Lưỡi: Cấu tạo, chức năng và các bệnh lý thường gặp

Lưỡi là một cơ quan trong miệng của hầu hết các động vật có xương sống, có chức năng điều khiển thức ăn để nhai và được sử dụng để nuốt. Nó có tầm quan trọng trong hệ tiêu hóa và là cơ quan chính của vị giác trong hệ thống tiêu hóa. Hãy cùng YouMed tìm hiểu về cấu tạo, chức năng và các bệnh lý liên quan đến lưỡi qua bài viết sau đây.

1. Cấu tạo

Lưỡi của con người được chia thành hai phần, một phần miệng ở phía trước và một phần hầu ở phía sau. Phần trước miệng là phần hoàn toàn có thể nhìn thấy được nằm ở phía trước và chiếm khoảng chừng hai phần ba chiều dài của lưỡi. Phần sau hầu là phần gần họng nhất, khoảng chừng một phần ba chiều dài của nó. Những bộ phận này khác nhau về sự tăng trưởng phôi thai và phân phối dây thần kinh. Hai bên trái và phải cũng được ngăn cách dọc theo hầu hết chiều dài bởi một phần mô sợi dọc tạo ra một rãnh giữa, trên mặt phẳng lưỡi .
Lưỡi có hai nhóm cơ. Bốn cơ bên trong làm đổi khác hình dạng của lưỡi và không gắn liền với xương. Bốn cơ bên ngoài được ghép nối đổi khác vị trí của lưỡi và được gắn vào xương

Chiều dài trung bình từ hầu họng đến đầu lưỡi là 10 cm. Trọng lượng trung bình của lưỡi người đối với nam giới trưởng thành là 70g và đối với nữ trưởng thành là 60g.

Bề mặt trên của lưỡi được gọi là mặt sống lưng, và được chia bởi một rãnh thành hai nửa đối xứng bởi rãnh giữa. Rãnh tận cùng chia lưỡi thành một phần họng sau và một phần miệng trước .
Xem thêm : Dính thắng lưỡi là một dị tật bẩm sinh hiếm gặp ở trẻ sơ sinh

2. Cung cấp máu cho lưỡi

Lưỡi nhận được nguồn cung ứng máu đa phần từ động mạch lưỡi, một nhánh của động mạch cảnh ngoài. Ngoài ra còn có một nguồn phân phối máu thứ cấp đến gốc lưỡi từ nhánh amiđan của động mạch mặt và động mạch hầu họng đi lên .

3. Dây thần kinh của lưỡi

Bên trong lưỡi gồm có những sợi hoạt động, những sợi cảm xúc đặc biệt quan trọng cho vị giác và những sợi cảm xúc chung để cảm nhận .
Cung cấp hoạt động cho toàn bộ những cơ bên trong và bên ngoài là những sợi thần kinh hoạt động từ dây thần kinh XII, ngoại trừ cơ ức đòn chũm, được bảo phủ bởi dây thần kinh phế vị ( X ) .
Sự tăng trưởng của vị giác và cảm xúc khác nhau so với phần trước và sau của lưỡi vì chúng có nguồn gốc từ những cấu trúc phôi thai khác nhau .

• Hai phần ba trước của lưỡi:

Vị giác : nhánh của dây thần kinh mặt ( VII ) qua những sợi hướng nội tạng chuyên biệt .
Cảm giác : nhánh ngôn từ của thần kinh hàm dưới ( V3 ) của dây thần kinh sinh ba ( V ) qua những sợi hướng tâm nội tạng chung

• 1/3 sau của lưỡi:

Vị giác và cảm giác: dây thần kinh IX thông qua một hỗn hợp của các sợi hướng tâm nội tạng chuyên biệt và chung.

4. Chức năng

4.1 Vị giác

Hóa chất kích thích tế bào thụ cảm vị giác được gọi là chất tạo vị. Một khi vị ngon được hòa tan trong nước bọt, nó hoàn toàn có thể tiếp xúc với màng sinh chất của lông hút, là những vị trí dẫn truyền vị giác .
Lưỡi được trang bị nhiều nụ vị giác trên mặt phẳng sống lưng và mỗi nụ vị giác được trang bị những tế bào cảm thụ vị giác hoàn toàn có thể cảm nhận những loại vị đơn cử. Các loại tế bào thụ cảm vị giác khác nhau lần lượt phát hiện những chất ngọt, đắng, mặn, chua, cay, ..

4.2 Nghiền thức ăn

Lưỡi là một cơ quan phụ quan trọng trong hệ tiêu hóa. Nó được sử dụng để nghiền thức ăn trên vòm miệng cứng, nghiền thức ăn để làm mềm trước khi nuốt. Biểu mô ở mặt trên của lưỡi bị sừng hóa. Do đó, lưỡi hoàn toàn có thể nghiến vào vòm miệng cứng mà không bị tổn thương hoặc kích ứng .

4.3 Phát âm

Các cơ bên trong của lưỡi được cho phép tạo hình giúp tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho việc nói .

4.4 Phân phối thuốc

Vùng dưới lưỡi là vị trí lý tưởng để đưa một số ít loại thuốc vào khung hình. Niêm mạc miệng rất mỏng dính bên dưới lưỡi và được bảo phủ bởi một đám rối tĩnh mạch. Đường dưới lưỡi có chất lượng mạch máu cao của khoang miệng và được cho phép đưa thuốc vào mạng lưới hệ thống mạch máu một cách nhanh gọn, bỏ lỡ đường tiêu hóa .
Đây là đường dùng duy nhất thuận tiện và hiệu suất cao ( ngoài liệu pháp tiêm tĩnh mạch ) nitroglycerin cho bệnh nhân bị đau ngực do cơn đau thắt ngực .

4.5 Thân mật

Lưỡi đóng một vai trò trong sự thân thiện thể xác và tình dục. Lưỡi hoàn toàn có thể được sử dụng khi tiếp xúc thân thương, như trong nụ hôn kiểu Pháp và quan hệ tình dục bằng miệng. Nó được sử dụng để tạo khoái cảm .

5. Các bệnh lý

Lưỡi dễ mắc 1 số ít bệnh lý gồm có viêm lưỡi, hội chứng miệng bỏng rát, bạch sản có lông ở miệng, nhiễm nấm Candida ở miệng, Open lông đen và nứt lưỡi .
Có một số ít loại ung thư miệng đa phần tác động ảnh hưởng đến lưỡi. Chủ yếu đây là ung thư biểu mô tế bào vảy .

Các mảnh vụn thức ăn, các tế bào biểu mô bong tróc và vi khuẩn thường tạo thành một lớp phủ trên lưỡi có thể nhìn thấy được. Lớp phủ này đã được xác định là một yếu tố chính góp phần gây ra chứng hôi miệng, có thể được kiểm soát bằng cách sử dụng dụng cụ vệ sinh lưỡi.

Xem thêm : Các bệnh về lưỡi nói gì về sức khoẻ của bạn ?
Bài viết trên kỳ vọng phân phối những kiến thức và kỹ năng thiết yếu và những điều mê hoặc về lưỡi – một trong những bộ phận quan trọng để nhai, nuốt thức ăn và phát âm. Từ đó, những bạn cũng sẽ có những cách tương thích để phòng tránh những bệnh lý thường gặp ảnh hưởng tác động đến lưỡi .

Bác sĩ Hoàng Thị Việt Trinh

Source: https://thevesta.vn
Category: Bản Tin