Ngôi mộ bí ẩn dưới chân đường cao tốc Long Thành

Khi người xưa “không cho” hậu sinh phá mộ…

Lẽ thường, mộ 100 năm trở lên được xem là mộ cổ và được quản trị nhưng hai mộ cổ này không hiểu vì nguyên do gì lại không có trong list của cơ quan văn hóa địa phương. Năm 2011 đơn vị chức năng xây đắp đã thuê bốn người trẻ tuổi chuyên khoan cắt bê tông đến phá bỏ những ngôi mộ này để giải tỏa. Sau khi phá tanh bành ngôi mộ nhỏ, họ đến ngôi mộ lớn hơn gần bên để phá tiếp .

Kỳ lạ thay, máy cắt, máy khoan phá… vốn dùng để phá bê tông cốt thép dễ như chẻ tre nay đều vô dụng trước ngôi mộ cũ kỹ. Sau mấy ngày cố gắng, máy móc hỏng hết còn ngôi mộ vẫn trơ trơ, chỉ sứt mẻ đôi chút. Nhóm thanh niên lúc này giật mình, cho rằng người nằm trong ngôi mộ không cho phá, họ hoảng sợ bỏ của chạy lấy người, tin tức từ đây lan ra gây hoang mang trong cộng đồng dân cư.

Trung tâm Quản lý di tích lịch sử và danh thắng tỉnh Đồng Nai biết tin tìm đến, xác lập đây là mộ cổ lâu năm, vội báo cáo giải trình về tỉnh rồi liên hệ lên TP.HCM. Đoàn khảo cổ do PGS-TS Phạm Đức Mạnh xuống điều tra và nghiên cứu, xác nhận bắt đầu đây là ngôi mộ cổ tối thiểu 200 năm, mộ rất có giá trị. Tỉnh Đồng Nai quyết định hành động khai thác và di tán mộ về Văn miếu Trấn Biên để phục dựng .Lúc này thông tin về bốn người trẻ tuổi phá mộ đã có ba người đùng một cái chết bất đắc kỳ tử khiến Viral tin đồn ngôi mộ rất thiêng, trừng phạt người phá mộ dẫn đến rất nhiều người hiếu kỳ ùn ùn đến xem và tìm cách … xin số đề khiến tình hình bảo mật an ninh tại nơi này rất phức tạp .Họa sĩ Đỗ Đình Chiến, chuyên viên di tán những ngôi mộ cổ, kể lại : “ Bản thân tôi đã di tán rất nhiều ngôi mộ nhưng chưa có ngôi mộ nào kỳ lạ như vậy. Toàn bộ khu mộ có tổng khối lượng 50 tấn, chúng tôi bóc tách và sơ tán khu vực bao quanh mộ không có yếu tố gì. Cuối cùng đến phần mộ, xác lập khối hợp chất này chỉ nặng khoảng chừng 5-7 tấn, tôi cho xe cẩu 15 tấn đến, yên tâm là dư sức vậy mà không ngờ không hề cẩu lên được, cứ như gia chủ không cho mang đi. Dù rất tiếc nhưng tôi đành cho cắt ngôi mộ ra làm đôi mới cẩu đi được, khi mang về phục dựng sẽ phục chế vết cắt để mộ liền lại như cũ ” .

Ngôi mộ bị phá nhưng chỉ mẻ một ít phần phía trên. Ảnh: PGS-TS PHẠM ĐỨC MẠNH

Ngôi mộ có giá trị rất cao

Có rất nhiều ngôi mộ vài trăm năm tuổi ở miền Nam nhưng không phải mộ nào cũng di tán, phục chế vì rất tốn kém, chỉ những ngôi mộ có giá trị mới được sơ tán, phục chế .Điểm tiên phong là ngôi mộ vẫn còn nguyên thủy lớp hợp chất, chưa bị sơn phết lên như nhiều mộ cổ khác ( có rất nhiều mộ cổ vô chủ nhưng do được đồn rất thiêng nên người ta đến cầu xin xong tạ ơn bằng cách quét vôi hay sơn mộ, vô tình làm mất giá trị ngôi mộ ). Khu di tích lịch sử mộ hợp chất nằm trên khoảnh đất rộng cỡ 40 m² với kiến trúc có tường thành bao quanh gần như nguyên vẹn và cửa mộ hướng Bắc .Bình phong tiền hai đầu trên chặt vát góc, khung hình chữ nhật chính giữa trang trí dạng phù điêu tạo hình những môtíp như : cặp nai dưới gốc đa ở mặt hướng ra cửa trước và “ tứ linh ” phối trí đối xứng theo đường chéo ( long – lân – quy – phụng ) ở mặt sau. Gắn hai bên bình phong hậu là cặp tượng phù điêu phối trí đối xứng biểu lộ môtíp “ lưỡng long triều dương ” hoặc “ lưỡng long chầu phúc ” .Đáng chú ý quan tâm nhất ở khu mộ hợp chất Cầu Xéo là người thợ xưa kiến thiết thêm một cặp ban thờ quy cách của “ miếu thờ Thổ Địa ” gắn ngay trên bờ bao đối xứng nhau ngang với ban thờ bia. Mỗi ban gồm đế đỡ chân quỳ, khán thờ rộng và cặp tượng linh thú ( nghê hay lân cái ) đối xứng hai bên .

