Bắc Giang – Wikipedia tiếng Việt

Bắc Giang là một tỉnh trung du thuộc vùng Đông Bắc Bộ, Việt Nam. Đây là tỉnh nằm trong quy hoạch vùng thủ đô Hà Nội.
Bắc Giang chiếm phần lớn diện tích của vùng Kinh Bắc xưa và có nền văn hoá phong phú, đặc trưng của Kinh Bắc, là một trong những cái nôi của Dân ca Quan họ với 23 làng quan họ cổ được UNESCO công nhận.
Tỉnh lỵ là thành phố Bắc Giang, cách trung tâm thủ đô Hà Nội 50 km.

Năm 2021, dân số của Bắc Giang ước đạt 1,875,238 triệu người, là tỉnh đông dân nhất và có quy mô kinh tế tài chính đứng top đầu vùng Trung du và miền núi phía Bắc, Bắc Giang là đơn vị chức năng hành chính Việt Nam đông thứ 11 về số dân, xếp thứ 15/63 về Tổng sản phẩm trên địa phận ( GRDP ) [ 2 ] ước tính 2021 GRDP đạt gần 129.837 tỉ Đồng ( GRDP trung bình đầu người đạt 2.950 USD ). Năm 2021 Bắc Giang có vận tốc tăng trưởng GRDP đạt 7,82 % xếp thứ 10 toàn nước [ 3 ]
Bắc Giang là một tỉnh thuộc vùng đông bắc Bắc Bộ, có vị trí địa lý :

Các điểm cực của tỉnh Bắc Giang :[sửa|sửa mã nguồn]

  • Điểm cực bắc tại: vùng núi Giấc Bòng, xã Đồng Tiến, huyện Yên Thế.
  • Điểm cực đông tại: khu bảo tồn thiên nhiên Khe Rỗ, xã An Lạc, huyện Sơn Động.
  • Điểm cực nam tại: thôn Nam Sơn, xã Đồng Phúc, huyện Yên Dũng.
  • Điểm cực tây tại: thôn Đa Hội, xã Hợp Thịnh, huyện Hiệp Hòa.

