Nhìn lại những thay đổi chính sách lãi suất quan trọng năm 2019

Sau một thời gian ổn định, từ cuối năm 2018, lãi suất huy động trên thị trường đã có xu hướng tăng lên rõ rệt và gây nhiều lo lắng trong năm 2019. Lãi suất huy động cao nhất tại các ngân hàng có lúc lên đến trên 10%/năm, trong khi đó, mức lãi suất 8-9%/năm cũng trở nên phổ biến hơn. Cuộc chạy đua lãi suất tại các ngân hàng nhỏ cũng khiến các ngân hàng lớn muốn giảm hoặc giữ nguyên cũng không được vì sợ mất khách. Điều này là một trong những lý do khiến mục tiêu giảm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trở nên thêm khó khăn. 

Trong toàn cảnh đó, trong năm 2019, Ngân hàng Nhà nước đã có nhiều quyết định hành động quan trọng để triển khai thả lỏng chính sách tiền tệ, tác động ảnh hưởng lên mặt phẳng lãi suất .

Hạ lãi suất điều hành sau 2 năm giữ nguyên

Tháng 9/2019, Ngân hàng Nhà nước đã nới nhẹ chính sách tiền tệ bằng cách cắt giảm lãi suất tái chiết khẩu và lãi suất tái cấp vốn ở mức 25 điểm cơ bản, xuống lần lượt còn 4% và 6%. Đây cũng là đợt điều chỉnh đầu tiên trong hơn 2 năm, kể từ tháng 7/2017. Quyết định có hiệu lực từ ngày 16/9/2019. 

Theo NHNN, quyết định hành động này nhằm mục đích tương thích với toàn cảnh kinh tế tài chính quốc tế diễn biến kém thuận tiện, nhiều ngân hàng TW những nước trong đó có Cục Dự trữ liên bang Mỹ ( FED ), Ngân hàng TW Châu Âu ( ECB ) đã giảm lãi suất quản lý và điều hành .Lãi suất quản lý được cắt giảm dự kiến sẽ thả lỏng thanh khoản ở những ngân hàng, qua đó tạo điều kiện kèm theo hạ lãi suất cho doanh nghiệp, tương hỗ tăng trưởng kinh tế tài chính. Tuy nhiên, giới chuyên viên cho rằng, mức giảm lãi suất không nhiều và ảnh hưởng tác động không thực sự lớn đến thị trường hoặc sẽ cần một thời hạn dài để thẩm thấu .

Hạ trần lãi suất huy động, lãi suất cho vay 

Không lâu sau, đến tháng 11, Ngân hàng Nhà nước liên tục có biến hóa so với trần lãi suất kêu gọi và lãi suất cho vay. Ngày 18/11, Ngân hàng Nhà nước giật mình phát đi thông tin kiểm soát và điều chỉnh lãi suất tối đa vận dụng so với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng giảm từ 5,5 % / năm xuống 5 % / năm. Cùng với đó, lãi suất tối đa vận dụng so với tiền gửi không kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng tại quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức triển khai kinh tế tài chính vi mô giảm từ 6 % xuống 5,5 % / năm .

Ngoài ra, lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND đối với các nhu cầu vốn phục vụ nông nghiệp, nông thôn, xuất khẩu, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao giảm từ 6,5%/năm xuống 6,0%/năm; lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của quỹ tín dụng nhân dân và tổ chức tài chính vi mô đối với các nhu cầu vốn này giảm từ 7,5%/năm xuống 7,0%/năm.

Quyết định này đã có ảnh hưởng tác động rõ ràng lên thị trường khi ngay sau đấy, từ ngày 19/11, lãi suất tiền gửi kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng hàng loạt giảm. Không những vậy, lãi suất kêu gọi những kỳ hạn dài hơn cũng giảm theo, mức giảm có lúc lên tới trên 0,5 điểm Tỷ Lệ. Bên cạnh đó, mức lãi suất cao ngất ngưởng 9 %, 10 % / năm cũng không còn Open .Trong 3 ngày ngay sau quyết định hành động trên của NHNN, 7 ngân hàng đã tham gia giảm lãi suất cho vay và khuyến mại tín dụng thanh toán. Trong đó, 4 ” ông lớn ” ngân hàng là Agribank, VietinBank, Ngân Hàng BIDV, VCB đều công bố giảm lãi suất cho vay dù sẽ tác động ảnh hưởng phần nào tới doanh thu .

Giảm lãi suất tiền gửi dự trữ bắt buộc

Chính sách cuối cùng liên quan đến lãi suất trong năm 2019 của NHNN là việc giảm lãi suất tiền gửi dự trữ bắt buộc của các TCTD, có hiệu lực từ 1/12/2019. Cụ thể, lãi suất đối với tiền gửi dự trữ bắt buộc bằng VNĐ là 0,8%/năm. Lãi suất đối với tiền gửi vượt dự trữ bắt buộc bằng VNĐ là 0%/năm. Lãi suất đối với tiền gửi dự trữ bắt buộc bằng ngoại tệ là 0%/năm. Lãi suất đối với tiền gửi vượt dự trữ bắt buộc bằng ngoại tệ là 0.05%/năm.

