Nghị luận xã hội: Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường | Văn mẫu 12

Lí tưởng chính là quan niệm sống tốt đẹp, mục đích sống cao đẹp nhất mà mỗi con người hướng tới trong cuộc sống này. Lí tưởng sẽ là kim chỉ nam dẫn chúng ta đến cuộc sống đích thực. Lí tưởng như ngọn đèn chỉ đường, soi tỏ cho ta hay những điều tốt và những điều xấu.

Đề bài: Nhà văn Nga L. Tôn-xtôi: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Anh (chị) hãy suy nghĩ về vai trò lí tưởng trong cuộc sống của con người.

***

Bài văn nghị luận hay về câu nói lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường

Cuộc đời là hàng ngàn, hàng vạn những ngã rẽ cắt chéo, chồng chất lên nhau mà yên cầu mỗi người khi đi trên con đường đời của chính mình phải lựa chọn. Tôi như bạn hữu cùng trang lứa đang phân vân đứng trước những ngã rẽ của cuộc sống, chúng tôi biết rằng mỗi ngã rẽ sẽ dẫn chúng tôi đi trên một con đường để tới một điểm đến sau cuối và chúng tôi tự hỏi : “ Làm thế nào để chọn đúng ? ” .Rồi sau cuối chúng tôi biết rằng, “ lý tưởng ” là thứ chúng tôi cần. Nhà văn Nga nổi tiếng L.Tôi – xtôi đã nói : “ Lý tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lý tưởng thì không có phương hướng kiên trì, mà không có phương hướng kiên trì thì không có đời sống ” .Có những lúc tôi ngồi một chỗ chỉ để tâm lý “ lý tưởng là gì ? ”. Ở đâu đó tôi và bạn vẫn thường nghe thấy người ta hỏi nhau rằng : người yêu lý tưởng của bạn là gì ?, nghề nghiệp lý tưởng của bạn là gì ? Hay ngôi trường ĐH lý tưởng của bạn là gì ? Và câu vấn đáp có lẽ rằng mỗi người một khác nhưng giữa chúng luôn có một điểm chung : mọi thứ lý tưởng đều rất tốt đẹp và đáng mơ ước. Hiểu đơn thuần lý tưởng chính là ý niệm sống tốt đẹp, mục tiêu sống cao đẹp nhất mà mỗi con người hướng tới trong đời sống này .Sống mà không có lý tưởng khác nào đã chết. Sống không đơn thuần chỉ là việc hít vào thở ra, sống sao cho đúng nghĩa là phải sống thật niềm hạnh phúc, vui tươi, sống sao cho ý nghĩa, sống sao để người khác biết đến sự sống sót của mình, để người ta tôn trọng, đừng để mình sống chỉ như một loại vi trùng kí sinh vật vờ ngoài lề xã hội. Nikolai Ostrovsky trong “ thép đã tôi thế đấy ” đã nói rằng : “ Cái quí giá nhất của con người là đời sống. Đời người ta chỉ sống có một lần, phải sống sao cho khỏi xót xa vì những năm tháng sống hoài sống phí. ”Và lý tưởng sẽ là kim chỉ nam dẫn tất cả chúng ta đến đời sống đích thực. Có lý tưởng tất cả chúng ta như cầm trong tay ngọn đèn chỉ đường dẫn lối trong bóng đêm bao trùm đã che lấp mọi lối đi. Trong tất cả chúng ta chắc rằng ai cũng biết đến ngọn hải đăng sừng sững giữa biển khơi, chiếu sáng rực cả một vùng biển mặc dầu mưa giông gió bão .