Chính Sách Tiền Tệ Là Gì? Các Công Cụ Của Chính Sách Tiền Tệ

Chính Sách Tiền Tệ Là Gì ? Các Công Cụ Của Chính Sách Tiền Tệ

Chính sách tiền tệ (Monetary Policy) là một trong những chính sách kinh tế quan trọng bậc nhất có vai trò to lớn trong việc điều tiết nền kinh tế vĩ mô. Trong bài viết này, Lodongxu sẽ chia sẻ với bạn một số thông tin: Chính sách tiền tệ là gì, cơ chế tác động của chính sách, các công cụ của chính sách tiền tệ, mục tiêu của chính sách tiền tệ, cách định lượng cho chính sách tiền tệ, so sánh sự khác nhau giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ, một số nhược điểm cũng như vai trò quan trọng và sự ảnh hưởng của chính sách tiền tệ đến nền kinh tế vĩ mô.

Chính Sách Tiền Tệ Là Gì?

Chính sách tiền tệ là các biện pháp của Ngân hàng trung ương để quản lý mức cung tiền và lãi suất trong nền kinh tế, thông qua đó đạt được các mục tiêu kinh tế vĩ mô như ổn định giá cả, kiềm chế lạm phát, tăng nhân dụng, tăng trưởng kinh tế.

Khác với Chính sách tài khóa có cơ quan hoạch định là chính phủ thì Cơ quan hoạch định cho chính sách tiền tệ là Ngân hàng Trung ương.

Mục tiêu của chính sách tiền tệ hầu hết là không thay đổi Ngân sách chi tiêu, kiềm chế lạm phát kinh tế, tăng nhân dụng, tăng trưởng kinh tế tài chính. Trong đó :+ Mục tiêu của chính sách tiền tệ lan rộng ra là kích thích góp vốn đầu tư, giảm thất nghiệp, tăng trưởng kinh tế tài chính .

+ Mục tiêu của chính sách tiền tệ thu hẹp là ổn định mức giá chung, kiềm chế Lạm phát.

Khu vực tác động ảnh hưởng trực tiếp của chính sách tiền tệ là thị trường tiền tệ .

Các Công Cụ Của Chính Sách Tiền Tệ

công cụ của chính sách tiền tệ là gì

Công cụ chủ yếu của chính sách tiền tệ là: Tỷ lệ dự trữ bắt buộc, lãi suất chiết khấu, hoạt động trên thị trường mở, công cụ tỷ giá

Đôi khi là cả các công cụ trực tiếp có tính chất hành chính như: Ấn định hạn mức tín dụng, ấn định lãi suất tiền gửi và cho vay.

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc 

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là tỷ suất giữa số tiền mặt dự trữ tối thiểu và tổng số vốn kêu gọi mà NHTW pháp luật cho NHTM phải tuân thủ để bảo vệ năng lực thanh khoản .( Ngoài dự trữ tiền mặt ra thì NHTM còn dự trữ những sách vở có giá có tính “ lỏng ” cao được gửi ở NHTW ) .Khi NHTW tăng tỷ suất dự trữ bắt buộc thì sẽ làm giảm số nhân tiền tệ, việc cho vay của những NHTM cũng bị thu hẹp từ đó làm giảm lượng cung tiền trong nền kinh tế tài chính .trái lại khi NHTW hạ thấp tỷ suất dự trữ bắt buộc thì số nhân tiền tệ sẽ tăng, việc cho vay của những NHTM sẽ được lan rộng ra từ đó làm tăng lượng cung tiền cho nền kinh tế tài chính .

Lãi suất chiết khấu 

Lãi suất chiết khấu là mức lãi suất vay mà những tổ chức triển khai tín dụng thanh toán vận dụng khi cho người mua vay theo hình thức chiết khấu .Trong trường hợp này là mức lãi suất vay mà ngân hàng nhà nước TW vận dụng khi cho ngân hàng nhà nước thương mại vay .Lãi suất chiết khấu có ảnh hưởng tác động đến lượng cung tiền trong nền kinh tế tài chính .Khi NHTW vận dụng mức lãi suất vay chiết khấu cao hơn lãi suất vay thị trường thì những NHTM sẽ hạn chế việc vay tiền từ NHTW, giảm việc cho vay trên thị trường và tăng tỷ suất dự trữ tùy ý của mình lên để bảo vệ năng lực thanh khoản khi người mua rút tiền nhiều không bình thường .Từ đó làm giảm lượng cung tiền trong nền kinh tế tài chính .trái lại, khi NHTW hạ thấp mức lãi suất vay chiết khấu xuống bằng hoặc thấp hơn mức lãi suất vay thị trường thì sẽ khuyến khích những NHTM vay tiền từ NHTW và cho vay trên thị trường, hạ thấp tỷ suất dự trữ tùy ý của mình xuống từ đó ngày càng tăng lượng cung tiền cho nền kinh tế tài chính .

