Rạch Giá – Wikipedia tiếng Việt

Rạch Giá là thành phố tỉnh lỵ của tỉnh Kiên Giang, Việt Nam.

Thành phố Rạch Giá nằm ở TT tỉnh Kiên Giang, có vị trí địa lý :

• Phía đông và phía nam giáp huyện Châu Thành
• Phía tây giáp vịnh Thái Lan
• Phía bắc giáp huyện Hòn Đất và huyện Tân Hiệp.

Thành phố có diện tích 105,86 km², dân số năm 2020 là 228.416 người[1], mật độ dân số đạt 2.158 người/km².

Thành phố Rạch Giá có TT đô thị nằm trải dài bên bờ Đông vịnh Vương Quốc của nụ cười với 20 km đường bờ biển, chiếm 1/10 chiều dài bờ biển của tỉnh Kiên Giang. Được bao quanh bởi sông Kiên ở phía Bắc và Đông Bắc, sông Cái Lớn ở phía Nam. Rạch Giá cách Thành phố Hồ Chí Minh 245 km về hướng Tây Nam, cách Cần Thơ 116 km về hướng Tây và cửa khẩu quốc tế Hà Tiên 95 km về hướng Đông Nam .

Điều kiện tự nhiên[sửa|sửa mã nguồn]

Kênh rạch và sông ngòi[sửa|sửa mã nguồn]

Kênh Rạch Sỏi đi Vàm Cống, đoạn qua Rạch SỏiTrong thành phố không có sông lớn, chỉ có những kênh đào như :

• Kênh Rạch Giá – Long Xuyên
• Kênh Cái Sắn (kênh Rạch Sỏi đi Vàm Cống)
• Kênh Ông Hiển
• Kênh Rạch Giá – Hà Tiên

Ngoài những kênh nói trên, còn có nhiều rạch tự nhiên và kênh nhỏ như rạch Giồng, rạch Vàm Trư, rạch Tà Mưa, rạch Tà Keo, rạch Đường Trâu, rạch Tắc Ráng, kênh Đòn Dông, kênh Cống Đôi, … Các kênh rạch lớn nhỏ trên địa phận thành phố chi phối lẫn nhau về mực nước và lưu lượng. Nó vừa chịu tác động ảnh hưởng thuỷ văn của sông Hậu, vừa chịu tác động ảnh hưởng thuỷ triều của vịnh Rạch Giá .

Địa hình, địa chất và thổ nhưỡng[sửa|sửa mã nguồn]

• Địa hình của thành phố bằng phẳng, có độ cao từ 1m đến 2m so với mặt biển theo hướng thấp dần từ Đông sang Tây và từ Bắc xuống Nam.
• Cấu trúc địa chất của Rạch Giá theo dạng trầm tích đệ tứ, cách đây hàng chục ngàn năm do nguồn địa thành bởi nền đá mẹ tại chỗ và do thuỷ thành bởi phù sa lắng đọng.

Về địa chất, khu công trình mới sơ bộ thăm dò cho thấy địa tầng có cấu trúc sét pha cát ở độ cao từ 0,5 m đến 60 m. Nước ngầm trong lòng đất hình thành do nhiều nguồn khác nhau nên có chỗ mặn, chỗ chua lợ, cũng có chỗ nước ngọt cách mặt đất vài ba mét .

• Các loại đất ở Rạch Giá do ở sát bờ biển và thuộc khu vực tứ giác Long Xuyên nên vừa chịu mặn lại vừa phèn.

Đất mặn chiếm đến 6,231 km2 trong hàng loạt diện tích quy hoạnh tự nhiên của thành phố, thuộc những phường Vĩnh Quang, Vĩnh Lạc, An Hoà và Rạch Sỏi. Hàm lượng muối trong đất có đến 0,3 % vào mùa khô, tuy nhiên đến mùa mưa thì giảm đi 50% nên hoàn toàn có thể tận dụng nước mưa để canh tác lúa hai vụ và trồng cây ngắn ngày. Đất mặn chua nhiều chiếm diện tích quy hoạnh tương tự với đất mặn, phân bổ đa phần ở phường Vĩnh Thanh, Vĩnh Thông và Vĩnh Hiệp. Loại đất này có độ phì khá cao nhưng lại bị nhiễm mặn và nhiều phèn. Độ pH nhỏ hơn 4, hiệu suất cây xanh thấp. Muốn tái tạo đất, yên cầu phải xử lý nhiều khâu kĩ thuật như phải có nước ngọt để tháo chua, có giống cây xanh thích hợp … Đất mặn chua ít chiếm diện tích quy hoạnh nhỏ ( khoảng chừng 1,3 km2 ) phân bổ rải rác ở những phường. Đất này có độ chua từ vừa đến ít, độ pH lớn hơn 4,5, là loại đất khá thuần phục. Hàng năm nếu đủ nước từ tháng 5 đến tháng 10 thì đất có năng lực canh tác tốt, trở thành vùng sản xuất lúa cao sản .

Thành phố Rạch Giá có 12 đơn vị chức năng hành chính cấp xã thường trực gồm 11 phường : An Bình, An Hòa, Rạch Sỏi, Vĩnh Bảo, Vĩnh Hiệp, Vĩnh Lạc, Vĩnh Lợi, Vĩnh Quang, Vĩnh Thanh, Vĩnh Thanh Vân, Vĩnh Thông và xã Phi Thông .

