Indonesia – Wikipedia tiếng Việt
Indonesia[10], tên gọi chính thức là Cộng hòa Indonesia (tiếng Indonesia: Republik Indonesia) là một đảo quốc nằm giữa Đông Nam Á và Châu Đại Dương. Indonesia được mệnh danh là “Xứ sở vạn đảo” vì lãnh thổ của nước này bao gồm 13.487 hòn đảo[11][12] với dân số ước tính đạt hơn 274,1 triệu người (năm 2020), xếp thứ 4 thế giới và đứng thứ 3 châu Á.
Indonesia là quốc gia có số dân theo Hồi giáo lớn thứ nhất trên thế giới, tuy nhiên khác với Malaysia và Brunei, trong Hiến pháp Indonesia không đề cập tới tôn giáo này là quốc giáo (do vậy không thể coi Indonesia là một quốc gia Hồi giáo giống như các nước Tây Á, Trung Đông, Bắc Phi, Malaysia hay Brunei,…). Indonesia theo thể chế cộng hòa với một bộ máy lập pháp và Tổng thống do dân bầu. Indonesia có biên giới trên đất liền với Papua New Guinea ở đảo New Guinea, Đông Timor ở đảo Timor và Malaysia ở đảo Borneo, ngoài ra vùng biển giáp các nước Singapore,Việt Nam, Philippines, Úc, và lãnh thổ Quần đảo Andaman và Nicobar của Ấn Độ. Thủ đô hiện tại là Jakarta và đây cũng đồng thời là tỉnh lớn nhất, tuy nhiên do sự quá tải dân số đang gây sức ép lớn lên hệ thống cơ sở hạ tầng, chính phủ Indonesia đang có chủ trương dời đô trong tương lai.
Bạn đang đọc: Indonesia – Wikipedia tiếng Việt
Quần đảo Indonesia từng là một vùng thương mại quan trọng nhất từ thế kỷ VII. Lịch sử Indonesia mở màn khi Vương quốc Srivijaya có những hoạt động giải trí giao thương mua bán với Trung Quốc và Ấn Độ. Những vị vua quản lý địa phương dần tiếp thu văn hóa truyền thống, tôn giáo và những quy mô quản trị kiểu Ấn Độ từ những thế kỷ tiên phong của Công Nguyên, tiếp sau đó, những vương quốc Ấn Độ giáo cũng như Phật giáo đã mở màn hình thành và tăng trưởng. Indonesia bị tác động ảnh hưởng bởi những cường quốc quốc tế muốn nhòm ngó những nguồn tài nguyên vạn vật thiên nhiên của quần đảo. Các nhà buôn Hồi giáo đã đưa đạo Hồi tới đây, đồng thời, những cường quốc châu Âu cũng mở màn tranh giành ảnh hưởng tác động để độc chiếm lĩnh vực thương mại trên những hòn hòn đảo Hương liệu Maluku trong Thời đại Khám phá. Sau hơn ba thế kỷ dưới ách thống trị của thực dân Hà Lan, Indonesia đã giành được độc lập sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Sau độc lập, Indonesia liên tục rơi vào nhiều dịch chuyển lớn như xung đột quyền lực tối cao giữa những phe phái chính trị, nạn tham nhũng cũng như một quy trình dân chủ hoá chưa triệt để .Tuy gồm rất nhiều hòn hòn đảo, Indonesia vẫn có những nhóm sắc tộc, ngôn từ và tôn giáo riêng không liên quan gì đến nhau. Người Java là nhóm sắc tộc đông đúc và có vị thế chính trị lớn nhất còn người Indonesia gốc Hoa là nhóm hội đồng có sức tác động ảnh hưởng lớn nhất tới nền kinh tế tài chính .Indonesia là 1 trong 5 vương quốc tham sáng lập ASEAN, thành viên của nhiều tổ chức triển khai toàn thế giới lớn trong đó điển hình nổi bật nhất là G-20. Năm 2020, nền kinh tế tài chính Indonesia có quy mô lớn nhất khu vực Khu vực Đông Nam Á, xếp thứ 15 toàn thế giới hoặc hạng 4 châu Á và thứ 7 toàn thế giới theo GDP nhu cầu mua sắm tương tự ( ước tính 2020 ). Tuy nhiên, do dân số quá đông ( hơn 274,1 triệu người ) nên GDP trung bình đầu người của nước này vẫn ở mức trung bình thấp. Quốc gia này có chỉ số tăng trưởng con người ( HDI ) ở mức cao và được công nhận là một cường quốc ở khu vực Khu vực Đông Nam Á cũng như cường quốc bậc trung trên thế giới .
Khẩu hiệu quốc gia của Indonesia, “Bhinneka tunggal ika” – “Thống nhất trong đa dạng” (theo nghĩa đen “nhiều, nhưng là một”), đã thể hiện rõ sự đa dạng hình thành nên quốc gia này. Tuy nhiên, những căng thẳng tôn giáo và chủ nghĩa ly khai đã dẫn tới những xung đột bạo lực đe doạ sự ổn định kinh tế và chính trị. Dù có dân số lớn và nhiều vùng dân cư đông đúc, Indonesia vẫn còn nhiều khu vực hoang vu, đây là quốc gia có mức độ đa dạng sinh học đứng hàng đầu trên thế giới. Quốc gia này cũng rất giàu các nguồn tài nguyên thiên nhiên, có diện tích lãnh thổ rộng lớn nhất, dân số đông nhất và là quốc gia duy nhất thuộc G-20 trong số các nước Đông Nam Á, tuy vậy, tình trạng lạc hậu của các vùng nông thôn, tỷ lệ người nghèo cao cùng sự chênh lệch giàu nghèo, bất bình đẳng thu nhập gia tăng đang là những vấn đề, thách thức lớn của xã hội Indonesia hiện đại.
