Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ – Wikipedia tiếng Việt

Cục Công viên Quốc gia, cũng gọi là Sở Công viên hay Sở Lâm viên[1] (tiếng Anh: National Park Service hay viết tắt là NPS) là một cơ quan liên bang Hoa Kỳ đặc trách việc quản lý tất cả các công viên quốc gia, nhiều tượng đài quốc gia và các tài sản lịch sử khác.[2] Nó được Quốc hội Hoa Kỳ thành lập ngày 25 tháng 8 năm 1916 qua Đạo luật Tổ chức Cục Công viên Quốc gia.[3]

Đây là một cơ quan phụ thuộc vào của Bộ Nội vụ Hoa Kỳ, một bộ hành pháp liên bang do Bộ trưởng Nội vụ Hoa Kỳ chỉ huy. Bộ trưởng được Tổng thống Hoa Kỳ đề cử nhưng phải được Thượng viện Hoa Kỳ biểu quyết xác nhận. Đa số việc làm quản trị trực tiếp Cục Công viên Quốc gia được Bộ trưởng Nội vụ giao cho Giám đốc Cục Công viên Quốc gia và người này cũng phải được Thượng viện Hoa Kỳ biểu quyết xác nhận .21.989 nhân viên cấp dưới của Cục Công viên Quốc gia trông coi 394 đơn vị chức năng trong số đó có 58 đơn vị chức năng được liệt kê là khu vui chơi giải trí công viên vương quốc. [ 4 ]

Năm 1916, một danh mục gồm 9 công viên lớn được xuất bản để tạo sự chú ý quan tâm. Được in trên mỗi sách hướng dẫn nhỏ là một bản đồ biểu thị các công viên và các tuyến đường sắt chính nối liền chúng.