Đã có bao con người lênh đênh trên biển được cứu sống bởi ngọn hải đăng ấy ? Ngọn hải đăng như một người khổng lồ tốt bụng cầm trên tay một ánh dương lớn chuẩn bị sẵn sàng chỉ đường cho những con người tội nghiệp lạc lối. Những con người không tìm được ngọn hải đăng của mình, lênh đênh bơ vơ giữa những con sóng gào thét kinh hoàng và ắt hẳn bị những con sóng ấy xô đẩy trôi dạt đến nơi nào đó và mãi mãi không đến được nơi mà mình muốn đến .Lý tưởng như ngọn đèn chỉ đường, soi tỏ cho ta hay những điều tốt và những điều xấu, luôn nhắc nhở ta rằng hãy làm những điều ấy đi, nó tốt cho bạn đấy, nó sẽ dẫn bạn đạt được những gì bạn muốn, đừng làm những điều kia, nó không tốt cho bạn đâu. Lý tưởng soi rõ cho ta thấy cái đích mà ta đạt được nếu như nỗ lực rất là. Lý tưởng giống như một người bạn uyên bác nhưng cũng vô cùng nghiêm khắc .Khi ta vấp ngã trên con đường đua maraton cuộc sống, lý tưởng luôn đứng ở gần đích và ngoái lại nhìn ta mà nói rằng “ hãy đứng dậy và chạy tiếp đi. Nếu không bạn sẽ chẳng khi nào bắt kịp tôi đâu. ” Những khi ta stress với những thất bại, những lúc ta yếu ớt muốn buông xuôi tổng thể, lý tưởng sẽ đến bên ta mà thủ thỉ rằng “ Hãy cố lên nào. Tôi luôn ở bên bạn mà. Bạn đừng có bỏ rơi tôi chứ. ”Sẽ thật tẻ nhạt làm thế nào nếu ta không có lý tưởng. Cuộc sống lúc này sẽ chẳng còn ý nghĩa của nó nữa. “ Không có lý tưởng thì không có phương hướng kiên cường, mà không có phương hướng kiên trì thì không có đời sống ”. Vương Dương Minh – nhà triết lý, chính trị, tư tưởng xuất sắc thời nhà Minh cũng nói : “ Người không chí như thuyền không lái, như ngựa không cương ” .Không có người bạn lí tưởng tất cả chúng ta chẳng có gì. Trong đời sống, mặc dầu là trước đây, giờ đây hay tương lai, thứ quyết định hành động tương lai của tất cả chúng ta không phải là thế lực, tài lộc hay vẻ bên ngoài hào nhoáng mà chính là ý chí vững chãi, là lý tưởng cao đẹp và sự cố gắng tột cùng để đạt được lý tưởng ấy .Trong lịch sử vẻ vang của loài người, lý tưởng đã soi sáng con đường đi của bao con người vĩ đại. Đó là lý tưởng chủ nghĩa cộng sản của Các Mác – Ănghen, là con đường cứu nước của chàng trai trẻ Nguyễn Ái Quốc, và rồi dẫn lối cho hàng nghìn ý tưởng của hàng trăm nhà khoa học tên tuổi như Issac Newton, Nobel, … với khát vọng tìm hiểu và khám phá quốc tế, đưa con người tiến lên những bước chân lịch sử vẻ vang. Không chỉ là lịch sử vẻ vang, thời nay biết bao con người với những lý tưởng cao đẹp và nghị lực của mình đã để lại dấu ấn của mình, đó là nhà toán học giáo sư Ngô Bảo Châu với phần thưởng Fields Gianh Giá, …Không lớn lao như vậy, lý tưởng sống sót đôi lúc chỉ rất đơn thuần như một việc làm tương thích, một mái ấm gia đình niềm hạnh phúc, … nhưng nó cũng đủ để khiến con người ta vượt qua khó khăn vất vả, tìm đến được giá trị đích thực của đời sống .Trong đời sống xã hội lắm bộn bề lo toan, nhiều éo le trắc trở, mỗi ngày ra đường lại phát hiện cảnh những người trẻ ăn chơi