Bắt bệnh của điểm đến du lịch ở giai đoạn cuối ‘vòng đời phát triển’

Bắt bệnh của điểm đến du lịch ở quá trình cuối ‘ vòng đời tăng trưởng ’
Nhân Tâm
( TBKTSG Online ) – Xét trên góc nhìn “ Vòng đời tăng trưởng điểm đến du lịch ” thì du lịch TP. Đà Nẵng đã tăng trưởng đến cuối tiến trình hưng thịnh và bước vào đầu quá trình suy thoái và khủng hoảng với mạng lưới hệ thống những mẫu sản phẩm và dịch vụ đã trở nên bão hòa. Và trên thực tiễn, dịch bệnh Covid-19 đã góp thêm phần đẩy nhanh tiến trình rơi vào vùng suy thoái và khủng hoảng này .

Bắt bệnh của điểm đến du lịch ở giai đoạn cuối 'vòng đời phát triển'
Thành phố biển Đà Nẵng đang chứng kiến giai đoạn suy thoái trong phát triển du lịch. Ảnh: Nhân Tâm

Phát triển “nóng” và phụ thuộc vào khách Trung, Hàn

Trong những năm qua, tổng lượt khách du lịch đến Thành Phố Đà Nẵng ( gồm có khách du lịch thăm quan trong ngày và khách có lưu trú ) có sự tăng trưởng đáng kể. Năm 2013, thành phố mới đón hơn 3,1 triệu lượt khách du lịch thì đến năm 2019, số lượng này đã tăng lên đến gần 8,7 triệu với vận tốc tăng trung bình đạt hơn 18 % / năm, cao hơn trung bình cả nước và vùng Duyên hải miền Trung cùng tiến trình tương ứng là 12,4 % và 15,1 % .
Đóng góp vào vận tốc tăng trưởng này là mức tăng rất cao của khách du lịch quốc tế với vận tốc tăng trưởng trung bình đạt 27,8 % / năm. Trong đó, năm 2017 là năm có tỷ suất tăng trưởng khách quốc tế cao nhất đạt 39,03 %, những năm còn lại đều duy trì được tỷ suất tăng trưởng khoảng chừng 27 % .
Thị Trường đứng đầu về vận tốc tăng trưởng “ bùng nổ ” là Nước Hàn. Riêng trong năm năm trước, lượng khách du lịch Nước Hàn đến thành phố đã tăng lên 2,6 lần so với năm 2013. Các năm năm nay, 2017, lượng khách du lịch Nước Hàn cũng tăng hơn 2 lần so với năm trước. Về toàn diện và tổng thể, tính trung bình quá trình 2013 – 2019, thị trường này đạt vận tốc tăng trưởng tới 77,99 % / năm .
Điều này có nghĩa tính trung bình, lượng khách du lịch Nước Hàn đến TP. Đà Nẵng trong quy trình tiến độ này cứ năm sau lại cao gấp 1,5 lần năm trước. Đây là một số lượng đặc biệt quan trọng ấn tượng và hoàn toàn có thể nói là kỳ tích trong khai thác một thị trường so với một điểm đến du lịch .
Về quy mô thị trường thì Nước Hàn luôn ở vị trí nhóm thị trường số 1. Nếu như năm 2013, lượng khách du lịch Nước Hàn đến Thành Phố Đà Nẵng mới đạt gần 55.600 lượt, đứng thứ hai sau thị trường Trung Quốc với gần 105.700 lượt, thì đến năm năm nay, Nước Hàn đã vượt Trung Quốc trở thành thị trường khách quốc tế lớn nhất của TP. Đà Nẵng với gần 460.700 lượt .
Năm 2019, Nước Hàn liên tục là thị trường lớn nhất với gần 1,8 triệu lượt, bằng 50,2 % tổng số khách quốc tế đến Thành Phố Đà Nẵng. Tiếp đến là thị trường Trung Quốc với trên 716.000 lượt ( 20,3 % ). Các thị trường còn lại như Vương Quốc của nụ cười, Nhật Bản hay Mỹ chiếm chưa đến 10 % từng thị trường .
Như vậy hoàn toàn có thể thấy, Nước Hàn và Trung Quốc là 2 thị trường chi phối của du lịch quốc tế TP. Đà Nẵng .
Tình trạng tăng trưởng du lịch Thành Phố Đà Nẵng nhờ vào quá nhiều vào hai thị trường này không chỉ tiềm ẩn nguyên cơ khủng hoảng cục bộ nguồn khách quốc tế mà còn làm suy giảm những thị trường du lịch trọng điểm có năng lực chi trả cao và lưu trú dài ngày như Mỹ ( chỉ chiếm 2,8 % thị trường khách quốc tế đến TP. Đà Nẵng năm 2019 ) và tương tự như là Nhật Bản ( 5,3 % ), Úc ( 1,4 % ), … bởi luôn sống sót những “ xung đột ” về phương pháp thưởng thức mẫu sản phẩm du lịch và điểm đến giữa những thị trường .
Bài học về sự suy giảm thị trường khách du lịch Tây Âu ( Pháp, Đức, Ý, .. ) và Bắc Mỹ ( Mỹ Canada ), vốn là những thị trường quốc tế chính của Nha Trang trước những năm 2010, xuống gần đến mức “ Zero ” vào những năm 2018 – 2019 khi thị trường Trung Quốc và Nga tăng trưởng “ bùng nổ ” trở thành những thị trường chi phối du lịch Nha Trang vẫn còn nguyên giá trị với du lịch Thành Phố Đà Nẵng .
Hiện trạng trên đây đồng nghĩa tương quan với sự tăng trưởng của du lịch quốc tế của Thành Phố Đà Nẵng sẽ phụ thuộc vào rất lớn vào 2 thị trường này, đặc biệt quan trọng là thị trường Nước Hàn. Mọi sự dịch chuyển của thị trường này đều có những ảnh hưởng tác động rất lớn đến sự tăng trưởng của du lịch TP. Đà Nẵng .
Và dịch chuyển đó đã đến. Theo những doanh nghiệp du lịch chuyên khách Nước Hàn, sau chu kỳ luân hồi 7-10 năm, khách du lịch Nước Hàn sẽ lựa chọn những điểm đến mới. Vì vậy, TP. Đà Nẵng sẽ gặp sự cạnh tranh đối đầu rất lớn từ những địa phương du lịch khác như Nha Trang, Phú Quốc, Côn Đảo, Tỉnh Ninh Bình …
Liên quan đến thực trạng tỉ lệ tăng trưởng của 1 số ít thị trường khách du lịch số 1 đến TP. Đà Nẵng, Nước Hàn giảm từ 106,7 % năm năm nay so với năm năm ngoái và chỉ còn 8,9 % năm 2019 so với năm 2018 ; Trung Quốc giảm dần từ 97,8 % năm năm trước so với năm 2013, xuống còn 34 % năm 2018 so với năm 2017 và 3,4 năm 2019 so với năm 2018 .
Mất cân đối trong cơ cấu tổ chức loại sản phẩm, dịch vụ