Nguồn gốc tên gọi Rạch Giá[sửa|sửa mã nguồn]

Về tên gọi Rạch Giá có 2 giả thuyết :

• Một ý kiến cho rằng tên gọi này do đọc chệch từ tiếng Khmer Kra Muonsar (sáp trắng) mà ra, tuy nhiên sự biến âm này thiếu tính thuyết phục
• Ý kiến khác thì cho rằng tên Rạch Giá có từ thời chúa Nguyễn, khi ấy ở đây có rất nhiều cây giá bên bờ rạch, đất rộng và hoang vu, dân cư thưa thớt, đa số là người Khmer và người Việt, giả thuyết hợp lý và đáng tin cậy

Thành phố có bề dày lịch sử vẻ vang khám phá hơn 300 năm, [ 4 ] trong khi vị trí lúc bấy giờ của Rạch Giá từng là cảng thị sầm uất của vương quốc Phù Nam thuộc nền văn hóa truyền thống Óc Eo sống sót từ thế kỷ II đến thế kỷ VII, phân định từ di chỉ Nền Chùa ( Takev ) được khai thác năm 1944 của nhà khảo cổ học người Pháp Louis Malleret. [ 5 ]

Giai đoạn thế kỷ XVII – giữa thế kỷ XIX[sửa|sửa mã nguồn]

Địa danh Rạch Giá được nhắc đến lần tiên phong trong chính sử Nước Ta là ở cuốn Gia Định thành thông chí của Trịnh Hoài Đức, trong đó có đoạn

Theo sách Hỏi đáp lịch sử Việt Nam (tập 3) thì “Năm 1680, Mạc Cửu đã lập ấp rải rác từ Vũng Thơm, Trủng Kè, Cần Vọt, Rạch Giá, Cà Mau [7]“. Như vậy địa danh Rạch Giá đã xuất hiện ít nhất từ cuối thế kỉ 17.

Năm 1739, Mạc Thiên Tứ lập ra huyện Kiên Giang, đặt trấn lỵ tại đây. Trong Đại Nam nhất thống chí, mục “ Thành Trì ” có ghi : “ Huyện não ( đồn canh của huyện ) Kiên Giang mặt trước dài 19 trượng 2 thước, bề ngang dài 12 trượng 6 thước, ở địa phận xã Vân Tập, vào năm Thiệu Trị nguyên niên ( 1841 ). Chợ Sái Phu, ở huyện Kiên Giang, tục danh là chợ Rạch Giá, phố xá liền lạc, ghe buôn đến đậu phần đông. [ 8 ] ” .Từ vùng đất rộng người thưa, Rạch Giá là nơi cộng cư của người Việt, Hoa và Khmer, nhưng chiếm đa phần là người Việt và Khmer. Trước đời Gia Long, dân chúng đã lựa chọn vài gò cao ven những sông rạch để cư trú. Từ làng chài nhỏ ven cửa sông, Rạch Giá dần phồn thịnh hơn nhờ kinh doanh lúa gạo và thương mại sung túc. Vào TK XVII, tức thời chúa Nguyễn ở Đàng Trong, vùng Rạch Giá nay là một trong 7 đơn vị chức năng hành chính thuộc Trấn Hà Tiên xưa .

Thời Pháp thuộc[sửa|sửa mã nguồn]

Sau khi chiếm được Vĩnh Long và Hà Tiên, năm 1867, Pháp mở màn tiến đến Rạch Giá. Ngày 18 tháng 8 năm 1867, Pháp đặt hạt thanh tra Rạch Giá do đổi tên từ hạt thanh tra Kiên Giang. Ngày 16 tháng 6 năm 1869, Nguyễn Trung Trực khởi nghĩa ở đây, giết gần như hàng loạt quân lính và viên chức người Pháp .Ngày 5 tháng 6 năm 1871, Pháp tách vùng Cà Mau ra khỏi Rạch Giá. Ngày 18 tháng 12 năm 1871, Pháp lại nhập Cà Mau vào Rạch Giá. Từ ngày 5 tháng 1 năm 1876, đổi hạt thanh tra thành hạt tham biện, những thôn thành những làng. Ngày 12 tháng 8 năm 1888, hạt tham biện Rạch Giá bị giải thể, nhập vào hạt Long Xuyên. Ngày 27 tháng 12 năm 1892, Pháp tái lập hạt Rạch Giá với 4 tổng .Ngày 26 tháng 1 năm 1894, chính quyền sở tại thực dân Pháp hợp nhất 4 làng Vĩnh Lạc, Vĩnh Hòa, Thanh Lương và Vân Tập thành một làng mới lấy tên là làng Vĩnh Thanh Vân, đồng thời vẫn là nơi đặt lỵ sở của hạt tham biện Rạch Giá như trước đó .Ngày 1 tháng 1 năm 1900, đổi hạt tham biện Rạch Giá thành tỉnh Rạch Giá. Ngày 25 tháng 5 năm 1900, lập tổng Kiên Tường, tổng Thanh Bình. Ngày 31 tháng 12 năm 1907, lập thêm tổng An Ninh và tổng Thanh Biên. Ngày 6 tháng 1 năm 1916, lập thêm tổng Thanh Tuyên, tổng Thanh Yên .Ngày 18 tháng 12 năm 1929, toàn quyền Đông Dương ra Nghị định xây dựng thị xã hỗn hợp Rạch Giá trên cơ sở cải biến khu đô thị Rạch Giá, trụ sở tại làng Vĩnh Thanh Vân dưới quyền một viên Thị trưởng và một Hội đồng thị xã .Ngày 16 tháng 1 năm 1930, Pháp chia địa phận thị xã Rạch Giá thành 5 khu vực để đánh thuế. Ngày 30 tháng 4 năm 1934, Pháp nâng thị xã lên thành phố và chia thành 3 thành phố .
Ngày 22 tháng 10 năm 1956, Tổng thống Nước Ta Cộng hòa Ngô Đình Diệm ký Sắc lệnh 143 / việt nam để ” đổi khác địa giới và tên Đô thành Hồ Chí Minh – Chợ Lớn cùng những tỉnh và tỉnh lỵ tại Nước Ta “. Địa giới và địa điểm những tỉnh ở miền Nam đổi khác nhiều, 1 số ít tỉnh mới được xây dựng. Theo Sắc lệnh này, địa phận Nước Ta Cộng hòa gồm Đô thành Hồ Chí Minh và 22 tỉnh. Lúc này, tỉnh Hà Tiên bị bãi bỏ và 4 Q. là Châu Thành, Hòn Chông, Giang Thành, Phú Quốc được sáp nhập vào tỉnh Rạch Giá để xây dựng tỉnh Kiên Giang. Tỉnh lỵ tỉnh Kiên Giang đặt tại Rạch Giá và vẫn giữ nguyên tên là ” Rạch Giá “, về mặt hành chánh thuộc xã Vĩnh Thanh Vân thuộc Q. Kiên Thành .
Bản đồ hành chính Nước Ta Cộng Hòa năm 1972 ( theo CIA ) Rạch Giá là một trong 10 đô thị tự trị của Nước Ta Cộng hòa lúc bấy giờ .Sau năm 1956, thị xã Rạch Giá bị giải thể, sáp nhập vào địa phận xã Vĩnh Thanh Vân thuộc Q. Kiên Thành của tỉnh Kiên Giang .Ngày 20 tháng 11 năm 1970, chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa tái lập thị xã Rạch Giá, là thị xã tự trị thường trực chính quyền sở tại Trung ương Nước Ta Cộng hòa, đồng thời kiêm tỉnh lỵ tỉnh Kiên Giang. Thị xã Rạch Giá được tái lập trên cơ sở những xã Vĩnh Thanh Vân và An Hòa cùng thuộc Q. Kiên Thành trước đó. Từ đó cho đến năm 1975, thị xã Rạch Giá và tỉnh Kiên Giang là hai đơn vị chức năng hành chính cấp tỉnh ngang bằng nhau theo sự phân loại sắp xếp hành chính của Nước Ta Cộng hòa .Ngày 07 tháng 06 năm 1971, thị xã Rạch Giá có 6 thành phố thường trực là : Vĩnh Thanh Vân, Vĩnh Thanh, Vĩnh Lạc, Vĩnh Hiệp, An Hoà, Phó Cơ Điều .Tuy nhiên, chính quyền sở tại Mặt trận dân tộc bản địa giải phóng miền Nam Nước Ta ( sau này là nhà nước Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Nước Ta ) và Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vẫn giữ nguyên tên gọi tỉnh Rạch Giá ; đồng thời duy trì thị xã Rạch Giá thường trực tỉnh Rạch Giá từ năm 1956 cho đến năm 1976 .Sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, chính quyền sở tại quân quản Cộng hòa miền Nam Nước Ta bắt đầu vẫn duy trì tỉnh Rạch Giá như trước đó cho đến đầu năm 1976. Lúc này thị xã Rạch Giá vẫn giữ vai trò là tỉnh lỵ tỉnh Rạch Giá .

