Bản đồ hành trình tâm linh | Chương I: Chuẩn bị tâm
Nguyên tác: Sayadaw U. Jotika
Dịch giả: Sư Tâm Pháp
Nguyên gốc được đăng tải tại đây .
Như tôi thấy ở đây, hầu hết các bạn đều ở độ tuổi ba mươi, bốn mươi hoặc năm mươi. Các bạn đã từng làm nhiều việc, đã từng trải nghiệm khá nhiều trong cuộc đời, đã từng nếm trải thành công và cả thất bại. Giờ đây, tôi nghĩ các bạn đã sẵn sàng để hướng tới những điều tốt đẹp hơn. Thực ra lúc này hay lúc khác, các bạn đã từng làm điều này, đã từng rèn luyện những phẩm chất tinh thần và tâm linh của mình. Bởi vì hôm nay là ngày đầu tiên của chúng ta, nên sẽ được dành riêng cho phần giới thiệu.
Bạn đang đọc: Bản đồ hành trình tâm linh | Chương I: Chuẩn bị tâm
Trước khi thực sự bắt tay vào hành thiền, tất cả chúng ta cần phải chuẩn bị sẵn sàng cho chính mình. Mỗi khi muốn làm bất kể điều gì, tất cả chúng ta đều phải chuẩn bị sẵn sàng trước ; điều này rất quan trọng. Đó chính là điều tôi đã học được từ lâu trước đây, và tôi cũng dạy điều đó cho những bè bạn và học trò của tôi : hãy chuẩn bị sẵn sàng cho chính mình. Nếu bạn thực sự sẵn sàng chuẩn bị cho những điều mình sắp làm, thì mọi việc sẽ trở nên tự nhiên và thuận tiện một cách đáng kinh ngạc. Cũng như một người nông dân hay người làm vườn muốn trồng hoa hay gieo cấy, tiên phong người ấy phải chuẩn bị sẵn sàng, phải làm đất. Nếu không làm đất mà đã gieo hạt thì sẽ chỉ có một số ít hạt nảy mầm, nhưng cũng không hề ra trái và rồi cũng sớm héo hon và chết dần. Chúng không ăn sâu bén rễ do tại không có đủ phân bón, không đủ nước và dĩnh dưỡng nuôi cây .
Cũng vậy, một người muốn tu tập, rèn luyện những phẩm chất tâm linh của mình cũng phải làm như vậy. Cả hai việc đó đều có nhiều nét tương đương. Chắc những bạn biết nghĩa của từ bhāvānā chứ. Một trong những nghĩa của nó là sự tu tập, trau dồi. Nghĩa đen của Bhāvānā là làm cho cái gì đó tăng trưởng, vững mạnh. Gốc của bhāvānā là bhū, nghĩa là nuôi dưỡng, tăng trưởng. Khi trồng một loại cây nào đó, bạn phải có hạt giống hay một nhánh của cây để ươm trồng. Như vậy là bạn đã có sẵn một cái gì đó để trồng. Nếu không có giống thì chẳng thể trồng nên cây. Chỉ có giống thôi thì cũng chưa đủ, bạn phải làm đất, nhổ sạch cỏ và phát quang mảnh đất đã. Đó cũng là điều tất cả chúng ta cần phải làm trong đời sống. Cỏ thường mọc lan tràn rất tự nhiên. Hãy nhìn sâu vào đời sống của tất cả chúng ta, nhìn sâu vào cách sống của mình và tìm xem có những loại cỏ nào đang mọc trong đó. Một số loại cỏ đã có từ rất lâu, đã ăn sâu bén rễ vững chãi, cần phải một thời hạn dài mới hoàn toàn có thể nhổ bật gốc chúng lên được. Các thói hư tật xấu cũng vậy, uống rượu, dùng chất say … Nhổ cỏ làm dọn sạch sỏi đá là việc rất quan trọng .
Nếu bạn thực sự thích làm điều gì thì đừng mặc cả. Rất nhiều người hỏi tôi : phải mất bao nhiêu thời hạn ngồi thiền thì mới có định ( samādhi ), phải hành thiền bao lâu mới đạt tới Niết bàn. Làm sao hoàn toàn có thể nói bao lâu được ? Nếu bạn thực sự thích làm một việc gì đó, bạn sẽ thấy niềm hạnh phúc vì mình đang làm điều đó ; niềm vui và niềm hạnh phúc này sẽ đem lại cho bạn rất nhiều nghị lực. Xin đừng mặc cả ! Con người ta hay thích bỏ ra thật ít và thu vào càng nhiều càng tốt. Tôi nghĩ đây không phải là một thái độ chân chánh, đặc biệt quan trọng là trong thiền tập. Trong những nghành nghề dịch vụ khác của đời sống cũng vậy. Trong những mối quan hệ ví dụ điển hình, nếu bạn chỉ muốn cho thật ít và nhận thật nhiều thì rốt cuộc bạn sẽ chẳng nhận được tý gì cả .
