Thị trường tài chính – ‘bom’ đã được hẹn giờ?

nhà nước Nước Ta vừa gửi Công điện truyền đạt chỉ huy của Thủ tướng nhu yếu “ kiểm soát và chấn chỉnh hoạt động giải trí thị trường trái phiếu doanh nghiệp và đấu giá quyền sử dụng đất ” ( Công điện số 304 / CĐ-TTg ) vì … “ vi phạm pháp lý, nhiều chưa ổn, tiềm ẩn nhiều rủi ro đáng tiếc ” ( 1 ) .
Theo công điện vừa kể thì Bộ công an, Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên – Môi trường, Bộ tin tức Truyền thông, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước ( UB CKNN ) phải “ khẩn trương tìm hiểu ”, “ ngày càng tăng thanh tra rà soát, thanh tra, kiểm tra, giám sát ” việc “ phát hành trái phiếu doanh nghiệp, việc sử dụng tiền thu được từ trái phiếu doanh nghiệp, hoạt động giải trí đấu giá quyền sử dụng đất ”, đồng thời phải “ kiến thiết xây dựng những ngữ cảnh ứng phó ” để “ không thay đổi thị trường và không thay đổi tâm ý nhà đầu tư ” .
Nhìn một cách tổng quát, Công điện số 304 / CĐ-TTg chẳng khác gì dự báo về trường hợp khẩn cấp đã cần kề, rình rập đe dọa sự sụp đổ của thị trường tài chính và khiến kinh tế tài chính vĩ mô rơi vào không ổn định …

***

Tuy đã có thêm rất nhiều thông tin, nhận định và đánh giá nhằm mục đích lý giải về việc bạn bè ông Trịnh Văn Quyết ( Tập đoàn FLC ), cha con ông Đỗ Anh Dũng ( Tập đoàn Tân Hoàng Minh ), … vừa bị tống giam nhưng vì sao ông Quyết, ông Dũng – những nhân vật mà sự nghiệp kinh doanh thương mại trong quá khứ từng tạo ra đủ thứ điều tiếng, hoạt động giải trí kinh doanh thương mại từng có không ít tín hiệu vi phạm pháp lý nhưng luôn luôn vô sự đến mức thiên hạ buộc phải tin rằng đó là những “ người kinh doanh ” … “ bất khả xâm phạm ”, nay đùng một cái lại … “ lâm nạn ” ?
Vì sao năm 2017, ông Quyết cũng lẳng lặng bán ra 57 triệu CP và từ tốn bỏ vào thông tin tài khoản khoảng chừng 400 tỉ. Vào thời gian đó, tuy VAFI ( Thương Hội những nhà đầu tư tài chính ) phản ứng kinh hoàng và công bố sẽ “ theo đuổi đến cùng ” việc đòi những cơ quan hữu trách giải quyết và xử lý ông Quyết để bảo vệ thị trường tài chính Nước Ta tăng trưởng lành mạnh, hoàn toàn có thể hội nhập với thị trường tài chính quốc tế ( 2 ) nhưng sau cuối, ông Quyết chỉ bị phạt … 65 triệu đồng ( 3 ) mà lần này những cơ quan hữu trách lại xuống tay … nặng như vậy ?
UBCK NN vừa công bố hủy quyết định hành động đã phát hành hồi tháng 1/2022, phạt ông Quyết 1,5 tỉ đồng vì “ bán chui ” 74,8 triệu CP của FLC như năm 2017 ( 4 ). So với khoản tiền phạt 65 triệu đồng hồi 2017 thì rõ ràng khoản tiền phạt 1,5 tỉ hồi tháng 1/2022 là rất nặng nhưng sau đó những cơ quan hữu trách còn muốn giải quyết và xử lý … nặng hơn : Về nguyên tắc, không hề giải quyết và xử lý một vi phạm hai lần nên hủy quyết định hành động xử phạt hành chính ( phạt tiền ) chính là mở đường để mạng lưới hệ thống tư pháp truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự của ông Quyết .
Tương tự, Tân Hoàng Minh tự phát hành trái phiếu từ lâu. Vì sao những doanh nghiệp thuộc Tân Hoàng Minh thua lỗ và liên tục tự phát hành trái phiếu để kiếm tiền mà đến giờ đây loại hành vi này mới bị xem là “ lừa đảo chiếm đoạt gia tài ” ( 5 ) ?
Ngoài FLC, Tân Hoàng Minh, … Tập đoàn Vingroup cũng vừa gặp trục trặc chưa từng có từ phía những cơ quan hữu trách : Cổ phiếu bị Sở Giao dịch sàn chứng khoán TP Hồ Chí Minh đưa vào Danh sách 66 doanh nghiệp không đủ điều kiện kèm theo ký quỹ trong quý này do thua lỗ ( 6 ) ? .. So với FLC và Tân Hoàng Minh, Vingroup chỉ như mong muốn hơn ở chỗ những thông tin bất lợi cho sự nghiệp kinh doanh thương mại kiểu này được nhiều cơ quan tiếp thị quảng cáo chính thức lờ đi, không loan báo !

