Hướng dẫn lập báo cáo tài chính chi tiết – Finhay

Làm thế nào để lập được báo cáo tài chính hoàn chỉnh? Nếu không phải dân kế toán thì có làm được không? Tham khảo hướng dẫn lập báo cáo tài chính cực kỳ chi tiết trong bài viết sau, để biết cách tự hoàn thành một bộ báo cáo tài chính doanh nghiệp. 

Mục đích làm báo cáo tài chính với doanh nghiệp

Luật pháp lúc bấy giờ lao lý tổ chức triển khai ở bất kể mô hình kinh doanh thương mại nào đều phải thực thi lập báo cáo tài chính và nộp vào thời gian đơn cử :

  • Đối với doanh nghiệp: Giúp tổng kết, hạch toán chi tiết tất cả các nghiệp vụ đã phát sinh trong kỳ, từ đó xác định được doanh nghiệp đã và đang đi đúng hướng hay không? Có những sai sót gì cần lưu ý, chủ sở hữu nắm được tình hình hoạt động của công ty, đánh giá xem quyết định kinh tế trong năm có thật sự sáng suốt. Đồng thời thông qua báo cáo giúp dự đoán đà tăng trưởng trong tương lai của tổ chức.

  • Đối với những đơn vị, cá nhân ngoài doanh nghiệp: Thông qua

    Thông qua báo cáo tài chính sẽ có được cái nhìn toàn diện, phân tích và đánh giá xem triển vọng sắp tới, nên hay không đầu tư, hợp tác,…

  • Báo cáo còn chứng tỏ việc triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm nghĩa vụ và trách nhiệm với nhà nước trải qua đóng thuế, những khoản phí khác. Thể hiện tính minh bạch, rõ ràng và đồng điệu trong quy trình quản trị công ty của chủ chiếm hữu .

huong-dan-lap-bao-cao-tai-chinh

Những nguyên tắc áp dụng lập báo cáo tài chính

Theo lao lý tại điều 102 của thông tư 200 / năm trước / TT-BTC, việc lập báo cáo tài chính phải tuân thủ những nguyên tắc sau :

  • Nguyên tắc dồn tích: Các giao dịch và sự kiện ghi nhận vào thời điểm phát sinh, chứ không căn cứ vào thời điểm thực thu/ chi tiền. Ghi nhận trực tiếp vào sổ kế toán của kỳ kế toán liên quan. Vì vậy, khi áp dụng nguyên tắc này sẽ không phản ánh thông tin về luồng tiền doanh nghiệp.

  • Nguyên tắc hoạt động liên tục: Báo cáo tài chính được lập trên cơ sở giả định rằng doanh nghiệp đang hoạt động liên tục. Tổ chức kinh doanh bình thường trong tương lai gần, trừ phi doanh nghiệp phải tạm dừng, đình chỉ toàn bộ hoạt động thì không dùng phương pháp này.

  • Nguyên tắc trọng yếu và tập hợp: Từng khoản mục trọng yếu cần được trình bày tách biệt, khoản mục không trọng yếu thì tập hợp thành từng nhóm có chung tính chất. Theo đó, trong việc trình bày báo cáo tài chính, doanh nghiệp không nhất thiết phải tuân theo chuẩn mực kế toán cụ thể đối với những thông tin không trọng yếu.

  • Nguyên tắc nhất quán: Việc trình bày và phân loại các khoản mục trong báo cáo phải nhất quán từ niên độ này sang niên độ khác. Nếu doanh nghiệp thay đổi bản chất hoạt động, có thể thay đổi cách trình bày hợp lý hơn giữa các sự kiện.

  • Nguyên tắc có thể so sánh: Bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và báo cáo lưu chuyển tiền tệ phải được trình bày số liệu trên cơ sở có thể so sánh với kỳ báo cáo khác. Các chỉ tiêu không có số liệu thì chủ động đánh số thứ tự, lưu ý không thay đổi mã số của chỉ tiêu báo cáo hiện hữu.

Quy định lập báo cáo tài chính doanh nghiệp

Chế độ kế toán so với từng doanh nghiệp có sự khác nhau :

  • Doanh nghiệp siêu nhỏ thực thi nộp thuế thu nhập theo giải pháp tính trên thu nhập tính thuế, giải pháp tính tỷ suất Tỷ Lệ trên lệch giá bán hàng : Áp dụng chính sách kế toán pháp luật tại thông tư số 132 / 2018 / TT-BTC .
  • Đối với những doanh nghiệp vừa và nhỏ : Áp dụng theo thông tư số 133 / năm nay / TT-BTC .
  • Doanh nghiệp lớn : Áp dụng chính sách kế toán theo thông tư 200 / năm trước / TT-BTC .