Bắc Giang có diện tích quy hoạnh tự nhiên 3.825,75 km², chiếm 1,2 % diện tích quy hoạnh tự nhiên của Việt Nam. Theo tài liệu năm 2000, trong tổng diện tích quy hoạnh tự nhiên của Bắc Giang, đất nông nghiệp chiếm 32,4 % ; đất lâm nghiệp có rừng chiếm 28,9 % ; còn lại là đồi núi, sông suối chưa sử dụng và những loại đất khác .Bắc Giang có địa hình trung du và là vùng chuyển tiếp giữa vùng núi phía bắc với châu thổ sông Hồng ở phía nam. Tuy hầu hết diện tích quy hoạnh tự nhiên của tỉnh là núi đồi nhưng nhìn chung địa hình không bị chia cắt nhiều. Phía bắc và phía đông nam của tỉnh là vùng rừng núi cao từ 300 m – 900 m. Vùng đồi núi thấp và đồng bằng trung du nằm kẹp giữa hai dãy núi hình cánh cung là cánh cung Đông Triều phía ở phía đông nam và và cánh cung Bắc Sơn ở phía tây – bắc. Cánh cung Đông Triều với dãy núi Yên Tử, cao trung bình 300 – 900 m so với mặt biển, trong đó đỉnh điểm nhất là 1.068 m. Tại vùng núi phía đông bắc tỉnh, giáp với Quảng Ninh có khu rừng nguyên sinh Khe Rỗ rộng 7153 ha với hệ động vật hoang dã và thực vật đa dạng và phong phú, gồm có 236 loài cây thân gỗ, 255 loài cây dược liệu, 37 loài thú, 73 loài chim và 18 loài bò sát .Trên địa phận Bắc Giang có 374 km sông suối, trong đó ba sông lớn là sông Lục Nam, sông Thương và sông Cầu. Sông Lục Nam chảy qua vùng núi đá vôi nên quanh năm nước trong xanh. Sông Thương bắt nguồn từ hai vùng có địa hình và địa chất khác nhau nên nước chảy đôi dòng : bên đục, bên trong .Ngoài sông suối, Bắc Giang còn có nhiều hồ, đầm, trong đó có hồ Cấm Sơn và Khuôn Thần. Hồ Cấm Sơn nằm ở khu vực giáp tỉnh Lạng Sơn, dài 30 km, nơi rộng nhất 7 km và chỗ hẹp nhất 200 m. Hồ Cấm Sơn có diện tích quy hoạnh mặt nước 2.600 ha, vào mùa mưa hoàn toàn có thể lên tới 3.000 ha. Hồ Khuôn Thần có diện tích quy hoạnh mặt nước 240 ha và lòng hồ có 5 đồi hòn đảo được phủ kín bởi rừng thông 20 tuổi. Người ta hoàn toàn có thể đi dạo trên hồ Khuôn Thần bằng thuyền đạp chân hoặc thuyền gắn máy, vừa cùng người Sán Chỉ, Cao Lan, Nùng địa phương hát soong hao, vừa chiêm ngưỡng và thưởng thức những loại sản phẩm độc lạ của địa phương như hạt dẻ, mật ong và rượu tắc kè .
Theo tìm hiểu dân số tính đến 0 h ngày 01 tháng 04 năm 2019 [ 4 ], dân số Bắc Giang có 1.803.950 người, với tỷ lệ dân số 463 người / km², gấp 1,5 lần tỷ lệ dân số trung bình của cả nước. Tỷ lệ đô thị hóa tính đến năm 2021 là 23,7 % .Tỉnh Bắc Giang là tỉnh đông dân thứ 12 cả nước và đông dân nhất vùng trung du và miền núi phía Bắc với 1,80 triệu dân .Trên địa phận Bắc Giang có 6 dân tộc bản địa cùng sinh sống, trong đó đông nhất là người Kinh, chiếm 88,1 % dân số toàn tỉnh, tiếp đến là người Nùng chiếm 4,5 % ; người Tày 2,6 % ; người Sán Chay và người Sán Dìu, mỗi dân tộc bản địa 1,6 % ; người Hoa 1,2 % ; người Dao 0,5 %. Tỷ lệ phái mạnh chiếm khoảng chừng 49,95 % dân số, phái đẹp khoảng chừng 50,05 % dân số. Số người trong độ tuổi lao động chiếm khoảng chừng 62,15 % dân số, trong đó lao động được giảng dạy nghề chiếm 28 % ; số hộ nghèo chiếm 7.2 % .Tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2019, toàn tỉnh có 8 tôn giáo khác nhau đạt 38.913 người, nhiều nhất là Công giáo có 36.269 người, tiếp theo là Phật giáo có 2.607 người. Còn lại những tôn giáo khác như đạo Tin Lành có 16 người, Hồi giáo có 10 người, Phật giáo Hòa Hảo có năm người, đạo Cao Đài có ba người, Minh Lý đạo có hai người và 1 người theo Bửu Sơn Kỳ Hương. [ 5 ]
Thời vua Hùng dựng nước Văn Lang liên bộ lạc, Bắc Giang thuộc bộ Võ Ninh .Đời Lý – Trần gọi là lộ Bắc Giang .Đời Lê, đây là phủ Bắc Hà, năm 1822 đổi là phủ Thiên Phúc, đến đời Tự Đức là phủ Đa Phúc .Từ ngày 5 tháng 11 năm 1889 đến ngày 9 tháng 9 năm 1891 đã sống sót tỉnh Lục Nam. Tỉnh Lục Nam gồm những huyện Bảo Lộc, Phượng Nhỡn, Lục Nam, Hữu Lũng ( tách từ phủ Lạng Giang, tỉnh Thành Phố Bắc Ninh, ở bên tả ngạn sông Thương ) và huyện Yên Bái ( tách từ tỉnh TP Lạng Sơn ). Năm 1891 sau khi trả hai huyện Bảo Lộc và Phượng Nhỡn cho tỉnh Thành Phố Bắc Ninh, tỉnh Lục Nam bị xóa bỏ để nhập vào Đạo Quan binh I .
Bản đồ tỉnh Bắc Giang năm 1900Tỉnh Bắc Giang được xây dựng ngày 10 tháng 10 năm 1895, tách từ tỉnh TP Bắc Ninh, gồm có phủ Lạng Giang, phủ Đa Phúc và những huyện Kim Anh, Yên Dũng, Phượng Nhỡn, Việt Yên, Hiệp Hòa, Yên Thế và 1 số ít tổng nằm ở phía nam sông Lục Nam. Tỉnh lỵ là Phủ Lạng Thương ( nay là thành phố Bắc Giang ). Năm 1896, phủ Đa Phúc và huyện Kim Anh được trả lại cho tỉnh TP Bắc Ninh .Năm 1950, tỉnh Bắc Giang thuộc Liên khu Việt Bắc ( 1949 – 1956 ) và gồm 7 huyện : Hiệp Hoà, Lục Ngạn, Yên Thế, Lạng Giang, Việt Yên, Yên Dũng, Hữu Lũng .Ngày 22 tháng 2 năm 1955, huyện Sơn Động từ tỉnh Quảng Yên trả về tỉnh Bắc Giang .Ngày 1 tháng 7 năm 1956, khi xây dựng Khu tự trị Việt Bắc, huyện Hữu Lũng sáp nhập vào tỉnh Lạng Sơn thuộc Khu tự trị Việt Bắc. Đồng thời, huyện Phú Bình thuộc tỉnh Thái Nguyên được nhập vào tỉnh Bắc Giang, nhưng đến ngày 15 tháng 6 năm 1957 lại trả về tỉnh Thái Nguyên .Ngày 21 tháng 1 năm 1957, xây dựng huyện Lục Nam từ 1 số ít xã của những huyện Yên Dũng, Lạng Giang, Lục Ngạn, Sơn Động và 3 xã của huyện Chí Linh, tỉnh Thành Phố Hải Dương .Ngày 6 tháng 11 năm 1957, chia huyện Yên Thế thành 2 huyện : Yên Thế và Tân Yên .Năm 1959, đổi tên thị xã Phủ Lạng Thương thành thị xã Bắc Giang .Ngày 27 tháng 10 năm 1962, Bắc Giang nhập với Thành Phố Bắc Ninh thành tỉnh Hà Bắc và đến ngày 1 tháng 1 năm 1997 lại tách ra như cũ. Khi tách ra, tỉnh Bắc Giang có tỉnh lị là thị xã Bắc Giang và 9 huyện : Hiệp Hòa, Lạng Giang, Lục Nam, Lục Ngạn, Sơn Động, Tân Yên, Việt Yên, Yên Dũng, Yên Thế .Ngày 03 tháng 5 năm 1985, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Quyết định 130 – HĐBT [ 6 ] về kiểm soát và điều chỉnh địa giới những huyện Tiên Sơn, Quế Võ, Việt Yên, Lạng Giang và hai thị xã Thành Phố Bắc Ninh, Bắc Giang thuộc tỉnh Hà Bắc .Ngày 7 tháng 6 năm 2005, chuyển thị xã Bắc Giang thành thành phố Bắc Giang. [ 7 ]Tỉnh Bắc Giang có 1 thành phố và 9 huyện như ngày này .
Nhà thờ Ngọc Liễn ở xã Châu Minh
huyện Hiệp Hòa, Bắc Giang Thị trấn Thắng, huyện lỵ Hiệp Hòa