***

Cuối năm ngoái, Công ty Ngôi sao Việt – một doanh nghiệp thành viên của Tân Hoàng Minh – làm dư luận rúng động khi dám trả 25.000 tỉ đồng cho một lô đất ở Thủ Thiêm khiến giá trung bình cho một mét vuông đất tại đó đạt mức khoảng chừng 2,4 tỉ đồng …
Ba tuần sau, quản trị Quốc hội chú ý quan tâm … “ phải điều tiết để thị trường không nóng quá ”. Bộ trưởng Tài chính lên án việc Tân Hoàng Minh trả giá như vừa kể là hành vi gây … “ nhiễu loạn thị trường ” và loan báo về việc … “ tổ chức triển khai kiểm tra những doanh nghiệp trên kinh doanh thị trường chứng khoán ” ( 7 ). Cục Thanh tra – Giám sát ngân hàng nhà nước thuộc NHNN nhu yếu một số ít ngân hàng nhà nước báo cáo giải trình về việc cấp tín dụng thanh toán ( cho vay, bảo lãnh, góp vốn đầu tư trái phiếu … ) so với những doanh nghiệp tham gia đấu giá đất ở Khu Đô thị mới Thủ Thiêm ( 8 ) .
Những nhận định và đánh giá của 1 số ít viên chức hữu trách và động tác của 1 số ít cơ quan hữu trách như vừa đề cập là nguyên do chính khiến Tân Hoàng Minh công bố từ bỏ quyền sử dụng lô đất vừa giành được, đồng ý mất gần 600 tỉ tiền cọc … Sự ồn ào xoay quanh Tân Hoàng Minh chưa kịp lắng xuống thì ông Trịnh Văn Quyết lẳng lặng bán 74,8 triệu CP của FLC mà không công bố thông tin. Người ta ước tính, nhờ thương vụ làm ăn “ bán chui ” này, ông Quyết hoàn toàn có thể kiếm được hàng ngàn tỉ …
Qua chuyện tham gia đấu giá đất ở Khu Đô thị mới Thủ Thiêm, “ bán chui ” CP, những người kinh doanh nổi tiếng trong nghành bất động sản nói riêng và trên thương trường Nước Ta nói chung như Trịnh Văn Quyết, Đỗ Anh Dũng, .. những “ đại doanh nghiệp ” nắm trong tay vô số “ đại dự án Bất Động Sản ” như FLC, Tân Hoàng Minh, … không chỉ cho thấy tính cách của những “ triệu phú ”, nguyên do dẫn tới thành công xuất sắc của những “ đại doanh nghiệp ” mà còn minh họa cho rủi ro tiềm ẩn đã được cảnh báo nhắc nhở …
* * *
Cuối năm ngoái FiinRatings – một tổ chức triển khai xếp hạng tin tưởng tại Nước Ta – phát cảnh báo nhắc nhở về năng lượng trả nợ cho trái phiếu của những doanh nghiệp bất động sản chưa niêm yết ( CP chưa được phép đưa ra thanh toán giao dịch trên kinh doanh thị trường chứng khoán ). Khác với CP, trái phiếu doanh nghiệp là một loại chứng từ vay tiền, xác lập đơn cử mức lãi phải trả trong một khoảng chừng thời hạn đơn cử và phải hoàn vốn vào thời gian đơn cử .
Theo FinnRatings, phần đông trái phiếu doanh nghiệp do những doanh nghiệp chưa niêm yết phát hành. Đa số doanh nghiệp bất động sản chưa niêm yết bán trái phiếu của họ cho những ngân hàng nhà nước, công ty sàn chứng khoán, có hoặc không có thế chấp ngân hàng hay được bên thứ ba bảo lãnh … và : Năng lực trả nợ của những doanh nghiệp này hiện ở mức rất yếu. Các chỉ số nhìn nhận năng lượng trả nợ và đòn kích bẩy đều đang ở mức đáng báo động ( 9 ) .
Cuối tháng trước, tờ Thời báo Kinh tế TP HCM trình làng bản nghiên cứu và phân tích của SSI Research ( chuyên nghiên cứu và điều tra về sàn chứng khoán ). Theo báo cáo giải trình này, riêng trong năm 2021, những doanh nghiệp hoạt động giải trí trong nghành nghề dịch vụ bất động sản tại Nước Ta đã phát hành lượng trái phiếu trị giá 320.000 tỉ đồng với mức lãi suất vay trung bình từ 10,3 % / năm đến 10,6 % / năm, thậm chí còn một số ít doanh nghiệp bất động sản cam kết trả lãi từ 12 % / năm tới 13 % / năm ( 10 ) .