Ngoài ra, trong một bộ báo cáo tài chính gồm có bốn thành phần cơ bản :

  • Bảng cân đối kế toán : Phản ánh tình hình tài chính trải qua những chỉ tiêu gia tài, nợ phải trả, nguồn vốn. Báo cáo này chỉ mang tính thời gian, thời kỳ kết thúc báo cáo .
  • Báo cáo hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại : Phản tính tình hình kinh doanh thương mại trải qua chỉ tiêu lệch giá, ngân sách, doanh thu. Báo cáo mang tính thời kỳ, tổng phát sinh tính từ đầu đến cuối kỳ báo cáo .
  • Báo cáo lưu chuyển tiền tệ : Phản ánh luồng tiền thu chi của mọi hoạt động giải trí kinh doanh thương mại, góp vốn đầu tư, tài chính. Báo cáo này cũng mang tính thời kỳ .
  • Thuyết minh báo cáo tài chính : Trình bày chi tiết cụ thể những khoản mục của ba báo cáo trên, một số ít khoản mục bắt buộc phải thuyết minh, một số ít khác được bổ trợ nếu thiết yếu .

Việc lập và nộp báo cáo tài chính so với doanh nghiệp ngoài nhà nước tối đa 90 ngày kể từ thời gian kết thúc năm kế toán. Đối với doanh nghiệp nhà nước thì thời hạn nộp tính theo quý và theo năm riêng ..
Xem thêm :

Hướng dẫn lập báo cáo tài chính chi tiết

Bộ phận kế toán của doanh nghiệp sẽ trực tiếp tổng hợp, hạch toán và triển khai xong báo cáo tài chính. Những công ty nhỏ chỉ cần một hoặc hai kế toán viên làm toàn bộ mọi việc, đồng thời là người lên toàn bộ báo cáo tài chính. Ở công ty lớn họ xây dựng một bộ phận kế toán gồm nhiều thành viên, mỗi người đảm nhiệm những việc làm khác nhau, tổng hợp lập báo cáo tài chính .

Các nghiệp vụ phát sinh ở thời điểm khác nhau, kế toán viên phải liên tục ghi nhận để tránh sai sót. Hướng dẫn lập báo cáo tài chính thông qua bảy bước dưới đây là quá trình để hoàn thiện một bộ báo cáo tài chính chi tiết.

lập báo cáo tài chính

Sắp xếp các chứng từ 

Trong kỳ phát sinh những nhiệm vụ nào, thời hạn xảy ra, sự biến hóa ghi nhận theo đúng trình tự. Kế toán viên là người nắm rõ từng nhiệm vụ kinh tế tài chính, tài chính của doanh nghiệp. Các chứng từ như : Hóa đơn nguồn vào, đầu ra, sổ phụ ngân hàng nhà nước, sổ quỹ, bảng lương, phiếu nhập / xuất kho, … được tập hợp và tàng trữ ở nơi lao lý. Khi cần là lấy ra để kiểm tra, soát xét lại .

  • Nếu có thiếu sót bất kể chứng từ kế toán nào, việc kiểm tra thiếu cẩn trọng, sai sót sẽ dẫn đến tài liệu trên báo cáo sai .
  • Kế toán viên nên sắp xếp theo thứ tự thời hạn, chứng từ gốc kẹp chung với chứng từ hạch toán hoặc đặt theo hạng mục bảng kê thuế .

Hiện nay người ta ưu tiên sử dụng ứng dụng hạch toán kế toán để quản trị hiệu suất cao hơn, việc kết xuất thông tin trở nên thuận tiện, nhanh gọn. Tuy nhiên, không nên lơ là dẫn đến sai sót, một số lượng trong báo cáo sai hoàn toàn có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng .

Hạch toán các nghiệp vụ phát sinh chi tiết

Sau khi đã tích lũy và sắp xếp chứng từ kế toán, kế toán viên cần ghi chép, phản ánh những nhiệm vụ đó vào sổ sách kế toán .