Chữ Indonesia xuất phát từ từ Indus trong tiếng Latinh, có nghĩa “Ấn Độ”, và từ nesos trong tiếng Hy Lạp, có nghĩa “hòn đảo”.[13] Tên gọi này đã có từ thế kỷ XVIII, rất lâu trước khi nhà nước Indonesia độc lập hình thành.[14] Năm 1850, George Earl, một nhà phong tục học người Anh, đã đề xuất thuật ngữ Indunesians — và, từ được ông thích hơn, Malayunesians — để chỉ những người dân sống trên “Quần đảo Ấn Độ hay Quần đảo Malaya”.[15] Cũng trong bài viết đó, một sinh viên của Earl là James Richardson Logan, đã sử dụng Indonesia như một từ đồng nghĩa với Quần đảo Ấn Độ.[16] Tuy nhiên, các tài liệu của viện hàn lâm Hà Lan viết về Đông Ấn đã lưỡng lự trong việc sử dụng Indonesia. Thay vào đó, họ dùng thuật ngữ Quần đảo Malay (Maleische Archipel); Đông Ấn Hà Lan (Nederlandsch Oost Indië), khái quát chung Indië; phương Đông (de Oost); và thậm chí Insulinde.[17]
Từ năm 1900, tên gọi Indonesia trở nên phổ thông hơn trong các cộng đồng hàn lâm bên ngoài Hà Lan, và các nhóm quốc gia Indonesia đã chấp nhận từ này trong cách thể hiện chính trị.[18] Adolf Bastian, thuộc Đại học Berlin, đã giúp từ này được biết đến rộng rãi hơn qua cuốn sách Indonesien oder die Inseln des Malayischen Archipels, 1884–1894 của ông. Học giả Indonesia đầu tiên sử dụng thuật ngữ này là Suwardi Suryaningrat (Ki Hajar Dewantara), khi ông thiết lập một văn phòng báo chí tại Hà Lan với tên gọi Indonesisch Pers-bureau in 1913.[14]
Hình khắc một con tàu tại Borobudur, khoảng chừng năm 800. Ngay từ thế kỷ thứ nhất của Công Nguyên những con tàu của Indonesia đã triển khai những chuyến buôn tới tận Châu Phi Một xưởng sản xuất chè tại Jakarta khoảng chừng thập niên 1860, thời kỳ Indonesia thuộc Hà Lan
Các di tích hoá thạch của người Homo erectus, thường được gọi là “Người Java”, cho thấy quần đảo Indonesia đã có người ở từ hai triệu năm tới 500.000 năm trước.[19]
Người Nam Đảo, là cộng đồng dân cư đa số hiện tại, đã di cư tới Đông Nam Á từ Đài Loan. Họ tới Indonesia từ khoảng năm 2000 trước Công Nguyên, và đẩy người Melanesia bản xứ về các vùng xa xôi phía đông khi họ mở rộng lãnh thổ.[20] Các điều kiện nông nghiệp lý tưởng, và nền văn minh lúa nước xuất hiện sớm từ thế kỷ thứ VIII trước Công Nguyên,[21] cho phép các làng mạc, thị trấn và các vương quốc nhỏ dần phát triển từ thế kỷ thứ nhất. Vị trí đường biển chiến lược của Indonesia giúp thương mại nội địa và với nước ngoài phát triển. Ví dụ, các con đường thương mại nối với cả các vương quốc Ấn Độ và Trung Quốc đã được thiết lập từ nhiều thế kỷ trước Công Nguyên.[22] Chính thương mại đã hình thành nên lịch sử Indonesia.[23]
Từ thế kỷ thứ bảy, vương quốc hàng hải Srivijaya hùng mạnh tăng trưởng nhờ thương mại và những tác động ảnh hưởng của Hindu giáo cùng Phật giáo được gia nhập vào cùng thương mại. [ 24 ] Từ thế kỷ thứ VIII tới thế kỷ thứ X, những triều đại nông nghiệp Phật giáo Sailendra và Hindu giáo Medang tăng trưởng và suy tàn trong vùng trong nước Java, để lại những khu công trình tôn giáo lớn như Borobudur của Sailendra và Prambanan của Medang. Vương quốc Hindu Majapahit được xây dựng ở phía đông Java hồi cuối thế kỷ XIII, và ở thời Gajah Mada, tác động ảnh hưởng của nó đã lan rộng tới hầu hết Indonesia ; quy trình tiến độ này thường được coi là một ” Thời kỳ Huy hoàng ” trong lịch sử dân tộc Indonesia. [ 25 ]Dù những thương gia Hồi giáo đã lần đầu đi qua Khu vực Đông Nam Á từ đầu thời kỳ Hồi giáo, dẫn chứng sớm nhất về hội đồng dân cư Hồi giáo tại Indonesia có niên đại từ thế kỷ XIII ở phía bắc Sumatra. [ 26 ] Các vùng khác của Indonesia dần gật đầu Hồi giáo, và nó đã là tôn giáo lợi thế tại Java và Sumatra từ cuối thế kỷ XVI. Ở hầu hết những nơi, Hồi giáo vượt lên và trộn lẫn với những ảnh hưởng tác động văn hóa truyền thống và tôn giáo địa phương, hình thành nên hình thức Hồi giáo hiện tại ở Indonesia, đặc biệt quan trọng tại Java. [ 27 ] Những người châu Âu tiên phong tới Indonesia năm 1512, khi những thương gia Bồ Đào Nha, do Francisco Serrão dẫn đầu tìm cách tóm gọn những nguồn tài nguyên nhục đậu khấu, đinh hương, và hạt tiêu tại Maluku. [ 28 ] Các thương gia Hà Lan và Anh nhanh gọn theo chân. Năm 1602, Hà Lan xây dựng Công ty Đông Ấn Hà Lan ( VOC ) và trở thành một quyền lực tối cao lớn của châu Âu. Sau khi bị phá sản, Công ty Đông Ấn Hà Lan chính thức bị giải tán năm 1800, và cơ quan chính phủ Hà Lan xây dựng Đông Ấn Hà Lan như một thuộc địa được quốc hữu hóa. [ 29 ]
Sukarno, vị Tổng thống sáng lập IndonesiaTrong hầu hết thời hạn của thời kỳ thuộc địa, Hà Lan chỉ trấn áp vùng đất này một cách lỏng lẻo ; chỉ tới đầu thế kỷ XX Hà Lan mới thực sự trấn áp hàng loạt vùng đất chủ quyền lãnh thổ Indonesia hiện tại. [ 30 ] Cuộc xâm lược và chiếm đóng của Nhật Bản sau đó trong Chiến tranh thế giới thứ hai đã chấm hết thời kỳ quản lý của Hà Lan, [ 31 ] và khuyến khích trào lưu độc lập từng bị đàn áp trước đó ở Indonesia. Hai ngày sau khi Nhật Bản đầu hàng tháng 8 năm 1945, Sukarno, một chỉ huy ảnh hưởng tác động theo chủ nghĩa vương quốc, công bố độc lập và được chỉ định làm tổng thống. [ 32 ] Người Hà Lan đã tìm cách tái lập quyền quản lý, và cuộc tranh giành ngoại giao và vũ trang đã chấm hết vào tháng 12 năm 1949, khi đương đầu với sức ép quốc tế, Hà Lan chính thức công nhận nền độc lập của Indonesia [ 33 ] ( ngoại trừ chủ quyền lãnh thổ Hà Lan Tây New Guinea, đã được tích hợp theo Thoả thuận Thành Phố New York năm 1962, và Đạo luật Tự do Lựa chọn được Liên hiệp quốc uỷ thác ) .Sukarno chuyển từ dân chủ sang chủ nghĩa độc đoán, và duy trì cơ sở quyền lực tối cao bằng cách cân đối những lực lượng trái chiều trong quân đội, và Đảng Cộng sản Indonesia ( PKI ). [ 34 ] Quân đội thủ đoạn thay máu chính quyền ngày 30 tháng 9 năm 1965, dẫn tới Các vụ giết người tại Indonesia 1965 – 1966, một trào lưu thanh trừng chống cộng trong đó Đảng Cộng sản Indonesia bị cáo buộc thủ đoạn thay máu chính quyền, những đảng viên Cộng sản bị săn lùng và tàn phá. [ 35 ] Khoảng 500 nghìn tới 1 triệu người bị