Tuyên truyền sức khỏe sinh sản vị thành niên – CDC Bắc Ninh
-
Thứ nhất: TUỔI VỊ THÀNH NIÊN LÀ GÌ ?
– Vị thành niên (VTN): “giai đoạn chuyển tiếp từ trẻ con sang người lớn”
– Độ tuổi vị thành niên: từ 10 đến 19 tuổi, chiếm 20% dân số
– Sức khỏe sinh sản vị thành niên (SKSS VTN): “Là tình trạng khỏe mạnh về thể chất, tinh thần và xã hội của tất cả những gì liên quan đến cấu tạo và hoạt động của bộ máy sinh sản ở tuổi VTN, chứ không chỉ là không có bệnh hay khuyết tật của bộ máy đó”.
-
Thứ hai: NHỮNG THAY ĐỔI Ở TUỔI VỊ THÀNH NIÊN
-
Thay đổi về thể chất:
*NỮ
– Phát triển chiều cao.
– Phát triển cân nặng .
– Tuyến vú tăng trưởng → Ngực to ra .
– Khung chậu tăng trưởng → mông to ra ( to hơn phái mạnh ) .
– Phát triển lông mu .
– Đùi thon .
– Bộ phận sinh dục tăng trưởng : âm hộ, âm đạo to ra, tử cung và buồng trứng tăng trưởng .
– Có kinh nguyệt .
– Ngưng phát triển bộ xương sau khi hình thể đã hoàn thiện.
*NAM
– Phát triển chiều cao.
– Phát triển cân nặng .
– Phát triển lông mu .
– Thay đổi giọng nói ( bể giọng, giọng nói ồ ồ ), sau 18 tuổi giọng trầm trở lại .
– Tuyến bã, tuyến mồ hôi tăng trưởng .
– Ngực và hai vai tăng trưởng .
– Các cơ của khung hình rắn chắc .
– Lông trên khung hình và mặt tăng trưởng, Open lông ở bộ phận sinh dục .
– Dương vật và tinh hoàn tăng trưởng .
– Bắt đầu xuất tinh .
– Trái cổ do sụn giáp tăng trưởng .
– Ngưng tăng trưởng bộ xương sau khi hình thể đã triển khai xong .
Chú ý : Thời kỳ dậy thì chính thức ở nam và nữ chứng tỏ rằng : cỗ máy sinh dục đã trưởng thành, những em có năng lực triển khai quan hệ tình dục, nam hoàn toàn có thể làm cho phái đẹp mang thai và nữ hoàn toàn có thể có thai và sinh con .
-
Thay đổi về tâm sinh lý:
-
Nhân cách:
– Cố gắng làm được những điều mình mong ước .
– Thường đặt ra những câu hỏi : Tôi là ai ? Tôi hoàn toàn có thể làm gì ?
-
Tâm lý: Cảm thấy mình không còn là trẻ con nữa.
– Muốn được đối xử như người lớn .
– Muốn thoát ra khỏi những ràng buộc của mái ấm gia đình, thường xảy ra những
xung đột giữa trẻ VTN và cha mẹ .
-
Tình cảm:
Quan tâm và có cảm xúc lạ với người khác phái, yêu đương nông cạn, quan hệ tình dục không bảo đảm an toàn .
III. Thứ ba : TÌNH YÊU LÀ GÌ?
Tình yêu là một loại tình cảm đặc biệt quan trọng, là biểu lộ cao nhất của tình người, tuy nhiên tình yêu nam nữ không đồng nghĩa tương quan với việc quan hệ tình dục và mê hoặc giới tính .
Tình yêu tuổi vị thành niên có nghĩa là
– Các em yêu nhau, hấp dẫn nhau một cách mãnh liệt từ những cái cảm tính vẻ bên ngoài, …
– Đó là mối tình thuần khiết và lí tưởng, … ; Thường chứa nhiều niềm vui và nỗi lo âu .
– Sự lý tưởng hóa tình yêu giúp cho tình yêu ở lứa tuổi này trở nên bay bổng .
– Các em nữ bước vào tuổi dậy thì sớm hơn những em nam nên những em thường tự tin, mạnh dạn hơn .
Như thế:.Tác động tích cực của tình yêu tuổi vị thành niên là:
– Kỉ niệm, kí ức đẹp. ; Thúc đẩy học tập, Vui vẻ, linh động hơn
– Biết san sẻ, trợ giúp người khác, sống có nghĩa vụ và trách nhiệm hơn. ; Sống có mục tiêu, lí tưởng, xu thế tương lai .
Tác động tiêu cực của tình yêu tuổi vị thành niên
– Chểnh mảng học tập ( khi cãi nhau), tốn thời gian nghĩ ngợi vẩn vơ. Tốn tiền nhắn tin, đi chơi, ăn quà,…
– Học đòi, chứng tỏ cái tôi bản thân, Bị ảnh hưởng tác động bởi cái xấu của bè bạn .
– Luôn lo ngại những chuyện không đâu, hay buồn hơn .
-
Thứ tư: CÁC NGUY CƠ HAY GẶP Ở TUỔI VTN
Do những đổi khác trên mà VTN dễ bị : dụ dỗ, mua chuộc, lường gạt, xâm hại và dễ bắt chước .