xa đọa, rượu bia thuốc lắc, đua xe, nghiện hút, … tất cả chúng ta ngỡ như lý tưởng ở xã hội văn minh đã không còn và mất dần đi, tất cả chúng ta e sợ một ngày quốc gia ta với một bộ phận tương lai bị tha hóa sẽ đi vào diệt vong. Những lúc ấy thì ở đâu đó tất cả chúng ta sẽ phát hiện những tấm gương sáng ngời le lói giữa màn bụi mù mịt, đó là tấm gương những con người vượt khó, tất cả chúng ta thấy hy vọng lóe lên ở chàng sinh viên khiếm thị Nguyễn Văn Duy : “ Khi toàn bộ đã mất đi, thì tương lai vẫn còn, tất cả chúng ta còn sống thì còn góp sức cho xã hội … ” .Ở cô gái nhà nghèo Hồ Phương Uyên đã vượt qua 50 ngàn thí sinh để giành học bổng du học Anh : “ Em muốn trở thành người thành đạt để không phụ lòng cha mẹ. Em nghĩ mình làm người thành đạt không phải là làm nhiều tiền cho mình, mà còn cho nhiều người khác nữa ” .Giữa xã hội ta phát hiện hai nửa được ngăn cách rõ ràng, đó là thành công xuất sắc và thất bại. Điều tạo nên sự độc lạ đó chính là lý tưởng. Một có lý tưởng và một không có lý tưởng .Không chỉ là so với cá thể, lý tưởng còn quyết định hành động đến sự tồn vong của cả một xã hội, một dân tộc bản địa. Lý tưởng của một xã hội, thứ mà cả loài người vẫn luôn khát khao đạt được đó là một xã hội công minh, dân chủ, văn minh, một xã hội tự do, tăng trưởng. Nhưng để đạt được điêù đó thì những cá thể, những tế bào trong xã hội cần có lý tưởng tốt đẹp và những hành vi thiết thực .Một người thì không hề nhưng tổng thể là hoàn toàn có thể vì “ đoàn kết là sức mạnh ”. Có lẽ do đó trên quốc tế có rất nhiều phần thưởng trao cho những con người có lý tưởng và đã hành vi để đạt được lý tưởng của họ. Nổi bật trong những phần thưởng ấy là giải Nobel hòa bình, kinh tế tài chính, hóa học, vật lý, sinh học, văn học .Lý tưởng thật cao đẹp và đáng trân trọng. Mỗi tất cả chúng ta sống trên được cần tìm cho mình một lý tưởng đúng đắn để hướng tới nhưng đừng nhầm lẫn nó với tham vọng. Trước đây có nhiều lúc tôi ngồi một mình để tìm cho bản thân một câu vấn đáp về hai chữ “ lý tưởng ” .Và những lúc như thế tôi gần như lạc lối giữa hai con chữ ấy. Tôi không hề phân biệt rõ giữa tham vọng, tham vọng và lý tưởng. Một cô bé con như tôi lúc ấy chỉ hoàn toàn có thể hiểu mường tượng rằng lý tưởng là những gì tốt đẹp mà tôi muốn đạt được nhưng tôi bỗng nhận thấy tham vọng cũng là những gì rất đẹp mà tôi muốn có và cả tham vọng cũng giống như vậy .Năm tháng dần qua đi, tôi dần tìm được cho mình câu vấn đáp thửa bé khi phải tự mình đối lập với cuộc sống phía trước. Ước mơ đẹp, tham vọng giản dị và đơn giản hay vĩ đại đó chỉ là đứa con của lý tưởng. Mỗi người đều có tham vọng, không riêng gì một mà rất nhiều, đôi lúc tham vọng ấy thật viển vông như tham vọng về một câu truyện công chúa hoàng tử và hoàn toàn có thể sẽ thuận tiện biến hóa khi con người ta lớn lên theo năm tháng .