cho là có liên hệ với Đảng Cộng sản Indonesia đã bị giết hại. [ 36 ] Lãnh đạo quân đội, Tướng Suharto, công khai minh bạch làm suy yếu vị trí chính trị của Sukarno, và được chính thức chỉ định làm tổng thống vào tháng 3 năm 1968. Chính sách Trật tự Mới của ông [ 37 ] được chính phủ nước nhà Mỹ ủng hộ, [ 38 ] và khuyến khích góp vốn đầu tư quốc tế trực tiếp vào Indonesia, đây là một yếu tố chính dẫn tới ba thập kỷ tăng trưởng kinh tế tài chính không thay đổi sau đó. [ 39 ] Tuy nhiên, sự độc đoán của chủ trương ” Trật tự Mới ” bị chỉ trích thoáng rộng vì thực trạng tham nhũng và đàn áp chính trị trái chiều .Năm 1997 và 1998, Indonesia là nước bị ảnh hưởng tác động nặng nề nhất của cuộc Khủng hoảng Tài chính châu Á. [ 40 ] Điều này càng khiến sự bất mãn của dân chúng với Trật tự Mới ngày càng tăng [ 41 ] và dẫn tới những cuộc tuần hành dân chúng. Suharto từ chức ngày 21 tháng 5 năm 1998. [ 42 ]Xung đột sắc tộc ở Indonesia đã mang lại những vấn đề đẫm máu. Vào năm 1965, hàng chục nghìn người Hoa bị giết hại trong trào lưu chống Cộng ở Indonesia. Sau sự kiện này, những trường dạy tiếng Trung Quốc bị ngừng hoạt động, chữ viết Trung Quốc bị cấm. Chính quyền cũng cấm người Hoa tổ chức triển khai những dịp nghỉ lễ, tết truyền thống cuội nguồn, hạn chế nói tiếng Trung Quốc ở nơi công cộng. Các quan chức cho rằng ngôn từ Trung Quốc so với người Indonesia cũng ” nguy hại như vũ khí “. Mãi đến thời cựu tổng thống Abdurrahman Wahid, tình hình mới dễ thở hơn cho người Hoa ở Indonesia – họ được phép sử dụng chữ viết của mình và kỷ niệm những đợt nghỉ lễ, tết truyền thống cuội nguồn. Trong cuộc dịch chuyển năm 1998, tâm ý thù ghét người Hoa khiến họ bị biến thành tiềm năng của đấm đá bạo lực. Tháng 5/1998, những thành phần cực đoan đã cướp bóc, đốt gia tài của Hoa kiều, tiến công nhiều người. Gần 170 phụ nữ gốc Trung Quốc bị cưỡng hiếp, hậu quả là 20 người chết [ 43 ]Năm 1999, Đông Timor bỏ phiếu ly khai khỏi Indonesia, sau một cuộc xâm lăng quân sự chiến lược dài 25 năm được lưu lại bởi những lời lên án quốc tế và những vụ đàn áp liên tục với người Đông Timor. [ 44 ] Từ khi Suharto từ chức, một quy trình tăng cường dân chủ gồm cả một chương trình trao quyền tự trị cho những vùng, và cuộc bầu cử tổng thống trực tiếp năm 2004. Tình trạng không ổn định chính trị và kinh tế tài chính, không ổn định xã hội, tham nhũng và chủ nghĩa khủng bố đã giảm sút đáng kể. Dù những quan hệ giữa những tôn giáo và những nhóm sắc tộc hầu hết hài hòa, những yếu tố sự không tương đồng và đấm đá bạo lực tại 1 số ít khu vực vẫn nhiều lúc xảy ra. [ 45 ] Một cuộc dàn xếp chính trị cho cuộc xung đột vũ trang ly khai ở Aceh đã được triển khai năm 2005. [ 46 ]
Indonesia gồm 13.487 hòn hòn đảo, khoảng chừng 6.000 trong số đó không có người ở. [ 47 ] Các hòn hòn đảo nằm rải rác ở cả hai phía đường xích đạo. Năm hòn hòn đảo lớn nhất là Java, Sumatra, Kalimantan ( phần Borneo thuộc Indonesia ), New Guinea ( cùng chung với Papua New Guinea ), và Sulawesi. Indonesia có biên giới trên bộ với Malaysia trên hòn hòn đảo Borneo và Sebatik, Papua New Guinea trên hòn đảo New Guinea, và Đông Timor trên hòn đảo Timor. Indonesia cũng có chung biên giới với Nước Singapore, Malaysia, và Philippines ở phía bắc và nước Australia ở phía nam bằng một dải nước hẹp. Thủ đô, Jakarta, nằm trên hòn đảo Java là thành phố lớn nhất nước, sau đó là Surabaya, Bandung, Medan, và Semarang. [ 48 ] Với đặc thù địa lý trên, Indonesia được ca tụng là ” Xứ sở vạn hòn đảo ” .Với diện tích quy hoạnh 1.907.540 km² ( 741.050 dặm vuông ), Indonesia là nước đứng thứ 14 trên thế giới về diện tích quy hoạnh đất liền. [ 49 ] Mật độ dân số trung bình là 142 người trên km² ( 347 trên dặm vuông ), đứng thứ 80 trên thế giới, [ 50 ] dù Java, hòn hòn đảo đông dân nhất thế giới, [ 51 ] có tỷ lệ dân số khoảng chừng hơn 1000 người trên km² ( 2.435 trên dặm vuông ). Nằm ở độ cao 4.884 mét ( 16.024 ft ), Puncak Jaya tại Papua là đỉnh điểm nhất Indonesia, và hồ Toba tại Sumatra là hồ lớn nhất, với diện tích quy hoạnh 1.145 km² ( 442 dặm vuông ). Các con sông lớn nhất nước này nằm ở Kalimantan, và gồm những sông Mahakam và Barito ; những con sông này là những đường giao thông vận tải quan trọng nối giữa những khu định cư trên hòn đảo. [ 52 ]
Indonesia nằm trên những rìa của những mảng Thái Bình Dương, Âu-Á, và Úc khiến nước này trở thành nơi có nhiều núi lửa và thường xảy ra những vụ động đất. Indonesia có tối thiểu 150 núi lửa đang hoạt động giải trí, [ 53 ] gồm cả Krakatoa và Tambora, cả hai núi lửa này đều đã có những vụ phun trào gây tàn phá lớn trong thế kỷ XIX. Vụ phun trào siêu núi lửa Toba khoảng chừng 70.000 năm trước, là một trong những vụ phun trào lớn nhất từng xảy ra và là một thảm họa toàn thế giới. Những thảm họa gần đây tương quan tới hoạt động giải trí kiến thiết gồm vụ sóng thần năm 2004 đã giết hại tổng số gần 230.000 người [ 54 ] và khoảng chừng 168.000 người tính riêng phía bắc Sumatra, [ 55 ] và trận động đất Yogyakarta năm 2006. Tuy nhiên, tro núi lửa là một yếu tố góp phần vào sự phì nhiêu của đất trong lịch sử vẻ vang từng giúp nuôi sống tỷ lệ dân cư dày tại Java và Bali. [ 56 ]Nằm dọc theo xích đạo, Indonesia có khí hậu nhiệt đới gió mùa gió mùa, với hai mùa mưa và khô riêng không liên quan gì đến nhau. Lượng mưa trung bình hàng năm tại những vùng đất thấp khoảng chừng từ 1.780 – 3.175 milimét ( 70 – 125 in ), và lên tới 6.100 milimét ( 240 in ) tại những vùng núi. Các vùng đồi núi — đặc biệt quan trọng ở bờ biển phía tây Sumatra, Tây Java, Kalimantan, Sulawesi, và Papua — có lượng mưa lớn nhất. Độ ẩm nói chung cao, trung bình khoảng chừng 80 %. Nhiệt độ ít đổi khác trong năm ; trung bình tại Jakarta là 26 – 30 °C ( 79 – 86 °F ). [ 57 ]Rừng nhiệt đới gió mùa ẩm chiếm gần 2/3 diện tích quy hoạnh chủ quyền lãnh thổ. Đất canh tác 8 % ( 3 % được tưới ), đồng cỏ 10 %, rừng và cây bụi 67 %, những đất khác 15 %. Khoáng sản chính : dầu khí, thiếc, niken, bauxit, đồng, than, vàng, bạc .