Đó cũng là lý do nhiều ngân hàng tại Việt Nam dốc tiền mua trái phiếu doanh nghiệp để hưởng chênh lệch lãi suất khi nhận tiền tiết kiệm và cho vay dù phần lớn trái phiếu doanh nghiệp không có tài sản bảo đảm, không bảo lãnh thanh toán .

Ngân hàng Nhà nước từng bày tỏ sự quan ngại về rủi ro tiềm ẩn vỡ nợ dây chuyền sản xuất khi nhiều ngân hàng nhà nước dốc tiền mua trái phiếu mà nhiều doanh nghiệp phát hành để có tiền thanh toán giao dịch nợ cũ đến hạn phải trả, trong đó có tới gần 50 % là trái phiếu do những doanh nghiệp hoạt động giải trí trong nghành bất động sản phát hành và công bố sẽ … “ siết lại ” ( 11 ) nhưng … năm ngoái, mạng lưới hệ thống ngân hàng nhà nước và công ty sàn chứng khoán đã bỏ 153.000 tỉ mua trái phiếu của những doanh nghiệp bất động sản !
Mới đây, phản hồi về đầu tư và chứng khoán Nước Ta và trường hợp ông Trịnh Văn Quyết, tờ Thời báo Kinh tế Hồ Chí Minh cho rằng : Thao túng giá CP, kể cả thanh toán giao dịch nội gián, ở đầu tư và chứng khoán Nước Ta không hiếm nhưng suốt 20 năm vừa mới qua, truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự như vừa làm với ông Quyết lại là trường hợp khan hiếm. “ Cây gậy ” pháp luật đã không được sử dụng đúng với mức độ mà lẽ ra cần phải vận dụng để làm trong sáng thị trường suốt một thời hạn dài ( 12 ) .

***

Với những thông tin, tài liệu như đã biết, liệu việc bắt một số ít “ người kinh doanh tiêu biểu vượt trội ” như Trịnh Văn Quyết. Đỗ Anh Dũng, … rồi “ khẩn trương tìm hiểu ”, “ ngày càng tăng thanh tra rà soát, thanh tra, kiểm tra, giám sát ” việc “ phát hành trái phiếu doanh nghiệp, sử dụng tiền thu được từ trái phiếu doanh nghiệp, hoạt động giải trí đấu giá quyền sử dụng đất ” và “ kiến thiết xây dựng những ngữ cảnh ứng phó ” như Thủ tướng vừa hối thúc những cơ quan hữu trách trong cơ quan chính phủ thực thi, có năng lực đạt tiềm năng “ không thay đổi thị trường và không thay đổi tâm ý nhà đầu tư ” ?

Chú thích

( 1 ) https://baochinhphu.vn/thu-tuong-chinh-phu-chan-chinh-hoat-dong-thi-truong-trai-phieu-doanh-nghiep-va-dau-gia-quyen-su-dung-dat-102220407182654168.htm
( 2 ) https://viettimes.vn/vafi-kien-nghi-ve-quan-ly-thi-truong-chung-khoan-post65857.html
( 3 ) https://vnexpress.net/chu-tich-flc-bi-xu-phat-65-trieu-dong-3668779.html
( 4 ) https://vov.vn/kinh-te/uy-ban-chung-khoan-huy-quyet-dinh-xu-phat-15-ty-dong-doi-voi-ong-trinh-van-quyet-post935448.vov
( 5 ) https://thanhnien.vn/vi-sao-ceo-tan-hoang-minh-do-anh-dung-bi-bat-vi-toi-lua-dao-post1445849.html
( 6 ) http://daidoanket.vn/vic-hag-ttf-cti-khong-du-dieu-kien-giao-dich-ky-quy-vi-loi-nhuan-am-5683476.html
( 7 ) https://tuoitre.vn/bo-truong-ho-duc-phoc-dau-gia-dat-thu-thiem-la-dien-hinh-lam-nhieu-loan-thi-truong-20220104163636619.htm
( 8 ) https://laodong.vn/thi-truong-bds/dau-gia-dat-thu-thiem-tinh-tiet-moi-day-con-sot-ngay-cang-nong-993201.ldo

(9) https://thoibaotaichinhvietnam.vn/bao-dong-ve-nang-luc-tra-no-cua-doanh-nghiep-bat-dong-san-chua-niem-yet-96443.html

( 10 ) https://thesaigontimes.vn/doanh-nghiep-bat-dong-san-phat-hanh-gan-320-000-ti-dong-trai-phieu-nam-2021/
( 11 ) https://www.vietnamplus.vn/lo-ngai-rui-ro-siet-viec-mua-trai-phieu-doanh-nghiep-cua-ngan-hang/755570.vnp
( 12 ) https://thesaigontimes.vn/luat-phap-da-khong-nghiem/