Bạn sẽ nhận lại nhiều như đã cho ra, đó là một chân lý.
Cho ít, sẽ nhận được ít ; nếu cho toàn bộ, bạn sẽ nhận được rất nhiều. Khi hành thiền, bạn hãy nhìn sâu vào trong tâm mình, tại sao mình thao tác đó ? Mình có thực sự thích làm điều đó không ? Khi làm bất kỳ một việc gì, bạn cũng cần phải có một sự quyết tử nào đấy. Bạn cần phải từ bỏ một thứ gì đó trong cuộc đời. Cũng như khi bạn tới tham gia khoá thiền này, bạn đã phải từ bỏ một cái gì đó .
Bản chất con người tất cả chúng ta, về cơ bản là hướng về tâm linh ; ở bên trong mỗi người đều có những đức tính tốt đẹp như tâm từ ái, lòng bi mẫn, chánh niệm và sự bình an của tâm hồn. Chúng ta đã sẵn có những hạt giống đó và mong ước chúng nảy mầm, vững mạnh. Con người thật là phức tạp, một mặt vẫn muốn thụ hưởng dục lạc, nhưng mặt khác lại cũng chẳng muốn gì cả. Chúng ta muốn từ bỏ !
Khi học trò đã sẵn sàng thì vị thầy sẽ xuất hiện,
Tôi đã được nghe câu này ở đâu đó và rất thích nó. Tôi thấy nó rất đúng.
Hãy nhìn nhận thật thâm thúy, nhiều người trong số tất cả chúng ta ở đây đã không còn tươi tắn gì nữa. Chúng ta đã làm rất nhiều việc trong đời và đều thấy rằng chẳng có gì là mãn nguyện cả. Chúng ta chưa khi nào tìm thấy bất kể thứ gì, dù là gia tài hay vui thú, hoàn toàn có thể đem lại sự thoả mãn lâu dài hơn cho mình cả. Thực sự, tất cả chúng ta vẫn đang tìm kiếm một điều gì đó khác hơn nữa. Khi đã thực sự sẵn sàng chuẩn bị để đảm nhiệm, cái tất cả chúng ta cần sẽ đến. Hãy tự hỏi mình rằng : “ Mình đã thực sự sẵn sàng chuẩn bị để đảm nhiệm nó hay chưa ? “ .
Trước khi hành thiền, có 1 số ít việc tất cả chúng ta cần phải xem xét để chuẩn bị sẵn sàng tâm ý. Trong đời sống hàng ngày, tất cả chúng ta bị xáo động bởi bao nhiêu thứ việc trên đời. Để sẵn sàng chuẩn bị tâm thích hợp với thiền tập, một trong những việc cần làm là quan tâm đến về cái chết. Cuộc đời ngắn lắm, rất nhanh rồi tất cả chúng ta sẽ đi qua cuộc đời, hãy nghĩ đến tuổi tác của tất cả chúng ta ở đây, chỉ còn lại đôi chút thời hạn nữa là đã xong một đời người. Nếu có chánh niệm, tỉnh giác trước giờ lâm chung, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể nghĩ lại xem mình đã làm được những gì trong cuộc đời này. Có cái gì trong đời tất cả chúng ta thấy thực sự mãn nguyện không ? Tôi đã từng mấy lần ở bên cạnh cái chết. Có lần, tôi bị sốt rét rất nặng trong nhiều tháng trời, hồi đó tôi còn sống trong rừng và thuốc men thì rất thiếu thốn. Tôi không hề ẩm thực ăn uống gì, người yếu lả và chuẩn bị sẵn sàng chết. Bạn bè tôi đứng đầy xung quanh và nói với nhau : “ Anh ấy đã ngất xỉu nhân sự, hôn mê rồi ”. Tôi vẫn hoàn toàn có thể nghe nhưng không hề nhúc nhích gì được. Lúc đó, tôi nghĩ lại những việc mình đã làm trong đời và cảm thấy chưa làm được một điều gì thực sự mãn nguyện cả. Tôi đã có một bằng cấp, đã có một việc làm, đã lập mái ấm gia đình và đã từng làm nhiều việc khác. Xét về nhiều mặt, tôi đã thành đạt, nhưng tổng thể những điều đó giờ đây chẳng có ý nghĩa gì nữa. Chỉ có một ý nghĩ duy nhất thoáng hiện trong tâm mà tôi thấy thật ý nghĩa, đó là việc tôi đã học thiền. Lúc đó, tôi hướng tâm đến việc hành thiền và cảm thấy dù mình có chết giờ đây thì cũng OK, nhưng tôi muốn mình phải chết trong chánh niệm, chết trong khi đang hành thiền. Đó là điều duy nhất mang lại cho tôi chút bình an trong tâm, là cái tôi hoàn toàn có thể phụ thuộc. Tất cả mọi thứ khác không xuất hiện ở bên tôi trong giờ phút đó .
