Giáo dục Việt Nam: Chính sách ngu dân? (1)

Góc nhìn

Từ lâu tôi đã muốn góp 1 lời nói về ngành giáo dục nhưng chưa có thời hạn khám phá đơn cử, gần đây trước nhiều vấn đề gây tranh cãi như có quá nhiều trẻ tiểu học đạt điểm hồ sơ tuyệt đối 100 / 100 khi nộp vào 1 trường cấp 2 ; 1 nữ sinh viên trường y tự tử vì không được học ngành mong ước ; 2 bố con ôm nhau khóc vì cậu con trai bị đình chỉ thi bởi 1 cuộc điện thoại cảm ứng khi đang trong phòng thi, cuộc gọi lại chính từ người bố đang mong mỏi bên ngoài hay những bạn sinh viên tình nguyện lại trở thành giải ngăn cách sống dưới trời nắng trên 40 độ C trong kỳ thi Quốc gia vừa mới qua, khiến tôi quyết tâm viết bài này, nếu không tất cả chúng ta cứ mãi để thế hệ tương lai là nạn nhân của mạng lưới hệ thống giáo dục Việt Nam lúc bấy giờ .Để tiếp cận 1 một yếu tố rất là khoa học, tôi lại muốn mở màn bằng cảm tính của mình. Khi còn trên ghế nhà trường, tôi luôn cảm thấy có rất nhiều điều không ổn định trong giáo dục, như việc học kiến thức và kỹ năng quá dàn chải mà thiếu tính ứng dụng ; Học kim chỉ nan rậm rạp mà xa rời thực hành thực tế ; Sử dụng một mạng lưới hệ thống nhìn nhận năng lượng đơn điệu để cào bằng tổng thể học viên ; Cho học viên tập dượt trước khi có người dự giờ ; hầu hết học viên học hết đại trà phổ thông mà không biết mình thực sự giỏi cái gì, đam mê cái gì và nên thi ĐH vào ngành gì ; sau đó là hiện tượng kỳ lạ mua điểm, đút tiền qua môn, học hộ, thi hộ … trong thiên nhiên và môi trường ĐH và sau cuối là ra trường lại thất nghiệp hoặc phần đông làm trái ngành trái nghề, thay đổi và cải cách là những từ được nghe như cơm bữa mà mãi chẳng thấy khá khẩm hơn … tổng thể những yếu tố đó sống sót năm này qua năm khác. Khi tôi có thời cơ tiếp xúc với nhiều người, tôi đã bày tỏ những tâm lý đó và nhận được sự đồng cảm tuyệt vọng về giáo dục Việt Nam từ họ. Nhưng chúng tôi cũng chỉ dừng lại ở nghi vấn, bởi chẳng có gì để so sánh, biết đâu chừng nó là điều tất yếu của đời sống, chẳng có gì là toàn mỹ, và chắc giáo dục ở đâu cũng vậy thôi. Nhưng khi có những phương tiện đi lại để tìm hiểu và khám phá cũng như tiếp cận với những nền giáo dục khác, tôi đã biết tới những nền giáo dục, không riêng gì những vấn nạn trên mà còn có những góc nhìn khác họ đã xử lý rất là triển khai xong .

Cách đây vài tháng tôi có đọc 1 bài báo với tựa đề “Chúng ta đang dạy con trẻ dối trá”, bài viết nói về “Cuộc thi sáng tạo trẻ thơ” ở trường tiểu học nọ. Trong cuộc thi, người ta tập hợp các sáng chế của chính các em học sinh lớp 4-5. Nhưng sự thật, tất cả các dụng cụ sáng tạo đó đều hoặc do thày cô hoặc do phụ huynh thiết kế rồi đăng ký tên cho các em, phần diễn giải cũng được viết sẵn cho các em học thuộc. Ngày thi, từng tốp các em lên thao thao thuyết minh cho sáng tạo nhận vơ của mình, rất chuyên nghiệp & trôi chảy. Phía dưới sân khấu là hàng trăm học sinh khác làm khán giả, chúng cũng râm ran bàn tán theo từng sáng tạo, đáng buồn, chúng xôn xao không phải vì thích thú với những sản phẩm độc lạ, mà vì khó chịu với những người bạn ra oai mô tả sản phẩm sáng tạo chẳng phải của mình: “Cái đó đâu phải của các bạn ấy, ba của D. làm rồi cho hai bạn đó cùng đứng tên…”. “Còn chiếc bình tưới đa năng kia là của thầy T. làm, thầy cho ba bạn học sinh giỏi đứng tên… Sướng thật! Nhưng đâu phải của mấy bạn làm mà tỏ vẻ ta đây! Nhìn thấy ghét…”. Câu chuyện nhỏ ở 1 ngôi trường nhỏ, nhưng thể hiện rất to và rõ ràng bộ mặt của cả một nền giáo dục. Những đứa trẻ ngây ngây thơ thơ đó, chưa đủ nhận thức để có thể thốt lên “thày cô, bố mẹ, các bạn làm như thế là SAI”, nhưng trong tâm khảm chúng lại nhận thức 1 cách mơ hồ: “À, hóa ra nói dối là điều được chấp nhận và chẳng có gì phải xấu hổ khi nói dối cả”, cứ như thế nhận thức đó ngày càng được khẳng định và tích tụ thêm khi chúng lớn lên và quan sát những điều giả dối quanh mình, tự lúc nào, chúng cũng sẵn sàng dối trá và không thấy xấu hổ. Chỉ vì hình thức và thành tích phù phiếm, chúng ta đã hại đời con cháu của chúng ta như thế.