-
Quan hệ tình dục bừa bãi, không an toàn, hậu quả:
1.1. Mang thai sớm ngoài ý muốn:
– Dễ bị sẩy thai, đẻ non, nhiễm độc thai, làm tăng nguy cơ tử vong mẹ.
– Do khung chậu phát triển chưa đầy đủ nên khi sanh dễ phải can thiệp bằng thủ thuật hoặc phẫu thuật.
– Làm mẹ quá trẻ, khung hình tăng trưởng chưa không thiếu dễ dẫn đến thiếu máu, thai kém tăng trưởng, dễ bị chết lưu .
– Tỉ lệ trẻ sinh ra thiếu cân, trẻ suy dinh dưỡng, trẻ mắc bệnh và tử trận cao hơn nhiều so với những bà mẹ sinh con ở tuổi trưởng thành .
– Bỏ học giữa chừng, tác động ảnh hưởng tới tương lai .
– Làm mẹ sớm dễ bị stress, khủng hoảng cục bộ tâm ý, tổn thương tình cảm, dễ chán nản, cảm thấy cách biệt với mái ấm gia đình và bè bạn .
– Bị người kia bỏ rơi hoặc phải cưới gấp với người mà bạn không muốn có cam kết đời sống với người đó .
– Bản thân và mái ấm gia đình phải gánh chịu những định kiến của xã hội .
– Gánh nặng về kinh tế tài chính khi nuôi con .
– Góp phần làm tăng ngân sách xã hội, tăng dân số .
– Phá thai hoàn toàn có thể đưa đến những tai biến : choáng, chảy máu, nhiễm trùng, thủng tử cung, vô sinh …
1.2. Mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục (BLQĐTD) và HIV/AIDS.
2. Dễ bị lôi cuốn bởi các chất kích thích, chất gây nghiện như: rượu, thuốc lá, ma túy.
-
Thứ năm: VTN CẦN LÀM GÌ ĐỂ PHÒNG TRÁNH NHỮNG TÁC HẠI?
-
Rèn luyện về kỹ năng sống:
– Chủ động tìm hiểu và khám phá kiến thức và kỹ năng về giới tính, sức khỏe sinh sản vị thành niên từ cha mẹ, thầy cô, anh chị, người thân trong gia đình và bạn hữu .
– Cần tâm sự về những lo ngại, do dự, vướng mắc với người thân trong gia đình trong mái ấm gia đình, thầy cô, bạn hữu, người có uy tín, kỹ năng và kiến thức và có trách niệm .
– Có thời hạn biểu học tập, nghỉ ngơi, vui chơi và tập luyện thể dục thể thao cho tương thích và điều độ .
– Phân biệt rõ ràng giữa tình yêu và tình bạn khác giới trong sáng, giúp sức nhau cùng tân tiến .
-
Chăm sóc sức khỏe sinh sản, vệ sinh cá nhân, vệ sinh bộ phận sinh dục:
a. Nữ :
* Phải biết cách triển khai vệ sinh kinh nguyệt ( thay băng vệ sinh liên tục trong thời hạn hành kinh ) .
* Đến 15-16 tuổi mà không có kinh nguyệt thì phải đi khám .
* Uống viên sắt: kể từ khi bắt đầu có kinh nguyệt, mỗi tuần uống 01 viên, liên tục 16 tuần trong 01 năm (16 viên/năm) để phòng tránh thiếu máu do thiếu sắt.
b. Nam:
* Phải biết phát hiện những không bình thường về cơ quan sinh dục của mình để đi khám bệnh kịp thời như : hẹp bao quy đầu, tinh hoàn ẩn, vị trí không bình thường của lỗ tiểu .
* Không mặc quần lót quá bó sát, chật hẹp
-
Tránh xa những hình ảnh, sách báo, phim ảnh, trang web khiêu dâm, đồi trụy; tránh xa rượu, thuốc lá, ma túy.
-
Không nên quan hệ tình dục (QHTD) trước tuổi trưởng thành
-
Biết các kỹ năng tránh bị xâm hại tình dục
– Không đi một mình ở nơi tối tăm .
– Không ở trong phòng kín một mình với người lạ
– Không nhận tiền, quà hoặc sự giúp sức đặc biệt quan trọng của người khác mà không có lí do .
– Không đi nhờ xe người lạ .
– Không để người lạ vào nhà nhất là khi ở nhà một mình .
– Biết cách ứng phó với rủi ro tiềm ẩn bị xâm hại như :
+ Đẩy kẻ xấu ra, không để cho họ động vào bản thân, ..
+ Đứng ngay dậy, chạy thật nhanh tới chỗ có nhiều người và hô hoán để nhiều người biết và trợ giúp ;
+ Kêu cứu, hô hoán để nhận sự trợ giúp ;
+ Phải nói ngay với người lớn, người thân trong gia đình để có biện pháp giải quyết kịp thời,..
Khoa SKSS – TTKSBT Bắc Ninh
Source: https://thevesta.vn
Category: Sức Khỏe
