Bàn chân: Một cấu trúc kì diệu của tạo hóa – YouMed

Bàn chân là một trong những cấu trúc quan trọng của loài người. Tạo hóa đã cho bàn chân chúng ta một cấu trúc đặc biệt, giúp bàn chân loài người rất linh hoạt. Thật vậy, bàn chân giúp nâng đỡ cơ thể, giúp chúng ta đi lại, chạy nhảy linh động. Vì thế, cấu tạo của bàn chân cũng rất phức tạp. Một sự tổn thương bàn chân có thể ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống của bạn. Hãy cùng tìm hiểu sự đặc biệt của bàn chân cũng như một số bệnh lí liên quan đến bàn chân trong bài viết sau đây nhé!

1. Vị trí của bàn chân

Bàn chân là cấu trúc tận cùng của chân, số lượng giới hạn từ dưới hai mắt cá chân tới những đầu ngón chân. Mặt trên bàn chân là mu chân, mặt dưới bàn chân là lòng bàn chân. Bàn chân là một cấu trúc linh động và phức tạp. Bao gồm nhiều xương, khớp, cơ cũng như mô link. Chúng tương tác hòa giải được cho phép tất cả chúng ta đứng thẳng và triển khai nhiều hoạt động giải trí như đi bộ, chạy, nhảy .
>> Bàn chân là nơi chịu hàng loạt khối lượng của khung hình. Trong đời sống hằng ngày, bàn chân được sử dụng rất nhiều. Chẳng hạn như đi bộ, chạy nhảy, thể dục thể thao. Vì vậy, chấn thương bàn chân, đặc biệt quan trọng là gãy xương tác động ảnh hưởng nhiều đến chất lượng đời sống .

2. Cấu tạo những xương bàn chân như thế nào ?

Theo cấu tạo giải phẫu, bàn chân được chia thành 3 phần chính với tổng cộng 26 xương.

Bàn chân trước

Bao gồm những xương ngón chân và những xương bàn chân. Xương bàn chân gồm có năm xương, đánh số từ I đến V, kể từ xương bàn chân ngón cái .

Đối với xương ngón chân, mỗi ngón chân gồm có 3 đốt xương : đốt gần, giữa và xa. Riêng ngón cái chỉ có 2 đốt : đốt gần và đốt xa .

Bàn chân giữa

Đây là một khối xương giống như kim tự tháp tạo thành những vòm của bàn chân. Chúng gồm có xương ghe, 3 xương chêm và xương hộp .
Xương ghe là một xương hình bầu dục, dẹp theo hướng trước sau, có 6 mặt. Nó nằm giữa xương sên và ba xương chêm .
Ba xương chêm đó là xương chêm trong, xương chêm giữa và xương chêm ngoài. Nằm phía trong xương hộp, giữa xương ghe và những xương bàn chân I, II, III .
Xương hộp cũng có 6 mặt, có dạng hình hộp không đều. Nó nằm giữa xương gót và xương bàn chân IV, V .

Bàn chân sau

Gồm xương sên và xương gót, tạo thành gót chân và mắt cá chân. Xương sên tương hỗ những xương cẳng chân ( xương chày và xương mác ), tạo thành mắt cá chân trong và ngoài .
Xương sên đúng như tên gọi của nó, có hình dạng giống con sên, có ba phần : chỏm sên, cổ sên và thân sên. Nó cũng được xem như một hình hộp có sáu mặt .
Trong khi đó, xương gót chân là xương lớn nhất ở bàn chân, nằm phía dưới xương sên và sau xương hộp. Tương tự, xương gót cũng có 6 mặt .

3. Các khớp ở bàn chân

Hầu hết những hoạt động ở chân xảy ra tại ba khớp hoạt dịch : khớp cổ chân ( talocrural ), khớp dưới sên ( subtalar ) và khớp giữa cổ chân ( midtarsal ). Bàn chân vận động và di chuyển trong ba mặt phẳng, hầu hết những hoạt động xảy ra trong chân sau .

Khớp cổ chân

Đây là khớp được tạo bởi xương chày và xương mác ( khớp chày mác ) và xương chày và xương sên ( khớp chày sên ). Khớp này là một khớp vững với xương chày và xương mác tạo thành một ổ sâu cho ròng rọc xương sên như một lỗ mộng. Phần trong của lỗ mộng là mặt trong của mắt cá trong, phần ngoài của lỗ mộng là mặt trong của mắt cá ngoài. Mắt cá ngoài xuống thấp hơn mắt cá trong, bảo vệ những dây chằng bên ngoài của cổ chân, chống lại di lệch ra ngoài .

