Luật nhân quả có công bằng không?
Hỏi: Kính thưa thầy, tại sao đời nầy có người làm ác mà họ lại được giàu có? Theo luật nhân quả thì do đời trước họ bố thí nên nay họ mới được giàu có. Thế nhưng, tại sao họ lại không tiếp tục làm lành bố thí nữa mà họ lại làm toàn những việc xấu ác? Như vậy có trái với luật nhân quả không?
Đáp: Đọc qua câu hỏi của Phật tử, tôi thấy Phật tử vừa nêu câu hỏi mà cũng vừa tự giải thích. Thật ra, có ba vấn đề mà Phật tử muốn biết. Nhân đây, tôi cũng xin nêu ra từng vấn đề một để tạm trao đổi giải thích đôi điều cho Phật tử hiểu thêm.
Bạn đang đọc: Luật nhân quả có công bằng không?
1. Phật tử vướng mắc : ” Tại sao đời nầy có người làm ác mà họ lại được phong phú ” ? Câu hỏi nầy rất là hữu lý. Điều vướng mắc nầy, không phải chỉ riêng gì Phật tử, mà tôi thiết nghĩ, cũng có nhiều người vướng mắc như vậy. Sở dĩ, đời nầy họ làm ác mà họ được phong phú, là vì theo nhân quả, thì đời trước họ đã có thật hành không ít hạnh bố thí. Tuy họ biết bố thí làm những việc từ thiện giúp người, nhưng họ không biết tu. Vì không biết tu nên những tập khí phiền não quá khứ của họ còn quá nhiều. Do đó, nên đời nay sanh ra họ hưởng cái quả báo bố thí của đời trước mà họ được phong phú. Đó là nói do tập nhiễm xấu ác đời trước của họ.
Mục lục
Gieo cái nhân nào thì phải gặt hái cái quả báo đó.
Giáo lý nhân quả đề cao giá trị con người Còn so với cái tập nhân xấu ác của đời nầy là do họ tiếp cận với môi trường tự nhiên sống của xã hội. Như thường giao du với những bạn hữu xấu ác, bị tác động ảnh hưởng tập nhiễm lâu ngày, nên họ mới trở thành người bất thiện. Như vậy, tuy hiện đời họ làm ác nhưng họ vẫn giàu sang, đó là ta phải xét đến cái nhân quá khứ và cái nhân hiện tại. Giàu có là do cái nhân quá khứ họ biết làm phước giúp người. Phật tử nên nhớ, làm phước giúp người chưa phải là tu. Mà đó chỉ biết làm phước mà thôi. Tu là phải chuyển hóa ở nơi ba nghiệp : ” thân, miệng, ý “. Chuyển hóa nghiệp dữ thành nghiệp lành. Nếu làm phước mà trong tâm vẫn còn đầy dẫy tham, sân, si, thì vẫn còn tạo nghiệp ác. Như có người đang phân phát bố thí tài vật cho những người nghèo nàn hay bệnh tật, nhưng có ai đó lỡ làm trái ý nghịch lòng họ, thì ôi thôi ! Tam bành lục tặc của họ nổi lên như sóng cồn. Họ tía tai đỏ mặt, hung hăng bậm trợn la ó om sòm. Thậm chí có người còn nặng lời mắng nhiếc nữa. Như vậy, việc làm phước của họ, không những không được quyền lợi mà nó còn gây thêm tội lỗi. Chẳng những người nhận bố thí không mang ơn họ, mà trái lại họ còn bị người ta oán ghét căm thù. Đó là nói nhân và quả hiện tại. Vì vậy, Phật tử nên nhớ, làm phước bố thí là một chuyện, nhưng phải khéo biết tu hành nữa. Nếu không biết tu hành thì cũng vẫn thọ quả báo khổ đau như thường. Tùy theo nghiệp ác nặng nhẹ mà mình đã gây tạo nên phải bị chiêu cảm lãnh lấy quả báo ác. Như có người, họ rất là giàu sang, tiền kho bạc đụn, nhà cao cửa rộng, vật chất dồi dào, không thiếu thứ gì, nhưng bản thân của họ thì luôn luôn bị đau yếu bệnh hoạn rề rề trị chữa thuốc thang hoài mà vẫn không hết. Tại sao thế ? Tại vì đời trước họ có làm phước bố thí giúp người, nhưng họ vẫn sát sanh hại vật quá nhiều, nên nay tuy họ phong phú, mà nghiệp sát sanh của họ vẫn phải trả. Nhân quả không hề lấy cái nầy bù qua cái kia được. Gieo cái nhân nào thì phải gặt hái cái quả báo đó.
Cái phước báo hơn kém nhau là do ở chỗ gây nhân lành dữ không đồng.