Ước mơ có từ rất sớm, có thể khi còn rất bé thơ, từ lúc mới chỉ bậm bẹ vài ba câu nói, mẹ hỏi rằng “sau này con muốn làm nghề gì?”, con suy nghĩ một lúc rồi nói rằng, “con muốn làm bác sĩ để chữa bệnh cho thật nhiều người”, nhưng ngày mai khi bố hỏi con “con bố sau này muốn trở thành ai?”, con lại nói “con muốn làm họa sĩ”.

Con có nhiều tham vọng và chúng đều đẹp, đẹp như một bức tranh ảo ảnh, dễ tạo thành và cũng dễ tan đi vì đó là ước, là mơ. Nhưng nếu giờ đây ai đó hỏi lại con rằng “ tham vọng của con là gì ? ” thì câu vấn đáp luôn chỉ có một, đó là “ con sẽ trở thành một cô giáo giỏi được học viên yêu dấu. Con sẽ tạo những lớp thế hệ trẻ làm rạng danh quốc gia, có ích cho đời ”. Đây không còn là tham vọng nữa, nó đã hóa thành lý tưởng. Lý tưởng thiết thực hơn tham vọng và nó được tạo thành khi ta đã có nhận thức .Còn tham vọng ? Tham vọng là những ham muốn mãnh liệt của con người, là những mục tiêu mà con người hướng đến và muốn giành lấy. Tham vọng được sinh ra từ bản ngã của con người. Có thể nói lý tưởng một phần nào được bắt nguồn từ chính tham vọng nhưng chỉ khi tham vọng được soi sáng bởi nhân sinh quan tốt đẹp, bằng tham vọng chân chính nó mới hóa thành lý tưởng, nếu không nó sẽ chỉ là tham vọng mù quáng, làm con người ta vì nó mà lạc lối .Từ trong lịch sử dân tộc, chính tham vọng mù quáng là kẻ gấy ra cuộc chiến tranh và gây nên sự diệt trừ trái đất. Loài người sẽ không thể nào quên cuộc chính tranh quốc tế thứ hai của quân đội Hitle, dân tộc bản địa Campuchia không khi nào hoàn toàn có thể tha thứ cho Polpot kẻ gây nên nạn diệt chủng Khmer đỏ .Lý tưởng là mục tiêu, là ý niệm sống đẹp nhất nhưng nó không phải là một thứ kim cương sáng lấp lánh lung linh lôi cuốn ước vọng chiếm đoạt của con người. “ Lý tưởng là ngọn đèn chỉ đường ” dẫn ta tới một đời sống tốt đẹp mà mỗi tất cả chúng ta luôn hướng tới. Bạn có lý tưởng của riêng mình và tôi cũng có một lý tưởng của riêng tôi. Lý tưởng hoàn toàn có thể rất to lớn, vĩ đại những cũng hoàn toàn có thể rất giản đơn, thân thiện .Tôi thận trọng thắp lên cho mình một ngọn đèn lý tưởng, nâng niu gìn giữ ngọn lửa nhỏ bé và để nó ngày càng cháy lên can đảm và mạnh mẽ, sáng bùng cháy rực rỡ như khát khao đạt tới tham vọng, tới lý tưởng đang hừng hực trong tôi. Ánh sáng từ ngọn lửa ấy đang dẫn tôi bước đi từng bước trên con đường đầy chông gai phía trước, giúp tôi vững tin vào con đường mà mình đã chọn, hơi ấm từ ngọn lửa ấy cho tôi một cảm xúc thân quen lạ lùng mặc dầu tôi đang bước một mình trên con đường này .Tham khảo thêm : Bàn về lí tưởng sống của người trẻ tuổi học viên lúc bấy giờ

Những bài văn đạt điểm cao bàn về vai trò của lí tưởng trong cuộc sống

Bài mẫu 1:

