực thi bởi những người theo trào lưu chính thống của cả hai bên, người của giáo hội và khoa học gia, những người không quan tâm đến thực chất hạn chế và gần đúng của mọi kim chỉ nan khoa học, và ở phía bên kia, không quan tâm đến thực chất ẩn dụ và hình tượng của ngôn từ trong những kinh sách tôn giáo. Trong những năm gần đây, những cuộc tranh luận của trào lưu chính thống ở cả hai phía như vậy, đã trở nên đặc biệt quan trọng khó xử lý xung quanh khái niệm về một đấng Thượng đế phát minh sáng tạo .
Trong những tôn giáo hữu thần, cảm xúc huyền bí là cốt lõi của thưởng thức tâm linh, được link với thần thánh. Trong truyền thống cuội nguồn Kitô giáo, cuộc gặp gỡ với điều huyền bí là cuộc gặp gỡ với Thiên Chúa, và những nhà thần bí Kitô giáo nhiều lần nhấn mạnh vấn đề rằng thưởng thức về Thiên Chúa vượt lên trên mọi ngôn từ và khái niệm. Do đó, Dionysius the Areopagite, một nhà huyền bí học đồng thời là nhà thần học và triết gia Kitô giáo có ảnh hưởng tác động lớn vào đầu thế kỷ thứ sáu, viết : “ Vào cuối toàn bộ những gì tất cả chúng ta biết, tất cả chúng ta sẽ biết Đức Chúa Trời là điều chưa biết ; ” và Thánh John của thành Damascus viết vào đầu thế kỷ thứ tám : “ Chúa ở trên toàn bộ sự hiểu biết và ở trên mọi hình thức tuyệt đối ” ( cả hai trích dẫn trong Capra và Steindl-Rast, 1991, tr. 47 ) .
Tuy nhiên, hầu hết những nhà thần học Cơ đốc muốn nói đến thưởng thức của họ về Chúa, và để làm như vậy, những Giáo phụ đã sử dụng ngôn từ thơ, hình tượng và những phép ẩn dụ. Sai lầm chính yếu của những nhà thần học theo trào lưu chính thống trong những thế kỷ tiếp theo, là đã đồng ý cách lý giải những ẩn dụ tôn giáo này theo nghĩa đen của ngôn từ. Khi điều này được thực thi, bất kể cuộc đối thoại nào giữa tôn giáo và khoa học trở nên tức bực và không có hiệu suất cao .
2.4 Đạo đức, lễ nghi và sự thiêng liêng .
Tôn giáo không chỉ tương quan đến việc lý giải thưởng thức tâm linh bằng lý trí, mà còn là sự tích hợp ngặt nghèo với đạo đức và lễ nghi. Đạo đức hoặc luân thường đạo lý có nghĩa là những quy tắc ứng xử bắt nguồn từ cảm xúc kết nối, nhờ vào, nằm ở cốt lõi của thưởng thức tâm linh, và nghi lễ là việc tán dương sự kết nối, phụ thuộc vào đó .
Cả luân thường đạo lý lẫn nghi lễ đều tăng trưởng trong toàn cảnh của một cộng đồng tâm linh hoặc tôn giáo. Theo David Steindl-Rast, hành vi đạo đức luôn tương quan đến hội đồng đơn cử mà tất cả chúng ta thuộc về. Khi tất cả chúng ta thuộc về một hội đồng, tất cả chúng ta cư xử tương thích với những gì đã được nhắc đến trong hội đồng đó .
Trong thế giới ngày nay, có hai cộng đồng thích đáng mà tất cả chúng ta đều thuộc về. Tất cả chúng ta đều là những thành viên của nhân loại, và tất cả chúng ta đều gắn kết, phụ thuộc vào sinh quyển toàn cầu. Chúng ta là những thành viên của oikos – gia đình Trái đất – oikos có gốc tiếng Hy Lạp là chữ “sinh thái”, và như vậy chúng ta nên cư xử với thiên nhiên như cách cư xử với các thành viên khác trong gia đình – cây cối, động vật và các vi sinh vật tạo thành mạng lưới quan hệ rộng lớn mà chúng ta gọi là chuỗi phức tạp của cuộc sống.
Đặc tính điển hình nổi bật của ‘ mái ấm gia đình Trái đất ’ là năng lực duy trì sự sống vốn có của nó. Là những thành viên của hội đồng sinh vật toàn thế giới, tất cả chúng ta phải hành xử theo cách không can thiệp vào năng lực vốn có này. Đây là ý nghĩa thiết yếu của sự vững chắc sinh thái xanh. Là thành viên của hội đồng quả đât, hành vi của tất cả chúng ta phải phản ảnh sự tôn trọng nhân phẩm và những quyền cơ bản của con người. Vì đời sống con người gồm có những góc nhìn sinh học, nhận thức, xã hội và sinh thái xanh, quyền con người cần được tôn trọng trong cả bốn phương diện này. Hậu quả chính trị của việc tôn trọng hai giá trị cốt lõi này – phẩm giá con người và tính vững chắc sinh thái xanh – sẽ được đàm đạo cụ thể hơn trong phần ở đầu cuối của cuốn sách này ( Chương 16 – 17 ) .
Mục đích bắt đầu của những hội đồng tôn giáo là tạo ra những thời cơ cho những thành viên của họ hồi tưởng lại những thưởng thức huyền bí của những người sáng lập tôn giáo. Vì mục tiêu này, những nhà chỉ huy tôn giáo đã phong cách thiết kế những nghi lễ đặc biệt quan trọng trong toàn cảnh lịch sử dân tộc và văn hóa truyền thống của họ. Những nghi lễ này hoàn toàn có thể tương quan đến những khu vực đặc biệt quan trọng, áo thụng dài khoác ngoài, âm nhạc, dược liệu gây cảm xúc và nhiều thứ khác dành cho những nghi lễ khác nhau. Trong nhiều tôn giáo, những phương tiện đi lại đặc biệt quan trọng này tạo điều kiện kèm theo cho thưởng thức huyền bí trở thành link ngặt nghèo với chính tôn giáo đó và được coi là rất thiêng .
Tuy nhiên, những khu vực rất thiêng, những vật phẩm hoặc những hình dáng nghệ thuật và thẩm mỹ không chỉ là công cụ hoặc kỹ thuật tạo điều kiện kèm theo cho sự thưởng thức kết nối. Chúng luôn là những phần không hề thiếu trong những nghi lễ, và những nghi lễ đó là cánh cửa dẫn đến thưởng thức thần bí .
( Còn tiếp )
Trích từ cuốn sách “Quan sát những hệ thống của cuộc sống” của hai tác giả Fritjof Capra và Pier Luigi Luisi, 2014.
Thông tin về tác phẩm : http://www.cambridge.org/9781107011366
THS sưu tầm và lược dịch …. 09/10/2020 .
Chia sẻ:
Thích bài này:
Thích
Đang tải …
Có liên quan
Source: https://thevesta.vn
Category: Tâm Linh
