Ngân hàng trung ương – Wikipedia tiếng Việt

Ngân hàng trung ương (có khi gọi là ngân hàng dự trữ, hoặc cơ quan hữu trách về tiền tệ) là cơ quan đặc trách quản lý hệ thống tiền tệ của quốc gia/nhóm quốc gia/vùng lãnh thổ và chịu trách nhiệm thi hành chính sách tiền tệ. Mục đích hoạt động của ngân hàng trung ương là ổn định giá trị của tiền tệ, ổn định cung tiền, kiểm soát lãi suất, cứu các ngân hàng thương mại có nguy cơ đổ vỡ. Hầu hết các ngân hàng trung ương thuộc sở hữu của Nhà nước, nhưng vẫn có mức độ độc lập nhất định đối với Chính phủ.

Sự sinh ra của ngân hàng trung ương[sửa|sửa mã nguồn]

Ngân hàng trung ương sinh ra chính thức tiên phong ở châu Âu, vào thế kỷ 17. Khi ấy, tiền mặt lưu hành vẫn hầu hết dưới dạng vàng và bạc, tuy rằng, những tờ cam kết thanh toán giao dịch ( promises to pay ) đã được sử dụng thoáng rộng như thể những biểu lộ của giá trị ở cả Châu Âu và Châu Á Thái Bình Dương. trái lại 500 năm trước đây, Tổ chức Hiệp sĩ dòng Đền ( Knight Templar ) thời Trung Cổ sử dụng một chính sách hoàn toàn có thể nói là hình mẫu tiên phong của Ngân hàng trung ương. Các sách vở cam kết giao dịch thanh toán của họ được đồng ý thoáng rộng, và nhiều người cho rằng những hoạt động giải trí này đặt nền tảng cơ bản cho mạng lưới hệ thống ngân hàng tân tiến. Cùng thời hạn đó, Thành Cát Tư Hãn phát hành tiền giấy ở Trung Hoa, và áp đặt sử dụng loại tiền này bằng đấm đá bạo lực nhằm mục đích thu giữ vàng bạc .

Ngân hàng trung ương đầu tiên là Ngân hàng Thụy Điển (Bank of Sweden) ra đời năm 1668 với sự giúp đỡ của các doanh nhân Hà Lan. Ngân hàng Anh (Bank of England) ra đời tiếp sau đó năm 1694 bởi doanh nhân người Scotland là William Paterson tại London theo yêu cầu của chính phủ Anh với mục đích tài trợ cuộc nội chiến lúc đó. Ý tưởng về ngân hàng trung ương cũng được Marx ủng hộ trong Tuyên ngôn của Đảng cộng sản bằng việc đề xuất “tập trung tín dụng vào tay nhà nước thông qua một ngân hàng quốc gia với tư bản của nhà nước“[1]. Trước nhu cầu quản lý nền tài chính quốc gia, các ngân hàng trung ương trên thế giới lần lượt ra đời. Cục Dự trữ Liên bang của Mỹ được thành lập theo yêu cầu của Quốc hội tại đạo luật mang tên hai nghị sĩ đệ trình là Glass và Owen (Glass-Owen Bill). Tổng thống Woodrow Wilson ký đạo luật ngày 23 tháng 12 năm 1913.

Từ đầu thế kỷ XX, các ngân hàng trung ương đã hình thành tuy nhiên các ngân hàng này vẫn thuộc sở hữu tư nhân, sau cuộc khủng hoảng 1929-1933 thì mới trở thành ngân hàng sở hữu của nhà nước.