Diện tích, khí hậu nhiệt đới gió mùa cùng với hình thế địa lý quần đảo của Indonesia khiến nước này có mức độ đa dạng sinh học đứng thứ hai thế giới — chỉ sau Brazil [ 58 ] — và hệ động thực vật của nó là sự trộn lẫn của những giống loài châu Á và Australasia. [ 59 ] Khi còn liên kết với lục địa châu Á, thềm Sunda ( Sumatra, Java, Borneo, và Bali ) có hệ động vật hoang dã châu Á rất nhiều mẫu mã. Các loài thú lớn như hổ, tê giác, đười ươi, voi, và báo, từng hiện hữu với số lượng lớn tới tận phía đông Bali, nhưng số lượng và diện tích quy hoạnh phân bổ của chúng đã giảm mạnh, đặc biệt quan trọng ở Indonesia có loài Rồng komodo ( Varanus komodoensis ) là loài thằn lằn lớn nhất thế giới, chiều dài con lớn trung bình 2 – 3 m. Đây là một loại thuộc họ kỳ đà, ( Varanidae ), và sống trên nhiều hòn đảo của Indonesia, năm 2011 con vật này đã được chọn làm hình tượng thiêng vật của SEA Games 26. Rừng bao trùm khoảng chừng 60 % quốc gia. [ 60 ] Tại Sumatra và Kalimantan, có rất nhiều loài động vật hoang dã châu Á. Tuy nhiên, rừng đang suy giảm, và số lượng dân cư phần đông tại Java càng khiến thực trạng phá rừng tăng cao lấy đất sinh sống và canh tác. Sulawesi, Nusa Tenggara, và Maluku — từng tách rời khỏi lục địa từ lâu — đã tăng trưởng hệ động thực vật của riêng mình. [ 61 ] Papua từng là một phần của lục địa Úc, và là nơi có hệ động vật hoang dã duy nhất có tương quan thân thiện với hệ động thực vật nước Australia, với hơn 600 loài chim. [ 62 ]
Mặc dù có mùi hôi rất nồng nặc và kinh khủng giống như mùi thịt rữa, Rafflesia arnoldii vẫn được chọn là một trong ba quốc hoa của Indonesia
Indonesia đứng thứ hai chỉ sau Australia về mức độ loài đặc hữu, với 26% trong tổng số 1.531 loài chim và 39% trong tổng số 515 loài có vú là động vật đặc hữu.[63] Bờ biển dài 80.000 kilômét (50.000 dặm) của Indonesia được bao quanh bởi các biển nhiệt đới cũng đóng góp vào mức độ đa dạng sinh thái cao của nước này. Indonesia có nhiều hệ sinh thái biển và bờ biển, gồm các bãi biển, đụn cát, cửa sông, bãi lầy, rặng san hô, bãi cỏ biển, bãi bùn ven biển, bãi thuỷ triều, bãi tảo, và các hệ sinh thái nhỏ trong đất liền.[13] Nhà tự nhiên học người Anh, Alfred Wallace, đã mô tả về một đường ranh giới phần bố giữa các loài châu Á và châu Úc.[64] Được gọi là đường Wallace, chạy gần theo hướng bắc nam dọc theo cạnh Thềm Sunda, giữa Kalimantan và Sulawesi, và dọc theo Eo Lombok sâu, giữa Lombok và Bali. Phía tây đường này hệ động thực vật mang nhiều đặc điểm châu Á; về phía đông Lombok, hệ động thực vật dần mang đặc điểm Australia. Trong cuốn sách The Malay Archipelago năm 1869, Wallace đã miêu tả nhiều loài động vật duy chỉ có ở vùng này.[65] Vùng đảo giữa đường Wallace và New Guinea hiện được gọi là Wallacea.[64]
Dân số cao và cuộc công nghiệp hóa nhanh gọn của Indonesia đặt ra nhiều yếu tố môi trường tự nhiên nghiêm trọng và thường không được chú trọng nhiều vì mức độ nghèo khó cao cũng như sự quản trị yếu kém với những nguồn tài nguyên. [ 66 ] Các yếu tố này gồm phá rừng trên quy mô lớn ( đa phần là trái phép ) và những trận cháy rừng gây ra những đám khói dày bao trùm nhiều vùng phía tây Indonesia, Malaysia và Nước Singapore ; khai thác quá mức những nguồn tài nguyên biển ; và những yếu tố thiên nhiên và môi trường đi liền với sự đô thị hóa và tăng trưởng kinh tế tài chính quá nhanh, gồm ô nhiễm không khí, tắc đường, quản trị rác, và giải quyết và xử lý nước thải. [ 66 ] Phá hủy thiên nhiên và môi trường sống đe doạ sự sống sót của những loài địa phương và đặc hữu, gồm 140 loài thú được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế ( IUCN ) xác lập là đang bị rình rập đe dọa, và 15 loài được coi là bị rình rập đe dọa tuyệt chủng, gồm cả đười ươi Sumatra ( Sumatran Orangutan ). [ 67 ]
Tôn giáo tại Indonesia (2019) | ||||
---|---|---|---|---|
Tôn giáo | Số tín đồ (triệu) | |||
Hồi giáo | 230.25 | |||
Tin lành | 18.60 | |||
Công giáo Roma | 7.60 | |||
Hindu | 4.24 | |||
Phật giáo | 1.90 | |||
Nho giáo | 0.15 | |||
Vồ thần và Khác | 1.70 |
Dân số quốc gia theo cuộc tổng điều tra năm 2000 là 206 triệu người,[68] và Văn phòng Thống kê Trung ương Indonesia và Thống kê Indonesia ước tính dân số năm 2006 là 222 triệu người.[69], và năm 2012 đã đạt 249 triệu người, là quốc gia đông dân nhất khu vực Đông Nam Á, đứng thứ 3 châu Á và đứng thứ 4 thế giới.