Nghiệp vụ thị trường mở 

Nghiệp vụ thị trường mở là hoạt động mua bán các giấy tờ có giá ngắn hạn được thực hiện bởi NHTW nhằm thay đổi lượng cung tiền của nền kinh tế.

Ở Nước Ta, những sách vở có giá dài hạn cũng được phép thanh toán giao dịch trên thị trường mở, ví dụ như trái phiếu cơ quan chính phủ …Khi NHTW mua vào những sách vở có giá sẽ bơm một lượng tiền vào lưu thông từ đó trải qua số nhân tiền tệ làm lượng cung tiền tăng lên .Khi NHTW bán những sách vở có giá sẽ rút bớt một lượng tiền khỏi lưu thông làm lượng cung tiền giảm xuống .

Tỷ giá.

Thật ra, công cụ tỷ giá là công cụ của chính sách ngoại thương và không làm biến hóa khối lượng cung tiền tệ vào lưu thông, nhưng được xem là công cụ tương hỗ can đảm và mạnh mẽ cho Chính sách TT .Vì với một chính sách tỷ giá hối đoái hài hòa và hợp lý sẽ có những ảnh hưởng tác động tích cực đến tình hình xuất nhập khẩu hàng hoá, thực trạng kinh tế tài chính, tình hình sản xuất, trong nước, tiền tệ, cán cân giao dịch thanh toán quốc tế, lôi cuốn vốn góp vốn đầu tư quốc tế, dự trữ của quốc gia .

Các Công Cụ Trực Tiếp Của Chính Sách Tiền Tệ

Trong những công cụ của Chính sách TT, có 1 số ít công cụ có ảnh hưởng tác động trực tiếp được gọi là những công cụ hành chính .

Ấn định lãi suất

Đây là việc NHTW ấn định trực tiếp một mức lãi suất vay ( tiền gửi và cho vay ) để những Tổ chức tín dụng thanh toán vận dụng cho người mua gửi tiền hoặc vay vốn trên thị trường .Bằng cách này, NHTW tác động ảnh hưởng trực tiếp vào lượng cung và cầu tiền tệ trong nền kinh tế tài chính một cách nhanh gọn mà không cần sử dụng những công cụ gián tiếp khác, nhưng ngược lại thì cách này làm mất tính linh động của mạng lưới hệ thống ngân hàng nhà nước .Khi lãi suất vay thấp làm cầu tiền tệ tăng nhanh bất ngờ đột ngột ngoài Dự kiến khiến NHTW lúng túng hoặc lãi suất vay cao thì góp vốn đầu tư lại giảm xuống nếu không được kiểm soát và điều chỉnh kịp thời dẫn tới mất thời cơ góp vốn đầu tư kinh doanh thương mại .

Ấn định hạn mức tín dụng

Trong giải pháp này, NHTW ấn định một khối lượng tín dụng thanh toán mà những Tổ chức tín dụng thanh toán phải phân phối cho nền kinh tế tài chính trong một thời kỳ nhất định .Theo đó những tổ chức triển khai tín dụng thanh toán chỉ được phép cung ứng một hạn mức tín dụng thanh toán tối đa bằng hạn mức mà NHTW lao lý .Các hạn mức này được đo lường và thống kê dựa trên những số liệu về tỷ suất lạm phát kinh tế dự kiến, tiềm năng GDP cần đạt được, tỷ giá, thâm hụt ngân sách, … bằng cách này NHTW nắm giữ vị trí dữ thế chủ động, khống chế mức độ ngày càng tăng khối lượng tín dụng thanh toán của những tổ chức triển khai tín dụng thanh toán trên thị trường .