Ban đầu những khu vui chơi giải trí công viên vương quốc và tượng đài vương quốc tại Hoa Kỳ được quản trị riêng rẻ dưới sự trợ giúp của Bộ Nội vụ Hoa Kỳ. Phong trào yêu gọi xây dựng một cơ quan độc lập để trông coi những vùng đất liên bang này được nhà hoạt động giải trí bảo tồn vạn vật thiên nhiên kiêm trùm thương mại Stephen Mather cũng như J. Horace McFarland dẫn đầu. Với sự giúp sức của nhà báo Robert Sterling Yard, Mather mở một cuộc hoạt động rình rang với Bộ Nội vụ Hoa Kỳ. Họ viết vô số bài viết ca tụng chất lượng quang cảnh của những khu vui chơi giải trí công viên và sự khả dĩ của chúng so với quyền lợi vui chơi, cảm hứng và giáo dục. [ 5 ] Chiến dịch này đạt được tác dụng là việc xây dựng một Cục Công viên Quốc gia. Ngày 15 tháng 8 năm 1916, Tổng thống Hoa Kỳ Woodrow Wilson ký một luật đạo xây dựng một cơ quan ” để bảo tồn cảnh quang, vật thể lịch sử dân tộc và tự nhiên và đời sống hoang dã nằm bên trong … ” [ 6 ] Mather trở thành giám đốc tiên phong của Cục Công viên Quốc gia mới xây dựng. [ 7 ]Ngày 3 tháng 3 năm 1933, Tổng thống Herbert C. Hoover ký Đạo luật Tái tổ chức triển khai 1933. Đạo luật được cho phép tổng thống tái tổ chức triển khai ngành hành pháp của chính phủ nước nhà Hoa Kỳ. Cho đến cuối mùa hè năm đó tân tổng thống Franklin D. Roosevelt mới sử dụng quyền lực tối cao này. Phó giám đốc Horace M. Albright đề xuất với Tổng thống Roosevelt rằng những địa điểm lịch sử dân tộc từ Nội chiến Hoa Kỳ nên để cho Cục Công viên Quốc quản trị hơn là Bộ Chiến tranh Hoa Kỳ. Tổng thống Roosevelt đồng ý chấp thuận và thông tư bằng những lệnh hành pháp để triển khai việc này. Hai lệnh hành pháp không riêng gì thuyên chuyển toàn bộ những địa điểm lịch sử dân tộc của Bộ Chiến tranh sang cho Cục Công viên Quốc gia mà còn có những tượng đài vương quốc do Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ quản trị và những khu vui chơi giải trí công viên bên trong và xung quanh Thành Phố Hà Nội Washington D.C. vốn được một văn phòng độc lập quản lý trước đó. [ 8 ]
Năm 1934, một bộ gồm 10 con tem được phát hành để kỷ niệm cuộc cải tổ và lan rộng ra Cục Công viên Quốc gia .Năm 1951, Conrad Wirth trở thành giám đốc Cục Công viên Quốc gia và triển khai thao tác để nâng những cơ sở vật chất khu vui chơi giải trí công viên lên tiêu chuẩn mà công chúng mong đợi. Nhu cầu khu vui chơi giải trí công viên sau Chiến tranh quốc tế thứ hai đã khiến cho những khu vui chơi giải trí công viên quá tải không hề cung ứng được nhu yếu. Năm 1952, với sự ủng hộ của Tổng thống Dwight D. Eisenhower, ông mở màn Sứ mệnh 66, đó là một nỗ lực dài 10 năm tăng cấp và lan rộng ra những cơ ngơi khu vui chơi giải trí công viên để kỷ niệm 50 Cục Công viên. Những khu vui chơi giải trí công viên mới được đưa vào để bảo tồn những tài nguyên độc lạ. Các cơ ngơi khu vui chơi giải trí công viên hiện có được tăng cấp và lan rộng ra. [ 8 ]Năm 1966, khi Cục Công viên tròn 50 tuổi, việc làm được tập trung chuyên sâu nhắm đến là : chuyển từ bảo tồn quang cảnh tuyệt với và vĩ đại với những nét tự nhiên độc lạ của chúng sang việc tạo thời cơ thuận tiện cho công chúng hoàn toàn có thể thuận tiện đến được những khu vui chơi giải trí công viên ( thí dụ mở đường và xây lối vào những khu rừng khu vui chơi giải trí công viên ). Giám đốc George Hartzog khởi đầu thực thi xây dựng những bờ hồ vương quốc sau đó đến những Khu vui chơi Quốc gia Hoa Kỳ. Đến cuối thế kỷ 20, vô số Các khu Di sản Quốc gia Hoa Kỳ trải rộng khắp quốc gia, bảo tồn những khu vui chơi giải trí công viên địa phương cho người dân địa phương. [ 9 ]

Các giám đốc[sửa|sửa mã nguồn]

Stephen Mather (giữa) và ban nhân sự của ông năm 1927 hay 1928 Jon Jarvis, Giám đốc Cục Công viên Quốc gia

Hệ thống khu vui chơi giải trí công viên vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]

Những hình bộc lộ mẫu của Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ

Hệ thống Công viên Quốc gia là thuật ngữ diễn tả tập hợp tất cả các đơn vị được Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ quản lý. Tên gọi hay từ chỉ định một đơn vị không cần phải có thuật từ park (công viên); thật vậy, đa số không có thuật từ này. Hệ thống bao gồm khoảng 84,4 triệu mẫu Anh (338.000 km²) trong đó hơn 4,3 triệu mẫu Anh (17.000 km²) thuộc sở hữu tư nhân. Đơn vị lớn nhất là Khu bảo tồn và Công viên Quốc gia Wrangell-St. Elias ở tiểu bang Alaska. Với 13.200.000 mẫu Anh (53.000 km²), nó chiếm trên 16 % toàn hệ thống. Đơn vị nhỏ nhất trong hệ thống là Đài tưởng niệm Quốc gia Thaddeus Kosciuszko ở tiểu bang Pennsylvania, chỉ chiếm 0,02 mẫu Anh (80 m²).