Văn hóa Bắc Giang có các điểm đặc trưng sau:

  • Tính chất đan xen đa văn hóa. Đan xen không phải hòa đồng mà tất cả cùng tồn tại tạo nên sự phong phú, đa dạng của văn hóa Bắc Giang.
  • Tính chất tụ hội văn hóa người Việt. Trong lịch sử lâu dài của đất nước người dân từ nhiều nơi như Thanh Hóa, Hải Dương, Thái Bình, Hải Phòng, Hưng Yên… đã lên đây sinh sống. Họ mang theo tập tục của mình và có những biến đổi theo người dân bản xứ trên đất Bắc Giang và ngược lại người dân Bắc Giang ở trước đó cũng bị những tác động của cư dân mới đến.
  • Con người Bắc Giang vốn là những cư dân đồng cam cộng khổ, cưu mang nhau vượt qua thiên tai địch họa, khai phá rừng hoang lập làng, lập bản. Tính chất hào hùng còn dễ nhận thấy hơn qua các cuộc bảo vệ đất nước của dòng họ Giáp, họ Thân và đặc biệt hơn là cuộc khởi nghĩa Yên Thế.
  • Bắc Giang là sự giao thoa giữa hai miền văn hóa Việt cổ và văn hóa Tày Nùng. Những người dân tộc Thái, dân tộc Dao… vẫn có nét riêng trong sinh hoạt nhưng họ học tiếng Kinh, mặc quần áo người Kinh.
  • Văn hóa Bắc Giang là tính chất đoàn kết, sáng tạo. Từ vùng rừng thiêng nước độc, cộng đồng dân cư Bắc Giang sinh sống đã tạo nên những vẻ đẹp riêng có cả về văn hóa vật thể và phi vật thể. Bắc Giang có hơn 500 lễ hội lớn nhỏ.