Một câu truyện khác, bài viết có tựa đề “ Người trẻ nên biết điều này trước khi quá muộn ” đề cập đến thực trạng lúc bấy giờ ở mỗi thành phố lớn có hàng chục ngàn thiếu niên tuổi mới 13-15 đã phải tìm những việc làm để mưu sinh, số lượng ngày càng tăng. Các em làm những việc làm yên cầu từ 15-16 tiếng / ngày chỉ để … ngồi 1 chỗ, như giữ xe, ngồi xếp trái cây, đứng xếp sữa lên kệ … Tác giả nhận thấy việc ngồi không cả ngày là quá tiêu tốn lãng phí thời hạn, những đứa trẻ đó nên biết tranh thủ đọc 1 cuốn sách hoặc tự học 1 cái gì đó sẽ tốt cho tương lai. Tôi lại có tâm lý khác, điều nên do dự là vì sao lại có quá nhiều những đứa trẻ đang tuổi đi học lại phải lỡ rở mà bỏ quê nhà lên thành phố mưu sinh như vậy ? Trách nhiệm của cơ quan chính phủ thế nào trước tình hình này chứ không được cư xử như thể vô can trước cả 1 thế hệ tương lai ! Tôi chẳng kỳ vọng nhiều đến thế rằng chúng sẽ biết tự đọc 1 cuốn sách khoa học khô khan ở cái tuổi nhất quỷ, nhì ma, ăn chưa no, lo chưa tới, chúng không xa ngã vào những tệ nạn đã là may rồi. Đương nhiên vẫn có những đứa trẻ biết tự ý thức, nhưng đó chỉ là thiểu số, và xã hội không riêng gì của thiểu số. Trẻ em cần được giáo dục để hoàn thành xong chứ không phải kỳ vọng chúng tự hoàn thành xong .

Có nhiều người đang cố tìm xem lỗi giáo dục nằm ở đâu, ở tính cách người Việt, phụ huynh hay thày cô? Không! Những tiêu cực trong giáo dục hiện nay không chỉ ở 1-2 gia đình hay 1-2 thày cô mà ở cấp độ toàn xã hội. Thày cô hay phụ huynh cũng chỉ là nạn nhân bị cuốn theo bởi nền giáo dục này mà thôi. 1 cá nhân không thể chống lại cả xã hội, dù đó có thể là 1 xã hội băng hoại, họ, hoặc bị đồng hóa hoặc sẽ bị đào thải. 1 tệ nạn mà ở tầm vĩ mô toàn xã hội thì điểm lỗi đầu tiên chúng ta nên nhìn tới chính là bộ máy lãnh đạo ở thượng tầng.

Về cơ bản, những xấu đi trong nền giáo dục Việt Nam phát xuất từ việc tất cả chúng ta đang chiếm hữu 1 nền giáo dục “ phi giáo dục ”, nghe hơi khó hiểu ha, không sao, tôi sẽ nỗ lực nói rõ trong tầm hiểu biết của mình, dù hoàn toàn có thể thiếu sót. Cụ thể :