Sắc tộc tại Indonesia (2018) | ||||
---|---|---|---|---|
sắc tộc | tỷ lệ | |||
Java | 40.00% | |||
Sunda | 15.40% | |||
Mã Lai | 3.80% | |||
Batak | 3.60% | |||
Madur | 3.00% | |||
Betawi |
|
2.90% | ||
Minangkabau | 2.70% | |||
Bugin | 2.70% | |||
Banten | 2.00% | |||
Banjar | 1.70% | |||
Bali | 1.70% | |||
Aech | 1.40% | |||
Dayak | 1.30% | |||
Hoa | 1.30% | |||
Sasak | 1.30% | |||
Papua | 1.20% | |||
Khác | 13.70% |
Với 130 triệu người, Java là hòn đảo đông dân nhất thế giới lúc bấy giờ. [ 70 ] Dù có một chương trình kế hoạch hóa mái ấm gia đình khá hiệu suất cao được thực thi từ thập niên 1960, dân số nước này được cho sẽ tăng lên khoảng chừng 315 triệu người năm 2035, dựa trên mức ước tính tỷ suất tăng hàng năm lúc bấy giờ là 1,25 %. [ 71 ]
Đa số người Indonesia là hậu duệ của những người nói các thứ tiếng Nam Đảo có nguồn gốc từ Đài Loan. Các nhóm chính khác gồm người Melanesia, sống ở phía đông Indonesia.[72] Có khoảng 300 sắc tộc bản địa khác nhau tại Indonesia, và 742 ngôn ngữ cùng thổ ngữ.[73] Nhóm đông nhất là người Java, chiếm 42% dân số, và có ưu thế văn hóa cũng như chính trị.[74] Người Sunda, Malay, và Madur là các nhóm lớn nhất ngoài Java.[75] Bản sắc địa phương của các sắc tộc được duy trì bên cạnh một tình cảm quốc gia Indonesia mạnh mẽ.[76] Xã hội phần lớn hài hòa, dù các căng thẳng xã hội, tôn giáo và sắc tộc đã gây ra những vụ bạo lực kinh khủng.[77] Người Indonesia gốc Hoa là sắc tộc thiểu số có ảnh hưởng dù chiếm chưa tới 1% dân số.[78] Đa số lĩnh vực thương mại và tài sản tư nhân quốc gia đều thuộc sự kiểm soát của người Hoa,[79] điều này góp phần gây ra sự oán giận to lớn, và thậm chí bạo lực chống lại người Hoa.[80] Ngôn ngữ quốc gia, tiếng Indonesia, được dạy trong các trường học và đại học, và được sử dụng bởi hầu hết mọi người dân Indonesia. Đây là ngôn ngữ được dùng trong thương mại, chính trị, truyền thông quốc gia, giáo dục và hàn lâm. Về nguồn gốc nó từng là một ngôn ngữ chung cho hầu hết cả vùng, gồm cả nước Malaysia hiện nay, và vì thế có quan hệ chặt chẽ với tiếng Malaysia. Tiếng Indonesia lần đầu tiên được những người theo chủ nghĩa quốc gia truyền bá vào thập niên 1920, và đã được tuyên bố là ngôn ngữ chính thức khi nước này giành độc lập năm 1945. Đa số người dân Indonesia nói ít nhất một trong hàng trăm ngôn ngữ địa phương (bahasa daerah), thường như tiếng mẹ đẻ. Trong số các ngôn ngữ đó, tiếng Java được sử dụng nhiều nhất bởi nó là ngôn ngữ của nhóm sắc tộc lớn nhất.[81] Mặt khác, Papua có 500 hay nhiều hơn các ngôn ngữ bản địa thuộc nhóm Papua hay Nam Đảo, trong một vùng chỉ có 2,7 triệu dân. Đa số những người lớn tuổi hiện nay vẫn có thể nói tiếng Hà Lan ở một mức độ nào đó.[82]
Ba La Phù đồ) là điểm thu hút đông khách du lịch nhất tại IndonesiaTháp Phật giáo Borobudur ) là điểm lôi cuốn đông khách du lịch nhất tại Indonesia
Dù tự do tôn giáo đã được quy định trong Hiến pháp Indonesia,[83] chính phủ chính thức công nhận chỉ sáu tôn giáo: Hồi giáo; Tin Lành; Công giáo La Mã; Ấn Độ giáo; Phật giáo; và Nho giáo.[84] Dù không phải là một nhà nước Hồi giáo, Indonesia là quốc gia có đa số tín đồ Hồi giáo, với 86,1% người dân tuyên bố là tín đồ đạo này theo cuộc điều tra dân số năm 2000.[85] Indonesia có 9% dân số là tín đồ Kitô giáo (trong đó khoảng hai phần ba theo Tin Lành[cần dẫn nguồn]), 3% là tín đồ Hindu giáo, và 2% là tín đồ Phật giáo hay tôn giáo khác. Đa số tín đồ Hindu Indonesia là người Bali,[86] và đa số tín đồ Phật giáo tại Indonesia ngày nay là người Hoa.[87] Dù hiện là tôn giáo thiểu số, Hindu giáo và Phật giáo vẫn có ảnh hưởng trong văn hóa Indonesia. Hồi giáo lần đầu được người dân Indonesia chấp nhận ở miền bắc Sumatra trong thế kỷ XIII, thông qua ảnh hưởng từ các thương nhân, và đã trở thành tôn giáo chiếm ưu thế tại quốc gia này từ thế kỷ XVI.[88] Cơ đốc giáo La Mã lần đầu được đưa tới Indonesia bởi những người thực dân và các nhà truyền giáo Bồ Đào Nha thời kỳ đầu,[89] và phái Tin Lành chủ yếu phát triển nhờ những nhà truyền giáo người Hà Lan phái Calvin và Luther trong thời kỳ thực dân tại đây.[90] Một tỷ lệ lớn người dân Indonesia-như người abangan Java, người Hindu giáo Bali, và người Kitô giáo Dayak-thực hành một dạng tôn giáo dung hợp và ít chính thống hơn, dựa trên các phong tục và tín ngưỡng địa phương.[91]
Phân cấp hành chính[sửa|sửa mã nguồn]
Về mặt hành chính, Indonesia gồm 34 tỉnh, trong đó năm tỉnh có quy chế đặc biệt. Mỗi tỉnh có cơ quan lập pháp và thống đốc riêng. Các tỉnh được chia tiếp thành các huyện (kabupaten) và các thành phố (kota), chúng lại được chia tiếp thành các quận (kecamatan), và các nhóm làng (hoặc desa hay kelurahan). Sau khi áp dụng các biện pháp vùng tự trị năm 2001, các huyện và các thành phố đã trở thành các đơn vị hành chính chủ chốt, chịu trách nhiệm cung cấp hầu hết dịch vụ nhà nước. Cấp hành chính làng là đơn vị có ảnh hưởng lớn nhất tới cuộc sống thường ngày của người dân, và giải quyết các vấn đề của làng hay khu vực lân cận thông qua một lurah hay kepala desa (trưởng làng) do dân bầu.
