Cà Mau ‘thảm sát đàn chó’: Các góc độ dịch tễ, pháp lý và tình người – BBC News Tiếng Việt

Cà Mau ‘thảm sát đàn chó’: Các góc độ dịch tễ, pháp lý và tình người

  • Bùi Thư
  • BBC News Tiếng Việt

11 tháng 10 2021

Từ cuối tuần qua, câu chuyện đàn chó 15 con của một cặp vợ chồng đem về quê tránh dịch nhưng bị chính quyền Cà Mau tiêu hủy đã gây xôn xao dư luận tại Việt Nam và quốc tế.

Máy của bạn không hỗ trợ nghe xem

Chụp lại video ,Hành trình về quê sau cuối của 15 chú chóTheo những bác sĩ và luật sư, có phương pháp khác để xử lý yếu tố này mà vẫn giữ được bảo đảm an toàn cho hội đồng về mặt dịch tễ hơn là tiêu hủy một lúc cả đàn chó .Vụ việc không chỉ gây phẫn nộ trong một phần dư luận Việt Nam mà đã thành tin quốc tế, được những báo Hong Kong, Vương Quốc của nụ cười, Malaysia và một hãng thông tấn của Đức đăng tải .Các trang mạng xã hội tiếng Anh những giờ qua cũng có nhiều người san sẻ tin ‘ Vietnam brutally killed 15 dogs “, hoặc ” 15 innocent dogs got beaten to death in Vietnam ” .Trao đổi với Đài truyền hình BBC News Tiếng Việt ngày 11/10, BS Trương Hữu Khanh, nguyên trưởng khoa Nhiễm – Thần Kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1 ( TP TP HCM ) nói về tiêu hủy đàn chó nhà ông Phạm Minh Hùng đưa từ Long An về Cà Mau :” Tôi không biết được cụ thể vì sao chính quyền sở tại Cà Mau lại chọn tiêu hủy, nếu về mặt dịch tễ, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể tách riêng đàn chó ra, tắm rửa và nuôi riêng thì sẽ bảo đảm an toàn, chứ còn vội vã như vậy thì rất là khó. Tuy nhiên, trường hợp này, cũng phải xét việc ai là người chăm nom đàn chó, khi mà chủ phải đi cách ly trong bệnh viện. “Còn về góc nhìn pháp lý, luật sư Đặng Đình Mạnh nói với Đài truyền hình BBC hôm 11/10 :” Về pháp lý thì ko có pháp luật nào được cho phép giết thú nuôi khi chủ bị lây nhiễm virus Corona cả. Thú nuôi là gia tài của dân cư. Việc giết thú nuôi vô hại là xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của dân cư. “