Người dân Bắc Giang tự hào là cái nôi của quan họ cổ với 23 làng ven sông Cầu, sống sót như một sự kết hôn song song với quan họ ở TP Bắc Ninh. Đất quan họ Bắc Giang còn là nơi có tục kết chạ từ truyền kiếp đến nay vẫn sống sót trong đời sống hội đồng, có góp phần tích cực làm đẹp thêm đời sống xã hội .Bắc Giang có chùa Vĩnh Nghiêm ( Yên Dũng ) – cái nôi huấn luyện và đào tạo Phật pháp thiền phái Trúc Lâm ; chùa Bổ Đà ( Việt Yên ) phản ánh đặc thù cổ kính gần với phật giáo Ấn Độ, đình Lỗ Hạnh ( Hiệp Hòa ) được dựng vào cuối thế kỷ XVI từng được ca tụng là ” Đệ nhất Kinh Bắc “. Các nhà khảo cổ học đã phát hiện trên địa phận Bắc Giang cách đây khoảng chừng hai vạn năm có người thời đại đồ đá tìm hiểu và khám phá, sinh sống ở đây. Điều đó được bộc lộ qua những di chỉ Bố Hạ ( Yên Thế ), Chũ, Cầu Cát ( Lục Ngạn ), Khe Táu, An Châu ( Sơn Động ). Thời gian tiếp theo những nhà khảo cổ cũng tìm thấy con người thời đại đồ đá mới sinh sống trên vùng đất này qua di chỉ Mai Sưu ( Lục Nam ), thời đại đồ đồng qua di chỉ Đông Lâm ( Hiệp Hòa ) .
Tỉnh Bắc Giang có 10 đơn vị chức năng hành chính cấp huyện, gồm có 1 thành phố và 9 huyện với 209 đơn vị chức năng hành chính cấp xã, gồm có 10 phường, 15 thị xã và 184 xã. [ 8 ]
Nằm trên tuyến hiên chạy dọc kinh tế tài chính Nam Ninh ( Trung Quốc ) – Lạng Sơn – TP.HN – TP. Hải Phòng, liền kề vùng kinh tế tài chính trọng điểm phía bắc, Bắc Giang rất thuận tiện trong tăng trưởng kinh tế tài chính và giao lưu văn hóa truyền thống với những nước trong khu vực .Bắc Giang đã quy hoạch và tiến hành 6 khu công nghiệp diện tích quy hoạnh 1462 ha, 38 cụm công nghiệp với tổng diện tích quy hoạnh hơn 1208 ha, trong đó có 5 khu công nghiệp đang lôi cuốn những nhà đầu tư thứ cấp. Mới đây vào ngày 23/2/2021 chính phủ nước nhà được cho phép xây dựng thêm 3 KCN ở Yên Dũng, Lục Nam, Lạng Giang và lan rộng ra 3 KCN Quang Châu, Hòa Phú, Việt Hàn với tổng diện tích quy hoạnh hơn 1.100 ha [ 9 ]Các khu công nghiệp hầu hết tập trung chuyên sâu ở những huyện Việt Yên, Yên Dũng, Hiệp Hòa … Được quy hoạch liền kề nhau, nằm dọc theo đường quốc lộ 1A TP. Hà Nội – Thành Phố Lạng Sơn, gần với những đô thị lớn, thuận tiện cả về đường đi bộ, đường sông, đường tàu và đường hàng không và những cảng sông, cảng biển. Cách thủ đô hà nội TP. Hà Nội khoảng chừng 40 – 50 km, Sân bay quốc tế Nội Bài 50 km ; Cảng TP. Hải Phòng khoảng chừng 110 km và cách cửa khẩu Hữu Nghị Quan 120 km, có mạng lưới hệ thống hạ tầng tương đối hoàn hảo ; thuận tiện cả về mạng lưới hệ thống cung ứng điện, nước, bưu chính viễn thông .Các khu công nghiệp đó là :
3 KHU CÔNG NGHIỆP MỚI
Ngoài những khu công nghiệp trên, lúc bấy giờ tỉnh Bắc Giang dự kiến quy hoạch một số ít khu, cụm công nghiệp khác, tập trung chuyên sâu ở những huyện Yên Dũng, Việt Yên, Hiệp Hoà và Lạng Giang … Mục tiêu đến 2030 tỉnh có 27 KCN dt khoảng chừng 9000 ha và 69 CCN dt gần 3000 ha. [ 10 ]Bắc Giang đang nỗ lực cải tổ môi trường tự nhiên góp vốn đầu tư, kinh doanh thương mại ; ưu tiên góp vốn đầu tư kiến trúc những khu, cụm công nghiệp ; chăm sóc đào tạo và giảng dạy, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phân phối nhu yếu sử dụng lao động của những doanh nghiệp và đặc biệt quan trọng chú trọng cải cách thủ tục hành chính theo hướng bảo vệ công khai minh bạch, minh bạch với chính sách ” một cửa liên thông “, nhà đầu tư chỉ cần đến một địa chỉ là Ban quản trị những Khu công nghiệp hoặc Sở Kế hoạch và Đầu tư là được cấp giấy ghi nhận góp vốn đầu tư, mã số thuế và con dấu. [ 9 ] Tính đến tháng 1/2021 Bắc Giang đã lôi cuốn được 1304 dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư trong nước với số vốn ĐK 91.505 tỷ đồng và 472 dự án Bất Động Sản FDI với số vốn ĐK hơn 7,7 tỷ USD. Bắc Giang đang trở thành một trong những TT công nghiệp lớn của miền Bắc và cả nước .

