AMIDAN: Vị trí, cấu tạo và các chức năng

Có thể nói amidan đã trở thành một cụm từ quen thuộc với rất nhiều người và thậm chí còn trở thành từ khóa được mọi người tìm kiếm khá nhiều vì nhiều vấn đề sức khỏe xoay quanh.

Vị trí của Amidan

Amidan là một tổ chức triển khai lympho lớn nhất của khung hình người, nằm tập trung chuyên sâu ở phía dưới niêm mạc hầu thành đám nằm ở hai bên thành họng, từ đó tạo thành một vòng bạch huyết Waldayer gồm có amidan vòm họng ( còn gọi là VA, amidan vòi, amidan khẩu cái và amidan đáy lưỡi .Amidan khẩu cái có kích cỡ lớn nhất, nằm ở vị trí hai bên thành họng và cũng là amidan dễ bị viêm nhất. Khi quan sát bằng mắt thường tất cả chúng ta hoàn toàn có thể thuận tiện nhìn thấy được một phần của amidan .amidan

Cấu tạo của Amidan

Amidan bao gồm 6 khối nằm vây quanh cửa hầu và xếp theo một vòng kín gọi là vòng bạch huyết quanh hầu (vòng Waldayer): Amidan vòm (VA), Amidan vòi, Amidan khẩu cái (amidan), Amidan lưỡi.

Amidan vòm ( VA )

Amidan vòm chỉ có 1 khối hình tam giác nằm ở vòm họng và hoàn toàn có thể tăng trưởng theo thành sau họng mũi. Đây được xem là hạch bạch huyết lớn nhất khung hình. Không giống như amidan khẩu cái, amidan vòm không được bảo phủ bởi lớp những biểu mô phía trên .Không những thế, amidan vòm còn nằm ở vị trí của ngõ ra vào của hầu họng. Do đó, amidan vòm rất dễ bị tiến công bởi những tác nhân gây bệnh .Trong đó, tác nhân gây bệnh hay gặp nhất là virus gây nên. VA được hình thành từ tháng thứ 3 đến tháng thứ 7 của thai kỳ và tăng trưởng không thiếu ở trường hợp trẻ sơ sinh. VA trở thành nơi cư trú của vi trùng ngay từ tuần lễ đầu sau khi sinh .VA to lên trong thời kì tăng trưởng của trẻ cho đến 6 – 7 tuổi, nhằm mục đích tạo miễn dịch chống lại vi trùng, virus, dị nguyên và những chất kích thích trong thức ăn hay không khí. Sau đó VA thường thoái triển dần và sẽ teo nhỏ lại trước khi dậy thì .

Amidan vòi

Gồm 2 amidan, nằm ở hai bên phải và trái, quanh lỗ vòi tai, ngay vị trí dưới vòi Eustache. Đây là amidan có ít tổ chức triển khai Lympho và cũng ít được chú ý quan tâm đến khi nhắc đến amidan .

Amidan khẩu cái ( amidan )

Gồm 2 amidan hình ô van màu hồng và có size to nhỏ tùy vào độ tuổi. Amidan khẩu cái nằm ở hai bên phải và trái, trong hố amidan của thành bên họng. Đây là amidan lớn nhất trong vòng bạch huyết Waldayer và là amidan duy nhất hoàn toàn có thể quan sát bằng mắt thường khi dùng đèn soi .Amidan khẩu cái gồm có 2 trụ là trụ trước và trụ sau. Bề mặt amidan gồm nhiều hốc sâu. Đây là nơi triển khai tính năng chính của amidan và cũng là nơi vi trùng và virus dễ xâm nhập gây nên thực trạng viêm amidan .

Amidan lưỡi

Chỉ có 1 khối, nằm ở đáy lưỡi. Cũng giống như Amidan vòi, đây là nơi tập trung chuyên sâu ít tế bào Lympho nhất trong vòng bạch huyết Waldayer và cũng ít khi được nhắc đến .Vòng Waldeyer được hình thành trong thai kỳ và tăng trưởng rất đầy đủ khi trẻ chào đời. Các khối amidan tăng trưởng nhanh về khối lượng từ lúc 1 – 2 tuổi và đạt đỉnh điểm là lúc 3 – 7 tuổi, và sau đó thì sẽ teo dần .Các amidan có cấu tạo gồm ba lớp từ ngoài vào trong như sau :

  • Biểu mô phủ : đây là lớp biểu mô nằm trên mặt phẳng của amidan. Lớp biểu mô này có

    chức năng che chắn, bảo vệ và loại bỏ các tác nhân gây bệnh bám trên bề mặt của amidan

  • Mô liên kết: phía bên dưới lớp biểu mô phủ là một lớp mô liên kết mỏng dính giàu mạch

    máu và có vai trò giúp nuôi dưỡng amidan.

  • Hạch bạch huyết: Lớp trong cùng của amidan là các hạch bạch huyết và đây là phần

    quan trọng nhất của amidan giúp chúng có khả năng tiết ra các Immunoglobulin, là các kháng thể tự

    nhiên của khung hình với công dụng giúp chống lại những tác nhân gây bệnh

    amidan

Chức năng của Amidan

Amidan là cơ quan lympho lớn của khung hình người. Vai trò của amidan là miễn dịch có lợi cho khung hình. Khi khung hình bị xâm nhập bởi những tác nhân gây bệnh về đường hô hấp ( vi trùng, virus … ), vai trò của amidan là tiết ra kháng thể và những lympho bào giúp khung hình chống lại những tác nhân gây bệnh .Bình thường amidan vòm ( VA ) dày khoảng chừng 2 mm, không hề cản trở đường thở. VA tuy mỏng mảnh nhưng xếp thành nhiều nếp nên diện tiếp xúc của nó rất rộng. Nhiệm vụ của nó là nhận diện vi trùng, tạo kháng thể và hủy hoại vi trùng khi chúng tái xâm nhập .amidan

Khi chúng ta hít vào qua mũi, không khí sẽ tiếp xúc với VA trước khi vào phổi. Vi khuẩn trong không khí bám vào bề mặt tiếp xúc rộng của VA. Các tế bào bạch cầu đang chờ sẵn ở đây sẽ bắt giữ và nhận diện vi khuẩn để tạo ra được kháng thể.

Kháng thể này được nhân lên và đưa đi khắp nơi, nhưng tập trung chuyên sâu nhiều nhất ở vùng mũi họng, tạo miễn dịch tại chỗ chống lại vi trùng khi chúng tái nhiễm trở lại. Vai trò của VA nói riêng và vai trò của amidan nói chung rất quan trọng trong những bệnh nhiễm trùng đường hô hấp ở khung hình người .

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/

Source: https://thevesta.vn
Category: Bản Tin