Để chuẩn bị sẵn sàng tâm cho việc hành thiền, tất cả chúng ta cần tâm lý đến sự ngắn ngủi của kiếp sống con người. Dù ta có sống được bao lâu, thậm chí còn đến 100 năm đi nữa thì cũng chưa phải là dài. Nếu tất cả chúng ta nghĩ về cuộc đời của mình và so sánh với thời hạn sống sót của toàn cầu này, thì nó cũng chỉ như phân nửa giây đồng hồ đeo tay mà thôi. Hãy tâm lý về sự ngắn ngủi của cuộc đời và tự nhắc nhở rằng : mình không có thời hạn để mà phung phí đâu, thời hạn thật quý báu và thời hạn chính là đời sống. Nếu ta hỏi một người nào đó : “ Này bạn, bạn có muốn sống lâu không ? ”. Câu vấn đáp sẽ là : “ Tất nhiên là muốn sống lâu chứ ! ”. Nếu được sống lâu, bạn sẽ làm gì ? Hầu hết tất cả chúng ta đều không có một câu vấn đáp rõ ràng, tất cả chúng ta thực sự cũng không biết mình muốn gì trong cuộc đời này nữa ; tất cả chúng ta chỉ muốn được sống lâu. Điều này cho thấy sự bám víu của ta vào đời sống, nhưng ta lại không biết cách tận dụng tối đa đời sống. Nếu sống thực sự chánh niệm và biết sử dụng một cách hiệu suất cao nhất thời hạn của mình, thì tất cả chúng ta đã hoàn toàn có thể thành tựu được một điều gì đó. Chẳng hạn, có việc người khác phải làm 5 năm mới xong, tất cả chúng ta chỉ cần 1 năm. Chúng ta hoàn toàn có thể biến 1 năm của mình bằng 5 năm của họ. Nếu tất cả chúng ta sống được 60 hoặc 70 năm và tận dụng được tối đa thời hạn của mình thì cũng tương tự như được sống tới hai-ba trăm năm vậy. Không biết bao nhiêu thời hạn trong cuộc đời đã trôi qua vô ích, vì tất cả chúng ta sống quá thất niệm, quên mình .
Nếu chúng ta hiểu được rằng cuộc đời thật ngắn ngủi, thời gian thật đáng quý;
nếu chúng ta có hiểu biết về Pháp, thời gian sẽ còn trở nên đáng quý hơn nhiều.
Đừng do dự nữa, hãy làm ngay những gì cần làm hôm nay, chúng ta không thể biết mình có còn sống đến ngày mai nữa hay không.
Ngay hôm nay, ngay bây giờ, làm ngay những việc cần làm, và cố gắng hoàn thành nó.
Ajj’eva kiccam ātappaṃ. ~MN iii.187
Một hành giả nhiệt tâm sẽ không hoang phí thời gian.
Dù đang ở đâu, đang làm gì, đó cũng đều là lúc và là nơi để bạn hành thiền.
Chúng ta cần niệm tưởng ân tình Phật. Càng tìm hiểu và khám phá nhiều về Đức Phật, ta lại càng hiểu thêm về những đức tính của Ngài, về sự thanh tịnh và trí tuệ của Ngài. Khi nghĩ về những ơn nghĩa của Đức Phật, tâm sẽ là phản ảnh của đối tượng người dùng bạn đang tâm lý đến. Chẳng hạn khi nghĩ ngợi một chuyện không vui, thì tự nhiên ta cũng trở nên buồn bã. Sự an nhàn hay buồn khổ trong tâm nhờ vào vào đối tượng người dùng tâm đang hướng đến và cách tất cả chúng ta nhìn nhận đối tượng người tiêu dùng đó. Khi nghĩ đến người mình hằng yêu quý, thì ta cũng tăng trưởng được tâm từ ái, ta cũng cảm nhận được tình thương. Cũng vậy, khi niệm tưởng về Đức Phật, về sự giải thoát, trí tuệ, sự an bình và thanh tịnh của Ngài thì điều gì sẽ xảy ra trong tâm ta ? Một phẩm chất tương tự như như vậy sẽ nảy mầm trong ta. Điều rất quan trọng là phải tìm hiểu và khám phá thật nhiều về Đức Phật. Khi nghĩ đến Ngài, tất cả chúng ta ngưỡng mộ những phẩm chất của Ngài và tự bản thân tất cả chúng ta cũng mong ước có được những đức tính hùng vĩ như vậy. Điều đó làm cho tâm ta hướng tới những đức tính đó, chúng sẽ trở thành mục tiêu của ta, “ tôi muốn được giải thoát, an nhàn và trí tuệ “. Cho dù không thành Phật, thì tất cả chúng ta cũng rèn luyện cho mình có được những đức tính ấy đến một mức độ nào đó. Khi đã giác ngộ, xét về một mặt nào đó, ta cũng sẽ trở thành một vị Phật .