Kinh tế – xã hội[sửa|sửa mã nguồn]

NĂM 2020

  • Tốc độ phát triển kinh tế 13,02%.
  • Giá trị sản xuất công nghiệp 272.435 tỷ đồng.
  • GRDP bình quân 2900 USD/người.
  • Tỉ lệ dân đô thị 22,18%.
  • 127/184 xã chiếm tỷ lệ 69% và 3 huyện đạt chuẩn nông thôn mới.
  • Thu NSNN 12376,8 tỉ đồng.
  • Kim ngạch xuất nhập khẩu 21,8 tỉ USD.
  • Thu hút FDI đứng thứ 9 toàn quốc.Tổng thu hút đầu tư quy đổi 1,40 tỷ USD.
  • Tỉ lệ hộ nghèo còn 3,14 %.

NĂM 2021

  • Tốc độ tăng trưởng GRDP 7,82%
  • GRDP bình quân đầu người 2.950 USD
  • Xuất nhập khẩu 31,14 tỷ USD
  • Thu hút vốn đầu tư quy đổi gần 1,6 tỷ USD ( trong đó FDI trên 1,3 tỷ USD )
  • Thu NSNN gần 22.000 tỷ đồng
  • Giá trị SXCN gần 310.000 tỷ đồng
  • Tỷ lệ dân đô thị trên 23%.
  • 6 đơn vị cấp huyện và 138 xã hoàn thành xây dựng NTM

MỤC TIÊU 2021 – 2025

  • Tốc độ tăng trưởng kt 14%-15%.
  • GRDP bình quân đầu người trên 5500 usd.
  • Huy động vốn đầu tư toàn xh trên 470.000 tỷ đồng.
  • Khách dl 3 triệu lượt người(2025).
  • Tỷ lệ ds đô thị 32,4% (2025).
  • Tỷ lệ xã ntm 85% và 7 huyện ntm trong đó 2 huyện NTM nâng cao
  • Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn 2016-2020 còn 1%…

Suối nước màu vàng trên dãy núi Phật Sơn, một phần của dãy Yên Tử thuộc xã Lục Sơn, Lục Nam, Bắc Giang