Các tỉnh Aceh, Jakarta, Yogyakarta, Papua, và Tây Papua có mức độ tự trị và ưu tiên hành pháp cao hơn từ chính quyền trung ương so với các tỉnh khác. Ví dụ, chính phủ Aceh, có quyền thiết lập một hệ thống luật pháp độc lập; năm 2003, tỉnh này đã cho ra đời một hình thức Sharia (Luật Hồi giáo).[92] Yogyakarta được trao vị thế Vùng Đặc biệt để ghi nhận vai trò nòng cốt của nó trong việc hỗ trợ những người Cộng hòa Indonesia thời Cách mạng Indonesia.[93] Papua, thường được gọi bằng Irian Jaya, đã được hưởng một quy chế tự chủ đặc biệt từ năm 2001.[94] Jakarta là vùng thủ đô đặc biệt của quốc gia.
- Các tỉnh của Indonesia và thủ phủ
Dấu † chỉ những tỉnh có quy định đặc biệt quan trọng
nhà nước và chính trị[sửa|sửa mã nguồn]
Indonesia là một nước cộng hòa với một mạng lưới hệ thống tổng thống. Với tư cách một vương quốc đơn nhất, quyền lực tối cao tập trung chuyên sâu trong tay chính phủ nước nhà TW. Sau cuộc từ chức của Tổng thống Suharto năm 1998, chính trị Indonesia và những cơ cấu tổ chức chính phủ nước nhà đã trải qua những cuộc cải cách lớn. Bốn sửa đổi đã được triển khai với Hiến pháp Indonesia năm 1945 [ 95 ] sắp xếp lại những nhánh hành pháp, lập pháp, và tư pháp. [ 96 ] Tổng thống Indonesia là chỉ huy vương quốc, tổng tư lệnh những Lực lượng Vũ trang Indonesia, và là người chịu nghĩa vụ và trách nhiệm quản trị nhà nước, lập chủ trương cùng quan hệ đối ngoại. Tổng thống chỉ định một hội đồng bộ trưởng, những thành viên của hội đồng không buộc phải là những thành viên được bầu của nghị viện. Cuộc bầu cử tổng thống năm 2004 là cuộc bầu cử tiên phong dân chúng được trực tiếp bầu ra tổng thống và phó tổng thống. [ 97 ] Tổng thống hoàn toàn có thể Giao hàng tối đa hai nhiệm kỳ 5 năm liên tục. [ 98 ]Cơ quan đại diện thay mặt cao nhất ở cấp vương quốc là Hội nghị Hiệp thương Nhân dân ( MPR ). Các công dụng chính của cơ quan này là tương hỗ và sửa đổi hiến pháp, ghi nhận tổng thống nhậm chức, chính thức hoá những khuôn khổ của chủ trương vương quốc. Cơ quan này có quyền buộc tội tổng thống. [ 99 ] MPR gồm hai viện ; Hội đồng Đại diện Nhân dân ( DPR ), với 550 thành viên, và Hội đồng Đại diện Khu vực ( DPD ), với 128 thành viên. DPR trải qua những luật và giám sát nhánh hành pháp ; những thành viên thuộc những đảng chính trị được bầu với nhiệm kỳ 5 năm theo đại diện thay mặt tỷ suất. [ 96 ] Những cải cách từ năm 1998 đã làm tăng đáng kể vai trò của DPR trong việc điều hành quản lý vương quốc. [ 100 ] DPD hiện là một cơ quan mới chịu nghĩa vụ và trách nhiệm quản trị khu vực. [ 101 ]Đa số những tranh chấp dân sự đều được đưa ra trước Tòa Nhà nước ; những vụ phúc thẩm được xử tại Tòa Cấp cao. Tòa án Tối cao là tòa cấp cao nhất của nhà nước, và đưa ra phán quyết sau cuối về những vụ phúc thẩm sau khi đã xem xét lại vấn đề. Các tòa khác gồm Tòa Thương mại, xử những vụ phá sản và mất năng lực giao dịch thanh toán, một Tòa án Hành chính Quốc gia xử những vụ về luật hành chính chống lại chính phủ nước nhà ; một Tòa án Hiến pháp xử những vụ về tính hợp pháp của pháp lý, những cuộc bầu cử, giải tán những đảng chính trị, và khoanh vùng phạm vi quyền lực tối cao của những định chế nhà nước ; và một Tòa án Tôn giáo để xử những vụ án tôn giáo riêng không liên quan gì đến nhau. [ 102 ]
Trái với tình cảm chống chủ nghĩa thực dân và những stress với Malaysia thời Sukarno, quan hệ ngoại giao của Indonesia từ thời chủ trương ” Trật tự Mới ” của Suharto đã được đặt trên cơ sở hợp tác kinh tế tài chính và chính trị với những vương quốc phương Tây. [ 103 ] Indonesia duy trì quan hệ thân thiện với những nước láng giềng ở Châu Á Thái Bình Dương, và là một thành viên sáng lập của ASEAN cùng Hội nghị cấp cao Đông Á. [ 104 ] Quốc gia này đã tái lập quan hệ với Cộng hòa Nhân dân Nước Trung Hoa năm 1990 sau một thời hạn ngừng hoạt động bởi quan điểm chống cộng thời đầu cầm quyền của Suharto. [ 102 ] Indonesia đã là một thành viên của Liên hiệp quốc từ năm 1950, [ 105 ] và là một nước sáng lập Tổ chức không link ( NAM ) và Tổ chức Hội nghị Hồi giáo ( OIC ). [ 104 ] Indonesia tham gia vào thỏa thuận hợp tác Vùng Tự do Thương mại ASEAN, Nhóm Cairns, và WTO, và trong lịch sử vẻ vang từng là một thành viên của OPEC, dù đã rút lui vào năm 2008 bởi họ không còn là một nước xuất khẩu dầu mỏ. Indonesia đã nhận được viện trợ nhân đạo và viện trợ tăng trưởng từ năm 1966, đặc biệt quan trọng từ Hoa Kỳ, Tây Âu, nước Australia, và Nhật Bản. [ 104 ]nhà nước Indonesia đã thao tác với những vương quốc khác để ngăn ngừa và săn lùng những kẻ đánh bom có tương quan tới những du kích Hồi giáo và Al-Qaeda. [ 106 ] Vụ gây tổn thất nhiều nhân mạng nhất đã giết hại 202 người, gồm 164 hành khách quốc tế, ở thị xã nghỉ mát thuộc Bali Kuta năm 2002. [ 107 ] Những vụ tiến công, và những cảnh báo nhắc nhở du lịch được đưa ra sau đó bởi những vương quốc khác, đã làm thiệt hại nghiêm trọng ngành công nghiệp du lịch và góp vốn đầu tư quốc tế. [ 108 ]