Khi chúng ta coi Đức Phật là thầy,
thì sự thanh tịnh, trí tuệ và giải thoát của Ngài sẽ cho chúng ta một hướng đi,
“Tôi đang đi về đâu? Đâu là mục đích của đời tôi?”
Bạn cũng nên suy tư về Phật Pháp, về những điều Đức Phật dạy. Khi đã hành thiền một thời hạn, bạn sẽ chứng ngiệm được Sự thực trong lời dạy của Đức Phật, bạn sẽ biết nó thực sự đúng. Bạn biết nó sẽ dẫn mình đến đâu. Phật Pháp không phải là thứ để tất cả chúng ta chỉ nghe và tin ngay lắp tự, nó không phải là thứ đức tin mù quáng. Bạn hoàn toàn có thể tự mình phát hiện ra điều đó ; đó là một giáo lý thực tiễn, hãy tâm lý kỹ điều này. Học hỏi, nghiên cứu và điều tra giáo lý và tập thiền, đó là những việc rất đáng làm. Đôi lúc tất cả chúng ta cũng bị xê dịch : “ Mình có nên hành thiền không nhỉ hay là đi ra và làm một cái gì đó ? ”. Nếu bạn thực sự hiểu được giá trị của thiền thì bạn sẽ dứt bỏ được mọi sự lôi kéo, dứt bỏ được những đam mê, vui thú, tận hưởng và sẽ dành nhiều thời hạn hơn nữa cho thiền tập. Hãy tiếp tục tâm lý đến những quyền lợi của thiền .
Một khi đã thực sự thấy được thiền tập đáng giá thế nào, bạn sẽ dành cả cuộc đời cho nó.
Dành cho nó càng nhiều, bạn sẽ được càng nhiều. Hãy nhiệt tình làm điều đó với tất cả tâm hồn!
Đây là một điều cần phải có để thành công xuất sắc trong bất kỳ công việc gì bạn làm. Nếu toàn tâm toàn ý làm một việc gì đó, thì nhất định bạn sẽ thành công xuất sắc. Nếu bạn chỉ làm nửa vời, thì cũng chỉ được một thời hạn, rồi vì không có tân tiến, bạn sẽ nghĩ rằng, mình đã mất công mất sức, mất bao nhiêu thời hạn mà cũng chẳng đi đến đâu cả. Do đó, bạn trở nên chán nản. Nếu chỉ làm nửa vời, bạn sẽ không có đủ động lực để đạt được tân tiến, và do tại không có chút văn minh nào cả nên bạn cũng không có lòng tin vào nó nữa .
Một điều khác cần phải có là sự thu thúc, tự chế. Tôi biết có 1 số ít người không thích nghe từ này lắm, bởi họ nghĩ rằng thu thúc nghĩa là trái chiều với tự do ; điều đó không đúng. Nếu tất cả chúng ta cho rằng tự do là muốn làm gì thì làm, thì đó không phải là thứ tự do đích thực .
Tự do nghĩa là biết cái gì là hữu ích, cái gì là điều lợi ích đáng làm, biết cái gì là thiện, cái gì là bất thiện; chọn những điều thiện, những điều đúng đắn, tốt đẹp và làm hết mình.
Thu thúc có nhiều nghĩa, một trong những nghĩa đó là giữ giới. Tại sao ta phải giữ giới ? Đối với người tại gia, giới có 5 giới hoặc 8 giới ; so với chư Tăng thì có hơn 200 giới. Thời gian đầu, khi nỗ lực giữ giới, tất cả chúng ta thường cảm thấy rất tù túng, gò bó, hình như không còn chỗ cho mình xoay xở nữa. Chúng ta không hề làm bất kỳ điều gì ! Nếu liên tục rèn luyện tâm mình như vậy, sau một thời hạn, tất cả chúng ta sẽ sống quen với nó. Khi đó, ta sẽ không phải cố giữ giới nữa, bởi thật ra, giới hạnh đã trở thành thực chất của ta và ta sẽ cảm thấy rất tự do .
Nếu tất cả chúng ta không giữ giới, thì điều gì sẽ xảy ra ? Nếu tất cả chúng ta cứ sát sanh, trộm cắp, tà dâm, nói dối và uống rượu, sử dụng chất gây nghiện thì sao ? Điều gì sẽ xảy ra với người đó ?
Khi một người không giữ giới, người đó không có lòng tự trọng.
