Xã hội hóa giáo dục là gì? Nội dung cơ bản của xã hội hóa giáo dục

Trong Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam điều 35 năm 1992 đã xác định: “Phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu”. Với mục tiêu đó, Đảng và Nhà nước ta đã đề ra nhiều giải pháp chiến lược trong đó xã hội hóa giáo dục được xem là một trong những quan điểm phát triển và là giải pháp quan trọng trong quá trình đẩy mạnh sự nghiệp giáo dục đào tạo. Vậy xã hội hóa giáo dục là gì? Vai trò và nội dung của xã hội hóa giáo dục gồm những gì? Để hiểu rõ về nội dung này, chúng ta hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây nhé.

Xã hội hóa giáo dục là gì ?

Nhằm giúp bạn đọc hoàn toàn có thể hiểu một cách thâm thúy thế nào là xã hội hóa giáo dục, tất cả chúng ta sẽ lần lượt tìm hiểu và khám phá về những khái niệm : giáo dục, xã hội hóa và sau cuối là xã hội hóa giáo dục .

Khái niệm giáo dục

Dưới đây ta sẽ xem xét một số ít định nghĩa về giáo dục :

Theo từ điển giáo dục học, giáo dục được định nghĩa là hệ thống các biện pháp tác động nhằm mục đích truyền thụ những kiến thức và kinh nghiệm, rèn luyện kỹ năng và lối sống, bồi dưỡng tư tưởng và đạo đức giúp hình thành nhân cách và phát triển phẩm chất, năng lực của con người. (Nguyễn Văn Giao, Nguyễn Hữu Quỳnh, Vũ Văn Tảo, Bùi Hiền, 2001).

Theo giáo trình Sự phát triển các quan điểm giáo dục: Giáo dục là một loại hình, lĩnh vực hoạt động xã hội rộng lớn được hình thành do nhu cầu phát triển, tiếp nối các thế hệ trong đời sống xã hội thông qua quá trình truyền thụ tri thức và kinh nghiệm sống, kinh nghiệm xã hội của các thế hệ trước cho các thế hệ sau. (Trần Khánh Đức, 2011).

Còn theo giáo trình giáo dục học đại cương ( Trần Thị Hương, Nguyễn Đức Danh, Hồ Văn Liên, Ngô Đình Qua, 2017 ) lại đưa ra khái niệm về giáo dục như sau : Giáo dục là hoạt động giải trí truyền thụ và lĩnh hội kinh nghiệm tay nghề xã hội từ thế hệ trước cho thế hệ sau nhằm mục đích sẵn sàng chuẩn bị cho thế hệ sau tham gia lao động sản xuất và đời sống xã hội. Theo nghĩa rộng, giáo dục là những ảnh hưởng tác động có mục tiêu, có kế hoạch nhằm mục đích hình thành và tăng trưởng tổng lực nhân cách con người. Còn xét theo nghĩa hẹp, giáo dục là là những ảnh hưởng tác động có mục tiêu, có kế hoạch nhằm mục đích tổ chức triển khai, hướng dẫn người được giáo dục hình thành và tăng trưởng phẩm chất của nhân cách .

Từ những khái niệm trên, ta có thể rút ra một khái niệm chung nhất về giáo dục: Giáo dục là quá trình truyền thụ và lĩnh hội những tri thức, kinh nghiệm và kỹ xảo nhằm mục đích chuẩn bị cho con người bước vào cuộc sống lao động và sinh hoạt xã hội; Giáo dục là một nhu cầu tất yếu của xã hội loài người, đảm bảo cho sự tồn tại và phát triển của con người và xã hội.  Giáo dục luôn được quy định bởi điều kiện, định hướng về chính trị, kinh tế, văn hoá xã hội cụ thể. Không có xã hội nào có thể tồn tại mà không có giáo dục và mọi sự giáo dục đều nhằm mục đích phục vụ cho sự tiến bộ của xã hội.

Khái niệm giáo dục là gì?