Hệ thống Công viên Quốc gia Hoa Kỳ (NPS) gồm có tất cả những tài sản được Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ quản lý. Toàn bộ hệ thống được xem là một kho tàng quốc gia của Hoa Kỳ. Một số các đài tưởng niệm và công viên quốc gia nổi tiếng hơn thì đôi khi được ví như “châu báu đế vương”.[13]

Ngoài việc quản lý những đơn vị và các tài sản khác, Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ cũng cung cấp hỗ trợ tài trợ và kỹ thuật cho một số “khu vực liên kết” mà Quốc hội cho phép. Khu vực liên kết lớn nhất là Khu bảo tồn Quốc gia Rừng thông New Jersey với 1.164.025 mẫu Anh (4711 km²). Khu nhỏ nhất là Đài tưởng niệm Quốc gia Benjamin Franklin với ít nhất 0,01 mẫu Anh.

Mặc dù toàn bộ đơn vị chức năng của Hệ thống Công viên Quốc gia tại Hoa Kỳ là nghĩa vụ và trách nhiệm của một cơ quan đơn độc nhưng toàn bộ được quản trị dưới những mảng lao lý chuyển nhượng ủy quyền riêng không liên quan gì đến nhau, hoặc trong trường hợp của những đài tưởng niệm vương quốc được xây dựng dựa theo Đạo luật Antiquities, là luật đạo được cho phép tổng thống phát hành lệnh hành pháp cho từng đài tưởng niệm. Thí dụ, vì những lao lý bên trong luật thẩm quyền của chúng độc lạ nên Công viên Quốc gia Congaree gần như trọn vẹn là khu hoang dã trong khi đó Công viên Quốc gia Yosemite được cho phép có những khu vực tăng trưởng riêng không liên quan gì đến nhau như Khu trượt tuyết Badger Pass và Đập O’Shaughnessy bên trong ranh giới của nó. Công viên Quốc gia Death Valley có hầm mỏ còn hoạt động giải trí được lao lý được cho phép trong ranh giới của nó. Những sự không bình thường như vậy không hề tìm thấy ở những khu vui chơi giải trí công viên khác trừ khi được luật tạo ra chúng nêu rõ .

Nhiều công viên thu lệ phí vào cổng từ 3 đến 25 US$ mỗi tuần. Du khách có thể mua vé tham quan liên-cơ quan liên bang trọn năm, được biết đến với cái tên là “America the Beautiful – National Parks and Federal Recreational Lands Pass” (tạm dịch là vé thông hành tham quan tất cả khu giải trí liên bang, công viên quốc gia – nước Mỹ xinh đẹp), cho phép vào cửa vô giới hạn tại những khu vực thu phí liên bang (Cục Kiểm lâm Hoa Kỳ, Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ, Cục Hoang dã và Cá Hoa Kỳ, Cục Quản lý Đất Hoa Kỳ, và Cục Quản lý Nguồn nước Hoa Kỳ) với giá $80 một năm. Vé thông hành này chỉ áp dụng vào cổng mà thôi. Những lệ phí khác như cắm trại, vào khu vực phía sau miền quê vẫn phải trả thêm. Các công dân Mỹ trên 62 tuổi có thể mua mẫu vé tương tự với giá giảm là $10, và công dân tàn tật có thể nhận được vé miễn phí.[14]

Các khu vui chơi giải trí công viên vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]

Từ khi được xây dựng vào năm 1916, Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ đã và đang quản trị từng khu vui chơi giải trí công viên vương quốc của Hoa Kỳ, và số lượng khu vui chơi giải trí công viên vương quốc ngày càng ngày càng tăng theo năm tháng lên đến 58 .Công viên Quốc gia Yellowstone là khu vui chơi giải trí công viên vương quốc tiên phong trên quốc tế. Năm 1872, không có chính quyền sở tại tiểu bang nào quản trị nó, thế cho nên cơ quan chính phủ liên bang Hoa Kỳ nhận quyền trấn áp trực tiếp. Công viên Quốc gia Yosemite khởi đầu là một khu vui chơi giải trí công viên tiểu bang ; khu vực đất của khu vui chơi giải trí công viên được chính phủ nước nhà liên bang trao tặng cho tiểu bang California năm 1864 để cùng nhau bảo tồn. Yosemite sau đó được giao quay trở lại liên bang quản trị .Đầu tiên, mỗi khu vui chơi giải trí công viên vương quốc được quản trị một cách độc lập với một mức độ thành công xuất sắc khác nhau. Tại Yellowstone, ban nhân sự thuộc giới dân sự được sửa chữa thay thế bởi Lục quân Hoa Kỳ năm 1886. Vì có những sự không bình thường trong việc quản trị những kho tàng vương quốc này nên Stephen Tyng Mather đã thỉnh cầu cơ quan chính phủ liên bang Hoa Kỳ cải tổ tình hình. Để đáp lại lời thỉnh cầu đó, Bộ trưởng Nội vụ Hoa Kỳ Franklin K. Lane thử thách ông hoạt động hiên chạy dọc để xây dựng một cơ quan mới, Cục Công viên Quốc gia, để quản trị tổng thể những khu vui chơi giải trí công viên vương quốc và một số ít tượng đài vương quốc. Mather thành công xuất sắc khi Đạo luật Tổ chức Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ được trải qua năm 1916. [ 15 ] Sau đó, cơ quan này được phép quản trị so với những khu vực bảo vệ khác .