Một cách tự nhiên, từ sâu thẳm trong tâm, tất cả chúng ta luôn biết cái gì là đúng đắn, đáng làm, và cái gì là không đúng đắn, không chân chánh. Chúng ta đầu hàng trước sự cám dỗ, tất cả chúng ta đầu hàng trước lòng tham, sân hận và những nụ cười dục lạc khác. Khi ta không tự kìm hãm, thu thúc bản thân, tất cả chúng ta liên tục làm những việc không chân chánh. Chúng ta tự hại mình và hại người. Khi làm hại người là tất cả chúng ta đã tự làm hại mình, chính do không có cách nào hại người mà lại không làm hại chính bản thân mình cả. Điều đó là không hề. Tôi nhận ra được điều này, thậm chỉ ở ngay trong những việc làm rất li ti. Một lần, trong chùa, trời mưa rất to và ngoài cửa cốc tôi ở có một tấm thảm chùi chân và một chú chó nhỏ thường nằm ở đó ( tôi gọi là chú cún ( he ), do tại, so với tôi, chó cũng giống như con người, chúng có tâm thức và cũng rất nhạy cảm ). Bởi vì trời mưa nên nó cũng muốn kiếm một chỗ khô ráo như tôi. Khi trời mưa, tôi muốn ở một chỗ khô ráo do tại tôi không muốn bị ướt. Con cún này thường tìm đến cốc của tôi và nằm trên tấm thảm đó, mỗi khi muốn ra ngoài, tôi không tài nào mở được cửa chính bới nó cứ nằm ì ngay ở đó, đôi lúc nó làm tôi phát bực. Tôi nghĩ : mình phải dạy cho con chó này một bài học kinh nghiệm để lần sau nó không đến nằm ở đây nữa. Bạn biết tôi làm gì không ? Tôi múc một xô nước, mở cửa ra và sẽ dội ào vào nó, định bụng sẽ dạy cho nó một bài học kinh nghiệm rằng : nếu lần sau còn liên tục mò đến nằm ở đây nữa thì mày sẽ bị ướt như vậy này đấy. Khi đang làm điều đó, chợt chánh niệm quay trở về và tôi đã bắt quả tang được cái tâm của mình “ Mình đang làm gì thế này nhỉ ? ”. Tôi thấy mình đang cảm nhận một nỗi đau đớn trong tâm. Tôi có cảm xúc rằng mình không phải là một con người tốt đẹp, từ bi gì cả, tôi thật quả là tàn ác. Cảm giác đó đã làm tôi bị tổn thương thâm thúy, thật là đau lòng khi bản thân mình lại là một con người nhẫn tâm, không phải là một con người đầy lòng từ ái và bi mẫn nữa. Khi phát hiện được chính mình, tôi mới nhận ra rằng mình đang tìm cách làm hại chú cún nhỏ bé ấy, tuy nhiên dù có bị ướt, nó cũng không thực sự bị tổn thương, cái làm tổn thương tôi nhiều nhất là việc tôi đã đánh mất sự bình an, yên bình và lòng tự trọng của chính mình .
Điều này còn tệ hại hơn. Trong những dịp khác, tôi lại nhận diện được rõ hơn những điều này. Có lúc, tôi cũng chẳng cố ý hại ai bất kể một ai cả, ví dụ điển hình khi 1 số ít người lại chơi, tôi cảm thấy không thích lắm và không muốn mất thì giờ với họ. Người này cứ đến lại lần này, lần nữa, còn tôi thì lại chẳng có chút thì giờ rỗi rãi nào dành riêng để tiếp ông ta cả, vì thế tôi cũng chẳng ra tiếp nữa. Khi nhìn lại vào tâm mình, tôi mới thấy rằng, thực ra nếu muốn, mình vẫn hoàn toàn có thể dành cho ông ta được một chút ít thời hạn nào đó, nhưng tôi cảm thấy trong lòng thật lạnh nhạt, không có sự yêu quý, không tốt bụng và cũng chẳng nồng nhiệt gì. Khi quan sát được điều đó, tôi cảm thấy thật đau lòng. Quay mặt làm ngơ so với một con người thật là một việc làm đau đớn. Không nghênh đón tiếp đón, không cảm thấy có lòng nhân hậu và yêu thương được người ta, điều đó sao mà đau lòng đến thế. Khi làm một điều như vậy là tất cả chúng ta đã đánh mất đi lòng tự trọng của chính mình, điều đó thật là đau đớn và tệ bạc biết bao. Đúng là trong một số ít trường hợp, tất cả chúng ta cũng phải đặt ra một số lượng giới hạn nào đó. Nhưng khi làm điều đó, tất cả chúng ta cần phải làm với sự hiểu biết, với lòng nhân hậu và đừng nên lạnh nhạt với người .