Hiểu sai về dịch tễ

Tại buổi họp báo, ông Trần Tấn Công, quản trị Ủy Ban Nhân Dân H.Trần Văn Thời ( nơi xảy ra vấn đề ), khẳng định lý do không cách ly dài ngày so với đàn chó mà tiêu hủy ngay là vì sợ lây nhiễm, bởi chống lây lan bệnh tật là việc trên hết, theo Thanh Niên .Ông Công xác lập, số lượng chó tiêu hủy tổng số là 15 con, trong đó 8 chó con, 4 chó lớn của ông Hùng và 3 con chó, 1 con mèo của ông Khanh .” Lý do vì sao chúng tôi không cách ly dài ngày so với đàn chó thì vẫn là quan điểm chống dịch là trên hết. Sợ lây nhiễm, chống lây nhiễm là việc trên hết. Vấn đề tiêu hủy nhận được đống ý của bà con. Bà con mừng lắm, nếu không khéo thì đàn chó này chạy ra bên ngoài hay cắn người nào đó ; trong khi chủ thì nằm điều trị ở bệnh viện, không ai chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về hậu quả “, ông Công nói tại cuộc họp báo .Chụp màn hình Nguồn hình ảnh, Chụp màn hình hiển thịChụp lại hình ảnh ,Bức ảnh ‘ đàn chó về quê ‘ thể hiện tình người việt nam với chó ” đói khổ có nhau ” nhưng số phận của đàn chó bị chính quyền sở tại giết lại gây ra những cảm hứng ngược lạiTuy nhiên, bác sĩ Trương Hữu Khanh thì cho rằng, về dịch tễ, virus từ chó mèo không hề lây sang người :” Nguyên tắc của virus học là từng dòng có ký chủ riêng của nó, động vật hoang dã có corona động vật hoang dã và con người có corona con người. Chỉ con người khi ăn động vật hoang dã quá nhiều và trong thời hạn dài thì chủng từ động vật hoang dã biến thể qua con người, nổi bật là virus corona. Và khi đã là corona trên người, nó không lây ngược qua những dòng ký chủ khác. Thế nên, hoàn toàn có thể nói, corona ký chủ chó mèo khác hẳn với ký chủ ở người. “” Khi virus này từ động vật hoang dã sang người thì không hề xâm nhập vào tế bào và bị loại ra ngay. Hoặc có trường hợp virus vô một lần quá nhiều thì sẽ giết luôn ký chủ đó, nhưng nó không lây lan được nữa, nổi bật là cúm gà. Nếu nói corona lây qua chó mèo và chó mèo lây ngược lại cho người là không đúng. ” bác sĩ lý giải .Tuy nhiên, ông Khanh cũng nói thêm, so với Covid-19, động vật hoang dã hoàn toàn có thể là trung gian như vật phẩm, sản phẩm & hàng hóa bằng hình thức mang giọt bắn của người mắc bệnh trên da thịt, lông, móng .” Rồi người khác ôm hôn thì bị lây nhiễm, chứ không phải con chó, con mèo mắc bệnh rồi lây cho người. ” ông Khanh lý giải .UGCNguồn hình ảnh, UGCChụp lại hình ảnh ,Vụ chính quyền sở tại Cà Mau tiêu hủy đàn chó 15 con mà chủ mang về quê tránh dịch làm chấn động dư luận Việt NamTừ đó, chuyên viên bệnh truyền nhiễm đánh giá và nhận định : ” Trong vụ tiêu hủy đàn chó ở Cà Mau, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể tách riêng đàn chó ra, tắm rửa và nuôi riêng thì sẽ bảo đảm an toàn. Tuy nhiên, trường hợp này cũng phải xét việc ai là người chăm nom đàn chó này, khi mà chủ phải đi cách ly trong bệnh viện. Đó là điều khó khăn vất vả cho họ, đâu thể mang cả đàn chó vô bệnh viện. “” Tôi không biết được cụ thể vì sao chính quyền sở tại Cà Mau lại chọn tiêu hủy, hoàn toàn có thể họ không có cách làm nào khác vì ai là người nuôi đàn chó đó trong khi đội ngũ đang đi chống dịch. Trong khi một cơ sở để nhận 15 con chó cùng một lúc là rất khó ở Việt Nam nhưng vội vã tiêu hủy ngay là không nên. ” bác sĩ khẳng định chắc chắn .Trước đó, vấn đáp BBC News Tiếng Việt, Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn từ Đại học New South Wales, nước Australia cho biết Tổ chức Y tế Thế giới ( WHO ) nói rõ rằng chó không lây truyền SARS-CoV-2 cho người .Theo Giáo sư Tuấn, ông rất sốc và không thể nào tưởng tượng một vấn đề như vậy lại xảy ra. Theo ông, nếu như ở nước Australia, thì người ra quyết định hành động tàn phá 15 con chó này chắc như đinh sẽ bị truy tố ra toà và bị phạt rất nặng .Giáo sư Tuấn cho rằng những nhà chức trách phải xem xét nghĩa vụ và trách nhiệm của người này và có lời lý giải cho công chúng biết .

Cơ sở pháp lý

Cũng trong buổi họp báo trên, ông Trần Tấn Công khẳng định chắc chắn địa phương làm đúng về mặt pháp lý :

“Công tác phòng chống dịch là trước hết, trên hết. Việc đảm bảo sức khỏe, tính mạng, chống lây nhiễm, đặc biệt là lây nhiễm chéo trong khu cách ly là vấn đề quan tâm số 1. Đó là nói về cái lý để chúng tôi tổ chức tiêu hủy”.

