Sách đỏ Việt Nam – Wikipedia tiếng Việt

Sách đỏ Việt Nam là danh sách các loài động vật, thực vật ở Việt Nam thuộc loại quý hiếm, đang bị giảm sút số lượng hoặc có nguy cơ tuyệt chủng. Đây là căn cứ khoa học quan trọng để Nhà nước ban hành những Nghị định và Chỉ thị về việc quản lý bảo vệ và những biện pháp cấp bách để bảo vệ và phát triển những loài động thực vật hoang dã ở Việt Nam.

Dự án Sách đỏ Việt Nam được công bố lần tiên phong năm 1992. Đây là khu công trình do Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam phối hợp với Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế ( IUCN ) triển khai với sự hỗ trợ vốn của Quỹ SIDA ( Thụy Điển ). Các tiêu chuẩn sử dụng trong Sách đỏ Việt Nam được kiến thiết xây dựng trên nền những tiêu chuẩn của Sách đỏ IUCN .

Các phiên bản[sửa|sửa mã nguồn]

Sách đỏ Việt Nam lần tiên phong phần động vật hoang dã được xuất bản năm 1992 với 365 loài nằm trong hạng mục, phần thực vật được xuất bản năm 1996 với 356 loài nằm trong hạng mục .

Kết quả thực hiện Sách đỏ Việt Nam 2004 cho thấy tổng số loài động thực vật hoang dã đang bị đe dọa đã lên đến 857 loài, gồm 407 loài động vật và 450 loài thực vật, tức số loài đang bị đe dọa đã tăng đáng kể. Trong phần động vật, nếu như mức độ bị đe dọa cao nhất trong Sách đỏ Việt Nam 1992 chỉ ở hạng Nguy cấp thì năm 2004 đã có 6 loài bị coi là tuyệt chủng trên lãnh thổ Việt Nam. Số loài ở mức Nguy cấp là 149 loài, tăng rất nhiều so với 71 loài trong Sách đỏ Việt Nam 1992. Có 46 loài được xếp ở hạng Rất nguy cấp.[1]

Phiên bản mới nhất hiện nay là Sách đỏ Việt Nam 2007, được công bố vào ngày 26 tháng 6 năm 2008 [2], theo số liệu này hiện nay tại Việt Nam có 882 loài (418 loài động vật và 464 loại thực vật) đang bị đe dọa ngoài thiên nhiên, tăng 167 loài so với thời điểm năm 1992. Trong đó có 116 loài động vật được coi là “rất nguy cấp” và 45 loài thực vật “rất nguy cấp” (trong số 196 loài thực vật đang “nguy cấp”). Có 9 loài động vật trước kia chỉ nằm trong tình trạng de dọa nhưng nay xem như đã tuyệt chủng là tê giác 2 sừng, bò xám, heo vòi, cầy rái cá, cá chép gốc, cá chình Nhật, cá lợ thân thấp, cá sấu hoa cà, hươu sao và hoa lan hài [3].

Ngoài Sách đỏ Việt Nam 2007, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam còn hoàn thành xong việc soạn thảo Danh lục đỏ Việt Nam 2007 .

Thứ hạng và tiêu chuẩn nhìn nhận[sửa|sửa mã nguồn]

Sách đỏ Việt Nam 2007 sử dụng tiêu chuẩn IUCN 2.3 của Sách đỏ IUCN 1994. [ 4 ]

Tuyệt chủng – EX – Extinct[sửa|sửa mã nguồn]

Một taxon được coi là tuyệt chủng khi không còn hoài nghi là thành viên ở đầu cuối của taxon đó đã chết .

Tuyệt chủng ngoài vạn vật thiên nhiên – EW – Extinct in the wild[sửa|sửa mã nguồn]

Một taxon được coi là tuyệt chủng ngoài vạn vật thiên nhiên khi chỉ còn thấy trong điều kiện kèm theo gây trồng, nuôi nhốt hoặc chỉ là một ( hoặc nhiều ) quần thể tự nhiên hóa đã trở lại bên ngoài vùng phân bổ cũ .