Xem thêm :

➢ Quản lý giáo dục là gì? Cơ sở lý luận về quản lý giáo dục trong nhà trường 

Khái niệm xã hội hóa

Thuật ngữ “ xã hội hóa ” ( Tiếng Anh : Socialization ) là một thuật ngữ mở màn được sử dụng phổ cập tại nhiều vương quốc trên quốc tế từ những năm đầu của thế kỷ XX. Từ đó đến nay thuật ngữ này ngày càng được dùng thoáng đãng ở nhiều nghành nghề dịch vụ trên khắp quốc tế và được những nhà khoa học quan tâm điều tra và nghiên cứu .Theo tác giả Clive R. Belfield và Henry M. Levin ( 2002 ), xã hội hóa được định nghĩa là sự quy đổi những hoạt động giải trí, gia tài và nghĩa vụ và trách nhiệm từ tổ chức triển khai của cơ quan chính phủ sang cho những cá thể và tổ chức triển khai tư nhân .

Tương tự, tác giả Phạm Thị Thu Hương (2017) cũng nhận định: Xã hội hóa là quá trình chuyển giao các nhiệm vụ, nội dung thuộc chính sách xã hội mà nhà nước không nhất thiết phải thực hiện sang cho các tổ chức ngoài nhà nước và người dân thực hiện trên cơ sở các quy chuẩn theo yêu cầu của nhà nước.

Bên cạnh cách hiểu của những ngành khoa học, theo Cao Thu Hằng, năm nay ) xã hội hóa ở Nước Ta còn được hiểu theo nghĩa là tăng cường sự quan tâm, chăm sóc của toàn thể nhân dân tham gia vào một yếu tố, việc làm nào đó mà từ trước đến nay chỉ do nhà nước độc quyền .

Từ những quan điểm nêu trên, ta có thể thấy rằng thuật ngữ xã hội hóa được sử dụng khác nhau ở nhiều quốc gia trên thế giới nhưng xét về bản chất, ta có thể hiểu rằng, xã hội hóa là quá trình tăng tính xã hội trong các lĩnh vực, huy động sự tham gia của các tổ chức, cá nhân vào các hoạt động xã hội, thực hiện các nhiệm vụ mà nhà nước không nhất thiết phải làm, góp phần duy trì và tái sản xuất xã hội. Cốt lõi của xã hội hóa là sự tương tác, mối liên hệ và thuộc tính vốn có của con người, của cộng đồng nhằm đáp ứng lại xã hội và chịu ảnh hưởng của xã hội.

Khái niệm xã hội hóa giáo dục là gì ?

Khái niệm xã hội hóa giáo dục ở Nước Ta đã được Đảng và Nhà nước ta đề ra đơn cử trong những văn bản quy phạm pháp luật về giáo dục và huấn luyện và đào tạo .Trong Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa VII ( 1993 ), nhận định và đánh giá :

” Xã hội hóa giáo dục là việc kêu gọi toàn toàn xã hội làm giáo dục, động viên những những tầng lớp nhân dân góp phần kiến thiết xây dựng nền giáo dục quốc dân dưới sự quản trị của Nhà nước ” .

Nghị quyết số 90/1997 / NQ-CP ngày 21/8/1997 của Thủ tướng nhà nước cho rằng :

” Xã hội hóa những hoạt động giải trí giáo dục, y tế, văn hóa truyền thống là hoạt động và tổ chức triển khai sự tham gia thoáng rộng của nhân dân, của toàn xã hội vào sự tăng trưởng những sự nghiệp đó nhằm mục đích từng bước nâng cao mức tận hưởng về giáo dục, y tế, văn hóa truyền thống và sự tăng trưởng về sức khỏe thể chất và ý thức của nhân dân ” .

Từ các khái niệm trên, có thể hiểu rằng xã hội hóa giáo dục (Tiếng Anh: Socialization of education) là việc chuyển giao chức năng giáo dục, đào tạo của xã hội từ khu vực công sang khu vực tư. Xã hội hóa giáo dục đồng hành với đổi mới từ kinh tế tập trung sang nền kinh tế thị trường là hướng chia sẻ trách nhiệm các dịch vụ công từ Nhà nước sang khu vực dân sự. Xã hội hóa giáo dục cũng gắn liền với việc xác định chức năng xã hội của nhà nước là dẫn dắt bằng thể chế, chính sách và tranh tra, kiểm tra thay cho trực tiếp vận hành cách thể chế kinh tế, văn hóa và giáo dục. Hay nói cách khác, xã hội hóa giáo dục là việc huy động toàn xã hội, các cá nhân, tổ chức tham gia làm giáo dục, thực hiện các nhiệm vụ giáo dục, đóng góp sức người, sức của xây dựng giáo dục nhà trường, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng mục tiêu giáo dục nhà trường đã đề ra.