Việc ghi nhận được thực hiện theo quy chuẩn kế toán cụ thể, khoản nào ghi “có”, khoản nào ghi “nợ”. Loại tài khoản sử dụng tương ứng, thời điểm phát sinh bút toán ghi nhận theo trình tự thời gian, cái nào xảy ra trước ghi trước, xảy ra sau ghi sau.

Dựa trên những chứng từ kế toán, kế toán viên kiểm tra và hoàn thành xong chứng từ để bảo vệ tính hài hòa và hợp lý, hợp lệ và hợp pháp .

Phân loại các nghiệp vụ

Trong kế toán, mỗi nhiệm vụ phát sinh được hạch toán với mỗi loại thông tin tài khoản khác nhau. Nếu nhiệm vụ tương quan đến gia tài và nợ phải trả sẽ trình diễn thành thời gian ngắn và dài hạn. Nếu là những nhiệm vụ tương quan đến ngân sách trả trước, ngân sách khấu hao, … sẽ được trình diễn ở loại gia tài ngân sách .
Doanh nghiệp phát sinh những nhiệm vụ tương quan đến : Thanh toán, nợ công, kho hàng, gia tài cố định và thắt chặt, lệch giá, thuế, phí, ngân hàng nhà nước, … Kế toán viên phải phân loại những nhiệm vụ phát sinh trong kỳ thuộc loại nào, từ đó sử dụng thông tin tài khoản hạch toán tương thích .

nguyen-tac-lap-bao-cao-tai-chinh

Rà soát, tổng hợp nghiệp vụ theo từng nhóm tài khoản

Tiếp theo kế toán thực thi thanh tra rà soát thông tin theo những nhóm sau :

  • Nhóm hàng tồn kho: Cần kiểm tra xem hàng tồn kho đang âm hay dương. Nguyên nhân nào gây ra và cách điều chỉnh lại cho hợp lý. Loại tài sản này sẽ áp dụng tính giá theo phương pháp tính hàng tồn kho đã đăng ký chứ không tự ý thay đổi.

  • Nhóm công nợ phải thu và phải trả: Kế toán viên đối chiếu lại với khách hàng về bảng công nợ cuối năm, rà soát và kiểm tra các phát sinh, tính toán rủi ro công nợ có thể gặp phải.

  • Nhóm đầu tư: Kế toán kiểm tra hồ sơ đầu tư, phân tích bản chất, đưa ra phương hướng hạch toán rồi cân đối chứng từ để ghi nhận. Đảm bảo phản ánh đúng hiệu quả đầu tư thông qua biên bản họp, tài liệu, báo cáo bên nhà đầu tư cung cấp.

  • Nhóm chi phí: Kiểm tra các khoản chi phí trả trước đã được kê khai chính xác hay chưa.

  • Nhóm tài sản cố định: Kiểm tra, tính nguyên giá, thời gian sử dụng, phân bổ khấu hao và nguyên tắc ghi nhận theo quy định. 

  • Nhóm doanh thu: Kiểm tra doanh thu từng sản phẩm có phản ánh đúng giá thị trường chưa, biến động giá và nguyên nhân gây ra sự biến động. 

  • Nhóm giá vốn: Kiểm tra và đảm bảo giá vốn từng mã hàng hóa phản ánh chính xác ở mức lãi gộp.

  • Chi phí quản lý: Đảm bảo sự hợp lý của hồ sơ, tỷ lệ chi phí trên doanh thu, các tài khoản ghi nhận chi phí phát sinh phù hợp với nguyên tắc kế toán.

Nếu phát hiện bất kể sai sót nào, kế toán phải khám phá nguyên do và thực thi kiểm soát và điều chỉnh lại để bảo vệ tính đúng chuẩn khi kê khai lên báo cáo tài chính .

  • Kiểm tra, so sánh số dư trên từng thông tin tài khoản, giữa những thông tin tài khoản với nhau và giữa thông tin tài khoản với chứng từ phát sinh .
  • Kiểm tra tài liệu giữa sổ cụ thể và sổ cái, sự tương thích của chứng từ kế toán với hạch toán những nhiệm vụ, …

Thực hiện bút toán tổng hợp và kết chuyển dòng tiền

Sau khi đã thanh tra rà soát xong, kế toán thực thi kết chuyển bút toán lệch giá, ngân sách, kết chuyển lãi lỗ vào từng loại thông tin tài khoản pháp luật. Lưu ý những thông tin tài khoản đầu số 5 ( lệch giá ) và 7 ( thu nhập khác ) không được có số dư cuối kỳ .