Từ năm 1976 đến nay[sửa|sửa mã nguồn]

Tháng 2 năm 1976, nhà nước Nước Ta quyết định hành động tái lập tỉnh Kiên Giang. Tỉnh lỵ là thị xã Rạch Giá, đơn vị chức năng hành chính cấp huyện thường trực tỉnh Kiên Giang .Thị xã Rạch Giá lúc này gồm 5 phường : An Hòa, Vĩnh Hiệp, Vĩnh Lạc, Vĩnh Thanh và Vĩnh Thanh Vân .

Ngày 27 tháng 9 năm 1983, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Quyết định số 107-HĐBT[9] về việc phân vạch địa giới một số xã, phường của huyện Châu Thành và thị xã Rạch Giá thuộc tỉnh Kiên Giang như sau:

• Tách xã Phi Thông của huyện Châu Thành để sáp nhập vào thị xã Rạch Giá cùng tỉnh.
• Chia phường Vĩnh Thanh Vân thành 2 phường: Vĩnh Thanh Vân và Vĩnh Hòa.
• Chia phường Vĩnh Lạc thành 3 phường: Vĩnh Lạc, Vĩnh Bảo và An Lạc.
• Chia phường An Hoà thành phường An Bình và xã An Hòa.
• Chia phường Vĩnh Thanh thành phường Vĩnh Thanh và 2 xã: Vĩnh Trung, Vĩnh Quang.
• Chia phường Vĩnh Hiệp thành 2 xã: Vĩnh Thông và Vĩnh Hiệp.

Ngày 25 tháng 4 năm 1988, xây dựng thêm phường Rạch Sỏi trên cơ sở thị xã Rạch Sỏi của huyện Châu Thành ; giải thể phường An Lạc và 2 xã Vĩnh Quang, Vĩnh Trung để xây dựng phường Nguyễn Trung Trực ; chuyển 3 xã An Hòa, Vĩnh Hiệp và Vĩnh Thông thành 3 phường có tên tương ứng .Ngày 31 tháng 5 năm 1991, sáp nhập phường An Bình vào phường An Hòa ; sáp nhập phường Vĩnh Bảo vào phường Vĩnh Lạc ; sáp nhập phường Vĩnh Hòa vào phường Nguyễn Trung Trực và sáp nhập phường Vĩnh Thông vào phường Vĩnh Hiệp. Thị xã Rạch Giá còn 7 phường .
Khách sạn Sealight nhìn từ khu du lịch Bãi DươngNgày 24 tháng 4 năm 1993, sáp nhập phường Nguyễn Trung Trực vào phường Vĩnh Thanh. Thị xã Rạch Giá lúc này gồm có 6 phường : An Hòa, Rạch Sỏi, Vĩnh Hiệp, Vĩnh Lạc, Vĩnh Thanh, Vĩnh Thanh Vân và xã Phi Thông .