Rất nguy cấp – CR – Critically Endangered[sửa|sửa mã nguồn]

Một taxon được coi là rất nguy cấp khi đang đứng trước một nguy cơ cực kỳ lớn sẽ bị tuyệt chủng ngoài vạn vật thiên nhiên trong một tương lai trước mắt .

Nguy cấp – EN – Endangered[sửa|sửa mã nguồn]

Một taxon được coi là nguy cấp khi chưa phải là rất nguy cấp nhưng đang đứng trước một rủi ro tiềm ẩn rất lớn sẽ bị tuyệt chủng ngoài vạn vật thiên nhiên trong một tương lai gần .

Sẽ nguy cấp – VU – Vulnerable[sửa|sửa mã nguồn]

Một taxon được coi là sẽ nguy cấp khi chưa phải là nguy cấp hoặc rất nguy cấp nhưng đang đứng trước một rủi ro tiềm ẩn lớn sẽ bị tuyệt chủng ngoài vạn vật thiên nhiên trong một tương lai tương đối gần .

Ít nguy cấp – LR – Lower risk[sửa|sửa mã nguồn]

Một taxon được coi là ít nguy cấp khi không phân phối một tiêu chuẩn nào của những thứ hạng rất nguy cấp, nguy cấp hoặc sẽ nguy cấp. Thứ hạng này hoàn toàn có thể phân thành 3 thứ hạng phụ .

Phụ thuộc bảo tồn – cd[sửa|sửa mã nguồn]

Bao gồm những taxon hiện là đối tượng người tiêu dùng của một chương trình bảo tồn liên tực, riêng không liên quan gì đến nhau cho taxon đó hoặc nơi ở của nó ; nếu chương trình này ngừng lại, sẽ dẫn tới taxon này bị chuyển sang một trong những thứ hạng trên trong khoảng chừng thười gian 5 năm .

Sắp bị đe dọa – nt

Xem thêm: Hệ Thống Nhà Sách Phương Nam

[sửa|sửa mã nguồn]

Bao gồm những taxon không được coi là nhờ vào bảo tồn nhưng lại rất gần với sẽ nguy cấp .

Ít lo lắng – lc[sửa|sửa mã nguồn]

Bao gồm những taxon không được coi là phụ thuộc vào bảo tồn hoặc sắp bị rình rập đe dọa .

Thiếu dẫn liệu – DD – Data deficient[sửa|sửa mã nguồn]

Một taxon được coi là thiếu dẫn liệu khi chưa đủ thông tin để hoàn toàn có thể nhìn nhận trực tiếp hoặc gián tiếp về rủi ro tiềm ẩn truyệt chủng, địa thế căn cứ trên sự phân bổ và thực trạng quần thể. Một taxon trong thứ hạng này hoàn toàn có thể đã được nghiên cứu và điều tra kỹ, đã được biết nhiều về sinh học, tuy nhiên vẫn thiếu những dẫn liệu thích hợp về sự phân bổ và độ đa dạng và phong phú. Như vậy, taxon loại này không thuộc một thứ hạng rình rập đe dọa nào, cũng không tương ứng với thứ hạng LR .

Không nhìn nhận – NE – Not evaluated[sửa|sửa mã nguồn]

Một taxon được coi là không nhìn nhận khi chưa được so sánh với những tiêu chuẩn phân hạng .

Các mức độ rình rập đe dọa[sửa|sửa mã nguồn]

Tương đương với mức độ ưu tiên thấp. ( LC – Ít chăm sóc )
Mức độ ưu tiên cho loài ít được biết đến, tương tự với NT – Gần bị rình rập đe dọa .
Mức độ ưu tiên cao hơn P4, tương tự với VU – Sắp nguy cấp .
Mức độ ưu tiên cao hơn P3, tương tự EN – Nguy cấp .
Mức độ ưu tiên cao nhất, tương tự với CR – Cực kỳ nguy cấp .
Mức độ rình rập đe dọa và ưu tiên cao nhất, tương tự CR : PE – Cực kỳ nguy cấp : có rủi ro tiềm ẩn tuyệt chủng .

Tương đương EX – tuyệt chủng.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

( tiếng Việt )
( tiếng Anh )

Source: https://thevesta.vn
Category: Nhà Sách