Khớp dưới sên

Khớp dưới sên hoặc sên-gót là khớp giữa xương sên và xương gót. Xương sên và xương gót là những xương chịu khối lượng lớn của bàn chân và tạo thành bàn chân sau .
Xương sên khớp với xương gót ở ba mặt, trước, sau và trong, với mặt lồi của xương sên khớp với mặt lõm xương gót. Có 5 dây chằng mạnh và ngắn nâng đỡ khớp dưới sên, hạn chế hoạt động của khớp này .

Các khớp khác

Những khớp của bàn chân giữa là những khớp trượt với hoạt động trượt và xoay nhỏ. Bàn chân trước gồm những xương bàn ngón và xương ngón chân cùng với những khớp giữa chúng .
Nhìn chung những khớp trên có biên độ hoạt động nhỏ. Chúng được nối với nhau bởi những dây chằng ngắn và vững chãi để giúp giữ vững cấu trúc vòm lòng bàn chân .

4. Các cung ( vòm ) của bàn chân

Các xương cổ chân và bàn ngón tạo nên ba vòm, hai vòm chạy theo chiều dọc và một vòm chạy ngang bàn chân. Cơ cấu này tạo nên một mạng lưới hệ thống hấp thụ sốc đàn hồi. Khi đứng, một nửa khối lượng được chịu bởi gót chân và 50% bởi những xương bàn ngón ở trước. Với một phần ba khối lượng này là ở xương bàn ngón thứ nhất .

Nhìn từ trên

Nhìn từ trên xuống, các xương bàn chân lồi hẳn từ trước ra sau và từ trong ra ngoài. Bạn có thể dễ dàng nhìn và sờ thấy hầu hết mặt trên các xương bàn chân, trừ xương gót chỉ thấy ¼ sau mặt trên.

Nhìn từ dưới lên

Rõ ràng, nhìn từ dưới lên, bàn chân lõm hẳn ở phía dưới, số lượng giới hạn phía sau bởi củ xương gót .

Nhìn từ trong

Bạn hoàn toàn có thể thuận tiện nhận thấy, cạnh trong bàn chân cong như một vòm. Nó được gọi là vòm dọc bàn chân phần trong. Vòm dọc này được tạp bởi xương gót, xương sên, xương ghe, ba xương chêm, xương bàn chân I, II, III .
Đỉnh vòm là xương sên, chân vòm là mỏm trong củ xương gót và chỏm xương đốt bàn chân I. Chân vòm chính là nơi tựa của bàn chân xuống đất. Nó linh động và di động hơn so với vòm ngoài. Và đóng một vai trò quan trọng trong việc hấp thụ lực sốc khi tiếp xúc với mặt đất .

Nhìn từ ngoài

Tương tự như cạnh trong, cạnh ngoài có vòm dọc bàn chân, phần ngoài. Phần ngoài vòm dọc được tạo bởi xương gót, xương hộp và hai xương bàn chân IV, V. Vòm này tương đối phẳng phiu và ít di động. Bởi vì nó thấp hơn so vòm dọc trong, vòm ngoài hoàn toàn có thể chạm đất và chịu một phần khối lượng trong hoạt động. Do đó đóng vai trò nâng đỡ trong bàn chân .
Ngoài ra, bàn chân còn có vòm ngang, được tạo bởi 3 xương chêm, xương ghe, xương hộp và 5 xương bàn chân. Đỉnh vòm là xương chêm giữa và nền xương bàn chân II. Vòm ngang làm cho bàn chân thêm dẻo dai trong khi vận động và di chuyển. Đồng thời tạo một máng che chở gân cơ, mạch máu và thần kinh khỏi chịu sức ép khi đi đứng .

Dựa vào chiều cao của vòm trong hoàn toàn có thể chia làm bàn chân thông thường, hõm ( vòm cao ) và bẹt ( bàn chân bằng ). Bàn chân hõm có phần giữa bàn chân không chạm đất, có năng lực hấp thu lực kém. Ngược lại, bàn chân bẹt, thường tăng hoạt động, xuất hiện lòng bàn chân tiếp đất nhiều nhất và làm yếu mặt trong. Bàn chân hõm hay bàn chân bẹt đều có rủi ro tiềm ẩn gây những biến dạng vùng cổ chân. Lâu ngày hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động đến cả khớp gối và háng .
>> Xem thêm : Bài tập cho người bàn chân bẹt

Tóm lại

Tóm lại, cấu tạo bàn chân của con ngoài rất linh động. Vòm dọc trong lõm hơn vòm dọc ngoài nên dro dai hơn. Vòm dọc trong là nơi chịu sức nặng của khung hình khi chạy nhảy, vận động và di chuyển. Trong khi vòm dọc ngoài là nơi chịu sức nặng khi đứng .
Các xương cổ chân, xương bàn chân lớn và chắc hơn nhiều so với xương bàn tay. Với công dụng để chuẩn bị sẵn sàng chịu lực khi vận động và di chuyển. Ngược lại, xương đốt ngón tay lại dài hơn, di động hơn những xương đốt ngón chân để thuận tiện trong cầm nắm .