Thứ 1, phi thực tế: những đứa trẻ khi còn ngồi trên ghế nhà trường luôn được dạy về đất nước Việt Nam giàu có và tươi đẹp, được cả thế giới nể trọng, mọi người dân đều được ăn no mặc ấm, được học hành tử tế, đất nước được dẫn dắt bởi 1 bộ máy lãnh đạo ưu việt nhất hành tinh, và chúng đang được sống trong 1 xã hội công bằng, dân chủ, văn minh bla..bla..những viễn cảnh tươi hồng đó khiến cho những đứa trẻ luôn trong trạng thái ảo tưởng và tự mãn, không có cái nhìn chính xác về tình hình đất nước. Rồi chính những đứa trẻ đó, trưởng thành bước vào đời đã hoàn toàn bị vỡ mộng khi đứng trước một xã hội nham nhở khác hoàn toàn với cái bánh vẽ mà chúng được ăn bấy lâu, bất công thì tràn lan, sinh viên lười vẫn có điểm cao như sinh viên chăm chỉ bằng cách mua điểm; thi vào làm công chức thì tài năng xếp sau tiền bạc và quan hệ; nhiều trẻ em ăn còn chưa no nói gì đến học hành tử tế; Việt Nam cũng chẳng được thế giới coi trọng, vẫn là 1 nhược quốc, không có tiếng nói, người dân đi đến đâu cũng bị cảnh giác và phân biệt; bộ máy lãnh đạo ưu việt gì mà quá nhiều những kẻ bất tài vô tướng, tham ô, tham nhũng…đưa đất nước đến tình trạng nghèo nàn, môi trường bị hủy hoại, mất tài nguyên, mất biển đảo… những đứa trẻ mới lớn cũng dần nhận ra, không phải cứ đem ruộng đất chia thật đều cho mỗi người đã là công bằng, không phải cứ được đi bỏ phiếu đã là dân chủ, không phải cứ có đồ tây sài xúng xính thì đã là văn minh..v.v. Rất tiếc, đa số chúng chẳng hề có liên đới trách nhiệm gì giữa thực trạng bê bết của đất nước với những người cho chúng ăn no bánh vẽ trong quá khứ, chúng chỉ nghĩ đơn giản, xã hội là vậy, sự kém tư duy đó cũng là lỗi của giáo dục ở tính chất tiếp theo đây.

Thứ 2, phi tự nhiên : Mỗi con người sinh ra đã là một truyền thống riêng không liên quan gì đến nhau, với năng lượng khác nhau, yêu ghét khác nhau, tư duy khác nhau … Một nền giáo dục tiên tiến và phát triển phải phát hiện được và tăng trưởng năng lực nổi trội của mỗi cá thể, không gò ép bất kể ai vào 1 khuôn mẫu sơ cứng. Albert Einstein từng nói ” Mỗi người sinh ra đều là thiên tài. Nhưng nếu bạn bắt một con cá bộc lộ năng lực qua việc trèo cây, thì cả đời của nó sẽ sống và tin rằng nó chỉ là một đứa ngốc “, rất tiếc đó đang là cách làm giáo dục của tất cả chúng ta. Trong nhiều năm, tất cả chúng ta đã áp đặt một mạng lưới hệ thống kiến thức và kỹ năng như nhau, cách dạy và học, cách nhìn nhận năng lượng như nhau vận dụng cho tổng thể trẻ nhỏ. Với cách làm giáo dục phản tự nhiên như vậy, tôi dám chắc Việt Nam đã đánh rơi rất nhiều nhân tài, đã có vô số con cá sống với tự ti vì không hề leo cây. Hẳn quý vị còn nhớ về Bài văn tả ông bố lười rất dễ thương và đáng yêu của cậu bé lớp 2 gây rối loạn dư luận thời hạn trước, điều khiến tôi ấn tượng là cách dạy con của ông bố “ lười ” Đỗ Mạnh Hà. Anh san sẻ “ Tôi luôn hướng cháu đến sự tăng trưởng tự nhiên, không dạy chữ trước khi vào lớp một và cháu chỉ đạt học viên trung bình. Thế nhưng tôi dạy con về cách ứng xử, chăm sóc cho bản thân và em gái 3 tuổi, biết tự qua đường, nấu cơm giúp mẹ … “, cách dạy dỗ con cháu của anh Hà cũng là do anh được thụ hưởng từ người bố của mình, người luôn để anh được tăng trưởng tự nhiên. Trong những năm đại trà phổ thông anh luôn là học viên riêng biệt về học lực, chưa 1 lần được giấy khen, và giờ đây anh đang là 1 thạc sĩ, giảng viên ĐH. Theo tôi đây là cách dạy con đúng đắn, trẻ nhỏ cần học về nhân cách và tính tự lập hơn là những con điểm để làm thỏa mãn nhu cầu thày cô và cha mẹ. Vấn đề là những đứa trẻ được cha mẹ dạy dỗ theo cách này thường những em lại phải chịu thiệt thòi khi học tập trong 1 mạng lưới hệ thống giáo dục nặng hình thức và thành tích, nghĩa vụ và trách nhiệm của người lớn là phải thiết lập cả 1 nền giáo dục mà ở đó mỗi đứa trẻ đều được đối xử công minh và tăng trưởng hòa giải. Gần đây, đã có vài cải cách để cải tổ chất lượng giáo dục, nhưng tổng thể chỉ là nửa mùa và giả tạo, tại sao tôi nói như vậy, hồi sau quý vị sẽ rõ .
Nguồn : CTV / Dân luận

Source: https://thevesta.vn
Category: Cộng Đồng