Hơn nữa, với tình hình Covid-19 trên thế giới còn phức tạp, việc thu hút khách du lịch từ top 5 thị trường quốc tế chính (Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan và Hoa Kỳ) còn rất khó khăn trong một vài năm tới.
Đây có thể coi là nhân tố đầu tiên đưa du lịch Đà Nẵng vào giai đoạn suy thoái.

Bên cạnh đó, có thể nhận thấy sự mất cân đối trong cơ cấu sản phẩm du lịch của Đà Nẵng, theo đó việc phát triển những sản phẩm du lịch phù hợp vai trò, chức năng của Đà Nẵng trong định hướng chiến lược phát triển du lịch Việt Nam là “Cửa ngõ – Trung tâm”.

Thực tế cho thấy, trong tổng số lượng khách du lịch, một tỷ suất khách nhất định chỉ “ ghé ” du lịch thăm quan và sử dụng tính năng “ Cánh cửa đến với miền Trung ” của TP. Đà Nẵng để thực thi 1 số ít chuyến du lịch thăm quan tại những địa phương phụ cận .
Số liệu thống kê khách tiến trình 2013 – 2019 cho thấy tỷ suất khách thăm quan Thành Phố Đà Nẵng giao động trong khoảng chừng từ 30-50 %. Năm 2019 tỷ suất này là 31,9 % trong tổng số gần 8,7 triệu khách đến TP. Đà Nẵng. Đây là tỷ suất thấp nhất ( đặc biệt quan trọng với khách quốc tế ) trong thời hạn qua .
Phát triển lệch phía biển và cung hơn cầu cũng là một yếu tố .
Đến cuối năm 2019, trên địa phận thành phố có 943 cơ sở lưu trú du lịch với 40.074 buồng, trong đó có 91 cơ sở lưu trú du lịch hạng 4-5 sao và tương tự, với 17.352 phòng ( 53 cơ sở lưu trú du lịch đã được thẩm định và đánh giá xếp hạng 4-5 sao và hạng hạng sang với 11.335 phòng ). Như vậy so với năm 2013, tổng số cơ sở lưu trú trên địa phận thành phố tăng hơn 2,4 lần và 2,9 lần số lượng buồng, số cơ sở lưu trú hạng 4-5 sao và tương tự tăng hơn 4,5 lần và 4,3 lần số lượng buồng .
Kết quả nghiên cứu và phân tích thực trạng cho thấy, với số lượng khách có lưu trú ( khách có nghỉ qua đêm ) tại Thành Phố Đà Nẵng năm 2019 là 5.917.222 lượt, trong đó khách quốc tế là 3.497.561 lượt thì tổng số buồng tối đa thiết yếu cung ứng nhu yếu chỉ là 37.090 buồng. Điều này đồng nghĩa tương quan với tổng lượng buồng 40.074 hiện có “ Cung ” về số lượng buồng khách sạn trên địa phận thành phố đã vượt “ Cầu ” khoảng chừng 8 %, ảnh hưởng tác động lớn đến hiệu suất sử dụng buồng chung của TP. Đà Nẵng .

Có quá nhiều khách sạn nhỏ, lớn “mọc” lên tại Đà Nẵng khiến thành phố trong những năm qua liên tục rơi vào tình trạng cung vượt cầu. Ảnh: Nhân Tâm

Vào mùa thấp điểm về du lịch trong nước từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau, khi lượng khách du lịch trong nước giảm nhanh xuống còn khoảng chừng 40-50 % và ngày lưu trú trung bình chỉ còn khoảng chừng 1,0 – 1,2 ngày / khách thì “ Cầu ” chỉ còn là 30.637 buồng. Điều này đồng nghĩa tương quan với “ Cung ” về số buồng hiện tại so với “ Cầu ” đã vượt tới 30 % .