Quân đội Indonesia được nhìn nhận là lực lượng quân sự thiện chiến nhất khu vực Khu vực Đông Nam Á. Các lực lượng vũ trang Indonesia ( TNI ) với 300.000 thành viên gồm Quân đội ( TNI-AD ), Hải quân ( TNI-AL, gồm cả thủy quân lục chiến ), và Không quân ( TNI-AU ). [ 109 ] Quân đội có khoảng chừng 233.000 lính thường trực. giá thành quốc phòng trong ngân sách vương quốc khoảng chừng 4 % GDP năm 2006, và được phân phối thêm bởi những khoản doanh thu từ thương mại và những quỹ của quân đội. [ 110 ] Giai đoạn hậu Suharto từ năm 1998, đại diện thay mặt thường trực của quân đội trong nghị viện đã bị bãi bỏ ; dù bị giảm uy thế, ảnh hưởng tác động chính trị của quân đội vẫn còn rất lớn. [ 111 ] Các trào lưu ly khai tại những tỉnh Aceh và Papua đã dẫn tới xung đột vũ trang, và những cáo buộc vi phạm nhân quyền cũng như sự gian ác từ toàn bộ những phía. [ 112 ] Sau một đại chiến du kích không liên tục lê dài khoảng chừng ba mươi năm giữa Phong trào Tự do Aceh ( GAM ) và quân đội Indonesia, một thỏa thuận hợp tác ngừng bắn đã được ký kết năm 2005. [ 113 ] Tại Papua, đã có những điều luật tự trị cấp vùng quan trọng, dù vẫn chưa hoàn thành xong và được vận dụng vừa đủ, và những vụ đấm đá bạo lực cũng như vi phạm nhân quyền đã giảm bớt, từ khi Tổng thống Susilo Bambang Yudhoyono lên cầm quyền. [ 114 ]
Dùng trâu để cày trên những cánh đồng tại Java. Nông nghiệp từng là ngành sử dụng nhiều lao động nhất của vương quốc này trong nhiều thế kỷ . Jakarta, thủ đô Indonesia và là trung tâm thương mại lớn nhất nướcNăm 2019, Tổng sản phẩm quốc nội ( GDP ) của Indonesia ước khoảng chừng 1.112 tỷ đô la ( 3.585 tỷ đô la theo PPP ), đứng thứ 16 thế giới, đứng thứ 5 châu Á và đứng số 1 Khu vực Đông Nam Á. [ 115 ] Năm năm nay, ước tính GDP trung bình đầu người danh nghĩa là 3,362 đô la, và GDP trên đầu người theo nhu cầu mua sắm tương tự ( PPP ) là 12,422 ( đô la quốc tế ). [ 116 ] Lĩnh vực dịch vụ là ngành lớn nhất của nền kinh tế tài chính và chiếm 45,3 % GDP ( 2005 ). Tiếp theo là công nghiệp ( 40,7 % ) và nông nghiệp ( 14,0 % ). [ 117 ] Tuy nhiên, nông nghiệp sử dụng nhiều lao động hơn những nghành khác, chiếm 44,3 % trong tổng số lực lượng lao động 95 triệu người. Tiếp theo là nghành dịch vụ ( 36,9 % ) và công nghiệp ( 18,8 % ). [ 118 ] Các ngành công nghiệp chính gồm dầu mỏ và khí vạn vật thiên nhiên, dệt, may, và khai thác mỏ. Các loại sản phẩm nông nghiệp chính gồm dầu cọ, gạo, chè, cafe, gia vị, và cao su đặc .Các thị trường xuất khẩu chính của Indonesia ( 2005 ) là Nhật Bản ( 22,3 % ), Hoa Kỳ ( 13,9 % ), Trung Quốc ( 9,1 % ), và Nước Singapore ( 8,9 % ). Indonesia nhập khẩu nhiều hàng của Nhật Bản ( 18,0 % ), Trung Quốc ( 16,1 % ), và Nước Singapore ( 12,8 % ). Năm 2005, Indonesia có thặng dư thương mại, với kim ngạch xuất khẩu đạt 83,64 tỷ USD và kim ngạch nhập khẩu là 62,02 tỷ. Nước này có nhiều nguồn tài nguyên vạn vật thiên nhiên lớn, gồm dầu mỏ, khí tự nhiên, thiếc, đồng, và vàng. Các mẫu sản phẩm nhập khẩu chính của Indonesia gồm máy móc và thiết bị, hoá chất, nguyên vật liệu và những loại sản phẩm thực phẩm. [ 81 ]Trong thập kỷ 1960, nền kinh tế tài chính đã suy giảm nghiêm trọng vì sự không ổn định chính trị, một chính phủ nước nhà trẻ và không có kinh nghiệm tay nghề, và chủ nghĩa kinh tế tài chính vương quốc yếu kém, dẫn tới thực trạng nghèo đói nghiêm trọng. [ 119 ] Sau khi chính sách Sukarno sụp đổ hồi giữa thập niên 1960, chủ trương Trật tự Mới đã mang lại một mức độ kỷ lục cho chủ trương kinh tế tài chính nhanh gọn làm giảm lạm phát kinh tế, không thay đổi tiền tệ, tái cơ cấu tổ chức nợ quốc tế, và lôi cuốn góp vốn đầu tư cũng như viện trợ từ quốc tế. [ 120 ] Indonesia là thành viên duy nhất của OPEC tại Khu vực Đông Nam Á, và sự bùng nổ giá dầu mỏ thời thập niên 1970 đã mang lại một nguồn thu xuất khẩu lớn giúp duy trì vận tốc tăng trưởng kinh tế tài chính cao. [ 121 ] Sau những cải cách thêm nữa hồi thập niên 1980, [ 122 ] Đầu tư quốc tế đổ vào Indonesia, đặc biệt quan trọng vào những khu vực sản xuất tăng trưởng nhanh và khuynh hướng xuất khẩu, và từ năm 1989 tới năm 1997, kinh tế tài chính Indonesia tăng trưởng với vận tốc trung bình trên 7 %. [ 123 ]Indonesia là nước chịu ảnh hưởng tác động mạnh nhất từ cuộc Khủng hoảng kinh tế tài chính Đông Á năm 1997 – 1998. Tỷ giá tiền tệ nước này so với đồng đô la Mỹ đã giảm từ khoảng chừng 2000 Rp tới 18.000 Rp, và nền kinh tế tài chính giảm 13,7 %. [ 124 ] Từ đó đồng rupiah đã không thay đổi ở mức trong khoảng chừng 10.000 Rp / dollar, và đã Open tín hiệu Phục hồi kinh tế tài chính quan trọng tuy còn lừ đừ. Sự không ổn định chính trị, cải cách kinh tế tài chính lờ đờ và tham nhũng ở mọi Lever chính phủ nước nhà và kinh doanh thương mại từ năm 1998 đã tác động ảnh hưởng xấu đi tới sự hồi sinh kinh tế tài chính. [ 125 ] Ví dụ, Tổ chức Minh bạch Quốc tế xếp Indonesia đứng hạng 143 trên 180 nước trong bảng Chỉ số nhận thức tham nhũng của họ. [ 126 ] Tuy nhiên, vận tốc tăng trưởng GDP đã vượt 5 % trong cả hai năm 2004 và 2005, và được dự báo sẽ còn tăng thêm. [ 127 ] Mặc dù vậy, vận tốc tăng này chưa đủ mạnh đề dẫn tới một sự đổi khác lớn trong tỷ suất thất nghiệp, [ 128 ] và mức tăng lương, giá nguyên vật liệu và gạo tăng cao càng làm trầm trọng hơn yếu tố đói nghèo. [ 129 ] Năm 2006, ước tính 17,8 % dân số sống dưới mức mức nghèo nàn, 49,0 % dân số sống với chưa tới 2 đô la mỗi ngày, [ 130 ] và tỷ suất thất nghiệp ở mức 9,75 %. [ 131 ]Người Hoa là thế lực chi phối nền kinh tế tài chính Indonesia. Người Hoa chỉ chiếm 2,5 % trong tổng dân số Indonesia, nhưng lại trấn áp tới trên 70 % kinh tế tài chính nước này, trong đó trấn áp trên 75 % ngành sản xuất bánh mì, miến, trấn áp 80 % ngành may mặc, 65 % ngành nhuộm và 80 % ngành lâm sản. Cuối năm 1993, 68 % doanh nghiệp quy mô lớn của Indonesia do người Hoa trấn áp [ 132 ]