Khái niệm xã hội hóa giáo dục là gì?

Bản chất của xã hội hóa giáo dục

Giáo dục là một tác nhân quan trọng bảo vệ cho sự sống sót và tăng trưởng của xã hội đồng thời sự sống sót và tăng trưởng của xã hội luôn chịu sự chi phối của trình độ tăng trưởng giáo dục. Do đó, giáo dục được xem là động lực tăng trưởng đời sống xã hội, không hề tách rời đời sống xã hội, tức là không có xã hội nào hoàn toàn có thể tăng trưởng mà lại tách rời với vai trò lịch sử dân tộc của một nền giáo dục. Giáo dục phải là sự nghiệp của toàn xã hội, xã hội phải tham gia vào sự nghiệp giáo dục thì mới bảo vệ giáo dục tăng trưởng một cách hiệu suất cao và chất lượng .

Trong thời gian qua, do cơ chế tập trung quan liêu bao cấp chúng ta đã làm cho ngành giáo dục rơi vào thế đơn độc, không thu hút được sự đóng góp của các lực lượng trong xã hội khiến ngành giáo dục không đáp ứng được nhu cầu học tập của người học và nhu cầu phát triển kinh tế- xã hội của đất nước. Việc trả lại bản chất xã hội của giáo dục là việc làm phù hợp với thực tiễn hiện nay.

Trong trong thực tiễn, ngân sách Nhà nước còn hạn chế nên chưa cung ứng được những nhu yếu tăng trưởng giáo dục nên trải qua con đường xã hội hóa công tác làm việc giáo dục, kêu gọi những nguồn góp vốn đầu tư khác nhau từ những lực lượng xã hội, triển khai con đường “ Nhà nước và nhân dân cùng làm ” làm giải pháp tốt để tăng trưởng sự nghiệp giáo dục – đào tạo và giảng dạy .

Lợi ích của xã hội hóa giáo dục là gì ?

Làm tốt công tác làm việc xã hội hóa giáo dục không riêng gì mang lại quyền lợi về vật chất mà còn chứa nhiều yếu tố thuộc tiến trình của sự tăng trưởng, đơn cử như sau :Thứ nhất, về mặt tổ chức triển khai thể chế, xã hội hóa giáo dục là sự kiểm chứng việc phân định công dụng của nhà nước, của công quyền với công dụng của những thể chế tư nhân với đoàn thể và những tổ chức triển khai phi công quyền như những hiệp hội .Thứ hai, về kế hoạch cải cách hành chính, xã hội hóa giáo dục là hành động tốt nhất cho chính sách giảm biên chế khu vực công – một gánh nặng ngân sách .

Thứ ba, xã hội hóa giáo dục là sự tăng các trường ngoài công lập, giảm các trường công, tăng khu vực tư, giảm khu vực công trong dịch vụ dân sự, thu hút nguồn lực xã hội, giảm gánh nặng ngân sách nhà nước. Điều đó giúp giảm đi đáng kể chi tiêu công cho các việc mà nhà nước phải đầu tư hằng năm với hàng nghìn tỷ đồng ngân sách thuộc chi tiêu công.