Tuy nhiên, luật sư Đặng Đình Mạnh lại nói rằng, về y tế thì lúc bấy giờ, chưa có Kết luận của cơ quan có thẩm quyền xác nhận thú nuôi có năng lực lây nhiễm virus corona và trở thành nguồn lây nhiễm cho người .Ông Mạnh nói : ” Về pháp lý thì ko có lao lý nào được cho phép giết thú nuôi khi chủ bị lây nhiễm virus Corona cả. Thú nuôi là gia tài của dân cư. Việc giết thú nuôi vô hại là xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của dân cư. “Luật sư Mạnh cũng đề cập về phương diện đạo đức xã hội. Ông cho rằng : ” Chó hay mèo là loại thú nuôi mưu trí, có nghĩa, được chủ nuôi coi như thành viên trong mái ấm gia đình. Thế nên, việc xâm hại đến thú nuôi không chỉ làm tổn thất về gia tài, mà còn làm tổn thương về ý thức của người chủ nuôi. “” Do đó, về dân sự, phát sinh nghĩa vụ và trách nhiệm của người gây ra vấn đề phải bồi thường tổn thất vật chất và tổn thương niềm tin cho người bị thiệt hại. Đồng thời, về nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự cũng phải xem xét địa thế căn cứ vào giá trị gia tài bị thiệt hại trải qua định giá tư pháp. ” LS nói .Đồng thời, luật sư Mạnh cho rằng cán bộ, công chức chỉ được phép hành xử theo pháp luật của pháp lý .” Thừa nhận thiếu sót là cách nói khác của nhận hành xử sai pháp lý. Hành xử sai gây thiệt hại thì phải khắc phục bằng cách bồi thường và giải quyết và xử lý người làm sai. Trong trường hợp chính quyền sở tại chỉ nhận sai mà không thực thi việc khắc phục thì người dân nên dữ thế chủ động thực thi thủ tục nhu yếu bồi thường và giải quyết và xử lý. “Theo đó, dân cư hoàn toàn có thể lựa chọn thủ tục khiếu nại hoặc tố cáo việc vi phạm pháp lý đến cơ quan chức năng cho thẩm quyền. Vì theo ông, việc chính quyền sở tại nhận sai, về đối sánh tương quan là mặt thuận tiện cho người dân quyết định hành động theo đuổi việc khiếu nại hay tố cáo .

Đòn giáng vào niềm tin

Vụ việc chính quyền sở tại Cà Mau tiêu hủy 15 con chó và một con mèo với danh nghĩa chống dịch đã thổi bùng cơn tức giận của nhiều người. Các phản hồi như : ” tàn tệ “, ” ác tâm “, ” mất hết tính người ” là những từ khóa được dùng nhiều nhất trên mạng xã hội .Diễn viên Hồng Ánh, thành viên của Tổ chức FOUR PAWS – Tổ chức phúc lợi động vật hoang dã toàn thế giới, viết trên Facebook cá thể rằng, đây là quyết định hành động ” dã man ” và cô sẽ gửi đơn đề xuất kiến nghị cho Tổ chức FOUR PAWS về việc này .Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Huy, chuyên viên về biến hóa khí hậu viết trên Facebook cá thể rằng, ông thấy sốc về vấn đề và chút niềm tin còn sót lại giữa đại dịch cũng bị tiêu hủy .” Hãy nhìn vào hành trang của họ, không có gì ngoài xô cũ, hộp nhựa cũ kỹ và đàn chó nhưng họ vẫn vui tươi dọc đường về. Tôi tin họ có niềm vui và tình yêu thương từ đàn chó. Đó là nguồn năng lượng sống của họ .Chụp màn hìnhNguồn hình ảnh, Chụp màn hình hiển thịChụp lại hình ảnh ,Hình ảnh hai vợ chồng ông Hùng dắt díu nhau cùng đàn chó 15 con trên chiếc xe máy gây xúc động dân cư mạngGiờ đây chút niềm tin, nguồn năng lượng sót lại trong hành trang đường về nhà bị mang đi tiêu hủy. Thật khó tưởng tượng được xúc cảm của hai vợ chồng ấy. Với tôi, người dưng mà tôi cảm xúc nghẹn yết hầu. ” Bài viết của ông đã được gần 60.000 lượt yêu quý, phản hồi và san sẻ .