Mức lãi suất tiền gửi dự trữ bắt buộc vận dụng tại Quyết định mới này đã giảm so với lãi suất tiền gửi dự trữ bắt buộc bằng VNĐ của TCTD tại NHNN 1,2 % / năm trước đó .Đồng thời, NHNN pháp luật lãi suất so với tiền gửi bằng VNĐ tại NHNN của Ngân hàng Phát triển Nước Ta, Ngân hàng Chính sách xã hội, quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức triển khai kinh tế tài chính vi mô là 0,8 % / năm. Ngoài ra, NHNN cũng pháp luật lãi suất so với tiền gửi bằng VNĐ tại NHNN của Kho bạc Nhà nước là 1 % / năm, lãi suất so với tiền gửi bằng ngoại tệ của Kho bạc Nhà nước là 0,05 % / năm, lãi suất so với tiền gửi bằng VNĐ của Bảo hiểm tiển gửi Nước Ta là 0,8 % / năm .Theo những chuyên viên, ảnh hưởng tác động của việc giảm lãi suất tiền gửi dự trữ bắt buộc là không rõ ràng, hoàn toàn có thể chỉ nhằm mục đích tiết kiệm ngân sách và chi phí một khoản ngân sách cho ngân sách. Chỉ khi NHNN giảm lãi suất tiền gửi vượt dự trữ bắt buộc thì mới khuyến khích những ngân hàng thương mại giảm gửi tiền tại NHNN và dùng số tiền đó để cho vay ra nền kinh tế tài chính .

“Tuýt còi” cuộc đua lãi suất

Bên cạnh những quyết định hành động kiểm soát và điều chỉnh mức lãi suất nói trên, trong năm 2019, NHNN cũng có nhiều văn bản nhắc nhở những TCTD kiểm soát và chấn chỉnh việc vận dụng lãi suất kêu gọi phải đúng lao lý .Chẳng hạn hồi đầu tháng 9, Cơ quan thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước đã có văn bản ” chỉnh đốn ” những ngân hàng đua lãi suất. Theo cơ quan quản trị, hành động tăng lãi suất làm tiềm ẩn nhiều rủi ro đáng tiếc tác động ảnh hưởng đến sự không thay đổi và tăng trưởng lành mạnh của mạng lưới hệ thống ngân hàng, tạo ra diễn biến tâm ý xấu đi trên thị trường, có rủi ro tiềm ẩn dẫn đến cuộc đua về lãi suất kêu gọi giữa những tổ chức triển khai tín dụng thanh toán, gây không ổn định thị trường tiền tệ .

NHNN với thái độ cứng rắn cho biết sẽ theo dõi sát việc triển khai giải pháp về lãi suất và tín dụng của các tổ chức tín dụng và sẽ có biện pháp xử lý nghiêm trường hợp vi phạm quy định của pháp luật và chỉ đạo của NHNN, trong đó gồm cả biện pháp thu hẹp chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng của tổ chức ngân hàng vi phạm. 

Nhìn một cách tổng thể và toàn diện, đến cuối năm 2019, lãi suất trên thị trường đã có phần hạ nhiệt. Tại nhiều ngân hàng lớn như VCB, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam BIDV, VietinBank, … lãi suất cho vay đã có tới 2 đợt giảm trong năm, trong đó mức lãi suất tại 1 số ít nghành nghề dịch vụ ưu tiên đã giảm tổng số 1 % / năm. Trong khi đó, những ngân hàng tư nhân lớn như MBBank, Ngân Hàng Á Châu, … cũng có những chương trình vay vốn tặng thêm cho những doanh nghiệp vừa và nhỏ. Lãi suất kêu gọi vào những tháng cao điểm kinh doanh thương mại cuối năm không còn cao đột biến .Tuy nhiên, áp lực đè nén lãi suất trong năm 2020 theo nhiều chuyên viên là vẫn còn lớn. Bởi sự phân hoá giữa những ngân hàng ngày càng cách biệt khiến những ngân hàng nhỏ phải nâng lãi suất để lôi cuốn nguồn vốn, khiến cuộc đua lãi suất khó có hồi kết. Trong khi đó, gửi tiết kiệm ngân sách và chi phí còn phải cạnh tranh đối đầu nhiều kênh góp vốn đầu tư khác nổi lên với mức sinh lời cao hơn, đặc biệt quan trọng là trái phiếu doanh nghiệp .Trong toàn cảnh hạn chế tăng trưởng tín dụng thanh toán, giảm lãi suất là một trong những tiềm năng số 1 so với những chính sách quản lý tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước, nhằm mục đích thôi thúc tăng trưởng kinh tế tài chính, tương hỗ nhiều hơn cho những doanh nghiệp, đặc biệt quan trọng là những doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp nghành ưu tiên .

Source: https://thevesta.vn
Category: Cộng Đồng