Câu chuyện nhân quả 2. Câu hỏi thứ hai, Phật tử vướng mắc : Tại sao họ lại không liên tục làm lành bố thí nữa mà họ lại làm toàn những việc xấu ác ? Phật tử nên biết, không phải ai phong phú cũng làm lành bố thí tu nhân tích đức hết đâu. Dù đời trước họ có bố thí, nhưng không phải vì vậy mà đời nầy sanh ra họ lại liên tục làm lành bố thí nữa. Bởi trong kinh có nói : ” Bồ tát cách ấm còn mê “. Đời nầy giàu sang là do họ hưởng được cái phước báo của đời trước và cũng phải do cái nhân hiện tại nữa. Nhân hiện tại là họ siêng năng chịu khó làm ăn. Song có điều vì họ có phước nên làm đâu được đó. Dụ như có hai shop cùng kinh doanh gần nhau, nhưng một cái, thì lại bán đắt như tôm tươi, người mua tới mua nườm nượp bán không kịp, còn một cái, thì lại bán ế hàng tồn kho vì vắng người mua tới mua. Như vậy, ta tự hỏi : tại sao hai shop cùng bán sản phẩm & hàng hóa và Chi tiêu giống nhau mà cái thì bán đắt, cái thì bán ế ? Phải chăng cái shop bán đắt là do vì họ có phước, còn cái shop bán ế, là do vì họ kém phước. Do đó, cái phước báo hơn kém nhau là do ở chỗ gây nhân lành dữ không đồng. Đó là nói sự làm ăn tương đối có phần lương thiện. Tuy nhiên, không phải ai làm giàu cũng là lương thiện hết đâu. Có người làm giàu trên sự đau khổ của kẻ khác. Họ mặc kệ mánh mung, gian xảo, thủ đoạn miễn sao có lợi cho họ là được. Ai chết mặc ai, họ không một chút ít từ tâm thương tiếc. Đó là do lòng tham lam ham muốn làm giàu thôi thúc họ. Nhưng sự giàu sang nầy thử hỏi họ hưởng được bao lâu ? Có biết bao người làm giàu trên mồ hôi nước mắt, xương máu của kẻ khác, ở đầu cuối, họ cũng bị tiêu tan tán gia bại sản trắng tay không còn gì cả. Chính điều nầy mới là đau khổ ngút ngàn không biết phải than phiền cùng ai ! Đó cũng là nhân quả của thiên phải hoàn trả cho địa vậy.
Nhân là hạt giống, quả là trái hay kết quả. Như ta gieo hạt cam thì hạt cam là nhân của trái cam.
Xem thêm: Phật tại tâm là gì?
Không gì vượt ngoài luật nhân quả 3. Đến điều vướng mắc thứ ba, Phật tử Tóm lại : ” Như vậy có trái với luật nhân quả không ? ” Tôi xin thưa ngay là không có gì chống trái cả. Qua những điều tôi tạm nêu ra trình diễn ở trên, thiết nghĩ, Phật tử cũng thấy rõ được điều đó. Nghĩa là không có gì chống trái nhau. Hễ gây nhân nào tất yếu là phải hưởng cái quả báo đó. Bởi luật nhân quả là một định luật tất yếu và rất công minh. Không có một vật gì dù lớn như quả địa cầu hay nhỏ như hạt bụi li ti mà thoát ra ngoài luật nhân quả. Tuy nhiên, tất cả chúng ta cũng cần nên hiểu rõ thêm về chữ ” luật ” nói ở đây. Nói luật nhân quả, tất yếu là khác với pháp luật ở trần gian. Bởi lao lý ở trần gian là do con người đặt định ra. Như nói luật lệ giao thông vận tải, luật mua và bán nhà đất v.v… trái lại luật nhân quả không ai tạo ra nó cả. Mà nó là một quy luật tự nhiên của thiên hà. Nó tiềm tàng chi phối mọi vật thể. Cho nên, người ta gọi nó là thứ chân lý thông dụng bao trùm khắp cả sự vật. Để Phật tử hiểu rõ hơn, tôi xin được lý giải thêm về lý nhân quả. Nhân là hạt giống, quả là trái hay hiệu quả. Như ta gieo hạt cam thì hạt cam là nhân của trái cam. Tuy nhiên, từ khi gieo hạt đến kết thành trái cam, nó còn yên cầu phải có những duyên, tức những điều kiện kèm theo nhờ vào. Cho nên, khi nói đến nhân quả là phải nói đến nhân duyên. Bởi giữa nhân quả và nhân duyên nó có sự quan hệ mật thiết với nhau. Nếu ta đem gieo hạt cam mà không có những trợ duyên phụ thuộc vào, thì hạt cam đó cũng không có tác dụng. Ta hoàn toàn có thể nói, hạt cam là chánh nhân là cái nguyên do chánh để sinh thành trái cam. Nhưng nếu chỉ có hạt cam không thôi thì làm thế nào thành trái cam ? Do đó, nó còn yên cầu phải quy tụ khá đầy đủ những duyên, tức những điều kiện kèm theo tốt để cho hạt cam tăng trưởng tốt. Những điều kiện kèm theo tốt đó như : đất, nước, ánh sáng mặt trời, không khí, phân bón, người chăm nom v.v…
Nhân bố thí được hưởng quả giàu có.