5. Các cơ vùng bàn chân

Cơ góp thêm phần quan trọng vào cấu tạo bàn chân con người : Có hai mươi ba cơ ảnh hưởng tác động lên cổ chân và bàn chân, 12 có nguồn gốc ngoài bàn chân và 11 bên trong bàn chân. Các cơ của bàn chân đóng một vai trò quan trọng trong việc chịu những tác động ảnh hưởng có cường độ rất cao. Chúng cũng tạo ra và hấp thụ nguồn năng lượng trong khi hoạt động .

6. Một số bệnh lý thường gặp ở bàn chân

Viêm cân gan chân

Là thực trạng viêm của cân gan chân ở mặt lòng bàn chân. Nó gây đau thốn gót chân khi chạm đất. Và ảnh hưởng tác động không nhỏ đến hoạt động và sinh hoạt hằng ngày của người bệnh. Đây là một bệnh lý phổ cập trong hội đồng, hay gặp ở tuổi trung niên, vận động viên và những người lao động nặng nhọc. Khoảng 70 % những trường hợp bệnh nhân bị viêm cân gan chân có gai xương gót chân kèm theo .

Thoái hóa

Khi bạn già đi và thực trạng hao mòn khiến cho vùng sụn ở cổ chân trở nên bị mòn, tổn thương. Vì vậy tác động ảnh hưởng đến cấu trúc và hoạt động giải trí của bàn chân. Đau, sưng, biến dạng bàn chân là triệu chứng của thoái hóa vùng bàn chân .

Gout

Bệnh gout là thực trạng viêm khớp rất thông dụng. Trong đó tinh thể acid uric tích tụ trong khớp của bạn, gây ra thực trạng viêm và đau kinh hoàng tại khớp. Triệu chứng bệnh gout đặc trưng bởi những cơn đau bất thần, kinh hoàng, thường là ở khớp ngón chân cái. Cơn đau này hoàn toàn có thể bất ngờ đột ngột thức tỉnh bạn vào giữa đêm với cảm xúc ngón chân đang “ bốc cháy ” .

Viêm khớp dạng thấp

Một dạng viêm khớp tự miễn gây phản ứng viêm và tổn thương khớp. Khớp ở bàn chân, cổ chân và những ngón chân đều hoàn toàn có thể bị ảnh hưởng tác động bởi viêm khớp dạng thấp .

Nấm nông ở chân

Là dạng nhiễm trùng do những vi nấm kí sinh tác động ảnh hưởng đến da chân và hoàn toàn có thể lan sang móng chân. Bệnh này có tên gọi khác là nấm da chân ( Athlete’s foot ) vì bệnh hay gặp ở những vận động viên. Da thường bị khô, bong tróc, đỏ và bị kích thích. Vệ sinh bàn chân thật sạch hàng ngày và giữ cho bàn chân khô ráo hoàn toàn có thể ngăn ngừa thực trạng này .

Biến dạng ngón chân cái

Là một khối xương hình thành ở khớp ngón chân cái hoàn toàn có thể khiến ngón chân cái vẹo vào trong. Ai cũng hoàn toàn có thể bị biến dạng ngón chân cái. Nhưng thường được gây ra bởi di truyền hoặc mang giày dép không tương thích .

Tổn thương gân gót Achilles

Đau ở phía sau gót chân có thể gợi ý vấn đề với gân Achilles. Tổn thương có thể đột ngột hoặc những cơn đau hàng ngày dai dẳng (viêm gân).

Bàn chân đái tháo đường

Những người mắc bệnh tiểu đường dễ bị nhiễm trùng bàn chân. Những người mắc bệnh tiểu đường nên kiểm tra bàn chân hàng ngày. Xem có bất kể tổn thương hoặc tín hiệu tăng trưởng nhiễm trùng nào như đỏ, ấm, sưng và đau. Trường hợp nhiễm trùng nặng hoàn toàn có thể dẫn tới đoạn chi .
>> Khi bị đái tháo đường, sẽ có nhiều glucose ( đường ) bị tích tụ trong máu trong một thời hạn dài. Nó hoàn toàn có thể gây ra 1 số ít biến chứng nghiêm trọng, gồm có yếu tố về biến chứng bàn chân đái tháo đường .

Như vậy, chúng ta đã cùng tìm hiểu những thông tin thú vị về cấu tạo của bàn chân. Đó là một cấu trúc kì diệu mà tạo hóa đã ban tặng cho loài người. Cũng như điểm qua một số bệnh lý thường gặp ở bàn chân. Hy vọng bạn đọc đã có những kiến thức hữu ích từ bài viết. Hãy cùng đồng hành với YouMed trong những bài viết tiếp theo nhé!

Source: https://thevesta.vn
Category: Bản Tin