Cái tên làng Vân đã trở thành tên thương hiệu Làng Vân nổi danh thiên hạ, nơi có thứ rượu đặc biệt quan trọng không chỉ dân ta ưa xài mà những ông Tây cũng rất khoái. [ 11 ]Rượu Làng Vân là một thứ đặc sản nổi tiếng không hề thiếu vào những dịp liên hoan, tết hay làm quà biếu. Rượu được nấu bằng gạo nếp thơm ngon trồng trên cánh đồng làng Vân Xá, xã Vân Hà huyện Việt Yên, cộng thêm men gia truyền bằng những vị thuốc bắc quý và hiếm và thẩm mỹ và nghệ thuật nấu rượu tài tình của người làng Vân. Cha truyền con nối, rượu làng Vân thương hiệu ‘ ông tiên ’ nổi tiếng khắp mọi miền quốc gia và cả ở quốc tế. Từ hàng chục thế kỷ qua mùi vị dặc biệt của rượu làng Vân luôn được nhiều du khác chọn mua về làm quà tặng khi lên một vùng Kinh Bắc. Về Vân Hà bạn sẽ được chiêm ngưỡng và thưởng thức đặc sản nổi tiếng rượu làng Vân, thực sự cảm thấy mình ‘ ‘ say ” không chỉ bởi những ly rượu mềm môi, thơm nồng mà hành khách còn ” say ” trong những làn điệu dân ca quan họ mượt mà đằm thắm của những liền anh, liền chị bên bờ bắc sông Cầu. Uống rượu và hát quan họ là nét văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử của người làng Vân. Mỗi khi nâng chén mời nhau ly rượu người làng Vân lại ý tứ và kín kẽ bằng việc hát những câu dân ca quan họ để tỏ lòng chân thành của người mời rượu, đó cũng là nét văn hóa truyền thống đặc trưng của con người vùng Kinh Bắc. [ 12 ]Một nhầm lẫn cho rằng Rượu làng Vân là đặc sản nổi tiếng của Thành Phố Bắc Ninh .
Được vạn vật thiên nhiên tặng thêm, vườn đồi Lục Ngạn có thế mạnh về cây ăn quả và là nơi tập trung chuyên sâu trồng vải thiều lớn nhất cả nước. Đất đá son ở đây rất tương thích với vải thiều nên cây được nuôi dưỡng xanh tươi, lá xanh thẫm, tán cây tròn như những mâm xôi. Đặc biệt, những chùm quả vải chín đỏ mọng, vỏ mỏng mảnh căng, hạt rất nhỏ, cùi đầy ngọt lịm, có vị thơm mát, từ lâu trở thành sản vật của quê nhà Kinh Bắc, được xuất khẩu ra quốc tế .
Cam Bố Hạ, giống cam số 1 của quốc gia, tham gia những kỳ thi đấu xảo vương quốc được tổ chức triển khai ở cố đô Huế, đã từng một thời là niềm tự hào của người dân xứ Bắc. Đây là loại cam thường chín rộ vào dịp Tết Nguyên Đán : quả màu vàng nâu tươi, hình cầu dẹt, tròn trịa, thích mắt, cùi dày, da hơi sần. Tuỳ theo sự chăm bón và mức độ lâu năm của cây mà hàng năm, một cây cam hoàn toàn có thể cho từ 50 đến 200 quả. Sự mê hoặc đặc biệt quan trọng của loại cam này là mùi thơm đặc trưng, vị ngọt đậm, tép to mọng nước, ruột vàng đỏ, hàm lượng dinh dưỡng rất cao .Ngày xưa, ở Bố Hạ nhà nghèo cũng có vài chục gốc cam còn nhà giàu thì có đến vài nghìn gốc. Cam cũng là nguồn thu nhập quan trọng và cũng là niềm tự hào của người dân Bố Hạ. Thế mà trải qua những thăng trầm của thời hạn, một vùng cam với những giống cam qúy đặc sản nổi tiếng như vậy đang dần bị thoái hoá, mai một bởi nhiều nguyên do. Những người dân trồng cam và chỉ huy địa phương có tận tâm với giống cam quý đặc sản nổi tiếng này đang day dứt, trăn trở : ” tìm cách duy trì tăng trưởng giống cam quý của tổ tiên ” ..
Bánh đa Kế xuất phát từ làng nghề truyền thống cuội nguồn bánh đa xã Dĩnh Kế, Bắc Giang. Điều đặc biệt quan trọng, cái vị của nó vừa giòn, vừa ngọt của gạo mới và thơm thơm của nắng quê Bắc bộ. Độ nở của chiếc bánh cũng là một đặc thù để phân biệt. Để ra lò một chiếc bánh đa Kế tuyệt đối phải trải qua rất nhiều quy trình phức tạp. Với bàn tay khôn khéo của người dân Dĩnh Kế, kiến thức và kỹ năng quạt bánh thủ công bằng than hoa khiến chiếc bánh luôn luôn nở đều, đầy đặn, tròn vạnh như mặt trăng đêm rằm và không bị cháy sém. Ngoài ra kỹ thuật rắc vừng, lạc sao cho màu đen, màu vàng điểm lốm đốm đều trên bánh. Bánh đa Kế luôn luôn tạo ra được một nét riêng, không hề lẫn vào đâu. Nó trở thành một thứ đặc sản nổi tiếng đậm chất đồng quê Bắc Bộ. [ 13 ]
Dù có từ truyền kiếp nhưng mỳ Chũ chỉ thực sự để lại ấn tượng cho người ăn cách đây vài năm. Khi mới Open, thứ mỳ gạo này ít được biết đến, tuy nhiên theo thời hạn, cùng với những ưu điểm nổi trội như cái ngọt của bột bao thai hồng, sợi mỳ dai không bị nhừ nát mà loại mỳ của thị xã Chũ đã có tên và được biết đến trong đời sống đời thường của người dân quanh vùng. Không chỉ có thế, mỳ Chũ đã trở thành món quà quê đặc sản nổi tiếng người dân nơi đây là quà biếu cho khách và người quen ngoài tỉnh .
Giống gà Yên Thế có ngoại hình đẹp, chất lượng thịt gà có mùi vị thơm ngon rất đặc trưng. Gà đồi Yên Thế, với 02 giống nòng cốt là Ri lai và Mía lai được nhìn nhận là giống có ngoại hình đẹp, chất lượng thịt thơm ngon, được chăn thả trên đồi cây, chăn nuôi tiến trình sinh học. Thị trường tiêu thụ của gà đồi không riêng gì trong huyện, tỉnh mà còn vươn ra thị trường trong nước và quốc tế .