Tình trạng này sẽ còn trở nên trầm trọng nếu tính cả số lượng buồng những cơ sở lưu trú tự phát chưa xếp hạng hoặc không đạt tiêu chuẩn ( nhà nghỉ, nhà trọ ) hoặc homestay ( nhà trọ trong dân ) mà khách du lịch “ Tây túi balo ” và khách trong nước vẫn thường thuê .
Cùng với sự tăng trưởng nhanh gọn của phân khúc khách sạn – khu nghỉ ngơi hạng sang 4-5 sao thì phân khúc cơ sở lưu trú 1-3 sao và tương tự ở Thành Phố Đà Nẵng thời hạn qua cũng tăng trưởng “ bùng nổ ” một cách tự phát “ theo trào lưu ” cũng như để cung ứng nhu yếu của những phân khúc thị trường từ tầm trung ( đại trà phổ thông – tự sắp xếp ) đến tầm trung ( theo tour ) .
Hơn nữa, qua nghiên cứu và phân tích, phần nhiều cơ sở du lịch tập trung chuyên sâu để khai thác lợi thế và tiềm năng du lịch biển, trong khi thiếu góp vốn đầu tư ở 1 số ít nghành nghề dịch vụ quan trọng khác để bảo vệ Thành Phố Đà Nẵng thực sự trở thành điểm đến du lịch quý phái có năng lực cạnh tranh đối đầu không riêng gì với những điểm đến – TT du lịch ở Nước Ta như Hạ Long, Huế, Hội An, Nha Trang, Phú Quốc, .. mà còn với những điểm đến du lịch trong khu vực và trên quốc tế như : Bali, Phukhet, Maldives, Hawaii …. đồng thời, bảo vệ đưa du lịch Thành Phố Đà Nẵng tăng trưởng theo chiều sâu, lôi cuốn bền vững và kiên cố những nguồn khách có năng lực chi trả cao, lưu trú dài ngày ; khai thác tối đa tiềm năng phong phú và phong phú và đa dạng của điểm đến cả về tự nhiên và văn hóa truyền thống gắn với bảo vệ môi trường tự nhiên, thiết kế xây dựng Thành Phố Đà Nẵng thực sự trở thành TT du lịch tầm cỡ quốc tế .
Một điểm bất hài hòa và hợp lý khác của du lịch Thành Phố Đà Nẵng tăng cường quy trình suy thoái và khủng hoảng là phương pháp tăng trưởng mẫu sản phẩm – dịch vụ du lịch. Theo đó trong một thời hạn dài Thành Phố Đà Nẵng mới tập trung chuyên sâu tăng trưởng loại sản phẩm du lịch biển mặc dầu đó là lợi thế lớn nhất của du lịch TP. Đà Nẵng .
Hệ quả của thực trạng bất hài hòa và hợp lý này so với du lịch Thành Phố Đà Nẵng càng trở nên trầm trọng hơn khi việc quy hoạch tăng trưởng du lịch ở khoảng trống dải ven biển chưa tương thích với nguyên tắc cơ bản của quy hoạch du lịch, làm tăng năng lực “ xung đột ” giữa thị trường du lịch hạng sang với những thị trường du lịch trung và thấp cấp trong quy trình thưởng thức loại sản phẩm du lịch, tăng năng lực “ xung đột ” giữa hội đồng địa phương với du lịch ở khu vực này do những hạn chế so với hội đồng trong sử dụng khoảng trống biển vốn trước đây thuộc về hội đồng .
Việc xác lập rõ những nguyên do chính của thực trạng có sự mất cân đối trong cơ cấu tổ chức ngành du lịch TP. Đà Nẵng sẽ là cơ sở để yêu cầu giải pháp kiểm soát và điều chỉnh cơ cấu tổ chức ( cơ cấu tổ chức lại ) du lịch TP. Đà Nẵng cung ứng tốt nhất nhu yếu tăng trưởng trong tiến trình mới .