Lập báo cáo 

Việc thanh tra rà soát và tổng hợp toàn bộ những số liệu hoàn tất, kế toán thực thi lập báo cáo tài chính trên ứng dụng nội bộ. Mỗi doanh nghiệp sẽ lựa chọn sử dụng loại ứng dụng tương thích, nhưng mục kê khai báo cáo khá tựa như nhau :

  • Lựa chọn niên độ tài chính và nhập tờ khai : Điền thông tin vào bảng cân đối kế toán, tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại và báo cáo lưu chuyển tiền tệ .
  • Sau khi hoàn tất, lựa chọn xuất kết dữ liệu để lưu file vào máy tính .

Xây dựng thuyết minh báo cáo tài chính

Bản thuyết minh báo cáo tài chính phải trình diễn nội dung về cơ sở, lập và trình diễn báo cáo, những chủ trương kế toán được vận dụng. Doanh nghiệp được dữ thế chủ động sắp xếp số thứ tự trong bản thuyết minh. Đảm bảo tương thích và đồng nhất với nguyên tắc trình diễn của ba báo cáo trên .
Đối với những báo cáo được truy thuế kiểm toán nội bộ hay độc lập sẽ có phần quan điểm của kiểm toán viên. Họ đưa ra nhận xét theo bốn mức độ giảm dần về sự uy tín và xác nhận của hàng loạt báo cáo tài chính .

kiem-tra-chung-tu

Các vấn đề khi lập báo cáo tài chính

Trong quy trình lập báo cáo tài chính, có những yếu tố cần quan tâm để không bị sai sót, nhầm lẫn :

Lưu ý về niên độ tổng hợp báo cáo tài chính

Báo cáo tài chính năm và báo cáo tài chính niên độ có sự khác nhau trong quy chuẩn trình diễn, đặc biệt quan trọng là về mẫu báo cáo sử dụng để kê khai và hạch toán nhiệm vụ. Đối với khoản ngân sách, nếu được giao dịch thanh toán vào đầu năm nay cần được ghi nhận ngân sách của năm kế toán liền trước .
Quy định trả thuế thu nhập cá thể theo nguyên tắc : Phát sinh năm nào, ghi nhận vào thu nhập tính thuế năm đó, mặc dù rằng việc thanh toán giao dịch được triển khai vào năm sau. Thuế giá trị ngày càng tăng đầu vào sẽ được giám sát và phân chia theo từng thời kỳ kê khai thuế đúng bằng tỷ suất lệch giá của tháng / quý đó .

Khác nhau giữa báo cáo doanh nghiệp và báo cáo ngân hàng

Ngân hàng nói riêng, tổng thể những công ty tài chính sàn chứng khoán nói chung, có một số ít sự độc lạ trong khi lập báo cáo so với những doanh nghiệp khác .

  • Báo cáo doanh nghiệp không có khoản mục công cụ tài chính phái sinh ở bảng cân đối kế toán, trong khi báo cáo ngân hàng có mục này.

  • Nếu mục nợ phải trả là nguồn vốn bổ trợ cho hoạt động giải trí sản xuất của doanh nghiệp, thì việc trả nợ sẽ lấy từ tác dụng kinh doanh thương mại. Trong khi đó bên phía ngân hàng nhà nước mục này lại là nghĩa vụ và trách nhiệm của ngân hàng nhà nước phát sinh từ những thanh toán giao dịch hằng ngày, ngân hàng nhà nước cần sử dụng nguồn lực tự có của mình để trả .

Nếu kế toán viên không hiểu rõ yếu tố này, việc hạch toán và ghi nhận vào sổ kế toán sẽ bị nhầm lẫn. Từ đó, dẫn đến sai sót nghiêm trọng tác động ảnh hưởng lớn đến những quyết định hành động kinh tế tài chính sau này .

Thông qua bài viết trên, Finhay đã trình bày nội dung hướng dẫn lập báo cáo tài chính chi tiết với bảy bước cơ bản. Qua đó, giúp người đọc hiểu rõ hơn về báo cáo tài chính, người học có được kiến thức để lập được báo cáo hợp lệ.

Source: https://thevesta.vn
Category: Tài Chính