Không tuân giữ ngũ giới là chúng ta đã làm hại người khác và hại cả chính mình.
Những điều giới này không phải do ai áp đặt. Nó là điều hết sức tự nhiên.
Từ sâu thẳm trong tâm, tất cả chúng ta đều biết rằng không tuân giữ ngũ giới là có hại và không thích đáng. Ngay cả so với những người không có giới hạnh, tuy nhiên từ sâu thẳm trong lòng, họ vẫn thầm kính trọng những người giới đức. Họ kính phục, ngưỡng mộ và nhìn nhận cao những con người từ bi, nhân hậu và thoáng rộng. Một khi đã đánh mất đi lòng tự trọng, tất cả chúng ta sẽ cảm thấy mình không có giá trị gì nữa. Khi tất cả chúng ta cảm thấy mình không có giá trị, thì điều gì sẽ đến ? Khi cảm thấy mình không xứng danh, tất cả chúng ta sẽ không thể nào toàn tâm toàn ý, sẽ chỉ làm mọi việc một cách nửa vời, buông thả. Người nào cảm thấy mình không xứng danh, sẽ không hề nỗ lực hết năng lực, họ cảm thấy mình cố tỏ ra là đang làm một việc làm gì đó, nhưng thực ra họ chẳng làm được cái gì cả. Để thấy mình xứng danh với điều gì, điều rất quan trọng là bạn phải cảm thấy mình xứng danh được nhận tình thương, tự do, sự bình an, sự hiểu biết và trí tuệ thâm thúy .
Bạn chỉ có thể tiến lên được ngang với mức độ tự trọng của mình mà thôi.
Điều này rất quan trọng .
Vậy làm thế nào để tăng trưởng được lòng tự trọng ? Hãy làm những điều chân chánh. Tránh làm mọi điều sai lầm. Khi có tự trọng, bạn sẽ có được sự tự tin và tự trân trọng bản thân mình. Với những đức tính này, bạn hoàn toàn có thể tin rằng mình là một người tốt. Làm mọi việc tốt và tránh làm điều sai lầm, khi đó bạn sẽ cảm thấy mình thực sự là một người tốt. Chúng ta phải tự rèn luyện bản thân để không làm những việc bất thiện, cố gắng nỗ lực làm mọi việc thiện với một thái độ chân chánh, làm với toàn bộ tấm lòng. Nuôi dưỡng tấm lòng từ ái với toàn bộ mọi người, với cả những sinh vật, điều đó sẽ nuôi dưỡng lại tâm hồn bạn và mang lại cho bạn rất nhiều nghị lực. Bạn sẽ cảm thấy mình là một con người từ bi, xứng danh được nhận sự yêu thương. Tự cảm thấy mình xứng danh với tình thương ( mettā ), xứng danh với những điều tốt đẹp trên đời, điều đó rất quan trọng ; không có điều đó, bạn sẽ không hề hành thiền được. Hãy làm một điều gì đó để tăng trưởng hơn nữa những phẩm chất đó trong mình .
Hãy bỏ qua quá khứ và sẵn sàng sống trọn vẹn với hiện tại.
Sẵn sàng để thay đổi và trưởng thành.
Chúng ta thường sợ sự thay đổi, và bởi vì thiếu tự tin, chúng ta không dám cố gắng hết mình.
Chúng ta phải có trách nhiệm với chính bản thân mình và với cuộc đời của mình. Dù bất kể những gì đã từng xảy đến với mình trong quá khứ, cũng đừng trách cứ và đổ lỗi cho ai cả.
Tôi đã từng gặp nhiều người, họ luôn đổ lỗi cho người khác về những điều xấu số của họ, nhưng lại không chịu cố mà học hiểu ra một điều gì đó để giúp mình sống niềm hạnh phúc hơn. Hãy luôn cố gắng nỗ lực nghĩ điều thiện, mặc dầu điều đó rất khó làm. Hầu hết những tâm lý của tất cả chúng ta thường là bất thiện : tham lam, sân hận, ngã mạn, ghen tức, tỵ hiềm. Mỗi ngày, bạn hãy nỗ lực chánh niệm, biết mình tâm lý những gì, nhưng cũng đừng cố trấn áp chúng. Mỗi khi bắt trúng quả tang mình đang tâm lý bất thiện về ai hay việc gì, hãy cố gắng nỗ lực quan sát nó từ nhiều góc nhìn khác nhau để xem hoàn toàn có thể học được gì từ việc đó không và hãy có cái nhìn tích cực về nó. Bạn hãy quyết tâm tâm lý tích cực càng nhiều càng tốt. Tất cả những việc đó mới chỉ là bước sẵn sàng chuẩn bị cho thiền tập. Nếu suốt ngày bạn nghĩ điều bất thiện rồi lại ngồi thiền để kỳ vọng sẽ được niềm hạnh phúc và bình an, thì điều đó sẽ không khi nào xảy ra, chính do bạn chưa chuẩn bị sẵn sàng tâm mình. Suy nghĩ một cách tích cực và hướng thiện chính là những tâm lý và tư duy chân chánh .