Sống phải có mục tiêu. Sống phải có lí tưởng. Nói về tầm quan trọng của lí tưởng, nhà văn Nga Lép Tôn-xtôi chỉ rõ : “ Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên trì, mà không có phương hướng thì không có đời sống ” .Lí tưởng là gì ? Lí tưởng là mục tiêu cao nhất, tốt đẹp nhất mà người ta muốn đạt tới. Lí tưởng rất quan trọng so với bất kể ai, so với tổng thể mọi người. Đúng : “ Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường “. Nhờ có ánh sáng ngọn đèn lí tưởng dẫn đường mà ta hoàn toàn có thể đi tới tương lai, tránh được sự mò mẫm, vấp váp. Nhờ có ánh sáng ngọn đèn lí tưởng mà tất cả chúng ta có nghị lực và niềm tin trong cuộc sống, biết sống thế nào cho có ý nghĩa, sống thế nào cho đáng sống. Không sống vô vị nhàm chán, không sống quẩn quanh, tăm tối, mà chỉ muốn sống có ý nghĩa, sống có ích cho bản thân, cho mái ấm gia đình và cho xã hội. Ngọn đèn được tác giả so sánh với lí tưởng thật là thâm thúy và có nhiều ý nghĩa .Nếu không có mục tiêu, sống không có lí tưởng thì sẽ như thế nào ? Lép Tôn-xtôi cho biết : “ Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên cường, mà không có phương hưởng kiên trì thì không có đời sống ” .Phương hướng là hướng được xác lập. Kiên định là một phẩm chất tốt đẹp, là niềm tin giữ vững dự tính, ý chí, không xê dịch trước mọi khó khăn vất vả, trở lực. Khi đã không có lí tưởng, không có mục tiêu tốt đẹp sẽ không có phương hướng kiên cường, khác nào kẻ đi đêm hoặc chui vào sừng trâu, đâm đầu vào lối cụt. Không có lí tưởng thì khác nào thuyền không lái, thuyền sẽ trôi về đâu ? Về bến bờ nào ? Những kẻ sống quẩn quanh, sống bị động, hay xê dịch vì sống không có mục tiêu, không có lí tưởng, không có phương hướng. Mà khi đã không có phương hướng, hoặc không có phương hướng kiên trì thì sẽ không có đời sống ý nghĩa. Anh sẽ không có hành vi thiết thực. Nếu không có mơ ước, không có khát vọng sống, đời sống sẽ trở nên nhạt nhẽo, vô vị. Anh sẽ trở thành kẻ sống thừa, sống mòn .Nếu tuổi trẻ sống không có lí tưởng sẽ lười học, nhác lao động, sẽ sớm nhiễm phải những tệ nạn xã hội như ăn chơi đua đòi, cờ bạc, rượu chè, nghiện ma túy, cướp bóc … Những học viên ” riêng biệt ” trong nhà trường lúc bấy giờ hầu hết là do cách sống buông thả, sống không có lí tưởng .Sống mà như chết thì sao hoàn toàn có thể gọi là sống ? Sống mà tâm hồn bị khô héo, trái tim bị băng giá thì không hề gọi là sống. Sống mà không nghĩ đến tương lai, sống mà không nghĩ đến công hiến, Giao hàng cho mái ấm gia đình, quốc gia thì sao hoàn toàn có thể gọi là sống ? Cô giáo em nói thời còn là học viên, câu khẩu hiệu : “ Sống, học tập, lao động và chiến đấu theo gương Bác Hồ vĩ đại ” có một sức mạnh ghê gớm hấp dẫn hàng triệu người trẻ tuổi thi đua và lập công trong trào lưu “ ba sẵn sàng chuẩn bị ” .Câu nói của nhà văn Nga đã chỉ rõ tầm quan trọng của lí tưởng và sống có lí tưởng. Câu nói ấy cho đến nay vẫn mới mẻ và lạ mắt và giàu ý nghĩa so với học viên người trẻ tuổi tất cả chúng ta .Đất nước đang thay đổi. Công cuộc hiện đại hóa, công nghiệp hóa quốc gia đang lôi kéo người trẻ tuổi lên đường. Có học tập tốt mới trang bị cho bản thân mỗi tất cả chúng ta kỹ năng và kiến thức, kĩ năng khoa học, lao động. Hơn khi nào hết, tất cả chúng ta mới thấy rõ ý nghĩa và tầm quan trọng của yếu tố lí tưởng và sống có lí tưởng .Lí tưởng là ngọn đèn. Với Tố Hữu, lí tưởng là “ mùi hương chân lí ”. Tôi nhớ vần thơ của ông :Khi ta đã say mùi hương chân lí .Tương lai đó, trước mặt ta biển rộngTrên đầu ta, lồng lộng gió trời cao !