Một buổi trình diễn rối bóng Wayang kulit quan sát từ phía người theo dõi Một điệu vũ của người Bali
Indonesia có khoảng 300 nhóm sắc tộc, mỗi nhóm có văn hóa khác biệt và đã phát triển qua nhiều thế kỷ, với ảnh hưởng từ Ấn Độ, Ả Rập, Trung Quốc, Malaysia và châu Âu. Ví dụ, các điệu múa truyền thống Java và Bali chứa đựng các yếu tố văn hóa và thần thoại trong văn hóa Hindu, wayang kulit (rối bóng) cũng tương tự. Những loại vải dệt như batik, ikat và songket được sản xuất trên khắp đất nước Indonesia nhưng theo kiểu cách khác biệt tùy theo vùng. Ảnh hưởng lớn nhất trên kiến trúc Indonesia đến từ kiến trúc Ấn Độ; tuy nhiên, những ảnh hưởng kiến trúc từ Trung Quốc, Ả Rập và châu Âu cũng khá quan trọng.
Là vương quốc đa tôn giáo, những tiệc tùng ở Indonesia rất phong phú, với những tiệc tùng như : Tết Tahun Baru Saka ( của người theo đạo Hindu ), Tết Tahun Baru Hijiriah ( của người theo Hồi giáo ), Tết Tahun Baru Imlek ( ngày lễ hội vương quốc Indonesia ), Lễ hội Kasada, Ramadan. [ 133 ] Tuy nhiên cũng có mang đặc thù hủ tục như liên hoan Pon. Hàng nghìn hành khách và người hành hương tụ tập trong một ngôi đền trên ngọn núi thiêng Gunung Kemukus để triển khai một nghi thức tương quan đến tình dục. Để nhận được như mong muốn và lời cầu chúc của những vị thần, hành khách phải quan hệ với cùng một người liên tục 7 lần suốt 35 ngày. Những người tham gia phải ngâm mình và tắm trong nước suối để tẩy rửa thân thể, sau đó mỗi người tìm một người lạ để ghép đôi. Cặp đôi sẽ thực thi quan hệ ngay trong đêm cử hành nghi lễ. Đối tác không được phép là vợ hay chồng của người đó. [ 134 ]
Ẩm thực Indonesia khác biệt theo vùng tuỳ theo ảnh hưởng của Trung Quốc, châu Âu, Trung Đông hay Ấn Độ.[135] Gạo là thực phẩm chính và được dùng cùng với thịt và rau. Các loại gia vị (có nhiều ớt), nước cốt dừa, cá và gà là các thành phần chính.[136] Âm nhạc truyền thống Indonesia gồm gamelan và keroncong. Dangdut là một thể loại nhạc pop đương đại phổ thông có ảnh hưởng từ âm nhạc dân gian Ả Rập, Ấn Độ và Malaysia. Công nghiệp điện ảnh Indonesia phát triển mạnh trong thập niên 1980 và chiếm hầu hết các rạp chiếu bóng,[137] dù tới đầu thập niên 1990 nó bắt đầu hơi suy giảm.[138] Từ năm 2000 tới năm 2005, số lượng phim Indonesia được phát hành hàng năm đã liên tục tăng lên.[137]
Bằng chứng cổ nhất về chữ viết tại Indonesia là một loạt bản ghi chép bằng tiếng Phạn có niên đại từ thế kỷ thứ V. Những nhân vật có ảnh hưởng tác động lớn trong văn học tân tiến Indonesia gồm : tác gia Hà Lan Multatuli, người đã chỉ trích cách đối xử với người dân Indonesia thời quản lý thuộc địa Hà Lan ; những nhân vật người Sumatra Muhammad Yamin và Hamka, là những nhà chính trị và tác gia ủng hộ độc lập vương quốc nổi tiếng ; [ 139 ] và tác gia vô sản Pramoedya Ananta Toer, nhà tiểu thuyết nổi tiếng nhất Indonesia. [ 140 ] Nhiều người Indonesia có kiểu giọng địa phương rõ ràng, giúp xác lập và duy trì truyền thống văn hóa truyền thống của họ. [ 141 ] Tự do tiếp thị quảng cáo tại Indonesia đã tăng lên đáng kể từ khi chính sách Tổng thống Suharto chấm hết, thời ấy Bộ tin tức, nay đã bị bãi bỏ, giám sát và trấn áp tiếp thị quảng cáo trong nước, ngăn ngừa tiếp thị quảng cáo quốc tế. [ 142 ] thị trường TV gồm mười mạng lưới truyền thông thương mại, và những mạng lưới địa phương cạnh tranh đối đầu với TVRI của nhà nước. Các đài phát sóng tư nhân thực thi bản tin của riêng mình và những chương trình khác lấy từ đài nước ngoài. Với 25 triệu người sử dụng năm 2008, [ 143 ] Internet chỉ phố biến tới một bộ phận nhỏ người dân, giao động 10.5 % .
Các môn thể thao thông dụng tại Indonesia là cầu lông và bóng đá; Liga Indonesia là giải vô địch cấp cao nhất của các câu lạc bộ bóng đá tại Indonesia. Các môn thể thao truyền thống gồm sepak takraw, và chạy đấu bò tại Madura. Tại các vùng có lịch sử chiến tranh giữa các bộ tộc, những cuộc thi đánh trận giả thường được tổ chức, như caci tại Flores, và pasola tại Sumba. Pencak Silat là một môn võ Indonesia. Các môn thể thao tại Indonesia nói chung thường dành cho phái nam và các khán giả cũng thường tham gia vào hoạt động cá cược cờ bạc.[144]
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
- Chính phủ
- Thông tin chung
- Dữ liệu địa lý liên quan đến Indonesia tại OpenStreetMap
- Xem thêm
Xem thêm: Bản đồ – Hawaii – MAP[N]ALL.COM
Source: https://thevesta.vn
Category: Bản Đồ