Bất cứ ai cũng phải nếm trải những thăng trầm,tốt xấu, những thuận lợi và khó khăn ở đời, đó là điều hết sức tự nhiên. Hãy suy nghĩ kỹ về điều đó, nó sẽ giúp bạn biết cách buông xả, và bớt dính mắc hơn với mọi thứ.
Một điều quan trọng nữa là phải biết thu thúc lục căn ( 6 giác quan : mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý ). Chúng ta nhìn ngó quá nhiều, nghe quá nhiều, cần tự hạn chế mình lại. Xem TV, đọc sách báo … những việc làm đó chỉ làm nếu bạn thấy nó là thiết yếu, còn không hãy cố gắng nỗ lực giảm bớt đi. Nếu không tự hạn chế mình trong đời sống hàng ngày, tất cả chúng ta sẽ không có đủ thời hạn và sức lực lao động để mà tập hành thiền. Để tránh cho tâm khỏi bị trạo cử, không an tâm, bạn phải cố gắng nỗ lực thu thúc căn môn. Cách kiếm sống, nuôi mạng trong sáng là rất quan trọng, hãy chăm sóc đến những nhu yếu của mình một cách hài hòa và hợp lý. Một người bạn, cũng là thiền sinh, kể với tôi rằng trước khi tập thiền, anh ấy thường sử dụng máy photocopy của cơ quan vào việc riêng, nhưng từ khi tập thiền và biết cách phân biệt tâm mình thì anh nhận ra rằng mỗi khi làm như vậy anh đều cảm thấy có lỗi, như là mình đang có một hành vi trộm cắp vậy. Mặc dù chẳng ai nói gì cả, nhưng chiếc máy đó là để dùng cho việc làm chung của công ty, nên từ đó anh không sử dụng máy đó vào việc riêng nữa. Nếu có người khác sử dụng thì cũng chẳng sao, đó là việc của họ, kệ họ thôi ; nhưng với bạn thì khác, bạn là người đang tu dưỡng những phẩm chất tâm linh của mình và đang làm cho mình trở nên xứng danh với niềm niềm hạnh phúc và bình an đích thực, xứng danh với trí tuệ và sự giải thoát chân chánh .
Hãy cố gắng nỗ lực làm cho đời sống của mình trở nên càng giản dị và đơn giản càng tốt, giản dị và đơn giản từ trong cái ăn, cái mặc, trong tổng thể mọi việc. Bất cứ việc gì bạn làm, bất kể vật phẩm gì bạn chiếm hữu, chúng đều yên cầu thời hạn và sức lực lao động của bạn, và hoàn toàn có thể còn gây ra nhiều trộn lẫn, không an tâm cho bản thân bạn nữa. Sư phụ của tôi, trong cốc của người ở chùa thực sự không hề có một thứ đồ vật gì cả. Thầy chỉ có 3 tấm y mặc trên người và đổi khác luân phiên để giặt. Trong nhà không có một thứ đồ vật nào, sàn nhà cũng sạch trơn như lau như li. Khi sống trong một căn phòng trống không, tâm bạn cũng sẽ rỗng không như vậy. Khi bạn đi mua hàng ở nhà hàng siêu thị mà xem, tâm bạn sẽ như thế nào ? Sống trong một căn phòng trống, thì không có một cái gì gây trộn lẫn cho bạn được cả. Nếu bạn muốn văn minh trong thiền tập, hãy nỗ lực sống một đời sống đơn thuần nhất đến mức hoàn toàn có thể .
Thiền tập cũng giống gieo trồng trên một thửa ruộng.
Mỗi ngày, hãy nỗ lực nhìn thật sâu vào trong tâm mình, nỗ lực làm sạch cỏ dại, chính bới cỏ dại vẫn tiếp tục xâm nhập tâm ta hàng ngày hàng giờ. Chúng sẽ ăn sâu bén rễ nếu bạn để chúng ở lâu, rễ chúng ngày càng chắc và sẽ rất khó nhổ bỏ, nhưng nếu bạn tẩy sạch mầm sống của chúng trước khi chúng kịp lan rộng thì điều đó sẽ vô cùng ích lợi .