Ngày 18 tháng 3 năm 1997, Chính phủ Việt Nam ban hành Nghị định số 23-CP[10] về việc thành lập phường Vĩnh Thông thuộc thị xã Rạch Giá trên cơ sở 1.518,56 ha diện tích tự nhiên và 7.151 nhân khẩu của xã Phi Thông.

Ngày 14 tháng 11 năm 2001, Chính phủ Việt Nam ban hành Nghị định số 84/2001/NĐ-CP[11] về việc thành lập các xã, phường thuộc thị xã Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang như sau:

• Thành lập phường Vĩnh Quang thuộc thị xã Rạch Giá trên cơ sở 1.064,8 ha diện tích tự nhiên và 18.449 nhân khẩu của phường Vĩnh Thanh.
• Thành lập phường Vĩnh Lợi thuộc thị xã Rạch Giá trên cơ sở 398,4 ha diện tích tự nhiên và 7.659 nhân khẩu của phường Rạch Sỏi.

Ngày 11 tháng 2 năm 2003, Chính phủ Việt Nam ban hành Nghị định số 10/2003/NĐ-CP[12] về việc thành lập phường Vĩnh Bảo thuộc thị xã Rạch Giá trên cơ sở 77,38 ha diện tích tự nhiên và 17.789 nhân khẩu của phường Vĩnh Lạc.

Ngày 8 tháng 1 năm 2004, Chính phủ Việt Nam ban hành Nghị định số 11/2004/NĐ-CP[13] về việc thành lập phường An Bình thuộc thị xã Rạch Giá trên cơ sở 479,75 ha diện tích tự nhiên và 13.794 nhân khẩu của phường An Hòa.

Tháng 10 năm 2004, thị xã Rạch Giá được công nhận là đô thị loại 3. Cuối năm 2004, thị xã Rạch Giá gồm có 11 phường : An Bình, An Hòa, Rạch Sỏi, Vĩnh Bảo, Vĩnh Hiệp, Vĩnh Lạc, Vĩnh Lợi, Vĩnh Quang, Vĩnh Thanh, Vĩnh Thanh Vân, Vĩnh Thông và xã Phi Thông .

Ngày 26 tháng 7 năm 2005, Chính phủ Việt Nam ban hành Nghị định số 97/2005/NĐ-CP[14] về việc thành lập thành phố Rạch Giá thuộc tỉnh Kiên Giang trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên, dân số của thị xã Rạch Giá.

Thành phố Rạch Giá có 9775,42 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 205.660 nhân khẩu, gồm có 12 đơn vị chức năng hành chính thường trực, những phường : Vĩnh Thanh Vân, Vĩnh Thanh, Vĩnh Lạc, Vĩnh Bảo, Vĩnh Lợi, Vĩnh Quang, An Hòa, An Bình, Rạch Sỏi, Vĩnh Thông, Vĩnh Hiệp và xã Phi Thông .

Ngày 18 tháng 2 năm 2014, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 268/QĐ-TTg[15] về việc công nhận thành phố Rạch Giá là đô thị loại 2 trực thuộc tỉnh Kiên Giang.

Kinh tế – xã hội[sửa|sửa mã nguồn]

Chợ Bắc Sơn trên đường Ngô Quyền, phường Vĩnh LạcRạch Giá là đô thị kinh tế tài chính biển, gồm có dịch vụ, thương mại và đánh bắt cá thuỷ món ăn hải sản. Thành phố biển miền Tây Nam này ngày càng có nhiều người biết đến hơn là bởi Rạch Giá đang chiếm hữu khu đô thị lấn biển tiên phong và lớn nhất Nước Ta .Tháng 5 năm 2011, Thủ tướng chính phủ nước nhà đã cho khai công tuyến tránh TP Rạch Giá dài 20 km, hiện tại đã hoàn thành xong. Đây là dự án Bất Động Sản thành phần của tuyến hiên chạy dọc ven biển Tây nối Nước Ta với Campuchia và Xứ sở nụ cười Thái Lan nhằm mục đích kết nối và tăng cường tăng trưởng những thành phố ven Vịnh Thailand gồm Pattaya – Sihanouk ville – Hà Tiên .

Do những lợi thế tự nhiên lẫn nỗ lực của toàn Đảng, toàn quân và dân thành phố Rạch Giá mà trong suốt thời gian 15 năm qua kể từ khi Rạch Giá được công nhận là thành phố vào năm 2005 luôn giữ mức tăng trưởng kinh tế từ 14 – 15%/ năm. Cụ thể như:

Tốc độ tăng trưởng trung bình ( 2005 – 2010 ) tăng 14,38 % ; thu nhập trung bình đầu người từ 870 USD ( 12,334 triệu đồng ) năm 2005 lên 1.637 USD ( 30,908 triệu đồng ) ; thu ngân sách thành phố năm 2010 đạt 304 tỷ đồng, tăng 1,78 lần so năm 2005, cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính vận động và di chuyển khá nhanh và đúng hướng ; những ngành thương mại, dịch vụ chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu tổ chức GDP là 68,71 %, công nghiệp-xây dựng 18,69 %, nông nghiệp-hải sản 12,60 %. [ 16 ]Năm 2008 – 2013, Tốc độ tăng trưởng kinh tế tài chính của Rạch Giá đạt 15.07 %, tổng sản phẩm GDP năm 2013 ở mức 4.700 tỷ đồng ( theo giá cố định và thắt chặt 1994 ), tăng gần 16 % so với cùng kỳ, thu nhập trung bình đầu người 44.6 triệu đồng / năm. Cơ cấu GDP chuyển dời theo hướng tích cực, tỷ trọng những ngành dịch vụ chiếm 72,48 %, công nghiệp-xây dựng chiếm 16,71 %, nông-lâm-thủy sản 10,81 %. Năm 2012 thành phố phối hợp với những nhà đầu tư đưa vào khai thác Siêu thị Metro, chợ Vĩnh Thanh 2, chợ Nguyễn Thoại Hầu. Đặc biệt năm qua thành phố phối hợp với những sở ngành tỉnh, nhà đầu tư tháo gỡ những khó khăn vất vả, vướng mắc trong giải tỏa, bồi thường để tiến hành những khu công trình trọng điểm như : Tuyến tránh Rạch Giá, những cầu TT lấn biển, khu dân cư Phan Thị Ràng … với tổng vốn góp vốn đầu tư hàng trăm tỷ đồng. Đến cuối măm 2013, tỷ suất hộ nghèo của thành phố còn 1,2 % .Trong tiến trình 2010 – năm ngoái, Tốc độ tăng trưởng kinh tế tài chính ( GDP ) trung bình hàng năm đạt 15,1 %, tăng 0,85 % so nhiệm kỳ trước. Cơ cấu kinh tế tài chính chuyển dời theo hướng tăng tỷ trọng ngành dịch vụ từ 69,52 % năm 2010 lên 78,46 % năm năm ngoái, giảm công nghiệp – thiết kế xây dựng từ 17,74 % năm 2010 còn 13,45 %, nông nghiệp từ 12,74 % năm 2010 còn 8,09 %. Tổng vốn góp vốn đầu tư toàn xã hội 25.244 tỷ đồng và tăng 3,15 lần. [ 17 ] Theo báo cáo giải trình của đơn cử của Cục thống kê Kiên Giang ngày 20/8/2015 thì- Ngành dịch vụ : Được xác lập là ngành nòng cốt và thế mạnh, góp phần quan trọng cho tăng trưởng kinh tế tài chính và chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu tổ chức GDP của Thành phố. Tổng mức kinh doanh nhỏ hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng xã hội hàng năm đạt 19.739 tỷ đồng và tăng trung bình 23 % / năm, tăng 2,28 lần so 5 năm trước. Hệ thống chợ, siêu thị nhà hàng được góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng, tăng cấp và khai thác có hiệu suất cao, cơ bản cung ứng nhu yếu mua, bán của nhân dân, giữ vai trò là đầu mối giao thương mua bán sản phẩm & hàng hóa với những nơi trong và ngoài tỉnh, trong đó riêng mạng lưới hệ thống nhà hàng siêu thị có Co. op Mart Rạch Sỏi và Rạch Giá, Metro ( Megamart ), City Mart. Các mô hình dịch vụ tăng trưởng mạnh về số lượng, quy mô và nâng cao chất lượng ship hàng, trung bình hàng năm lôi cuốn 1,4 triệu lượt khách du lịch. [ 17 ]- Công nghiệp – kiến thiết xây dựng : Giá trị sản xuất trung bình hàng năm đạt 3.700 tỷ đồng, tăng trung bình 8,5 % / năm, tăng 1,18 lần so năm 2010. Các ngành đạt mức tăng trưởng khá như : Công nghiệp chế biến nông-thủy sản ; cơ khí ; đóng, sửa tàu thuyền ; sản xuất nước mắm ; công nghiệp chế biến hàng tiêu dùng ; bằng tay thủ công mỹ nghệ. Bằng nhiều nguồn vốn đã tập trung chuyên sâu góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng những khu công trình trọng điểm và mạng lưới hệ thống điện trung thế, hạ thế và giao thông vận tải liên tỉnh, giao thông vận tải trong nội ô Thành phố. [ 17 ]- Nông nghiệp : Sản lượng lúa trung bình hàng năm đạt 72 ngàn tấn, giá trị sản xuất đất nông nghiệp đạt 76,11 triệu đồng / ha / năm. Giá trị sản xuất nông nghiệp trung bình hàng năm 416,8 tỷ đồng, tăng 5 % / năm. Giá trị sản xuất thủy – món ăn hải sản trung bình hàng năm 3.457 tỷ đồng, tăng 7,39 % / năm ; sản lượng khai thác món ăn hải sản trung bình đạt 198,56 ngàn tấn / năm, tăng 1,26 lần ; tổng sản lượng nuôi trồng thủy hải sản trung bình hằng năm đạt 796 tấn, tăng 1,68 lần so với năm 2010. Tập trung chỉ huy chỉ huy tổ chức triển khai thực thi Chương trình kiến thiết xây dựng nông thôn mới, đến năm năm ngoái xã Phi Thông được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. [ 17 ]Kinh tế tư nhân tăng trưởng mạnh, tăng 1,16 lần so với nhiệm kỳ trước. Quan tâm củng cố kiện toàn, nâng lên chất lượng hoạt động giải trí kinh tế tài chính tập thể ; hợp tác nhân rộng những quy mô sản xuất hiệu suất cao ; liên kết kinh doanh, link với những doanh nghiệp để bao tiêu những loại sản phẩm nông, món ăn hải sản .- Tổng thu ngân sách 5 năm được 2.845 tỷ đồng, đạt 115 % chỉ tiêu tỉnh giao, tăng 2,2 lần, trung bình tăng 15 % / năm. Chi ngân sách 5 năm 2.427 tỷ đồng, tăng 2,7 lần so, trung bình tăng 17 % / năm. [ 17 ]Hệ quả là thu nhập trung bình đầu người năm năm ngoái đạt 69,51 triệu đồng ( tương tự 3.278 USD ), gấp 2,3 lần so năm 2010, cao gấp gần 1,6 lần mức thu nhập trung bình đầu người toàn nước năm năm ngoái ( tương tự 2.058 USD ) [ 18 ] .