Tài sản nắm giữ của Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ[sửa|sửa mã nguồn]

Để biết những chi tiết cụ thể hiện tại và đa thông tin, xin xem Phần nói về Các tài liệu tóm lược trong website của Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ .

Loại Số lượng
Mẫu Anh đất[16] 84.000.000 mẫu Anh 34.000.000 ha
Mẫu Anh đại dương, hồ, hồ chứa[16] 4.502.644 mẫu Anh 1.822.155 ha
Số dặm Anh sông và suối[16] 85.049 dặm Anh 136.873 km
Khu khảo cổ[16] 68.561
Dặm bờ nước (biển, hồ, sông)[16] 43.162 dặm Anh 69.463 km
Công trình kiến trúc lịch sử[16] 27.000
Vật thể trong các bộ sưu tập bảo tàng[16] 121.603.193
Tòa nhà 21.000
Đường mòn 12.250 dặm Anh 19.710 km
Đường lộ 8.500 dặm Anh 13.700 km

Các khu vui chơi giải trí công viên vương quốc tại Hoa Kỳ chỉ được xây dựng bằng một luật đạo của Quốc hội Hoa Kỳ. Tuy nhiên tổng thống hoàn toàn có thể ấn định và bảo vệ những khu vực thành những Tượng đài Quốc gia bẳng lệnh hành pháp theo Đạo luật Antiquities. Đa số được xây dựng theo một luật đạo của Quốc hội Hoa Kỳ với sự xác nhận của tổng thống bằng cách ký luật đạo thành luật. Không kể phương pháp nào được sử dụng, toàn bộ những khu vui chơi giải trí công viên phải có tầm quan trọng vương quốc. [ 17 ]Một khu vui chơi giải trí công viên tiềm năng phải hội đủ toàn bộ bốn tiêu chuẩn sau đây :

  • Nó là một mẫu hình nổi bật về một loại tài nguyên đặc biệt.
  • Nó có giá trị hay chất lượng vượt bậc trong việc minh họa hay diễn giải về đề tài văn hóa hay thiên nhiên của di sản quốc gia.
  • Nó mang lại những cơ hội tột bực cho giải trí, cho công chúng sử dụng và thưởng thức, hoặc cho nghiên cứu khoa học.
  • Nó vẫn giữ được mức độ nguyên vẹn cao như một mẫu hình tài nguyên thật sự, chính xác và tương đối không bị xâm hại.

Ấn định tên gọi đặc biệt quan trọng[sửa|sửa mã nguồn]

Các khu hoang dã được quản lý bởi Hệ thống Bảo tồn Hoang dã Quốc gia Hoa Kỳ, đây là cơ quan bảo vệ những vùng đất hoang sơ của liên bang quản lý. Những khu hoang dã này được thiết lập theo Đạo luật Wilderness (Công luật Hoa Kỳ 88-577) vào năm 1964. Ban đầu Hệ thống Bảo tồn Hoang dã Quốc gia Hoa Kỳ tạo ra hàng trăm vùng hoang dã bên trong những tài sản đã được liên quan quản lý và bảo vệ với tổng số diện tích lên trên 9 triệu mẫu Anh (36.000 km²).

