Bất cập từ chính sách đất đai: Nông nghiệp khó phát triển bền vững

Người dân không hề dựa vào cây lúa để có đời sống không thay đổi. Ảnh : Minh Đức .

Nông nghiệp chủ yếu dựa vào 10 triệu nông hộ nhỏ lẻ

Các DN lớn đang có xu hướng đầu tư vốn vào nông nghiệp bằng cách chuyển một phần vốn từ kinh doanh công nghiệp, bất động sản, dịch vụ sang nông nghiệp. Theo đó, các DN này phải mua hoặc cho thuê lại quyền sử dụng đất của các nông hộ nhỏ lẻ. Vì vậy, trong thời gian qua, thị trường quyền sử dụng đất nông nghiệp đã phát triển nhanh với tỷ lệ diện tích đất nông nghiệp được thuê, mua ngày càng tăng.

Đặc biệt, kể từ khi Luật Đất đai có hiệu lực hiện hành từ năm 2013 đã khuyến khích những hộ mái ấm gia đình, cá thể, Doanh Nghiệp thực thi dồn điền đổi thửa, nhận chuyển nhượng ủy quyền hoặc thuê lại quyền sử dụng đất để tăng trưởng trang trại ; hợp tác, link sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản, kiến thiết xây dựng cánh đồng lớn, tạo ra chuyển biến lớn trong việc sử dụng hiệu suất cao đất nông nghiệp, tập trung chuyên sâu sản xuất quy mô sản phẩm & hàng hóa lớn .
Tuy nhiên, tại Diễn đàn, nhiều quan điểm cho rằng, còn nhiều rào cản chính sách trong tích tụ đất nông nghiệp. Theo ông Nguyễn Đức Thành, đại diện thay mặt cơ quan điều phối Liên minh Nông nghiệp, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách ( VEPR ), chủ đề về chính sách đất đai, nhất là trong nông nghiệp rất quan trọng bởi liên quan thiết thực tới những yếu tố phúc lợi xã hội, tương quan tới quyền hạn và yếu tố phân phối cho người nông dân. Tuy nhiên, chính sách đất đai trong nông nghiệp lâu nay biểu lộ nhiều chưa ổn và phần đông chưa được xử lý được triệt để .

Ông Thành cho biết, Việt Nam là một trong những quốc gia có mức bình quân ruộng đất theo đầu người thấp nhất thế giới. Diện tích đất sản xuất nông nghiệp bình quân đầu người ở Việt Nam là 0,25 ha, trong khi đó trên thế giới là 0,52 ha và trong khu vực là 0,36 ha. Nền nông nghiệp Việt Nam được phát triển chủ yếu dựa vào khoảng 10 triệu hộ nông dân cá thể với trên 76 triệu thửa và mảnh ruộng nhỏ lẻ, phân tán. Đây chính là một trong những trở ngại lớn nhất cho việc phát triển nền nông nghiệp hữu cơ, hiện đại và bền vững trên cơ sở hợp tác, liên kết giữa DN, đặc biệt là các tập đoàn kinh tế, với các hộ nông dân xây dựng cánh đồng lớn, vùng sản xuất tập trung công nghệ cao dưới tác động của thị trường, công nghiệp, hội nhập quốc tế và biến đổi khí hậu.

Đồng quan điểm, TS. Trần Công Thắng, Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển nông nghiệp – nông thôn cũng cho rằng, chính sách đất đai trong nông nghiệp lúc bấy giờ đang là rào cản lớn so với chính sách nông nghiệp hàng hoá. Dù quy trình đô thị hoá diễn ra can đảm và mạnh mẽ, nhưng diện tích quy hoạnh đất nông nghiệp vẫn còn rất lớn, nhất là đất lúa, nhưng thu nhập từ canh tác trên đất nông nghiệp ngày càng thấp khiến nhiều nông dân không thiết tha với ruộng đất .
Trong khi đó theo nhiều điều tra và nghiên cứu khác nhau, những hộ có diện tích quy hoạnh đất nông nghiệp trồng lúa tối thiểu từ 2,5 – 3 ha thì thu nhập mới đủ sống, diện tích quy hoạnh đất nông nghiệp có canh tác lúa dưới 2,5 ha thì đời sống phần đông bấp bênh và chắc như đinh dân cư không hề dựa vào cây lúa để có đời sống không thay đổi .

Cần đội ngũ nông dân “thế hệ mới”

Ở một góc nhìn khác, PGS.TS Vũ Trọng Khải, nguyên Hiệu trưởng Trường Cán bộ Quản lý Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn II TP.Hồ Chí Minh nêu quan điểm, muốn tăng trưởng kinh tế tài chính nông nghiệp theo hướng bền vững và kiên cố, câu truyện đất đai là một phần, mặt khác cần một đội ngũ nông dân “ thế hệ mới ” kinh nghiệm tay nghề cao hoàn toàn có thể sử dụng được những dây chuyền sản xuất sản xuất công nghệ cao mới hoàn toàn có thể thôi thúc được nền nông nghiệp hội nhập. Yếu tố này đang rất thiếu ở nền nông nghiệp Nước Ta .
Các quan điểm chuyên viên ngành nông nghiệp cũng nêu quan điểm, cần phải giải tỏa những rào cản chưa ổn trong chính sách đất đai lúc bấy giờ mới hoàn toàn có thể tạo đà cho ngành nông nghiệp tăng trưởng không thay đổi. Đơn cử những chưa ổn về hạn mức nhận chuyển nhượng ủy quyền sử dụng đất nông nghiệp ; lao lý về Doanh Nghiệp trong nước không được giao đất có thu tiền sử dụng đất nông nghiệp mà chỉ được thuê đất để đầu tư sản xuất nông nghiệp ; Doanh Nghiệp quốc tế không được phép nhận chuyển nhượng ủy quyền quyền sử dụng đất …
“ Tôi lấy ví dụ, Luật Đất đai không được cho phép kiến thiết xây dựng những khu công trình vững chắc ship hàng sản xuất trên đất lúa, trong khi sản xuất nông nghiệp quy mô lớn rất cần kiến thiết xây dựng những kho bãi diện tích quy hoạnh lớn, khu nông nghiệp công nghệ cao cũng cần phải có quỹ đất lớn … Quy định như vậy rõ ràng đang cản trở tiềm năng lan rộng ra quy mô sản xuất của DN. Và như vậy, Doanh Nghiệp họ không mặn mà ” – tiến sỹ Nguyễn Hữu Thọ, Viện Nghiên cứu quản trị kinh tế tài chính Trung ương nhấn mạnh vấn đề .

Source: https://thevesta.vn
Category: Cộng Đồng