(Như những con tàu)

Bài mẫu 2:

Nếu so sánh cuộc sống là biển cả, con người là chiếc thuyền giữa đại dương bát ngát, thì ngọn hải đăng quả thật là mục tiêu cho thuyền biết nơi mình đến. Thử hỏi, nếu không có ngọn hải đăng thì hậu quả sẽ thế nào ? Nói như vậy, ta chắc đã hiểu được lời nói của L. Tôn xtôi quả thật chí lí : “ Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên trì, mà không có phương hướng thì không có đời sống ” .Nếu đời sống là những hoạt động giải trí trong đời sống của một con người hoặc một xã hội, thì lí tưởng là mục tiêu cao nhất, tốt đẹp nhất mà người ta phấn đấu để đạt tới. Sống trong đời sống, ai cũng muốn vươn tới một điều gì đó tốt đẹp và ta gọi đó là mục tiêu. Muốn đến đích, ta phải có hành vi đơn cử, có phương tiện đi lại để triển khai. Với T.xtôi thì lí tưởng chính là phương tiện đi lại, bởi nó như là “ ngọn đèn chỉ đường ” ‘, là ánh sáng soi rọi cho con người đi đến mục tiêu. Người không có lí tưởng thì “ không có phương hướng kiên trì ” như con thuyền chòng chành, lạc lối đưa đến rủi ro tiềm ẩn đánh mất đời sống .

Trong cuộc chiến tranh Vệ quốc vĩ đại của nhân dân Nga, nếu không có ánh sáng lí tưởng cao đẹp của Mác – Lê nin thì dân tộc Nga sẽ về đâu? Thế kỉ XX ở Việt Nam, hàng ngàn, hàng vạn thanh niên ngã xuống “chẳng tiếc đời xanh” cho Tổ quốc trường tồn, chính là vì họ đã mang vào tâm trí mình một lí tưởng yêu nước cao đẹp được thấm nhuần bởi tư tưởng Hồ Chí Minh vĩ đại. Như vậy, sống có lí tưởng thì cuộc sống sẽ có ý nghĩa. Cuộc sống là sự tiếp diễn liên tục không ngừng nghỉ. Chúng ta từ thế hệ này sang thế hệ khác tiếp tục sống nhưng không thể thiếu mục đích, lí tưởng. Lí tưởng cao đẹp, làm cho cuộc đời nở hoa. Những con thuyền đang ngày đêm lênh đênh trên biển cả đều rất cần một ngọn hải đăng để dẫn đường, soi sáng cho chúng tìm đến bến bờ an toàn và bình yên. Chúng ta cũng vậy, khác chăng ngọn hải đăng của chúng ta chính là lí tưởng sống – nó chắp cánh đưa ta bay cao cùng những ước mơ và chỉ đường cho ta đến bến bờ hạnh phúc của cuộc sống. “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Quan niệm sống nêu trên thật sự là bài học cho chúng ta học tập.

Mỗi tất cả chúng ta, phải có nghĩa vụ và trách nhiệm với xã hội và với chính mình. Mỗi con người phải tự ý thức rằng, sống không có lí tưởng, tựa như con người đi trong bóng đêm ; như con thuyền ngoài khơi không có ngọn hải đăng dẫn đường ; như con tàu không có hoa tiêu, … Ở phương diện đấu tranh giải phóng dân tộc bản địa của nước ta, nếu không có lí tưởng yêu nước là ánh sáng soi đường, thì “ bóng đêm nô lệ ” quả thật đáng sợ, mà dân tộc bản địa ta đã từng trải qua .——————————————————————–

Ngoài việc tìm đọc và tham khảo những bài văn hay nghị luận về ý nghĩa câu nói “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường…”, các bạn có thể tự thử sức viết một bài nghị luận với những gợi ý trong phần dàn ý nghị luận Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Xem thêm bài nghị luận về Vai trò của lí tưởng sống để mở rộng vốn từ ngữ và ý văn