Các khu vực biển được bảo vệ (Hoa Kỳ) (Marine Protected Areas hay viết tắt là MPAs) tại Hoa Kỳ bắt đầu bằng Lệnh hành pháp 13158 vào tháng 5 năm 2000 khi MPAs chính thức được thành lập lần đầu tiên.[18] Danh sách ban đầu của “các khu vực biển được bảo vệ” ra mắt vào năm 2010, gồm có những khu vực đã được thành lập dưới các đạo luật khác. Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ có 19 đơn vị công viên được ấn định là MPAs.[18] Những khu vực này là:

Nhân vật

Các khu vực

  • Albright, Horace M. (as told to Robert Cahn). The Birth of the National Park Service. Salt Lake City: Howe Brothers, 1985.
  • Albright, Horace M, and Marian Albright Schenck. Creating the National Park Service: The Missing Years. Norman: University of Oklahoma Press, 1999.
  • Dilsaver, Lary M., ed. America’s National Park System: The Critical Documents. Lanham, MD: Rowman & Littlefield, 1994.
  • Everhardt, William C. The National Park Service. New York: Praeger, 1972.
  • Foresta, Ronald A. America’s National Parks and Their Keepers. Washington: Resources for the Future, 1985.
  • Freemuth, John. Islands Under Siege: National Parks and the Politics of External Threats. Lawrence: University of Kansas Press, 1991.
  • Garrison, Lemuel A;. The Making of a Ranger. Salt Lake City: Howe Brothers, 1983.
  • Gartner, Bob; Exploring Careers in the National Parks. New York: The Rosen Publishing Group, Inc. 1993
  • Hartzog, George B. Jr; Battling for the National Parks; Moyer Bell Limited; Mt. Kisco, New York; 1988
  • Ise, John. Our National Park Policy: A Critical History. Baltimore: Johns Hopkins Press, 1961.
  • Lee, Ronald F.; Family Tree of the National Park System; Eastern National Parks, Philadelphia, Pennsylvania, 1972
  • Lowery, William. Repairing Paradise: The Restoration of Nature in America’s National Parks. Washington: Brookings, 2009
  • Mackintosh, Barry. The National Parks: Shaping the System. Washington: National Park Service, 1991.
  • National Parks for the 21st Century; The Vail Agenda; The National Park Foundation, 1991
  • National Park Service Almanac, Edited and Compiled by Ben Moffett and Vickie Carson: Rocky Mountain Region, National Park Service, 1991, revised 2006
  • The National Parks: Shaping The System; National Park Service, Washington D.C. 1991.
  • Rettie, Dwight F.; Our National Park System; University of Illinois Press; Urbana, Illinois; 1995
  • Ridenour, James M. The National Parks Compromised: Pork Barrel Politics and America’s Treasures. Merrillville, IN: ICS Books, 1994.
  • Rothman, Hal K. Preserving Different Pasts: The American National Monuments. Urbana: University of Illinois Press, 1989.
  • Runte, Alfred. National Parks, the American Experience, Lincoln, Nebraska: University of Nebraska Press, 1987.
  • Sellars, Richard West. Preserving Nature in the National Parks: A History. New Haven: Yale University Press, 1997.
  • Shankland, Robert; Steve Mather of the National Parks; Alfred A. Knopf, New York; 1970
  • Sontag, William H. National Park Service: The First 75 Years. Philadelphia: Eastern National Park & Monument Assn., 1991.
  • Sutter, Paul. 2002. Driven Wild: How the Fight against Automobiles Launched the Modern Wilderness Movement. Seattle: University of Washington press. ISBN 978-0-295-98219-9.
  • Swain, Donald. Wilderness Defender: Horace M. Albright and Conservation. Chicago: University of Chicago Press, 1970.
  • Udall, Stewart L., The Quiet Crisis. New York: Holt, Rinehart & Winston, 1963.
  • Wirth, Conrad L. Parks, Politics, and the People. Norman, Oklahoma: University of Oklahoma Press, 1980.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Nguồn khác

Source: https://thevesta.vn
Category: Giải Trí