Hỏi & đáp: Trong giai đoạn đầu, tôi không khuyên bạn phải từ bỏ hoàn toàn mọi thứ ngay lập tức. Hãy bỏ dần dần từng chút một, nhưng phải thật thành thực. Thử xem xem mình có thể dứt bỏ được cái gì không, nhất là âm nhạc. Tôi đã từng kể với các bạn là tôi rất yêu âm nhạc. Khi còn trẻ tôi là một nhạc sỹ, và bởi vì tình yêu với âm nhạc, tôi đã gặp gỡ và làm quen với một nhạc sỹ đồng thời cũng là một thiền giả xuất sắc. Bạn vẫn có thể vừa là một nhạc sỹ vừa là một thiền gia. Thầy dạy thiền đầu tiên của tôi là một nghệ nhân chế tác dụng cụ âm nhạc và cũng là một nhạc sỹ. Ngay cả khi ông làm đàn và khi chơi đàn, ông cũng làm cũng chơi chuyên chú hết mình, thực sự cẩn trọng và với một tình yêu thực sự. Loại nhạc ông chơi thật êm dịu và bình an. Nếu bạn thích âm nhạc, hãy tìm loại nhạc nào làm cho tâm mình trở nên bình an và tĩnh lặng. Bạn không nhất thiết phải từ bỏ tất cả mọi thứ; bạn chỉ có thể từ bỏ nhiều đến mức bạn có thể làm được mà thôi.
Hãy làm mọi việc một cách chậm rãi và dần dần từng bước một.
Nếu âm nhạc là nghề kiếm sống của bạn và nó tác động ảnh hưởng không tốt đến thiền tập, thì trong trường hợp đó bạn phải có một quyết định hành động dứt khoát .
Hỏi: Nhân tiện cho tôi hỏi, chuyện con chó rồi sau đó thế nào?
Đáp: Tôi tìm cho nó một chỗ nằm thích hợp và cảm thấy rất hạnh phúc về điều đó. Mỗi khi bạn thể hiện lòng tốt với bất kỳ chúng sanh nào, điều đó sẽ làm cho bạn rất hạnh phúc, nó rất lợi ích và hỗ trợ cho sự tu tập của bạn rất nhiều. Hãy tử tế và nhân hậu càng nhiều càng tốt. Đôi khi, bạn cũng có thể nổi cơn nóng giận, buồn bực, nhưng chúng ta có thể học được từ chính những kinh nghiệm ấy.
Hãy học cách tự tha thứ cho chính mình.
Chúng ta không bao giờ là hoàn hảo cả.
Hãy tự hỏi bản thân xem : “ Mình đã cố gắng nỗ lực hết mức chưa ? “. Các bạn ở đây cũng đã tu tập được ít lâu rồi, hãy cố gắng nỗ lực hết mình đi bạn .
Mỗi khoảnh khắc bình an đều có tác động vô cùng lớn đến tâm ta. Sự bình an của tâm hồn, cho dù ngắn ngủi đến đâu, cũng có giá trị vô lường.
Mỗi khi tâm bạn bình an, thanh thản, dù chỉ là trong một vài giây thôi, nó cũng đem đến một sự độc lạ rất lớn .
Trong cuộc sống, chúng ta luôn luôn phải lựa chọn, vậy hãy lựa chọn sự bình an cho tâm hồn mình, dù chỉ là vài giây ngắn ngủi.
Mỗi ngày, mỗi giờ tôi đều chọn cho mình đời sống của một nhà sư. Làm một nhà sư không phải là dễ. Nếu dễ như vậy thì đã không có nhiều người hoàn tục đến thế. Chừng nào còn chưa đắc Thánh quả Anahàm ( bậc Thánh Bất Lai ), một vị sư vẫn luôn hoàn toàn có thể chọn con đường hoàn tục, trở lại làm người cư sỹ tại gia. Vậy thì, tất cả chúng ta hãy chọn chánh niệm. Tất cả mọi yếu tố tâm ý nan giải, cơ bản đều bắt nguồn từ phần tâm linh của con người. Nếu có thái độ đúng đắn và sự hiểu biết đúng đắn, bạn hoàn toàn có thể xử lý được rất nhiều yếu tố tâm ý. Tôi đến và ở lại đây trong 4 tháng. Việc đến đây cũng là một phần trong tiến trình học hỏi của tôi. Điều đó cũng thiết yếu cho sự trưởng thành của bản thân tôi .
Trong cuộc sống, chúng ta cần sống cân đối, hài hòa; cần dành thời gian cho chính mình và thời gian cho người khác.
Nếu chỉ sống cho mỗi bản thân mình, chúng ta sẽ không bao giờ cảm thấy mãn nguyện.
Nếu bạn thực sự muốn có hạnh phúc, hãy giúp cho người khác cũng được hạnh phúc như bạn, giúp bằng bất cứ cách nào.
Cho càng nhiều, bạn sẽ càng trưởng thành. Thực ra, những trở ngại lớn nhất lại thường đến từ những tư tưởng và hành vi bất thiện của chính bản thân mình mà thôi .
< < Lời nói đầu Mục lục Chương tiếp >>
Source: https://thevesta.vn
Category: Tâm Linh