  • Nham trám Hoàng Vân, Hiệp Hòa

Là một trong những đặc sản nổi tiếng của người Hiệp Hòa. Nham trám được làm từ Trám đen Hoàng Vân, tích hợp với thịt lợn đốt, cá mè, núc nác .

Các ca khúc về Bắc Giang[sửa|sửa mã nguồn]

Nghệ thuật Chèo ở Bắc Giang[sửa|sửa mã nguồn]

Bắc Giang là vùng đất thuộc tứ chiếng chèo gốc, một trong những cái nôi của các làn điệu chèo cổ. Trong bảy vị tổ chèo từ thời Đinh đến thời Lý được Lương Thế Vinh chép trong Hý phường phả lục gồm Phạm Thị Trân, Đào Văn Só, Đặng Hồng Lân, Đào Hoa, Từ Đạo Hạnh, Sái Ất, Chính Vịnh Càn thì có hai vị ở chiếng chèo xứ Bắc là Đào Hoa ở lộ Bắc Giang và Sái Ất ở phủ Từ Sơn.

Bắc Giang là đất chèo có tiếng xứ Bắc. Ngoài đặc thù chung, chèo Bắc Giang còn có nét riêng khi mang âm hưởng đậm nét của vùng trung du miền núi, từ phong thái màn biểu diễn đến lời ca đều trẻ khỏe và mộc mạc hơn. Những năm 80 của thế kỷ trước, khi sáng tác làn điệu chèo, những nhạc sĩ thường sử dụng vật liệu dân ca quan họ và gần đây còn khai thác dân ca dân tộc thiểu số như hát then, hát ví. [ 14 ] Bắc Giang có trên 500 liên hoan truyền thống cuội nguồn, được coi là đất diễn cho những chiếu Chèo tăng trưởng đa dạng và phong phú như : làng Đồng Quan ( Yên Dũng ) ; làng Then ( Lạng Giang ) ; làng Q. Hoàng Mai ( Việt Yên ) ; làng Bắc Lý ( Hiệp Hòa ), …