Qua 5 năm thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và Nghị quyết Đại hội X của Đảng bộ, thành phố Rạch Giá đã đạt được những thành tựu quan trọng, kinh tế tiếp tục ổn định và phát triển, các chỉ tiêu chủ yếu đều đạt và vượt so Nghị quyết Đại hội.[17]

Năm năm nay, Rạch giá tiếp đón nhiều nguồn góp vốn đầu tư với hàng loạt những dự án Bất Động Sản lớn như khu lấn biển tây-bắc, hòn đảo tự tạo Phú Gia, TT thương mại Vincom Plaza … Ngoài ra, những khu công trình hạ tầng như trường học, bệnh viện liên tục được tiến hành tại đây. Hiện nay, thành phố đang tiến hành góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng, triển khai xong khu đô thị Phú Cường và hòn đảo Phú Gia nằm tại khu vực phía Nam thành phố .
Một góc KĐT Lấn biển Tây Bắc đang được thiết kế xây dựngDự kiến trong năm 2019, thành phố sẽ quyết định hành động góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng thêm khu lấn biển Trần Quang Khải và hòn đảo tự tạo Phú Quý thuộc khu đô thị lấn biển Tây Nam Rạch Sỏi. Các dự án Bất Động Sản lấn biển khu đô thị ở đây sẽ giúp cho Rạch Giá trở thành một đô thị hạt nhân quan trọng của tỉnh và là thành phố tiên phong ở Nước Ta đang sở hữu dải khu vui chơi giải trí công viên bờ biển cảnh sắc dài nhất khu vực .Trong nhiệm kỳ 2020 – 2025, chỉ huy của thành phố Rạch Giá nhấn mạnh vấn đề rằng sẽ cố gắng nỗ lực phấn đấu để sớm đưa thành phố trở thành đô thị loại I .
Hiện nay, trên địa phận thành phố Rạch Giá có tổng số 7 trường THPT. Trong đó, có một trường trung học phổ thông chuyên là trường trung học phổ thông chuyên Huỳnh Mẫn Đạt ( phường Vĩnh Lạc ). Ngoài ra còn 6 trường trung học phổ thông khác :

• Trường THPT Phó Cơ Điều (phường An Hòa)
• Trường THPT Võ Văn Kiệt (phường An Hòa)
• Trường THPT Nguyễn Hùng Sơn (phường Rạch Sỏi)
• Trường THPT iSCHOOL Rạch Giá (phường Vĩnh Lạc)
• Trường THPT Nguyễn Trung Trực (phường Vĩnh Thanh)
• Trường THPT Ngô Sĩ Liên (xã Phi Thông)

Cũng theo đó, hiện tại, toàn thành phố đã có 4 trường cao đẳng Kiên Giang :

• Trường Cao đẳng Y tế (14 Phạm Ngọc Thạch, P Vĩnh Thanh)
• Trường Cao đẳng Nghề (Nguyễn Trung Trực, P An Hoà)
• Trường Cao đẳng Kiên Giang (425 Mạc Cửu, P Vĩnh Thanh)
• Trường Cao đẳng Sư phạm (449 Nguyễn Chí Thanh, P. Rạch Sỏi)

Với sự thiết kế xây dựng nhiều nhiều trường học như vậy đã phần nào to lớn giúp xóa nạn mù chữ trên địa phận thành phố nói riêng và toàn tỉnh Kiên Giang nói chung .

Quy hoạch đô thị[sửa|sửa mã nguồn]

Từ những năm 1997, Rạch Giá đã khởi đầu lan rộng ra và tăng trưởng đô thị quy mô lớn. Khu Trung tâm Thương mại Rạch Giá, khu đô thị lấn biển Rạch Giá được thực thi vào những năm 1997 đã tạo tiền đề cho công tác làm việc quy hoạch đô thị chuyên nghiệp và văn minh. Hệ quả đến thời điểm ngày hôm nay, Rạch Giá có được những khu dân cư quy hoạch hài hòa và hợp lý, những tuyến phố thương mại tập trung chuyên sâu sầm uất. Đồng thời, Rạch Giá được nhìn nhận là thành phố thường trực tỉnh có sức mạnh tổng hợp thuộc top đầu của những TT số 1 ở miền Tây. Rạch Giá là một trong những thành phố đông dân nhất Tây Nam Bộ cũng như cả nước .Công tác quy hoạch và tăng trưởng lan rộng ra Rạch Giá đã khởi đầu hoạt động giải trí từ 1997 đến nay, với hoạt động giải trí đáng chú ý quan tâm là khởi công khu đô thị Lấn biển Rạch Giá vào tháng 12 năm 1997. Rạch Giá đã tranh thủ được nhiều nguồn vốn tăng trưởng trên những nghành nghề dịch vụ, từ vốn của khối kinh tế tài chính tư nhân cho đến vốn TW, từ hạ tầng đô thị cho đến công nghiệp dịch vụ. Rạch Giá hiện có khá nhiều công trường thi công, những hoạt động giải trí kinh tế tài chính và những khu đi dạo .Rạch Giá khởi đầu chỉ là một vùng đất ẩm thấp nhỏ hẹp, sình lầy. Do quy trình bồi tụ của phù sa sông cùng với những dự án Bất Động Sản lấn biển thành công xuất sắc từ thế kỷ trước đến nay đã lan rộng ra đáng kể diện tích quy hoạnh cũng như biến hóa bộ mặt thành phố .Theo Ban Quản lý dự án Bất Động Sản lấn biển Kiên Giang, hiện khu vực vịnh Rạch Giá thuộc TP. Rạch Giá đã hình thành 2 khu lấn biển với tổng diện tích quy hoạnh khoảng chừng 520 ha. Trong số này, dự án Bất Động Sản lấn biển Rạch Giá được chính thức thi công kiến thiết xây dựng từ năm 1999 theo quyết định hành động của Thủ tướng nhà nước với tổng diện tích quy hoạnh 420 ha, khu Tây Bắc gần 100 ha ( khai công năm năm ngoái ) và khu vực bãi bồi tự nhiên 16 ha. Chỉ riêng dự án Bất Động Sản lấn biển Rạch Giá đã xử lý đất ở cho 60.000 người dân cùng với việc kiến thiết xây dựng những khu công trình công ích xã hội, khu hành chính cấp tỉnh, trung tâm vui chơi quảng trường, bệnh viện, trường học, …Công ty Cổ phần Đầu tư Phú Cường là đơn vị chức năng tiên phong được tỉnh Kiên Giang chuyển giao khoảng chừng 160 ha đất trong dự án Bất Động Sản biển Rạch Giá để kiến thiết xây dựng khu đô thị mới với hạ tầng đồng nhất như khu nhà ở, nhà phố, biệt thự cao cấp hướng biển hạng sang, khu vui chơi giải trí công viên cây xanh, khu khách sạn từ 3 – 5 sao, khu resort nghỉ dưỡng dọc bờ biển, khu đi dạo vui chơi với những game show văn minh, mê hoặc Giao hàng dân cư địa phương và khách du lịch, …Trong khi đó, khu lấn biển Tây Bắc đã được chủ góp vốn đầu tư là doanh nghiệp tư nhân ở địa phương cho kiến thiết xây dựng những khu công trình công cộng, TT thương mại, dịch vụ du lịch, cao ốc văn phòng, nhà tại thương mại, nhất là tái định cư cho hộ dân đang sinh sống tại những khu nhà ở tạm bợ ven bờ sông, kênh rạch nội ô TP. Rạch Giá. Cùng với đó là mạng lưới hệ thống giao thông vận tải, vỉa hè, bờ kè lấn biển ; mạng lưới hệ thống thoát nước mưa, nước thải, khu giải quyết và xử lý nước thải, mạng lưới hệ thống chiếu sáng công cộng, khu vui chơi giải trí công viên và cây xanh .Mới đây, nhằm mục đích quản trị kiến thiết xây dựng khu vực bờ biển TP. Rạch Giá không thay đổi dài hạn, Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Kiên Giang đã tạm dừng cấp phép góp vốn đầu tư cho những dự án Bất Động Sản lấn biển lan rộng ra tiếp theo của những nhà đầu tư [ 19 ] .