Thứ tư, xã hội hóa giáo dục góp thêm phần làm trong sáng cỗ máy. Xã hội hóa giáo dục ở đâu thì ở đó bớt đi thời cơ Open những xấu đi trong tổ chức triển khai và nhân sự. Các trường ngoài công lập thường không tồn tài việc chạy chức, chạy quyền và bớt những thủ tức có tín hiệu xấu đi đang sống sót trong công tác làm việc tuyển dụng, thi tuyển, …

Xã hội hóa giáo dục mầm non

Nội dung cơ bản của xã hội hóa giáo dục

Để thực thi xã hội hóa giáo dục, cần thực thi những nội dung hầu hết sau :Thứ nhất, cần kêu gọi xã hội tham gia thiết kế xây dựng môi trường tự nhiên thuận tiện cho giáo dục. Môi trường gồm có thiên nhiên và môi trường mái ấm gia đình, nhà trường và xã hội. Yêu cầu là phải dựa vào lực lượng của toàn xã hội để bảo vệ cho những thiên nhiên và môi trường trên được lành mạnh, có tính tích cực và nhất là có tính thống nhất trong việc tác động hình thành nhân cách cho trẻ .

Thứ hai, cần tạo môi trường giáo dục lành mạnh, vận động toàn dân chăm lo thế hệ trẻ, phối hợp chặt chẽ giữa giáo dục nhà trường, gia đình và xã hội vì mục tiêu giáo dục là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài nên cần huy động toàn xã hội trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia. Cộng đồng hóa trách nhiệm đối với hoạt động giáo dục còn là sự thu hút mọi lực lượng xã hội tham gia vào hoạt động giáo dục của nhà trường với các tiềm năng, khả năng đa dạng phong phú và kinh nghiệm mà lực lượng này mang lại theo từng nội dung, yêu cầu cụ thể của nhà trường.

Thứ ba, những lực lượng xã hội và cá thể hoàn toàn có thể tham gia trực tiếp vào quy trình giáo dục bằng cách tổ chức triển khai những cơ sở giáo dục thuộc mọi thành phần kinh tế tài chính bên cạnh những cơ sở giáo dục của Nhà nước. Các cơ sở giáo dục bán công lập, dân lập, tư thục từ mần nin thiếu nhi đến ĐH sẽ góp thêm phần quan trọng trong việc tăng trưởng giáo dục, giảm gánh nặng góp vốn đầu tư cho Nhà nước và tạo điều kiện kèm theo cho giáo dục tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ hơn .Thứ tư, việc góp vốn đầu tư của Nhà nước cho giáo dục không ngừng ngày càng tăng nhưng vẫn chưa đủ để xử lý xích míc giữa nhu yếu tăng trưởng giáo dục cả về số lượng lẫn chất lượng. Vì thế cần kêu gọi toàn xã hội góp vốn đầu tư những nguồn lực cho giáo dục gồm nhân lực, tài lực, vật lực, … để thiết kế xây dựng trường học, tăng cường trang thiết bị giáo dục và đội ngũ giáo viên chất lượng .

Vai trò của xã hội hóa giáo dục đến những nghành của đời sống xã hội

• Xã hội hóa giáo dục giúp nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo và giảng dạy : Xã hội hóa giáo dục là một phương pháp tích cực góp thêm phần nâng cao chất lượng giáo dục và huấn luyện và đào tạo, tương hỗ và tạo nên những thuận tiện cho việc tổ chức triển khai quy trình giáo dục của nhà trường để làm ra chất lượng. Điều này được bộc lộ trải qua : việc cụ thể hóa tiềm năng giáo dục, tham gia nâng cấp cải tiến nội dung và giải pháp giáo dục, tăng cường lực lượng của người dạy và người học, tăng trưởng yếu tố con người, … .

• Xã hội hóa giáo dục là nhân tố tạo ra một xã hội học tập, góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài cho đất nước: Xã hội hóa giáo dục góp phần tạo lập phong trào học tập sâu rộng trong toàn xã hội, vận động toàn dân đặc biệt là những người đang trong độ tuổi lao động thực hiện học tập thường xuyên để mọi người làm việc và sống tốt hơn, đáp ứng mục tiêu công nghiệp hóa- hiện đại hóa đất nước. Việc xã hội hóa giáo dục giúp tạo ra một xã hội học tập góp phần đào tạo nguồn nhân lực là một công việc có ý nghĩa quan trọng.

