Trộm cắp tài sản có giá trị bao nhiêu thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

Tại điều 138 Bộ luật hình sự (năm 1999) tội trộm cắp tài sản được quy định như sau:
Người trộm cắp tài sản của người khác mà giá trị từ hai triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới hai triệu đồng, nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.
Bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm trong một trong các trường hợp dưới:
– Có tổ chức
– Có tính chất chuyên nghiệp
– Tái phạm nguy hiểm
– Dùng thủ đoạn xảo quyệt, nguy hiểm;
– Hành hung để tẩu thoát;
– Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm mươi triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng
– Gây hậu quả nghiêm trọng.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm:
A) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ hai trăm triệu đồng đến dưới năm trăm triệu đồng
B) Gây hậu quả rất nghiêm trọng.

Trộm cắp tài sản mà thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm hoặc tù chung thân:
A) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm trăm triệu đồng trở lên;
B) Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng.

Như vậy, theo quy định của luật thì người thực hiện hành vi phạm tội phải lấy trộm tối thiểu 2 triệu đồng hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm. Nếu như tài sản bị lấy cắp dưới 2 triệu đồng và không thuộc các trường hợp trên thì người thực hiện hành vi trộm cắp chỉ bị xử lý hành chính.

Ngoài ra, theo ý kiến của luật sư hình sự, thì tài sản bị trộm cắp giá trị từ 2 triệu đồng trở lên mới cấu thành tội phạm. Trường hợp tài sản bị trộm cắp giá trị dưới 2 triệu đồng thì phải kèm theo điều kiện gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, nhưng chưa được xoá án tích mà còn vi phạm mới cấu thành tội trộm cắp tài sản. Điều này không có nghĩa, phải có thiệt hại về tài sản (người phạm tội chiếm đoạt được tài sản) thì mới cấu thành tội phạm.

Theo khoản 1 của điều trên thì giá trị gia tài bị trộm cắp từ 2 triệu đồng là để vận dụng trong những trường hợp người phạm tội có dự tính chiếm đoạt gia tài có giá trị không lớn ( xe đạp điện cũ, quần áo, con gà, con vịt, ít cá tôm … )
Đối với những trường hợp người phạm tội có dự tính chiếm đoạt gia tài có giá trị lớn hoặc rất lớn như ôtô, xe máy, máy tính xách tay, đồng hồ đeo tay đắt tiền hoặc gia tài khác có giá trị hàng chục triệu đồng trở lên, thì dù người phạm tội chưa chiếm đoạt được gia tài vẫn bị coi là phạm tội trộm cắp gia tài, nhưng là phạm tội trong trường hợp phạm tội chưa đạt hoặc sẵn sàng chuẩn bị phạm tội tuỳ thuộc vào từng trường hợp đơn cử .