Tại sao chúng sinh sợ nhân quả ? Có vừa đủ những yếu tố đó thì mới giúp cho hạt cam sinh trưởng theo chiều thuận. Nếu những trợ duyên nghịch lại, thì chánh nhân không thành. Hoặc giả khi gieo nhân, nếu không chăm nom kỹ lưỡng thì cái hạt nhân đó cũng không thành quả. Thí như ta gieo hạt cải, nhưng ta không chú ý, bị lũ kiến tha hết, vài ngày sau ta thấy toàn là cỏ không. Như vậy, ta liền vướng mắc, tại sao ta gieo hạt cải mà hiệu quả lại là cỏ ? Đó gọi là nghịch duyên. Vì thiếu sự chăm sóc chăm nom của ta. Cũng thế, có người đang làm lành như đi chùa, tụng kinh, niệm Phật v.v… bị một nghịch duyên nào đó xảy đến, thì họ lại bỏ ngang sự tu hành, như thế cái hiệu quả sẽ không được suôn sẻ họ. Hoặc có người làm công quả giúp cho chùa, ta thấy họ rất là tốt, lẽ ra họ sẽ được mọi người kính mến, nhưng vì họ nghĩ họ là người có công lao giúp cho chùa nhiều hơn những người khác, thế là họ sanh cái tâm cống cao ngã mạn khinh thường người khác, họ nặng lời chê bai quở trách mạ nhục những người cùng tập sự với họ, thay vì họ được người ta kính mến, nhưng họ lại bị người ta oán hận thù ghét. Bởi do họ không khéo giữ ở nơi ý nghiệp và khẩu nghiệp của họ. Đó gọi là nghịch duyên. Chỉ cần một điều kiện kèm theo nào đó đi ngược lại, thì cái chánh nhân kia sẽ bị biến hóa ngay. Vì thế ta cần phải lưu tâm cẩn trọng điều nầy. Điều ta nên chú ý quan tâm hơn nữa là nhân quả được đặt định trên chiều thời hạn. Nghĩa là từ nhân tới quả cần phải có thời hạn. Thời gian là phải xuyên suốt qua ba thời kỳ : quá khứ, hiện tại và vị lai. Như Phật tử nói, đời nầy có người làm ác mà họ lại được giàu sang. Dựa trên lý nhân quả Phật tử lại nói thêm, sở dĩ họ được giàu sang là do đời trước họ bố thí. Nhân bố thí được hưởng quả phong phú. Điều nầy không sai. Như vậy, thì có phải nhân nào quả nấy không ? Nhân quả như bóng theo hình, như vang theo tiếng. Hình thẳng thì bóng ngay, mà hình cong thì bóng vạy. Bởi thế, nên người ta mới nói nhân quả là luật rất công minh, không thiên vị một ai. Luật nầy không hoàn toàn có thể dùng đồng xu tiền lo lót chạy chọt hối lộ mà hoàn toàn có thể biến hóa được.
Tu là chuyển nghiệp.
Tôi cổ vũ lối sống lương thiện và lòng tin nhân quả
Tuy nhiên, nhân quả cũng không phải cứng ngắc như vậy. Ta cũng hoàn toàn có thể quy đổi được. Ta chuyển ở nơi nhân chớ không phải chuyển ở nơi quả. Như trước kia, ta là kẻ xấu ác hay cờ bạc rượu chè say sưa nghiện ngập, hút chích xì ke ma túy, buôn lậu nha phiến, gây đau khổ cho nhiều người. Nay ta ý thức đánh giá và nhận định được cái hậu quả tai hại của việc làm đó, ta liền mạnh dạn dứt khoát không liên tục gây nhân xấu ác đó nữa. Chẳng những ta không gây nhân xấu ác mà ta còn làm những điều lành thi ân bố thí tương tế giúp người. Như thế, ngang đó, là ta sẽ hết khổ ngay. Thế là, từ cái nhân xấu ác ta chuyển thành cái nhân tốt đẹp. Đó là quyền quy đổi của ta. Nói cách khác, chuyển nghiệp cũng có nghĩa là ta quy đổi thói quen xấu thành thói quen tốt. Bởi thế nên nói tu là chuyển nghiệp chính là ý nầy vậy. Nếu tu mà không chuyển được nghiệp thì không ai tu hành làm gì.
Xem thêm video: Lợi ích của giới luật:
Source: https://thevesta.vn
Category: Phật Pháp