Ngân hàng Trung ương Trung Quốc ( Tiếng Anh là People’s Bank of China – Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc ) khởi đầu những tính năng ngân hàng trung ương năm 1979 cùng với chủ trương cải cách kinh tế tài chính. Vai trò ngân hàng trung ương của nó được tăng nhanh năm 1989 khi quốc gia này quy đổi thâm thúy hơn sang nền kinh tế tài chính hướng xuất khẩu. Tới năm 2000, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã là một ngân hàng trung ương về mọi mặt, với cơ cấu tổ chức và hoạt động giải trí có tìm hiểu thêm Ngân hàng Trung ương châu Âu vốn là quy mô ngân hàng trung ương mới nhất, chi phối ngân hàng trung ương của những vương quốc thành viên mà vẫn để quyền quản trị kinh tế tài chính vương quốc cho những ngân hàng đó .

Chức năng của ngân hàng trung ương[sửa|sửa mã nguồn]

Ngân hàng trung ương liên quan đến bốn chức năng cơ bản, đó là phát hành tiền tệ, ngân hàng của các tổ chức tín dụng, ngân hàng của Chính phủ, quản lý nhà nước về tiền tệ và hoạt động ngân hàng. Tuy nhiên, không phải ngân hàng trung ương nào cũng mang đầy đủ 3 chức năng này.

Phát hành tiền tệ[sửa|sửa mã nguồn]

Ở phần nhiều những nước, ngân hàng trung ương là cơ quan duy nhất có quyền phát hành tiền tệ. Ở một số ít nước khác, ngân hàng trung ương là cơ quan duy nhất phát hành tiền giấy, còn tiền sắt kẽm kim loại với tư cách là tiền hỗ trợ thì do nhà nước phát hành. Cục Dự trữ Liên bang – ngân hàng trung ương của Hoa Kỳ – không có tính năng phát hành tiền, thay vào đó, Bộ Tài chính đảm nhiệm công dụng này. Cũng có thông tin cho rằng nhà nước Mỹ không có quyền phát hành đồng Đô-la, mà là do Cục Dự trữ Liên bang phát hành. Nhưng lúc bấy giờ, đã có rất nhiều cuộc nghiên cứu và điều tra, và họ đã phát hiện ra, thực ra Cục Dự trữ Liên bang Mỹ mới có quyền phát hành tiền tệ, nhà nước Mỹ không có quyền này .

Ngân hàng của những ngân hàng[sửa|sửa mã nguồn]

Ngân hàng trung ương thực hiện công việc tái chiết khấu các hối phiếu đối với các tổ chức tín dụng, cấp vốn thông qua cho vay đối với các tổ chức này (đồng thời qua đây kiểm soát lãi suất). (Xem thêm Chính sách lãi suất ngân hàng)

Ngân hàng trung ương còn mua và bán các giấy tờ có giá, qua đó điều tiết lượng vốn trên thị trường. (Xem thêm Nghiệp vụ thị trường mở)

Ngân hàng trung ương có quyền nhu yếu những ngân hàng thương mại mở thông tin tài khoản tại chỗ mình và những ngân hàng phải gửi vào thông tin tài khoản của họ 1 lượng tiền nhất định. Thông thường, lượng tiền này được lao lý tương tự với 1 tỷ suất nào đó tiền gửi vào ngân hàng thương mại, gọi là tỷ suất dự trữ bắt buộc .

Trong trường hợp có tổ chức tín dụng gặp nguy cơ đổ vỡ làm ảnh hưởng đến cả hệ thống tài chính của quốc gia, ngân hàng trung ương sẽ tái cấp vốn cho tổ chức tín dụng đó để cứu nó. Vì thế, ngân hàng trung ương được gọi là người cho vay cuối cùng.

Ngân hàng của nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

Ở nhiều nước, ngân hàng trung ương là người quản trị tiền nong cho nhà nước. nhà nước sẽ mở thông tin tài khoản thanh toán giao dịch không lãi suất vay tại ngân hàng trung ương. Tuy nhiên, ở 1 số ít nước, ví dụ điển hình như ở Nước Ta, tính năng này do kho bạc đảm nhiệm .Ngân hàng trung ương còn làm đại diện thay mặt cho nhà nước khi can thiệp vào thị trường ngoại hối ( xem Can thiệp tỷ giá ) .

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://thevesta.vn
Category: Tài Chính