[20]Được chọn thử nghiệm quy hoạch đô thị xanh bởi Cơ quan Hợp tác quốc tế Nước Hàn[sửa|sửa mã nguồn]

Ngày 7/7, Bộ Xây dựng và Cơ quan Hợp tác quốc tế Nước Hàn ( KOICA ) đã phối hợp tổ chức triển khai khởi động dự án Bất Động Sản Hỗ trợ kỹ thuật Quy hoạch đô thị xanh tại Nước Ta ( GDSS ). Tham dự buổi lễ có Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phan Thị Mỹ Linh và Trưởng đại diện thay mặt KOICA tại Nước Ta Chang Jae Yun .Dự án GDSS đã được Thủ tướng nhà nước phê duyệt chủ trương góp vốn đầu tư Dự án tại Quyết định số 984 / QĐ-TTg ngày 01/6/2016. nhà nước Nước Hàn sẽ cung ứng khoản viện trợ không hoàn trả cho dự án Bất Động Sản 6,5 triệu USD ( 6,955 tỷ Won ). nhà nước Nước Ta sẽ phân phối một khoản vốn đối ứng từ ngân sách đủ để giàn trải những ngân sách theo pháp luật của Nước Ta .Hai đô thị được lựa chọn vận dụng thử nghiệm là khu đô thị Yên Bình ( tỉnh Thái Nguyên ) và TP. Rạch Giá ( tỉnh Kiên Giang ) .Để đạt được những tiềm năng trên, những bên sẽ hợp tác thực thi những trách nhiệm : Xây dựng bộ chỉ số nhìn nhận về đô thị xanh, tăng trưởng Hệ thống Hỗ trợ Quyết định trong Quy hoạch Đô thị Xanh ( GDSS ) và yêu cầu khung pháp lý về quy hoạch đô thị xanh cho Bộ Xây dựng Nước Ta ; Xây dựng mạng lưới hệ thống GDSS cho đô thị Yên Bình ( TP. Rạch Giá ) ; Đề xuất những giải pháp quy hoạch đô thị xanh cho Yên Bình, Rạch Giá trải qua việc vận dụng GDSS .Dự án cũng đồng thời triển khai những khóa đào tạo và giảng dạy cho cán bộ Nước Ta về quy hoạch đô thị xanh ; Cung cấp ứng dụng, trang thiết bị và vật tư trong khoanh vùng phạm vi dự án Bất Động Sản .

[21]Trao Giải ” Quản lý tăng trưởng đô thị xuất sắc “[sửa|sửa mã nguồn]

Ngày 25 / 4/2019, Ban Tổ chức Trao Giải Quy hoạch đô thị vương quốc lần thứ nhất năm 2019 đã thông tin tác dụng Trao Giải Quy hoạch đô thị vương quốc lần thứ nhất năm 2019 : Ủy ban nhân dân thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang là đơn vị chức năng đã đạt phần thưởng thuộc thể loại “ Quản lý tăng trưởng đô thị xuất sắc ” .Theo đánh giá và nhận định của ban tổ chức triển khai Trao Giải quy hoạch đô thị vương quốc lần thứ nhất thì Rạch Giá cùng ba thành phố vừa và nhỏ khác ( Hội An, Sa Đéc và Buôn Mê Thuột ) có đồ án quy hoạch kiến thiết xây dựng đô thị và quản trị tăng trưởng đô thị tốt hơn những đô thị số 1 như TP.HN, TP. Hồ Chí Minh, TP. Đà Nẵng. [ 22 ]

Văn hoá – du lịch[sửa|sửa mã nguồn]