Thời gian lưu trú trung bình tại Thành Phố Đà Nẵng
Thời gian lưu trú trung bình của khách du lịch đến Thành Phố Đà Nẵng năm 2019 là 2,68 ngày. Trong đó, chỉ số này của khách du lịch quốc tế là 2,90 ngày, còn của khách du lịch trong nước thấp hơn, chỉ đạt 2,35 ngày .

Trong giai đoạn 2013 – 2019, số ngày lưu trú bình quân của khách du lịch quốc tế đến Đà Nẵng có tốc độ tăng trưởng bình quân khá cao, đạt trên 7%/năm, còn của khách nội địa, chỉ số này thấp hơn chỉ đạt trên 3%. Tính chung cả khách quốc tế và nội địa, tốc độ tăng trưởng thời gian lưu trú bình quân đạt trên 5%.

Thời gian lưu trú trung bình của khách du lịch đến TP. Đà Nẵng năm 2018 là 2,73 ngày. Trong đó, chỉ số này của khách du lịch quốc tế là 3 ngày, còn của khách du lịch trong nước thấp hơn, chỉ đạt 2,40 ngày. Đến năm 2019, chỉ số này so với khách du lịch quốc tế giảm nhẹ ( 2,90 ngày ) so với năm 2018, tương tự như so với khách trong nước ( 2,35 ngày ). Cho dù vậy, nếu so với năm 2013 thì những chỉ số này là lớn đáng kể khi những chỉ số tương ứng trong thời gian này chỉ là 1,86 ngày và 1,90 ngày .
Từ năm 2017 quay trở lại trước, thời hạn lưu trú trung bình của khách quốc tế và trong nước đều tăng trưởng tốt, tuy nhiên từ năm 2017 trở lại đây, những chỉ số này có tín hiệu giảm xuống, từ đó kéo thời hạn lưu trú trung bình của khách du lịch đến TP. Đà Nẵng có khuynh hướng giảm theo. Nguyên nhân của hiện tượng kỳ lạ này hoàn toàn có thể xuất phát từ sự thuận tiện trong vận động và di chuyển của khách du lịch và sự ngày càng tăng mức độ mê hoặc và năng lực cạnh tranh đối đầu của những địa phương lân cận như Quảng Nam, Thừa Thiên Huế, Quảng Bình và xa hơn nữa là Tỉnh Bình Định và Phú Yên .