Cơ Chế Tác Động Của Chính Sách Tiền Tệ    

Cơ chế tác động của chính sách tiền tệ được biểu lộ qua sơ đồ sau :

Nguyên Tắc Hoạch Định Và Cơ Chế Tác Động Của Chính Sách Tiền Tệ    

Khi nền kinh tế tài chính suy thoái và khủng hoảng, sản lượng trong thực tiễn thấp, tỷ suất thất nghiệp tăng cao thì ngân hàng nhà nước TW sẽ triển khai chính sách tiền tệ lan rộng ra bằng cách :

– Giảm lãi suất chiết khấu Rck

– Giảm tỷ lệ dữ trữ bắt buộc Dbb

– Mua vào trái phiếu chính phủ để tăng lượng cung tiền M

– Giảm lãi suất r từ đó kích thích đầu tư I và làm tổng cầu AD tăng lên.

Đến lượt mình tổng cầu sẽ làm tăng sản lượng thực Y, tăng mức nhân dụng giảm thất nghiệp, mức giá chung tăng .Khi nền kinh tế tài chính lạm phát kinh tế cao, nền kinh tế tài chính tăng trưởng nóng, ngân hàng nhà nước TW sẽ triển khai chính sách tiền tệ thu hẹp bằng cách :

– Tăng lãi suất chiết khấu Rck

– Tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc Dbb

– Bán ra trái phiếu chính phủ để giảm lượng cung tiền M

– Tăng lãi suất r từ đó làm thu hẹp đầu tư I và làm tổng cầu AD suy giảm.

Tổng cầu giảm sẽ làm giảm sản lượng thực tiễn Y và giảm lạm phát kinh tế nhưng hoàn toàn có thể làm tăng tỷ suất thất nghiệp .

So Sánh Chính Sách Tài Khóa Và

Chính Sách Tiền Tệ

Khác Nhau Giữa Chính sách tài khóa và Chính sách tiền tệ sự biểu lộ trong bảng so sánh dưới đây :

sự khác nhau giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa

Định Lượng Cho Chính Sách Tiền Tệ

Giả sử sản lượng thực của nền kinh tế tài chính là Y ≠ Yt, với Yt là sản lượng tiềm năng .Để Y = Yt thì cần biến hóa một lượng là ∆ Y = Yt – YĐể tổng cầu biến hóa thì tiêu dùng và góp vốn đầu tư cần đổi khác lần lượt là ∆ C và ∆ I, ta có :∆ Y = k. ∆ AD∆ Y = k. ( ∆ I + ∆ C )∆ Y = k. ( Crm + Irm ). ∆ r∆ Y = k. ( Crm + Irm ). ∆ M / Lrm

∆M = ∆Y.Lrm/k.(Crm+ Irm)

Trong đó :k là số nhân tổng cầu∆ M là lượng cung tiền cần tính cho chính sách∆ AD là mức biến hóa trong tổng cầuCrm là tiêu dùng biên theo lãi suất vayIrm là góp vốn đầu tư biên theo lãi suất vay∆ r là biến hóa trong lãi suất vayLrm là cầu tiền biên theo lãi suất vayTa thấy nếu cung tiền tăng thêm 1 đơn vị chức năng sẽ làm sản lượng thực tiễn tăng thêm a đơn vị chức năng ,với a = Lrm / k. ( Crm + Irm ) .

Nhược Điểm Của Chính Sách Tiền Tệ

hạn chế của cstt

Chính sách TT không phải khi nào cũng có hiệu suất cao vì một số ít hạn chế gây khó khăn vất vả cho sự ngày càng tăng hay suy giảm trong tổng cầu .

Cầu tiền biên theo lãi suất (Độ nhạy cảm của cầu tiền tệ theo lãi suất) và Đầu tư biên theo lãi suất (Độ nhạy cảm của đầu tư theo lãi suất) có ảnh hưởng lớn đến mức độ hiệu quả của chính sách tiền tệ.

Cầu tiền biên theo lãi suất vay phản ánh mức độ tăng lên ( giảm xuống ) của cầu tiền khi lãi suất vay giảm xuống ( tăng lên ) 1 % .Đầu tư biên theo lãi suất vay phản ảnh lượng góp vốn đầu tư tăng lên ( giảm xuống ) khi lãi suất vay giảm xuống ( tăng lên ) 1 % .

Nếu cầu tiền biên theo lãi suất vay và góp vốn đầu tư biên theo lãi suất vay càng cao thì mức độ tác động ảnh hưởng của chính sách càng hiệu suất cao và ngược lại .Bên cạnh đó, góp vốn đầu tư biên theo lãi suất vay còn phụ thuộc vào vào tâm ý của nhà đầu tư, một khi họ mất lòng tin vào thị trường thì xem như góp vốn đầu tư biên theo lãi suất vay là bằng không .Vì những nguyên do trên nên trên trong thực tiễn có một vài trường hợp mà Chính sách TT gặp thất bại !