Phía trong lớp quách là quan tài bằng gỗ sao còn rất tốt, bên trong là lớp nước ướp xác màu nâu sền sệt. Thi hài còn gần như nguyên vẹn, xương cốt ngả màu nâu đen, còn đầy đủ cốt sọ nguyên búi tóc và các bộ phận xương thân hình. Chủ nhân ngôi mộ là một phụ nữ tuổi 50-60, cao xấp xỉ 1,5 m, được đặt nằm trên chiếu cói phủ một lớp tro dày khoảng 15-20 cm cuối tấm địa. Đáng chú ý là dưới đầu người đã khuất có một lớp thủy ngân màu ánh sáng và phần chân rải đầy lớp quả lạ khoảng 1,5-2 kg. Theo TS Nguyễn Văn Long và các lão nông Đồng Nai, có thể đây là quả nguyệt quế, có rất nhiều ở rừng Trường Sơn phía Nam Việt Nam.

Ai là người nằm trong ngôi mộ?

Việc khai thác chưa thể xác lập được danh tính vì bia mộ bằng đá gan gà tuy còn nhưng đã bị đục phá, tẩy xóa hết những phần chữ ghi tên tuổi, vị thế người chết …, chỉ còn lại bốn chữ “ Phu nhân chi mộ ” là đọc được .Chưa bàn tới cấu trúc mỹ thuật, chỉ riêng việc ngôi mộ được làm bằng loại hợp chất bền vững và kiên cố đủ cho thấy gia chủ là một người phong phú hoặc quyền quý và cao sang. Thi hài người phụ nữ được mặc theo người hơn 10 bộ quần áo bằng gấm vóc màu hồng tía và nõn chuối, vải lụa và the màu nâu sẫm in hoa và dây lá nổi, có cả vải mắt to thưa và giống vải sô. Các phục trang gấm vóc có đính nút áo bằng vàng Tây tập trung chuyên sâu gần cổ và bụng. Chân đi đôi hài gấm có thêu chỉ vàng rất đẹp … Đây là những phục trang của một người rất giàu sang thời đó .Với PGS-TS Phạm Đức Mạnh, ngôi mộ này còn nhiều điểm rất khác lạ “ của riêng Nam bộ ” mà đến tận ngày hôm nay ông chưa giải thuật hết. Ví như, nấm mộ nữ không nhỏ bé như những mui luyện mu rùa thường thấy mà lại bề thế đồ sộ như hình voi phục của những ngôi mộ quý ông Nam bộ. Cặp tượng linh thú ( nghê hay kỳ lân cái ) chầu ban thờ Thổ Địa Cầu Xéo phối trí trên bờ bao hướng vào ban thờ bia mộ khác với những tượng linh thú thường thấy ở Nam bộ .Đặc biệt, cặp tượng phù điêu gắn bên hông bình phong hậu mang môtíp trang trí không phải hình phượng ( như mộ bà chánh thất tham tri Bộ Hộ Võ Thục Nhân ) mà lại là hình rồng – theo những môtíp quen thuộc “ lưỡng long triều dương ”, “ lưỡng long triều nhật ”, “ lưỡng long chầu phúc ” của nghệ thuật và thẩm mỹ trang trí cung đình lăng tẩm Nguyễn .Ông Mạnh đã so sánh bộ cối giã trầu và que ngoáy có cán hình nậm rượu bằng bạc mạ vàng được chôn theo người chết có hình dáng rất thân mật với những đồ ngoáy trầu ngự dụng của triều Nguyễn đang tọa lạc ở Bảo tàng Mỹ thuật cung đình Huế và đặc biệt quan trọng giống với cối và chìa ngoáy trầu bằng ngọc kim sa và vàng lưu giữ ở Viện Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, TP.HN .Đặc biệt ấn tượng là ở chân bia mộ nữ quý tộc này còn khắc chữ “ Hoàng ” ? ?, bởi trong những lăng tẩm quý tộc Nguyễn ở cả Việt Nam, vật tư thiết kế có khắc chữ “ Hoàng ” chỉ Open trong gạch xây lăng ông nội và phụ vương đức Quốc công Phạm Đăng Hưng ( cha đẻ “ mẫu nghi thiên hạ ” thái hậu Từ Dũ, ông ngoại vua Tự Đức ) trong lăng Hoàng Gia ( Gò Công, Tiền Giang ) .Với tổng thể đặc thù “ phá cách ” từ kiến trúc đến điêu khắc trang trí, đồ kiểu ngự dụng trong quan tài xác nhận năng lực thân phận mộ chủ chính người hoàng tộc Nguyễn, từ đó khám phá về những người trong hoàng tộc đến sống và chết ở đất Đồng Nai thời gian đó khiến ông Mạnh suy đoán gia chủ ngôi mộ là hoàng nữ thứ ba của vua Gia Long, tức công chúa Nguyễn Thị Ngọc Anh, mất ở chùa Đại Giác, đến nay vẫn chưa xác lập được mộ. Tuy nhiên, đấy vẫn chỉ là giả thiết mà ông đặt ra, những tư liệu hiện có chưa đủ sức chứng tỏ. Chủ nhân ngôi mộ Cầu Xéo là ai đến nay vẫn là sự bí ẩn .

_______________________

Source: https://thevesta.vn
Category: Tâm Linh