Chấn động dư luận

Ngay khi tin đàn chó, và cả một chú mèo, bị quan chức Cà Mau đem đi thiêu, lộ ra, hàng loạt quan điểm của hội đồng dùng mạng xã hội tiếng Việt ở việt nam và quốc tế đã bùng nổ .Đài truyền hình BBC News Tiếng Việt ghi nhận những phản hồi : ” đau lòng, mất ngủ “, ” tàn tệ quá “, ” quản lý gian ác “, cho tới những hình ảnh do trẻ nhỏ vẽ, diễn đạt ” đàn chó bị thiêu trong lồng sắt, có những người đứng xung quanh hô ‘ Giết, giết ‘ và nhiều xúc cảm khác .Trước đó, hình ảnh vợ chồng ông Hùng chở những chú chó trên xe máy chất lỉnh kỉnh đồ vật để về quê tránh dịch được san sẻ rất nhiều trên mạng .Dân mạng vô cùng xúc động trước tình cảm vợ chồng này dành cho những chú chó .Nhiều trang mạng cũng vẽ lại hình ảnh cặp vợ chồng và đàn chó như một cách san sẻ với sự mất mát của mái ấm gia đình ông Phạm Minh Hùng .BBCFacebook người dùng tên Tran Thanh Tung phản hồi rằng, so với những người nuôi chó mèo thì chó mèo như thành viên trong mái ấm gia đình, chứ không phải động vật hoang dã nữa. ” Vì vậy, việc bạn mất đi 15 người thân trong gia đình cùng một lúc là nỗi đau thấu tận trời xanh ” .Từ Berlin, cây bút Kiều Thị An Giang viết trên Facebook cá thể :” Thỉnh thoảng báo chí truyền thông cũng đưa tin Đức, hay Mỹ, có những con chó tiến công người, thậm chí còn, giết người. Những con chó mất nhân tính, ý lộn, mất chó tính ấy, sẽ bị tiêu hủy. Nhưng ngay cả thế, cũng không có chuyện đập đầu nhấn nước. Thi hành án tử là tước đoạt mạng sống của một thành viên, nhưng không hành xử theo lỗi dã man mông muội như vậy được … “Một số người khác thì cho rằng, chính chủ trương ” chống dịch như chống giặc ” đã khiến cho những địa phương nhỏ, trong tình hình dịch tễ phức tạp và số người được tiêm vaccine còn nhỏ giọt như Cà Mau cảm thấy sợ hãi .” Khi sợ hãi tột cùng và thiếu kỹ năng và kiến thức, người ta sẽ hành xử một cách tùy tiện, thậm chí còn có phần ác tâm. Nếu như ở Tỉnh Bình Dương, người ta hoàn toàn có thể phá cửa, xông vào nhà để khoá tay một người phụ nữ đi trước mặt đứa con nhỏ, làm những chuyện nhẫn tâm với ngay chính đồng loại mình thì họ sá gì một đàn chó. ” một người dân ở TP Hồ Chí Minh nhận xét với Đài truyền hình BBC News Tiếng Việt .Trên Facebook, ông Lê Nguyễn Duy Hậu cũng nêu quan điểm tựa như :” Mình không nghĩ người quyết định hành động tiêu huỷ chó là máu lạnh hay không có tính người. Mình nghĩ đơn thuần vì họ sợ và để cho cái nỗi sợ đó quyết định hành động hành vi. Cụm từ dễ miêu tả nhất trong trường hợp này đó là ” thà giết nhầm còn hơn bỏ sót ” .” … Chính vì việc không hiểu rõ một chính quyền sở tại có quyền làm gì, đâu là số lượng giới hạn thoả đáng để bảo vệ quyền lợi cao hơn, còn đâu đơn thuần là sự tuỳ tiện … mà những người ra quyết định hành động tiêu huỷ chó đã đưa ra một chủ trương rất trái nguyên tắc ( và có khi còn phản khoa học ). Vì vậy, tuy hoàn toàn có thể thông cảm về tình ở một mức nào đó, thì cũng vẫn phải gật đầu với nhau rằng giải pháp trên là lạm quyền và phải nói cho họ biết điều đó. “Tuy nhiên, cũng có 1 số ít quan điểm cho rằng, cần thông cảm cho nỗi sợ của chính quyền sở tại Cà Mau và quyền sống, sự an nguy của hội đồng là tối thượng, chính quyền sở tại có quyền làm mọi tứ để bảo vệ quyền sống trên, kể cả tiêu hủy động vật hoang dã .

Trong khuôn khổ buổi họp báo nói trên, khi được hỏi về nội dung như cách tiêu hủy đàn chó như thế nào, các quyết định tiêu hủy; có lấy mẫu xét nghiệm cho đàn chó trước khi tiêu hủy; ai là người chịu trách nhiệm cho việc tiêu hủy… thì lãnh đạo huyện nói để trả lời sau bằng văn bản.

Trong khi đó, một số ít thông tin cho rằng, đàn chó bị trùm bao, trấn nước trước khi đem đi đốt .

Xem thêm: