Cấu tạo và chức năng của đầu gối – YouMed

Bạn đọc thân mến, gối là một cấu trúc đóng vai trò rất quan trọng trong việc di chuyển và hoạt động của con người. Nó giúp cho con người trở nên linh hoạt trong cuộc sống. Vì vậy đây cũng là một cấu trúc rất dễ bị tổn thương. Vậy gối có cấu tạo như thế nào để đảm nhận được chức năng quan trọng như vậy? Những tổn thương nào thường gặp ở vùng gối? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết sau đây.

1. Vị trí và số lượng giới hạn của đầu gối

Gối là một vùng có cấu tạo khá phức tạp, gồm xương, sụn, dây chằng, gân, bao hoạt dịch. Gối là vùng trung gian giữa đùi và cẳng chân. Gối được số lượng giới hạn như sau :

• Phía trên : bởi đường vòng cách bờ trên xương bánh chè ba khoát ngón tay .

• Phía dưới: bởi đường vòng qua phía dưới lồi củ chày của xương chày.

  Bạn đang đọc: Cấu tạo và chức năng của đầu gối – YouMed

Thông thường gối được chia thành hai vùng bởi khớp gối : vùng gối trước và vùng gối sau. Vùng gối sau chứa nhiều mạch máu và thần kinh quan trọng .

2. Cấu tạo của đầu gối

Đầu gối được hình thành bởi 3 xương là : xương đùi, xương chày và xương bánh chè. Do đó, khớp gối là một khớp phức tạp của khung hình, gồm có hai khớp :

• Khớp giữa xương đùi và xương chày.
• Khớp giữa xương đùi và xương bánh chè .

2.1. Cấu tạo những mặt khớp

Khớp giữa xương đùi và xương chày là loại khớp khớp lồi cầu. Nghĩa là sự tích hợp giữa hai lồi cầu xương đùi và hai diện khớp trên của xương chày. Diện khớp trong lõm và dài hơn diện khớp ngoài. Hai diện khớp trên xương chày còn được làm sâu thêm nhờ những sụn chêm trong và ngoài .
Khớp giữa xương đùi và xương bánh chè thuộc loại khớp phẳng. Mặt sau của xương bánh chè tiếp khớp với diện bánh chè của xương đùi .

Xem thêm: Đau khớp gối là biểu hiện của bệnh gì?

2.2. Sụn chêm trong và ngoài

Sụn chêm là miếng sụn sợi nằm ở diện khớp trên xương chày. Mục đích của sụn chêm là làm cho diện khớp thêm sâu rộng và trơn láng hơn. Có thể thấy, sụn chêm trong có hình chữ C, trong khi đó, sụn chêm ngoài gần có hình chữ O. Hai sụn chêm nối nhau bởi dây chằng ngang gối và dính vào xương chày bởi những dây chằng. Do đó những sụn chêm thuận tiện chuyển dời khi khớp cử động. Sụn chêm trượt ra trước khi gối duỗi, trong khi đó sụn chêm sẽ trượt ra sau khi gối gấp .
Mặt trên của sụn chêm không phẳng như mặt dưới mà lõm để tiếp xúc với lồi cầu xương đùi. Sụn chêm dễ bị tổn thương trong hoạt động và sinh hoạt hàng ngày. Có thể trong động tác duỗi gối quá mạnh khi cẳng chân đang ở tư thế xoay ngoài hay xoay trong .
Sụn chêm có ít mạch máu nuôi nên khi tổn thương nó khó hồi sinh. Trong 1 số ít trường hợp, sụn chêm trở thành một vật chèn không cho khớp gối hoạt động giải trí .

2.3. Các phương tiện đi lại nối khớp

2.3.1. Bao khớp

Bao khớp là một bao sợi, bao xung quanh khớp, có công dụng bảo vệ khớp. Bao khớp gối khá mỏng mảnh. Phía trước, bao khớ bám vào những bờ của xương bánh chè và được gân bánh chè đến tăng cường. Phía ngoài, bao khớp bám vào sụn chêm .

2.3.2. Hệ thống dây chằng

Ở vùng gối, mạng lưới hệ thống dây chằng khá phong phú. Thật vậy, khớp gối có bốn mạng lưới hệ thống dây chằng .

• Dây chằng trước: gồm dây chằng bánh chè và mạc giữ bánh chè trong và ngoài. Dây chằng bánh chè từ bờ dưới xương bánh chè chạy tới bám vào lồi củ chày.

• Dây chằng sau: gồm dây chằng khoeo chéo và dây chằng khoeo cung. Dây chằng khoeo chéo từ chỗ bám tận của gân cơ bán mạc chạy lên trên, ra ngoài tới bám vào lồi cầu ngoài xương đùi. Dây chằng khoeo cung là chỗ dày lên tại bờ lỗ khuyết của mặt sau bao khớp, nơi có cơ khoeo chui qua.

• Dây chằng bên: gồm dây chằng bên chày và dây chằng bên mác. Hai dây chằng bên chày và bên mác rất chắc. Chúng đóng vai trò quan trọng giữ cho khớp khỏi trật ra ngoài hay vào trong.

• Dây chằng chéo: gồm dây chằng chéo trước và dây chằng chéo sau. Dây chằng bắt chéo trước từ mặt trong lồi cầu ngoài xương đùi chạy xuống dưới và ra trước để bám vào diện gian lồi cầu trước của xương chày. Dây chằng bắt chéo sau từ mặt ngoài lồi cầu trong xương đùi chạy xuống dưới và ra sau bám vào diện gian lồi cầu sau của xương chày.

Hai dây chằng chéo này bắt chéo nhau tạo thành chữ X. Thêm vào đó, dây chằng chéo trước còn bắt chéo dây chằng bên mác. Và dây chằng chéo sau bắt chéo dây chằng bên chày. Ngoài ra, hai dây chằng chéo cũng rất chắc, và chúng đóng vai trò quan trọng trong việc giữ cho khớp gối khỏi trật theo chiều trước sau .

2.4. Bao hoạt dịch

Ở vùng gối, bao hoạt dịch khá phức tạp. Chúng lót bên trong bao khớp, bám vào sụn chêm. Các dây chằn chéo đều nằm ngoài bao hoạt dịch .

2.5. Các cơ vùng gối

• Vùng gối trước : gồm lớp da, những tổ chức triển khai dưới da gồm có dây chằng bánh chè và xương bánh chè bọc ở phía trước khớp gối .
• Vùng gối sau : gồm nhiều cơ đóng nhiều vai trò quan trọng trong hoạt động giải trí của khớp gối .
• Ở phía trên và ngoài là đầu tận của cơ nhị đầu đùi .
• Ở phía trên và trong là đầu tận của cơ bán gân và bán màng .
• Ở phía dưới là hai đầu của cơ bụng chân .

Các đầu tận của những cơ này số lượng giới hạn thành một hố có dạng hình thoi, đó là hố khoeo. Hố khoeo chứa nhiều cấu trúc quan trọng. Bao gồm : động mạch và tĩnh mạch khoeo, thần kinh chày, thần kinh mác chung, hạch bạch huyết .

3. Động tác của vùng gối

Gối là một trong những khớp quan trọng nhất và lớn nhất của khung hình. Khớp gối đóng một vai trò thiết yếu trong hoạt động sống hàng ngày, như ngồi, đứng, chạy, đi bộ, nhảy .
Động tác hầu hết của khớp gối là gấp và duỗi. Tuy nhiên khi cẳng chân gấp, khớp hoàn toàn có thể làm động tác dạng, khép, xoáy ngoài và xoay trong rất ít .

Tầm vận động bình thường ở khớp gối ở tư thế gối gấp là 130° đến 145° và quá duỗi  là 1° đến 2°.

4. Các bệnh lý thường gặp ở vùng gối

4.1. Thoái hóa khớp gối

Ngày nay, thoái hóa khớp gối là bệnh lý xương khớp rất thường gặp. Biểu hiện bởi sự biến hóa mặt phẳng sụn khớp, làm biến hóa mặt phẳng khớp, hình thành những gai xương, biến dạng khớp. Có nhiều nguyên do dẫn đến thoái hóa khớp gối. Chủ yếu là do quy trình lão hóa. Ngoài ra, thoái hóa khớp gối hoàn toàn có thể Open sau :

• Các chấn thương : gãy xương, can lệch …
• Bất thường bẩm sinh : khớp gối quá ưỡn, gối vẹo trong, gối vẹo ngoài, biến dạng bàn chân …
• Sau những tổn thương viêm : viêm khớp dạng thấp, lao khớp …

Những người có tiền sử lao động chân tay nặng nhọc, mang vác nhiều, đứng lâu hoặc việc làm và béo phì có rủi ro tiềm ẩn bị thoái hóa khớp gối .
Triệu chứng chứng đa phần là đau khớp gối. Các triệu chứng khác hoàn toàn có thể là sưng, cứng khớp gối, tràn dịch khớp gối, biến dạng khớp gối .
Ttùy vào mức độ bệnh để có chiêu thức điều trị thích hợp. Điều trị thuốc tích hợp vật lí trị liệu là giải pháp điều trị số 1. Bên cạnh đó, ngày này có nhiều giải pháp điều trị mới như :

• Tiêm nội khớp : corticosteroid, acid hyaluronic .
• Huyết tương giàu tiểu cầu tự thân ( PRP ) .

Những trường hợp nặng không cung ứng điều trị nội khoa hoàn toàn có thể cần đến phẫu thuật thay khớp gối. Phẫu thuật thay khớp gối tự tạo hoàn toàn có thể là thay khớp gối bán phần hoặc thay khớp gối toàn phần .