Rạch Giá chính là nơi có nhiều cảnh sắc và tiềm năng sông nước biển hòn đảo, lại có sức hút can đảm và mạnh mẽ so với thực khách phương xa khi đến thăm thành phố. Người Việt, Hoa và Khmer là những con người ấy đã dựng xây, thành tạo nên một nền văn hóa truyền thống rực rỡ đậm đà truyền thống dân tộc bản địa mà người đời thường gọi là văn minh xứ Rạch Giá, cùng vô số đền đài, chùa chiền và hàng trăm khu công trình thờ tự nổi tiếng khắp vùng Nam Bộ .Mặc dù là vùng xa xôi của tổ quốc, nhưng đất Rạch Giá không hề vắng bóng những anh hùng dân tộc bản địa, hết lòng chặt dạ vì dân vì nước, mà nổi bật là Nguyễn Trung Trực đã đền nợ nước khi tuổi chưa đầy ba mươi. Cho đến ngày hôm nay, Lễ tế Anh hùng Dân tộc Nguyễn Trung Trực vẫn được tổ chức triển khai sang trọng và quý phái vào những ngày 26, 27, 28 tháng 8 âm lịch .Đây là tiệc tùng lớn nhất và có sức lôi cuốn mạnh nhất ở Rạch Giá. Có thể coi đây là 1 loại sản phẩm du lịch rất đáng giá và mang lại nhiều giá trị. Ngày nay, liên hoan được tổ chức triển khai ngày một trang nghiêm với những hoạt động giải trí tế lễ thích mắt và văn minh .Vào dịp liên hoan tháng Tám hàng năm, dân thập phương đổ về Rạch Giá rất đông. Nhiều nhà hảo tâm, và cả người tầm trung đã góp phần tiền của, sức lực lao động, cơm gạo để làm cơm thết đãi hành khách. Người ta nô nức đi ” ăn cơm đình “, đó là bát cơm tình nghĩa, bát cơm của người Rạch Giá thết đãi hành khách phương xa đã không ngại đường sá xa xôi đến đây dự lễ .

Di tích lịch sử dân tộc[sửa|sửa mã nguồn]

Chùa Sắc tứ Tam Bảo ở Rạch Giá

Di tích đã được xếp hạng[sửa|sửa mã nguồn]

Di tích chưa được xếp hạng[sửa|sửa mã nguồn]

• Cổng Tam quan. Di tích này được coi là “cổng làng” và là biểu tượng chính thức của thành phố Rạch Giá.
• Đình phó cơ Nguyễn Hiền Điều
• Mộ hội đồng Suông
• Miếu Bắc Đế
• Thiên Hậu Cung

So với những đô thị khác trong vùng và cả nước, đô thị Rạch Giá có một kho tàng văn hóa truyền thống độc lạ. Đó là sự dung hợp của những tộc người, những nền văn hóa truyền thống lớn, đa phần từ Kinh, Hoa, Khơ Me. Biểu hiện của sự phong phú và giao lưu văn hóa truyền thống biểu lộ ở những kiến trúc đình, chùa, những khu công trình thờ tự. Nếu biết khai thác và có xu thế tăng trưởng hài hòa và hợp lý, những di tích lịch sử văn hóa truyền thống này đang là một sức hút rất lớn của thành phố Rạch Giá .
Rạch Giá có nhiều lợi thế về giao thông vận tải đường thủy, đường biển, đường đi bộ và đường hàng không nhằm mục đích liên kết với những TT lớn trong nước và khu vực Khu vực Đông Nam Á, …Về đường đi bộ, hiện đã hình thành được tuyến đường vành đai phía đông và mạng lưới hệ thống đường phối hợp đê biển phía tây .Các quốc lộ lớn được phong cách thiết kế thoáng rộng và mỹ quan gồm có những quốc lộ 3/2, quốc lộ Lạc Hồng, quốc lộ Trần Phú, quốc lộ Trần Quang Khải, quốc lộ Phan Thị Ràng. Cùng với đường Nguyễn Trung Trực, đường Lâm Quang Ky, đường Tôn Đức Thắng, toàn bộ làm nên mạng lưới giao thông vận tải xương sống của Rạch Giá .Hiện tại tại Rạch Giá có 2 bến xe lớn : bến xe Rạch Giá và bến xe tỉnh Kiên Giang. Năm 2013, bến xe Rạch Giá đã chuyển tính năng giao thông vận tải liên tỉnh cho bến xe tỉnh Kiên Giang tại huyện Châu ThànhMạng lưới giao thông vận tải xe buýt có khá sớm, từ Rạch Giá người ta hoàn toàn có thể đi xe buýt theo 4 chuyến đến những huyện khác .Hiện tại, Cảng hàng không Rạch Giá ( Trước đây gọi là trường bay Rạch Sỏi ) là trường bay duy nhất ở Rạch Giá với những chuyến bay của Hãng Hàng không Quốc gia Nước Ta đi 2 chiều đến cả Thành phố Hồ Chí Minh và Phú Quốc .
Đường Trần Phú đoạn qua phường Vĩnh ThanhThành phố Rạch Giá có 2 bến tàu khách lớn là bến tàu du lịch Rạch Giá hay bến tàu Phú Quốc và bến tàu Rạch Mẽo. Tàu cao tốc là lựa chọn ít tốn kém hơn cho những ai muốn ra hòn đảo Phú Quốc hay huyện Kiên Hải. Ngoài ra còn bến tàu Rạch Mẽo, đa phần luân chuyển hành khách và sản phẩm & hàng hóa đi Miệt Thứ – U Minh Thượng .

Tên đường của Rạch Giá trước năm 1975

1. Tổng cục Thống kê Việt Nam (2006), Danh mục các đơn vị hành chính Việt Nam, 2006, Nhà xuất bản Thống kê

• Phương tiện liên quan tới Rach Gia tại Wikimedia Commons

Source: https://thevesta.vn
Category: Bản Tin