• Xã hội hóa giáo dục giúp cho giáo dục Giao hàng đắc lực công cuộc tăng trưởng kinh tế tài chính xã hội của địa phương : Giáo dục và nhà trường phải gắn với xã hội, nhấn mạnh vấn đề việc nhà trường và giáo dục Giao hàng tiềm năng kinh tế tài chính – xã hội của địa phương. Tức là phương hướng và tiềm năng tăng trưởng giáo dục phải nhằm mục đích thực thi phương hướng và tiềm năng kế hoạch tăng trưởng kinh tế tài chính xã hội của địa phương. Việc lên kế hoạch giáo dục phải nằm trong và Giao hàng kế hoạch tăng trưởng địa phương, việc hoạch định cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính, ngành nghề sẽ pháp luật cơ cấu tổ chức huấn luyện và đào tạo và nhu yếu về năng lượng phẩm chất của con người .
• Xã hội hóa giáo dục góp thêm phần thực thi công minh xã hội mà trước hết là công minh trong thụ hưởng giáo dục : Thực hiện công minh xã hội trong giáo dục tức là người đi học phải đóng học phí, người sử dụng lao động qua huấn luyện và đào tạo phải đóng ngân sách giảng dạy, Nhà nước phải có chính sách bảo vệ cho người nghèo và những đối tượng người tiêu dùng chính sách được đi học .

• Xã hội hóa giáo dục góp phần thực hiện dân chủ hóa giáo dục: Xã hội hóa giáo dục là con đường để thực hiện dân chủ hóa giáo dục từ đó đưa sự nghiệp giáo dục trở thành sự nghiệp chung của toàn xã hội, tạo điều kiện cho các thành phần dân cư có thể đóng góp nhiều mặt cho xã hội. Đồng thời phát huy quyền dân chủ của nhân dân trong việc kiểm tra, giám sát hoạt động quản lý giáo dục và cả quá trình giáo dục trong nhà trường.

Vai trò của xã hội hóa giáo dục ở Việt Nam là gì?

Những rào cản so với xã hội hóa giáo dục là gì ?

Những rào cản so với xã hội hóa giáo dục gồm có :Thứ nhất, nhiều người khởi xướng thay đổi giáo dục nhưng chưa thoát ra khỏi sức ỳ của cách làm, cách nghĩ cũ. Mặc dù có những ngưng trệ tương quan đến chính sách cần thay đổi nhưng thay đổi bằng cách nào vẫn là một câu hỏi lớn cho những nhà làm công tác làm việc giáo dục .

Thứ hai, mặt trái của nền kinh tế thị trường tác động mạnh đến cả lĩnh vực giáo dục. Xã hội hóa giáo dục là một mắt khâu của công cuộc đổi mới, giáo dục luôn bị chi phối bởi các yếu tố tiêu cực của xã hội. Đó là rào cản của quá trình đổi mới giáo dục nói chung và xã hội hóa giáo dục nói riêng. Những tiêu cực trong ngành sẽ khiến ngành giáo dục khó tuyển chọn được người giỏi và tâm huyết.

Thứ ba, có sự cạnh tranh đối đầu không công minh giữa khu vực giảng dạy công lập và giảng dạy ngoài công lập. Do chưa có pháp luật rành mạch giữa đơn vị chức năng hành chính công quyền với đơn vị chức năng sự nghiệp nên dẫn đến thực trạng thêm người sẽ thêm ngân sách và cơ sở vật chất. Điều này dẫn đến hiện tượng kỳ lạ tranh nhau “ vét ” thí sinh, …Xã hội hóa giáo dục theo hướng nhà nước chuyển giao có lộ trình tích cực, không bị số lượng giới hạn cho khu vực ngoài công lập, là khuynh hướng chung của toàn quốc tế. Đây là hình thức kêu gọi nguồn lực chính đáng, làm cho cơ sở vật chất của xã hội nhiều lên. Do đó, xã hội hóa giáo dục cần phải được tăng nhanh hơn nữa trong tương lai .

Trên đây là toàn bộ những kiến thức khái quát xoay quanh khái niệm xã hội hóa giáo dục là gì. Luận Văn 99 hy vọng đã mang đến cho bạn những nội dung kiến thức phù hợp, giải đáp các câu hỏi mà bạn đọc đang gặp phải.