4.2. Tổn thương dây chằng chéo trước

Ở vùng gối, tổn thương dây chằng chéo trước rất thường gặp. Những tổn thương này thường gặp sau những chấn thương trong đời sống hoạt động và sinh hoạt hàng ngày. Ví dụ : va đập đầu gối trong tai nạn thương tâm giao thông vận tải, té đập đầu gối hoặc một số ít tư thế sai của xương đùi, xương chày quanh gối .

Xem thêm: Điều trị giãn dây chằng đầu gối hiệu quả nhất.

Triệu chứng chính là đau vùng gối, lỏng gối. Có thể là rách nát một phần hoặc đứt trọn vẹn dây chằng chéo trước. Thông thường bạn cần chụp phim cộng hưởng từ để có chẩn đoán đúng mực cho tổn thương dây chằng chéo trước .
Tùy thuộc vào mức độ tổn thương mà bạn sẽ được điều trị bảo tồn hay phẫu thuật. Phẫu thuật bằng chiêu thức nội soi tái tạo dây chằng chéo trước bằng những dải gân cơ trong khung hình. Ví dụ : gân xương bánh chè, gân cơ tứ đầu, bốn dải cơ thon – bán gân .
Vật lí trị liệu cũng đóng vai trò quan trọng trong quy trình điều trị và hồi sinh cho những tổn thương dây chằng chéo trước, trong cả điều trị bảo tồn hay phẫu thuật. Kết hợp vật lí trị liệu – hồi sinh công dụng giúp bạn nhanh gọn trở lại hoạt động giải trí sống hàng ngày hơn .

4.3. Viêm bao hoạt dịch đầu gối

Bệnh hay gặp ở những đối tượng người dùng là vận động viên thể thao hay người lao động chân tay nhiều. Tình trạng viêm bao hoạt dịch khớp gối xảy ra khi bao hoạt dịch ở khớp gối bị viêm không do nhiễm khuẩn .
Những tín hiệu thường gặp đó là :

• Cảm thấy sưng, nóng, đỏ, đau khi bạn đè lên khớp gối .
• Đau hoàn toàn có thể Open khi chuyển dời hoặc thậm chí còn khi nghỉ ngơi
• Cứng khớp, gây hạn chế hoạt động giải trí

Điều trị hoàn toàn có thể là bảo tồn hoặc phẫu thuật, tùy thuộc mức độ tổn thương của bạn .

Tham khảo thêm bài viết: Những điều bạn cần biết về viêm bao hoạt dịch đầu gối.

5. Thói quen hoạt động và sinh hoạt để bảo vệ đầu gối

• Để bảo vệ dầu gối cũng như phòng ngừa những bệnh lí ở vùng gối, ngay từ giờ đây bạn hãy thiết kế xây dựng cho mình một lối hoạt động và sinh hoạt lành mạnh. Bạn hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm những mẹo sau đây :

• Chế độ ăn uống khoa học, đầy đủ chất. Bổ sung vitamin D, canxi và khoáng chất

• Tập luyện thể dục thể thao đều đặn, hợp lý để tăng cường sức khỏe thể chất, xương khớp dẻo dai, cơ bắp can đảm và mạnh mẽ. Lưu ý, cần khởi động làm ấm khung hình trước khi chơi thể thao. Cũng như cần có những bài tập làm nguội khung hình sau khi chơi thể thao .
• Bơi lội, đạp xe đạp điện tĩnh là những môn thể thao tương thích cho những người thoái hóa khớp gối

• Kiểm soát cân nặng hợp lí, tránh thừa cân béo phì làm quá tải lên đầu gối. Trong trường hợp người bệnh thừa cân – béo phì cần được tư vấn và điều trị giảm cân.

  Xem thêm: Giá trị của chữ số 5 trong số 2 645 214 là: – Tài liệu text

• Phát hiện điều trị chỉnh hình sớm những dị tật khớp ( lệch trục khớp, khớp gối vẹo trong, vẹo ngoài .. ) .

Như vậy, tất cả chúng ta đã cùng khám phá những thông tin cơ bản về cấu tạo, tính năng cũng như điểm qua 1 số ít bệnh lý ở đầu gối. Đầu gối là cấu trúc xương khớp đóng vai trò quan trọng trong hoạt động giải trí hoạt động và sinh hoạt hàng ngày. Và nó cũng rất dễ bị chấn thương. Hy vọng bạn đọc đã có những kiến thức và kỹ năng hữu dụng từ bài viết. Nếu có bất kể vướng mắc về yếu tố sức khỏe thể chất đừng ngần ngại san sẻ cùng chúng tôi. Cảm ơn bạn luôn sát cánh cùng YouMed nhé !

Bác sĩ Nguyễn Thanh Xuân

Source: https://thevesta.vn
Category: Bản Tin