Khi nền kinh tế đang suy thoái, việc giảm lãi suất không thể nào kích thích được các cá nhân và hộ gia đình vay tiền để tiêu dùng và đầu tư dẫn tới tổng cầu và sản lượng thực không tăng, nền kinh tế trở nên suy thoái trầm trọng hơn.

Khi nền kinh tế lạm phát cao thì việc tăng lãi suất cũng không khiến họ giảm việc chi tiêu và đầu tư, họ không muốn phải trả thêm lãi suất trong tương lai nên sẵn sàng vay thêm tiền để chi tiêu và đầu tư trong hiện tại dẫn tới nền kinh tế vốn đã lạm phát lại lạm phát cao hơn.

Vai Trò Của Chính Sách Tiền Tệ Đối Với Nền Kinh Tế

vai trò của cstt

– Tăng trưởng kinh tế

Tăng trưởng kinh tế tài chính được xem là tiềm năng số 1 của chính sách tiền tệ .Thông qua trấn áp khối tiền tệ được bơm vào nền kinh tế tài chính mà chính sách tiền tệ có ảnh hưởng tác động lên lãi suất vay và tổng cầu, từ đó có ảnh hưởng tác động lên sản lượng vương quốc và tạo ra tăng trưởng kinh tế tài chính .

– Khống Chế Tỷ Lệ Thất Nghiệp Và Tạo Ra Công Ăn Việc Làm

Chính sách TT có tác động ảnh hưởng trực tiếp đến việc sử dụng hiệu suất cao nguồn lực xã hội, quy mô sản xuất kinh doanh thương mại và từ đó ảnh hưởng tác động đến tỷ suất thất nghiệp .Nếu muốn tỷ suất thất nghiệp giảm thì phải đồng ý tỷ suất lạm phát kinh tế tăng lên, nếu muốn tỷ suất lạm phát kinh tế giảm xuống thì phải đồng ý một tỷ suất thất nghiệp nhất định .Do đó, với vai trò của mình, Chính sách TT có trách nhiệm trấn áp lạm phát kinh tế ở mức tự nhiên và kiềm chế tỷ suất thất nghiệp không vượt quá tỷ suất thất nghiệp tự nhiên để tạo ra sự tăng trưởng kinh tế tài chính liên tục .

– Kiểm Soát Lạm Phát, Ổn Định Lãi Suất Và Giá Cả

Bằng cách trấn áp lượng cung tiền cho nền kinh tế tài chính mà Chính sách TT có vai trò không thay đổi lãi suất vay, không thay đổi Chi tiêu, bảo vệ nhu cầu mua sắm và trấn áp lạm phát kinh tế .Từ đó, kích thích tiêu dùng, tạo môi trường tự nhiên thuận tiện để kích thích góp vốn đầu tư tư nhân kéo theo đó làm ngày càng tăng tổng cầu và thôi thúc tăng trưởng .

– Ổn định thị trường tài chính và ngoại hối

Từ việc không thay đổi lãi suất vay mà Chính sách TT góp thêm phần thôi thúc sự không thay đổi của thị trường kinh tế tài chính. Với một chính sách tỷ giá thích hợp và không thay đổi sẽ bảo vệ nhu cầu mua sắm của đồng xu tiền và tạo điều kiện kèm theo thuận tiện để lôi cuốn nhà đầu tư quốc tế ngày càng tăng góp vốn đầu tư vào trong nước .

Đừng bỏ qua : Thị Trường Tài Chính Là Gì ? Phân Tích 3 Chức Năng 4 Vai Trò Của TT Tài Chính

Kết Luận

Chính sách tiền tệ là một trong những chính sách quan trọng của Ngân hàng Trung ương để đảm bảo tăng trưởng kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát, tăng nhân dụng và ổn định thị trường tài chính.

Hy vọng sau bài viết này, bạn đã biết được chính sách tiền tệ là gì, nguyên tắc hoạt động giải trí và chính sách tác động ảnh hưởng của chính sách TT, những công cụ của chính sách tiền tệ, những tiềm năng của chính sách TT lan rộng ra / thu hẹp, cách định lượng cho chính sách tiền tệ và điểm yếu kém cũng như vai trò quan trọng của chính sách tiền tệ trong nền kinh tế tài chính. Qua đó bạn hoàn toàn có thể ứng dụng tốt cho việc học tập của mình .Chúc bạn thành công xuất sắc !