Yên Dũng có làng Đồng Quan, xã Đồng Sơn là làng có truyền thống hát chèo từ xa xưa, đến nay đội chèo có 18 người cả diễn viên và nhạc công do bà Khổng Thị Tiêu phụ trách; Đội chèo làng Đồng Nhân, xã Đồng Phúc vốn là làng chèo truyền thống, có 14 người do ông Nguyễn Khánh Dư làm đội trưởng. Làng chèo Dốc Sở xã Đồng Sơn có 13 người do ông Nguyễn Văn Dương làm đội trưởng; Làng chèo Tân Ninh xã Tư Mại, đây là làng chèo cổ, có 20 người do ông Lưu Xuân Đức phụ trách. Từ năm 2004 huyện Yên Dũng còn thành lập các câu lạc bộ chèo như: Câu lạc bộ “Chiếu chèo quê” do ông Nguyễn Văn Đán làm chủ nhiệm, CLB có 24 người tập hợp từ các xã trong huyện. CLB Đồng Tiến Đức có 50 người là hội viên, CLB thôn Đồng Nhân xã Đồng Phúc do ông Nguyễn Văn Toàn làm chủ nhiệm. Hầu hết các đội chèo và CLB đều duy trì và phát triển đội ngũ nhạc công của dàn nhạc dân tộc. Huyện Yên Dũng là nơi có những làng chèo truyền thống như: Tân Độ (xã Tân Liễu); Đồng Nhân (xã Đồng Phúc); Tân Ninh, Bắc Am (xã Tư Mại)… Từ năm 2005 đến nay, Yên Dũng đã thành lập được 6 CLB chèo, khôi phục 6 làng chèo truyền thống, thu hút hàng trăm người tham gia. Không chỉ có các CLB hoạt động ở thôn, xã, Yên Dũng còn thành lập mô hình cấp huyện với gần 20 thành viên thường xuyên hoạt động tại CLB chèo Yên Dũng.[15] Năm 2007, huyện Yên Dũng đã tổ chức Liên hoan Tiếng hát chèo lần thứ nhất. Tham gia hội diễn có 21 câu lạc bộ của 21 làng, với hàng trăm diễn viên và nhạc công không chuyên.[16]

Huyện Việt Yên : Có những làng chèo cổ và nay còn một số ít đội được duy trì ở mức độ hát và dựng những tiểu phẩm mới như : Q. Hoàng Mai ( xã Hoàng Ninh ) ; làng Mỏ Thổ ( xã Minh Đức ) ; Làng Trung Đồng ( xã Vân Trung ) ; làng Kiểu ( xã Bích Sơn ), làng Vân ( xã Vân Hà ) … Huyện Tân Yên : Làng Dương Lâm ( xã An Dương ), đội chèo xã Ngọc Châu ; làng Hạ ( xã Cao Thượng ), riêng làng Hạ vẫn là làng chèo truyền thống lịch sử, đến nay vẫn duy trì và hoạt động giải trí. Đội chèo có 30 người cả diễn viên và nhạc công do ông Trọng Nguyên làm đội trưởng. Huyện Lạng Giang : Làng An Lạc ( xã Quang Thịnh ) do ông Khải làm đội trưởng ; làng Then ( xã Thái Đào ) do ông Nguyễn Văn Khoa làm đội trưởng ( đội có 20 người vừa hát chèo, sử dụng nhạc cụ dân tộc bản địa, vừa có dàn nhạc viôlông ) ; làng Liên Sơn ( xã Tân Dĩnh ) do bà Ngô Thị Liên 70 tuổi làm đội trưởng ; và làng Chuông Vàng ( xã Tân Hưng ). Ở Lạng Giang còn duy trì hát chèo là đa phần, ít dựng những trích đoạn truyền thống lịch sử. Tuy vậy còn giữ được dàn nhạc dân tộc bản địa khá đa dạng chủng loại. [ 17 ]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://thevesta.vn
Category: Bản Đồ